جهان به سرعت در حال گسترش زندگی شهری است. در ایران نیز شهرنشینی با روندی سریع و شتابان همراه بوده و این رشد شتابان مسائل و معضلات زیادی را برای کلان شهرهای بزرگ ایران به دنبال داشته که یکی از مهم¬ترین آن¬ها بروز پدیده حاشیه¬نشینی است. مشهد پس از تهران بزگترین کلان¬شهر کشور بوده و رشد سریع شهرنشینی را در چند سال گذشته تجربه کرده است و بخش عمده این رشد به حاشیه شهر اختصاص دارد. این پهنه شامل 42 محله است که بر اساس آمار سال 1385 به میزان 33 درصد از جمعیت و 22 درصد از وسعت شهر مشهد را شامل می شود. هدف این مقاله تبیین عوامل مؤثر بر شکل¬گیری پدیده حاشیه نشینی در کلان¬شهرها و آثار و پیامدهای آن با بررسی موردی حاشیه نشینی در کلان شهر مشهد است. در این راستا جامعه آماری پژوهش، جمعیت حاشیه نشین شهر مشهد در مناطق 12 گانه آن بوده است که از این میان 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای و ابزار تحقیق نیز پرسشنامه محقق ساخته بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که از دلایل عمده مهاجرت به حاشیه شهر مسائل معیشتی از جمله پیدا کردن کار، قیمت پایین منزل و هزینه پایین زندگی و همچنین مسئله ازدواج بوده است. جدی¬ترین مسائل از نگاه ساکنین در حاشیه شهر مسائل امنیتی، مقوله سلب آرامش و کمبودهای رفاهی، ساخت و سازهای غیراصولی و فقدان امکانات فیزیکی است که باعث شده است مجموعه پیچیده و درهم¬تنیده¬ای از مسائل گریبانگیر ساکنین این مناطق شده و حضور همزمان این مسائل منجر به تشدید هر کدام از آن¬ها نیز شود. یکی از نقاط عزیمت مناسب برای شروع اقدامات اصلاحی در سکونت¬گاه¬های غیررسمی مشهد، تشویق و ترغیب ساکنین به سنددار کردن زمین¬ها و منازل¬شان است. جلب اعتماد ساکنین برای هرگونه اقدام مشارکتی در جهت بهبود شرایط حاشیه شهر، در گروی پیش قدمی معتمدین محلات حاشیه است، این در حالی است که میزان بی¬اعتمادی به دستگاه¬های مسئول در این زمینه بسیار زیاد است.

هوشمندی در پیوند با رقابت پذیری و پایداری و شهر هوشمند به عنوان پایه ای برای شکل گیری و گسترش شهر آینده، تسهیل توسعه به واسطه زیرساخت ها و فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ارتقاء کیفیت توسعه مبتنی بر حفظ و ارتقاء سرمایه های انسانی و اجتماعی و متعاقبا، حل مسائل و چالش های پیش روی توسعه را از طریق ارائه راهکارهای جدید و نوآورانه، هدفگذاری می کند. رشد هوشمند به عنوان یک اولویت و شهر هوشمند به عنوان یک مدل مقصد یا مورد انتظار در مقایسه با وضع فعلی شهر، به روشنی در ذیل استراتژی ده ساله رشد و اشتغال اتحادیه اروپا و در کنار دو اولویت اصلی دیگر یعنی رشد فراگیر و رشد پایدار، مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، شهرهای هوشمند اروپا شامل تنوعی از ابتکارات مربوط به شهر هوشمند که خود در بر دارنده مجموعه ای از پروژه های شهر هوشمند هستند، مورد توجه قرار گرفته اند. این جریان، به واسطه سه ساختار سلسله مراتبی کلیدی شامل فرآیند شهرهای هوشمند اروپا مشتمل بر گام ها و بخش های مرتبط در پیوند با چارچوب پژوهش و نوآوری، ابعاد، عوامل و شاخص های شهرهای هوشمند اروپا شامل 6 بعد، 31 عامل و 74 شاخص جهت سنجش وضعیت هوشمندی یا پتانسیل هوشمند بودن و نهایتا، چگونگی ارزیابی تحقق پذیری شهرهای هوشمند اروپا مشتمل بر پروژه های شهر هوشمند در خدمت ابتکارات شهر هوشمند و در نتیجه تحقق مجموعه ای از شهرهای هوشمند، هدایت و پیگیری می شود. از این رو، اگر چشم انداز هوشمندی توسعه شهری و متعاقبا شهرهای هوشمند، به عنوان پاسخی برای چالش های فراگیر در عرصه شهرنشینی، مقصد قرار گیرد، تمرکز بر ابعاد مختلف هر سه ساختار مذکور با ماهیت فرآیندی، مفهومی و نظارتی، جهت تنظیم و هدایت مسیر پیش روی، الزامی و در عین حال کلیدی و راهگشا خواهد بود.

تصور رایج در خصوص رابطه شادمانی و اقتصاد این است که هر چه سطح اقتصادی جامعه برحسب شاخص‌هایی چون درآمد سرانه و دستاوردهاي رفاهي، بهداشتي و آموزشي، در سطح بالاتری قرار گیرد، جامعه شادی بیشتری را تجربه خواهد کرد. ورود «اقتصاد شادمانی» به ادبیات اقتصادی و برخی از تحقیقات پایه‌گذار نشان داد علی‌رغم بهبود مؤلفه‌های فوق، افراد ممکن است نوعاً ناشادتر از گذشته باشند و بر این اساس صرف هدف‌گذاری بر مؤلفه‌های فوق نمی‌تواند منجر به احساس رضایت و شادکامی بیشتر در انسان‌ها شود که این موضوع بعدها به تناقض استرلین معروف شد. ادعای مقاله حاضر این است که ازآنجاکه اقتصاد شادی حوزه‌ای جدید از مطالعات میان‌رشته‌ای را به خود اختصاص داده و به دنبال راه‌هایی برای تبیین علل شاد زیستن انسان‌ها است، ابتدائاً می‌توان پیش‌بینی کرد که با حفظ کردن پارادایم فکری حاضر، تحلیل‌گران جریان اصلی اقتصاد در تجزیه‌ و تحلیل علل ناشادی هرچند در زمینه‌هایی موفق اما درمجموع ناکام خواهند ماند. علل این ناکامی را می‌توان در رویکردهای انسان شناسانه جستجو کرد؛ به این معنا که به دلیل تسلط نگاه انسان شناسانه ماتریالیستی در میان تحلیل‌گران اقتصادی، نسخه‌هایی که برای شادی انسان‌ها تجویز می‌شود، در برخی از موارد فاقد اعتبار هستند و یا اینکه کفایت لازم را ندارد. این مقاله ضمن بررسی نادرستی نگاه انسان شناسانه در ادبیات اقتصادی رایج، به ارائه یک چارچوب انسان‌شناسی از منظر اسلام پرداخته و رویکرد بدیلی را برای اقتصاد شادی از منظر اقتصاد اسلامی ارائه می‌نماید که می‌تواند در جهت سیاست‌گذاری مورد استفاده قرار گیرد

محرومیت ازجمله مسائل و مشکلاتی است که در اکثر کشورها برای برنامه¬ریزان دولتی وجود داشته و اینکه دولت‏ها برای حل و یا کاهش آن چه راهکارهای را باید اتخاذ کنند، ازجمله مسائل مطرح و مشکل‌آفرین برای آنان است. هدف این پژوهش رتبه‌بندی شهرستان¬های منطقه ای 3 آمایش سرزمین (کرمانشاه، همدان، ایلام و لرستان) از نگاه درجه محرومیت بر اساس 24 شاخص قانون استفاده متوازن است. در این تحقیق برای وزن¬دهی شاخص¬های از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و برای رتبه‌بندی شهرستان¬ها از نگاه درجه محرومیت از روش تاپسیس استفاده ‌شده است. نتایج نشان می¬دهد که از میان 24 شاخص مورد نظر شاخص¬های نرخ بیکاری، باسوادی و بهره‌مندی روستا¬ها ازآب آشامیدنی سالم، بیشترین اثرگذاری را در تعیین درجه محرومیت شهرستان¬ها دارا هستند. همچنان شهرستان‏های اسلام‌آباد غرب، ثلاث باباجانی و دوره (چگنی) به ترتیب هر یک با ضرایب 474/0، 460/0 و 404/0 در رتبه‏های اول، دوم و سوم از نظر محرومیت بر اساس شاخص¬های مرتبط با قانون متوازن محسوب میشوند. شهرستان‏های دره شهر، بهار و ایوان به ترتیب هریک با ضرایب 038/0، 036/0 و 032/0 در جایگاه چهل و دوم، چهل و سوم و چهل و چهارم قرارگرفته ‌اند. بنابراین، شورای برنامه¬ریزی و توسعه استان¬های منطقه سه می¬بایست اعتبارات قانون متوازن استانی را جهت شتاب بخشیدن به کاهش محرومیت در شهرستا¬ن¬های مزبور در حوزه طرح¬ها و پروژه¬های اشتغالزا، آموزش مهارت¬های انسانی و ارتقای زیرساخت¬های آموزشی و بهره مندی روستاها از آب آشامیدنی اختصاص دهند.

گرایش کارآفرینانه با توجه ویژه برنامه‌ریزان و مسئولان به کارآفرینی، به‌عنوان راهکار مسائل اقتصادی، به موضوعی مهم تبدیل شده است. از طرفی، با توجه به اهمیت روزافزون نقش شرکت‌های کوچک و متوسط در اقتصاد، عملکرد شرکت‌های کوچک و متوسط، مورد توجه جدی واقع شده است. با بررسی ادبیات معتبر حوزه کارآفرینی در داخل کشور، مشخص می‌شود که در تحقیقات داخلی، عمدتاً به شایستگی مدیران و رهبران پرداخته شده است و کمتر به عامل مهم شایستگی فردی کارکنان توجه شده است. از آنجا که، عملکرد مؤثر کارکنان، موجب هماهنگی و پیشرفت سازمان می‌شود، در این پژوهش، شایستگی فردی به‌عنوان متغیر میانجی مورد بررسی قرار گرفته است و جمع‌آوری اطلاعات توصیفی مربوط به جامعه پژوهش و اطلاعات آماری ابعاد متغیرهای پژوهش در پرسشنامه محقق‌ساخته، صورت پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق را کارکنان شرکت‌های کوچک و متوسط پارک علم و فناوری استان سیستان و بلوچستان تشکیل می‌دهند. اطلاعات آماری با استفاده از نرم افزار SPSS و رگرسیون برای تحلیل مسیر، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق، تأثیر مثبت گرایش کارآفرینانه بر عملکرد شرکت‌های کوچک و متوسط را نشان می‌دهد. فعالیت‌های مشوق کارآفرینی و توسعه گرایش کارآفرینانه برای شرکت‌های کوچک و متوسط؛ همراه با ارتقاء شایستگی کارکنان، منجر به دستیابی به عملکرد بالاتر می‌شود.

اقتصاد آزمایشگاهی یکی از روش¬های مورد استفاده در اقتصاد است که به بررسی و یافتن قواعد حاکم بر رفتار بازیگران اقتصادی، ارزیابی نظریه¬ها و فرضیه¬های اقتصادی و ارائه توصیه های سیاست¬گذاری از طریق ایجاد شرایط تصمیم¬گیری واقعی برای افراد، می¬پردازد. این روش در دهه¬های اخیر جایگاه ویژه¬ای پیداکرده است. هدف این مقاله ارائه یک مطالعه پایه¬ای از اقتصاد آزمایشگاهی جهت کمک به تسهیل و گسترش انجام مطالعات آزمایشگاهی در داخل کشور است. آشنایی با این روش و انجام مطالعات آزمایشگاهی جهت استخراج رفتار و تمایل واقعی افراد، می¬تواند به انتخاب سیاست¬های مناسب و موفقیت آن¬ها در سطح کلان کمک زیادی کند. این مقاله با روش مطالعه کتابخانه¬ای سعی کرده است تا به این پرسش¬ها پاسخ دهد که منظور از اقتصاد آزمایشگاهی چیست و دلایل پیدایش و تحولات تاریخی آن کدام است. بدین منظور سیر تحول تاریخی این روش از دهه 1930 و فراز و فرودهای آن تا زمان کنونی بررسی شده است. همچنین در این مقاله به این پرسش پاسخ داده شده است که اقتصاد آزمایشگاهی چگونه به بررسی نظریات و موضوعات اقتصادی می¬پردازد و روش تحقیق آن چگونه است؛ و بر همین اساس به بررسی شرایط عمومی آزمایش¬ها، انواع آزمایش¬ها و چگونگی انجام آن¬ها و مراحل کلی اجرای یک آزمایش پرداخته شده است.

در فعالیت¬های گردشگری مانند همه فعالیت¬های تجاری دیگر باید راهبرد گردشگری طراحی شود تا بتوان در جهت توسعه پایدار برنامه ریزی کرد. از مهم¬ترین مدل¬های برنامه¬ریزی راهبردی در توسعه گردشگری مدل سنتی SWOT است. منطقه مورد مطالعه در شهرستان ششتمد استان خراسان رضوی واقع است که به لحاظ طبیعی می تواند قابلیت گردشگری داشته باشد. در اين مقاله بر اساس تکنیک تحليلي SWOT نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی) و همچنين فرصت¬ها و تهديدهاي موجود (عوامل خارجی) در راه توسعه اکوتوریسم بررسي و پس از طرح پرسشنامه به وزن¬دهی و اولویت¬بندی هریک از این عوامل پرداخته شده است و در نهایت نتیجه-گیری شده و پیشنهاداتی جهت معرفی و توسعه اکوتوریسم منطقه ارائه شده است تا بتواند گامي كوچك در رفع مشكلات و تنگناهاي توسعه گردشگري اين منطقه بردارد. با توجه به تکنیک یاد¬شده بهره¬گيري از وضعيت ممتاز منطقه به عنوان یک جاذبه و چشم¬انداز اکوتوریسمی، ايجاد بستري مناسب براي سرمايه¬گذاري بخش خصوصي در فعاليت¬هاي اکوتوریسمی منطقه، تبليغات جهت معرفی پدیده¬های اکوتوریسمی منطقه و بازاريابي و تنوع در ارائه خدمات گردشگري براي جذب گردشگران و تبديل منطقه به قطب طبیعت¬گردی فعال در منطقه، لازم و ضروري مي¬باشد.

نابرابری، پدیده‌ای اجتماعی است که از تفاوت قابلیت افراد در دستیابی به منابع اقتصادی به‌وجود می‌آید. اين احتمال وجود دارد كه کشورهای با پیچیدگی اقتصادی بیشتر به علت کارایی بیشتر و بهره‌وری بالاتر در ساختار تولید و توزیع درآمد، از سطوح نابرابری درآمدی کمتری نسبت به کشورهای با محصولات تولیدی ساده‌تر برخوردار باشند. به منظور بررسي اين موضوع، پژوهش حاضر اثر پیچیدگی اقتصادی بر نابرابری درآمد در 53 كشور منتخب طي سال‌هاي 1995 تا 2017 را با استفاده از روش گشتاورهاي تعميم‌يافته پويا (GMM) مورد بررسي قرار داده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد پيچيده‌تر شدن اقتصاد اثر معنادار و كاهنده بر ضريب جيني دارد. آزمون سارگان صحت تصريح الگو را تاييد نموده است. بر اين مبنا، شاخص پيچيدگي اقتصادي را مي‌توان به عنوان يك عامل موثر در نابرابري درآمدي در نظر گرفت.