چارچوب تحقق کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر نظارت کارآمد
محورهای موضوعی : حقوق
سیداحمد موسوی
1
*
,
ابراهیم موسی زاده
2
,
ولي رستمي
3
1 - دانشجوی دکتری حقوق عمومی پردیس ارس دانشگاه تهران
2 - استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
3 - استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
کلید واژه: ارتقای کارآمدی, هم افزائی ساختاری, نظارت کارآمد, نهاد عالی نظارت,
چکیده مقاله :
ارتقاء پایدار کارآمدی نظام در همه عرصه ها به عنوان مهم ترین و حیاتی ترین اولویت نظام جمهوری اسلامی ایران در دو گام میسر و امکان پذیر است. گام اول، مستلزم عزم جدی مسئولین ارشد و کارگزاران نظام جهت تحقق کارآمدی در همه عرصه ها، با نظارت کارآمد و سیستمی بر عملکرد مسئولین، مشروط به رعایت چارچوب مطروحه در این پژوهش و توجه به الزامات آن است. گام دوم، پس از تحقق کارآمدی در همه عرصه ها توسط کارگزاران نظام و در پی آن افزایش اعتماد اجتماعی، با همراهی ملت، تحقق ارتقاء پایدار کارآمدی نظام در همه عرصه ها فرا می رسد. در راستای حل مسئله کارآمدی نظام در همه عرصه ها سئوال اصلی تحقیق این است که ارتقای کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر نظارت کارآمد چگونه تأمین می‌شود و سایر مولفه های مهم و تعیین کننده آن چیست ؟ فرضیه اصلی تحقیق بدین صورت است که فقدان انسجام و هم افزائی ساختار کلان نظام و نهادها، در راستای سیاست های کلان و برنامه های ابلاغی، تحت مدیریت واحد و اعمال نظارت کارآمد، باعث عدم دستیابی به کارآمدی در حوزه‌‌های ناکارآمد شده است. مهمترین دست آورد تحقیق موید این حقیقت است که انسجام و هم افزائی ساختار کلان نظام با اعمال مدیریت واحد و نظارت موثر نهاد عالی نظارت در راستای تحقق سیاست ها و برنامه های کلان ابلاغی و قوانین مصوب، با همراهی ملت موجبات ارتقای کارآمدی نظام را در تمامی عرصه‌‌ها فراهم می‌سازد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است.
منابع:
قرآن کریم.
نهج البلاغه، (1392). سید شریف رضی، ترجمه محمد دشتی، ناشر، کارگاه فیلم و گرافیک سپاس، صص 420-406
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، 17/1/1381http://leader.ir
اخوان کاظمی، بهرام؛ (۱۳۸۶). درآمدی بر کارآمدی در نظام سیاسی اسلام، تهران، موسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، ص 60
اصغری، رضا (1392). بررسی تاثیر نظارت ذیحسابان بر عملکرد مالی دستگاه‌های اجرائی استان سیستان و بلوچستان، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده مدیریت و اقتصاد
پرچمی، داوود، جلالی، فاطمه (۱۳۹۵). بررسی عوامل موثر بر کارآمدی سیاسی دولت‌ها در منطقه غرب آسیا، شماره ۷۱، مطالعات راهبردی بسیج
پیرنیاکان، لطف الله ( 1399) مفهوم و گونه های نظارت و کنترل در حقوق ایران، فصلنامه پژوهش های حقوقی، دوره اول، شماره اول،صص 79-67
توکلی، سمیرا (1401). بررسی راه کار‌ها و چالش‌های حسن نظارت بر اجرای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه شمال، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
جاوید، محمد جواد (1392). مشروعیت قدرت و مقبولیت دولت در قرآن، چ دوم، تهران، نشر میزان
جاوید، محمد جواد، زفرقندی، علی (1392). راهکار های مشارکت مردم در اداره ی حکومت اسلامی، فصلنامه حقوق عمومی، سال دوم، شماره 6، صص 88-69
جوادی آملی، عبدالله ( 1398) مبانی حقوق عمومی، با تاکید بر منظومه فکری آیت الله جوادی آملی، سمت، سازمان چاپ و انتشارات وابسته به اوقاف و امور خیریه، ص 137
جوادی آملی، عبدالله (1387) نسبت دین و دنیا، چ5، قم، مرکز نشر اسراء صص 24-23
جوادی آملی، عبدالله (1391) جامعه در قرآن، چ4، قم، مرکز نشر اسراء، ص 418
خواجه‌زاده، عباس (1398). تضمین سلامت نظام اداری در پرتو نظارت و بازرسی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تفت، گروه حقوق
راسخ، محمد (۱۳۹۸). نظارت و تعادل در نظام حقوق اساسی، چ ششم، انتشارات دراک
زمانی، محمد جواد (1400) تحول حوزه عمومی از طریق محتوای کاربر ساخته طبقه متوسط در شبکه های اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم و ارتباطات
زهیری، علیرضا؛ (۱۳۹۸). درآمدی بر مسئله کارآمدی در جمهوری اسلامی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
سليمي، عبدالحكيم، ( 1390 )، ماهيت نظارت رهبري از منظر قانون اساسي، معرفت حقوقي، شماره 1، ص 11
شفیعی‌فر، محمد، قربانی، مصطفی (۱۳۹۵). تعاملات کارآمدی و مشروعیت نظام‌های سیاسی
عامری، زهراء (1393) نظارت سیاسی در نظام حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران با تطبیق در اندیشه علوی با تاکید بر نهج البلاغه
عطار، سعید، خواجه نایینی، علی (۱۳۹۴). بررسی و تحلیل عوامل موثر بر ناکارآمدی نظام سیاست گذاری در ایران
عمید زنجانی، عباسعلی؛ موسی‌زاده، ابراهیم (۱۳۹۹). نظارت بر اعمال حکومت و عدالت اداری ج سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ص 47
قمی، محسن، فقیهی، اعظمی، سید مهدی (۱۳۹۲). کارآمدی فقه سیاسی در نظام مردم سالار دینی
کلانتری، ابراهیم، (۱۳۹۳). کارآمدی نظام سیاسی مبتنی بر نظریه ولایت فقیه و ابزارهای کونتر، ها اودانل، سیریل، و بهریخ وهانس، (1370) اصول مدیریت، ترجمه محمد علی طوسی و دیگران، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی، ص.166
لاریجانی، محمد جواد؛ (۱۳۷۴). حکومت؛ مباحثی در مشروعیت و کارآمدی، تهران، انتشارات سروش، صص77-58
موسوی، سید احمد ( 1388). تاثیر رویکردهای ارزشی در مقابله با فساد با تاکید بر ساز و کار نظارت در ایران
موسوی، سید غلامرضا؛ واعظی، احمد، (۱۳۹۸). نگرش سیستمی و مسئله کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر ظرفیت‌های نهاد ولایت، نشریه علوم سیاسی، شماره ۶۴، قم: دانشگاه باقرالعلوم
مهاجرنیا، محسن،(1403). نظریه مشارکت در نظام مردم سالاری دینی، قم
نبوی، سید مرتضی (۱۳۹۷). جمهوری اسلامی ایران و چالش‌های کارآمدی، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
نوروزی، مجتبی (1396). مبانی و مولفه‌های سیاسی الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی
نوروزی، محمد جواد (1389) عرفی گرایی و فرایند شکل گیری جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده حقوق و علوم سیاسی