تحلیل جامعه‌شناختی فقدان فدرالیسم اقتصادی در برنامه‌های توسعه بعد از انقلاب اسلامی ایران
محورهای موضوعی :میثم موسائی 1 * , ملیحه شیانی 2 , عمار چاپی نوش آبادی 3
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشیار دانشگاه تهران، دانشکده علوم اجتماعی، تهران، ایران
3 - گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
کلید واژه: کلمات کلیدی: فدرالیسم اقتصادی, برنامه‌های توسعه, ایران,
چکیده مقاله :
تمرکز و عدم تمرکز در اقتصاد دو رویکرد مهمی است که کشورها طی سالیان متمادی هرکدام از این دو رویکرد را بنا به اقتضائات جامعه خود به کار گرفته‌اند. در این تحقیق تلاش شده است که جامعه ایران را از منظر این دو رویکرد ازلحاظ جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه موردمطالعه قرار دهد؛ بنابراین جامعه ایران را هم ازلحاظ وضعیت موجود و هم ازلحاظ شرایطی که بالقوه می‌تواند اقتصاد و توسعه ایران را در بربگیرد موردتوجه قرارگرفته است. به این‌منظور برای ارتباط بهتر با وضعیت موجود و وصل شدن این نظریات با واقعیت‌های موجود جامعه ایران، برنامه‌های توسعه می‌تواند زمینه‌ای برای استخراج داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل آن‌ها باشد. نکته قابل‌توجه این است که هم برای فهم وضعیت موجود و هم برای شرایطی که می‌تواند وجود داشته باشد از روش تحلیل محتوا در این تحقیق استفاده‌شده است. نکته قابل‌توجه در به‌کارگیری روش تحلیل محتوا این است که برای وضعیت موجود و وضعیتی که می‌تواند وجود داشته باشد از دو رویکرد استقرایی و قیاسی درروش تحلیل محتوا استفاده‌شده است. برای وضعیتی که می‌توانست وجود داشته باشد از تلخیص معانی دو مفهوم فدرالیسم و اقتصاد آزاد بهره گرفته‌شده است. درنهایت با توجه به مفاهیم تلخیص شده از این دو مفهوم به جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل آن‌ها با نرم‌افزارهای Maxqda و SPSS پرداخته‌شده است و جداول و نتایج ترسیم‌شده و درنهایت تفاسیر مربوط به آن‌ها آورده شده است.
Maysam Musai Malihe Sheyani Ammar Chappi Nooshabadi Abstract Centralization and decentralization are two important economic approaches that countries have adopted over time in response to their societal needs. This study seeks to analyze Iranian society through the lens of these two approaches within the context of economic sociology and development. It considers both the current state of Iran and the potential conditions that could influence the country’s economic and developmental trajectory. To bridge the gap between theoretical concepts and the practical realities of Iranian society, development plans have been used as a foundation for data extraction and analysis. A key feature of this research is the use of content analysis to explore both the existing economic situation and the possible future conditions. This method combines both inductive and deductive approaches. For an alternative economic structure, the study synthesizes core concepts of federalism and free-market economy. The data collected has been analyzed using Maxqda and SPSS software, with tables and results presented and accompanied by detailed interpretations.
- ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا. (1394)، جامعه‌شناسی توسعه، چاپ دوازدهم، انتشارات کیهان
- ازکیل، مصطفی؛ احمد رش، رشید و پارتازیان، کامبیز. (1395)، روش‌های تحقیق کیفی از نظریه تا عمل، جلد اول، انتشارات کیهان.
- ازکیل، مصطفی؛ احمد رش، رشید و پارتازیان، کامبیز. (1395)، روش‌های تحقیق کیفی از نظریه تا عمل، جلد دوم، انتشارات کیهان.
- اسدی، مرتضی. (1371)، «تمرکز سیاسی – اداری و مراحل رشد اقتصادی»، مجله تحقیقات اقتصادی، 31 (46).
- اطاعت، جواد و موسوی، زهرا. (1389)، «تمرکززدایی و توسعه پایدار در ایران»، مجله پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 42(1)، 89-106
- بشیریه، محسن. (1381)، دیباچه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران دوره جمهوری اسلامی ایران، نشر نگاه معاصر
- چاپی نوش‌آبادی، عمار. (1390)، بررسی جامعه‌شناختی بردباری در تعاملات اجتماعی و اثرات مؤثر بر آن، دانشگاه شهید بهشتی
- خان زادی، آزاد؛ حیدریان، مریم و مرادی، سارا. (1397)، «اثرات تمرکزگرایی مالی برجذب سرمایه‌گذاری خصوصی در استان‌های ایران»، مجله اقتصاد و الگوسازی، 9 (1).
- خوبروی پاک، محمد رضا. (1389)، فدرالیسم در جهان سوم، جلد اول، نشر هزار.
- خوبروی پاک، محمد رضا. (1389)، فدرالیسم در جهان سوم، جلد دوم، نشر هزار
- رابینگن، ارل و واینبرگ، مارتین. (1382)، رویکردهای نظری هفتگانه در بررسی مسائل اجتماعی، مترجم رحمت اله صدیق سروستانی، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران.
- رضایی میرقائد، محسن. (1390)، فدرالیسم اقتصادی، ناشر: معاونت اطلاع‌رسانی و پژوهش
- عباسی، ابراهیم؛ رستگار نیا، فاطمه و حسینو، مهدی. (1394)، «بررسی تأثیر تمرکززدایی مالی بر اندازه دولت و رشد اقتصادی استان‌ها»، مجله برنامه‌ریزی و بودجه، 20 (2).
- فریدمن، میلتون. (1380)، سرمایه‌داری و آزادی، ترجمه غلامرضا رشیدی، انتشارات غزال
- کفاشی، علیرضا. (1394)، کاربرد نرم‌افزار spss در پژوهش اجتماعی، چاپ دوم، علیرضا کفاشی، نشر فوژان
- گرانووتر، مارک اس و سوئد برگ، ریچارد. (1397)، جامعه‌شناسی اقتصادی، ترجمه علی‌اصغر سعیدی، انتشارات تیسا
- محسنی تبریزی، علیرضا. (1395)، روش تحقیق کیفی در مکاتب تفسیری، انتشارات اطلاعات
- موسایی، میثم. (1386)، امام خمینی (س)، دولت و اقتصاد، موسسه چاپ و نشر عروج
- میلتون، فریدمن. (1383)، نقدی بر روش‌شناسی اقتصاد تحققی میلتون فریدمن، نامه علوم انسانی
- نوذری، حمزه و کریمی، علیرضا. (1391)، «بررسی معنا و مفهوم توسعه پس از انقلاب اسلامی ایران از منظر تحلیل گفتمان»، مجله مطالعات جامعه‌شناختی، 19(1).
- وثوقی، منصور. (1366)، جامعه‌شناسی روستایی، انتشارات کیهان، چاپ یازدهم
- Adeola, G. L., & Ogunnoiki, A. O. (2020). “The philosophy and theories of federalism”, Crawford Journal of Politics, 1(2), 77-87.
- Adeola, G. L., & Ogunnoiki, A. O. (2020). “The philosophy and theories of federalism”, Crawford Journal of Politics, 1(2), 77-87.
- Coccia, M. (2019). Theories of development. In Global encyclopedia of public administration, public policy, and governance (pp. 12719-12725). Cham: Springer International Publishing.
- Constitutions, Federalism, & National Integration. (2020). Stephen Ansolabeherey M. Socorro Puy, Department of Government. Harvard University.
- Hospers, G. J. (2005). “Joseph Schumpeter and his legacy in innovation studies”, Knowledge, Technology & Policy, 18(3), 20-37.
- Planning for Economic Development, Richard Hu, in Carola Hein, ed. (2018). The Routledge Handbook of Planning History, London and New York: Routledge
- Singh, N., & Srinivasan, T. N. (2006, October). Federalism and economic development in India: An assessment.
- Slavinskaite, AušraLiucvaitiene, DainoraGedvilaite. (2019). Theoretical Analysis Of The Fiscal Federalism, Neringa, International Journal of Contemporary Economics and Administrative Sciences, 11.2019
- Stemler, S. (2000). “An overview of content analysis”, Practical assessment, research, and evaluation, 7(1).
- Strumpf, K. S., & Oberholzer-Gee, F. (2002). “Endogenous policy decentralization: Testing the central tenet of economic federalism”, Journal of Political Economy, 110(1), 1-36.
- Weingast, B. R. (2013). “Second generation fiscal federalism: Political aspects of decentralization and economic development”, World Development, 53, 14-25.