تأثیر ارزش‌های اخلاقی سازمان بر تمکین مالیاتی با تأکید بر نقش میانجی سرمایه اجتماعی در اداره کل امور مالیاتی استان زنجان
محورهای موضوعی :جعفر بیک زاد 1 * , سیدحامد امیری 2
1 - 0
2 - 0
کلید واژه: کلیدواژگان: اخلاق, ارزش‌های اخلاقی سازمان, مالیات, تمکین مالیاتی, سرمایه اجتماعی.,
چکیده مقاله :
مالیات ستانی برای دولت‌ها در تمام کشورها به‌منظور تأمین بودجه، مهم است. اما این مهم باید در بستری صورت پذیرد که نقش مؤلفه‌هایی که برای قوام و دوام جامعه از جمله احترام به ارزش‌های والای انسانی و اخلاقی لازم و ضروری است نیز مدنظر قرار گیرد. در این میان تأثیر ارزش‌های اخلاقی و سرمایه اجتماعی بر متغیرهای مختلف، موضوع جالب‌توجهی است که به‌تازگی در حوزه مالی رفتاری بررسی می‌شود. از این‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر ارزش‌های اخلاقی بر تمکین مالیاتی با نقش میانجی سرمایه اجتماعی در اداره کل امور مالیاتی استان زنجان انجام‌گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان زنجان است که تعداد آنها 457 نفر می‌باشد. حجم نمونه آماری با استفاده از رابطه کوکران 209 نفر برآورد و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده است. داده‌های موردنیاز با 3 پرسش‌نامه استاندارد؛ پرسش‌نامه ارزش‌های اخلاقی سازمان (نامکونگ، 2010)، پرسش‌نامه تمکین مالیاتی (پژوهش نیا 93-1392) و پرسش‌نامه سرمایه اجتماعی (ناهاپیت و گوشال، 1998) جمع‌آوری شد و بر اساس روش مدل‌یابی معـادلات ساختاري با استفاده از نرم افزارهای SPss وSmart PLS3 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌های تحقیق تأثیر مثبت و معنادار ارزش‌های اخلاقی سازمان و سرمایه اجتماعی را بر تمکین مالیاتی نشان داد؛ ضمن اینکه نقش میانجی سرمایه اجتماعی در اثرگذاری ارزش‌های اخلاقی سازمان بر تمکین مالیاتی تأیید شد.
Tax taking is important for governments in all countries for funding. But this issue should be done in a context that the role of components that are necessary for the consistency and sustainability of society, including respect for high human and moral values. In the meantime, the impact of moral values and social capital on the variable is an interesting issue that has recently been investigated in the field of behavioral finance. This paper investigated the effect of moral values on tax compliance with the mediating role of social capital in the General Department of Taxation of Zanjan Province. The research method is applied in terms of purpose and descriptive-correlation in terms of method. The statistical population of this study is the staff of the General Department of Tax Affairs of Zanjan Province, whose number is 457 people. The statistical sample size was estimated to be 209 using the Cochran relation and was selected by stratified random sampling. Required data with 3 standard questionnaires; The Questionnaire of Ethical Values of the Organization (Namkung, 2010), the Questionnaire of Tax Obedience (Pazhuhesh Nia1392-93) and the Questionnaire of Social Capital (Nahapit and Gushkal, 1998) were collected and based on structural equation modeling using SPss and PLS software. The findings showed a positive and significant effect of the organization's moral values and social capital on tax compliance; in addition, the mediating role of social capital in influencing moral values on tax compliance was confirmed.
- افشانی، سید علیرضا و کبریایی، شیوا. (1399). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و بدبینی اجتماعی بین شهروندان شهر یزد. فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی، 7(4)، 535-561.
- ایراندوست، محمدحسین. (1396). فرایند تغییر ارزش‌های اخلاقی از منظر گربنر و نقد آن. فصلنامه پژوهش‌های اخلاقی، 7(4)، 1-17.
- باقری، بهروز؛ باباجانی، جعفر و برزیده، فرخ. (1398). شناسایی عوامل مؤثر بر تمکین مالیاتی در ایران. فصلنامه پژوهش‌های تجربی حسابداری، 8(31)، 283-310.
- بهشتی، یعقوب و رویایی، رمضانعلی. (1396). بررسی رابطه بین فلسفه اخلاق فردی و نگرش فرار مالیاتی. دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 2(4)، 247-275.
- بی زوال، حسین. (1399). بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر ارتقا فرهنگ و تمکین مالیاتی مؤدیان سازمان امور مالیاتی کشور (مطالعه موردی: اداره کل امور مالیاتی استان آذربایجان غربی). فصلنامه چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 3 (23)، 29-46.
- بیک‌زاد، جعفر؛ مصطفائی، بابک و نوری، حسین. (1400). ارائه مدل تأثیر معنویت در محیط کار بر بهره‌وری سازمانی با نقش واسطه‌ای سرمایه اجتماعی و پایبندی به رفتارهای اخلاقی در دانشگاه تبریز. دوفصلنامه جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، 10(1)، 79-98.
- پوربهی؛ طیبه، جعفری نیا؛ غلامرضا و شمس الدینی، علی. (1401). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه پایدار شهری بوشهر. فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، 12(3)، 200-217.
- جعفری ندوشن، علی‌اکبر؛ عطار، سعید و ملک افضلی، مجتبی. (1400). هم‌افزایی سرمایه اجتماعی و بازار سرمایه در ایران. ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 4(3)، 198-220.
- جودزاده، مهتا؛ نامور، افسانه و یعقوبی، نورمحمد. (1400). طراحی الگوی جامع برای تقویت فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی اسلام. فصلنامه اخلاق، 11(41)، 11-41.
- حافظ نيا، محمدرضا. (1383). مقدمه‌ای بر روش تحقيق در علوم‌انسانی. تهران، انتشارات سمت.
- حضرتی، مرتضی و معمارزاده طهران، غلامرضا. (1393). ارائه مدلی از رهبری اخلاقی سازگار با سازمان‌های دولتی ایران. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، 1393(18)، 63-70.
- حقیقت شهرستانی، مسعود؛ پورعزت، علی‌اصغر؛ معمارزاده طهران، غلامرضا و حمیدی، ناصر. (1399). تعالی اخلاق سازمانی در سازمان‌های دولتی ایران، در پرتو نهج‌البلاغه. فصلنامه پژوهشنامه نهج‌البلاغه، 8(29)، 59-79.
- حقیقی فشی، شیرین؛ بنی مهد، بهمن؛ اوحدی، فریدون و همتی، بهرام. (1399). بررسی تأثیر ابعاد هنجارهای اجتماعی و شخصی بر تمکین مالیاتی. فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 9(33)، 41-59.
- حیدری، رضا؛ جهانشاد، آزیتا و حیدرپور، فرزانه. (1400). مدیریت ریسک تمکین مالیات مشاغل و استراتژی‌های مربوط به آن در حسابرسی مالیاتی. فصلنامه دانش حسابرسی، 21(84)، 209-250.
- خضری، زهرا؛ مظلوم خراسانی، محمد و نوغانی دخت بهمنی، محسن. (1398). فراتحلیل مطالعات سرمایه اجتماعی و عملکرد شغلی. مجله دستاوردهای نوین در مطالعات علوم‌انسانی، 2(16)، 39-52.
- خواجوی؛ شکراله و کرمشاهی، بهنام. (1397). پدیدار شناسی نقش نگرش فردی بر اخلاق مالیاتی و تمکین مالیاتی. دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 5، 208-187.
- ذاکری، محمد و نجاری، سارا. (1395). بررسی همسویی ارزش‌های اخلاقی و ارتباطات سازمانی(موردمطالعه: شرکت ارتباطات زیرساخت). فصلنامه پژوهش‌های اخلاقی، 6(4)، 115-129.
- رامشینی، محمود؛ جمشیدی، ناصر و اسدی، غلامحسین. (1395). نگرشی نوین به تمکین مالیاتی؛ ارائه یک چارچوب جدید. پژوهشنامه مالیات، 24(31)، 11-30.
- رجب پور، ابراهیم. (1399). مدیریت منابع انسانی سبز و رفتار سازگار با محیط‌زیست کارکنان، با تأکید بر نقش سرمایه اجتماعی. فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی، 7(3)، 345-371.
- رحیمی، فتح اله و حقیقی، مهری. (1398). ضمانت اجرای قانونی نقض ارزش‌های اخلاقی در دیوان محاسبات کشور. فصلنامه پژوهش‌های اخلاقی، 10(1)، 251-268.
- رویین‌تن، مریم؛ امیرآبادی فراهانی، محسن؛ رویین‌تن، پروانه و رویین‌تن، زینب. (1400). ارزیابی تأثیر سرمایه اجتماعی و فرهنگ سازمانی بر مدیریت منابع انسانی مراکز آموزش عالی دولتی و غیردولتی استان کرمانشاه. فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی، 3(2)، 104-120.
- سرگزی، زهرا و رهنورد آهن، فرج اله. (1400). تأثیر سرمایه اجتماعی، توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و جهانی‌شدن بر حاکمیت خوب شهری در پرتو فرهنگ مشارکت و تمایل مقامات محلی. فصلنامه فرایند مدیریت توسعه، 34(1)، 3-26.
- سلمانی اردانی، محمدعلی. (1401). تاثیر ارزش‌های اخلاقی و انسانی بر توسعه برنامه درسی هویت‌ساز دینی ادراک شده (مورد مطالعه دیدگاه دبیران متوسطه شهر اصفهان). نشریه مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 1(8). 44-56.
- شهریاری، سلطانعلی و شهرابی فراهانی، محمد. (1400). تبیین نقش نوآوری سازمانی و سرمایه اجتماعی. فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 30(99)، 79-102.
- صالحی ساداتی، زهرا؛ فیاضی، مرجان و پریشان، فاطمه. (1398). نقش ارزش‌های اخلاقی در رشد معنویت سازمانی و پیامدهای رفتاری کارکنان. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 14(1)، 89-95.
- صامتی، مجید؛ امیری، هادی و حیدری، زهرا. (1394). تأثیر اخلاق مالیاتی بر تمکین مالیاتی، مطالعه موردی شهر اصفهان. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 23(75)، 231-262.
- صیادی تورانلو، حسین و عزیز، پدرام. (1396). شناسایی و رتبه‌بندی ارزش‌های اخلاقی در حسابرسی از دیدگاه اسلام با رویکرد TOPSIS فازی. فصلنامه اخلاق، 7 (27)، 179-208.
- عزتی، یونس؛ حقیقتیان، منصور و مؤذنی، احمد. (1398). مطالعه جامعه‌شناختی رابطه سرمایه اجتماعی با توسعه فرهنگی. فصلنامه مطالعات میان‌فرهنگی، 14(38)، 37-64.
- عسگری، محمدهادی؛ خداپرست، مهدی و عینی، علی. (1401). عملکرد شغلی نوآورانه: نقش پیشایندهای اشتراک گذاری دانش و سرمایه اجتماعی (مورد مطالعه ادارات برق غرب استان مازندران). فصلنامه مدیریت بازرگانی، 1(9)، 57-69.
- فرهمند، افشین؛ شاهوردیانی، شادی و موسی‌پور، حجت‌الله. (1397). بررسی تأثیر ویژگی‌های خانواده در بروز عدم تمکین مالیاتی شرکت‌های خانوادگی(مطالعه موردی شرکت‌های خانوادگی استان تهران). پژوهشنامه مالیات، 26(40)، 94-116.
- قاسم‌زاده، ابوالفضل؛ پناهی قراداغلو، محب، مینائی، حامد. (1400). بررسی اثر جامعه‌پذیری سازمانی و سرمایه اجتماعی بر مسئولیت‌پذیری با نقش میانجی تعهد سازمانی. فصلنامه پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 11(42)، 53-74.
- قیاسی، مجتبی؛ سرلک، احمد و غفاری، هادی. (1399). بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی، سرمایه سلامت و رشد اقتصادی در استان‌های کشور. فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 7(3)، 131-156.
- کامیاب تیموری، رضا؛ فرساد امان الهی، غلامرضا و کیقبادی، امیررضا. (1401). شناسایی و اولویت بندی ریسک های عدم تمکین مالیاتی. فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 2(42)، 251-266.
- کامیاب تیموری، رضا؛ کیقبادی، امیررضا و فرساد امان الهی، غلامرضا. (1400). شناسایی ریسک‌های قابل‌کنترل عدم تمکین مالیاتی با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری. فصلنامه اقتصاد مالی، 15(3)، 269-301.
- معطوفی، علیرضا و دهقانیان، فائزه. (1397). بررسی تأثیر رقابت در بازار محصول بر تمکین مالیاتی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه حسابداری مدیریت، 11(37)، 107-119.
- مؤمنی، منصور. (1389). مباحث نوين تحقيق در عمليات، تهران، انتشارات تهران.
- یزدان‌شناس، مهدی. (1399). اثرگذاری سرمایه روان‌شناختی بر رفتارهای فرانقش پیش‌گام با تأکید بر نقش میانجی سرمایه اجتماعی سازمانی. فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی، 7(4)، 487-505.
- Abdul-Razak, Abubakari & Adafula, Christopher Jwayire. (2013). Evaluating taxpayers, attitude and its influence on tax compliance decisions in Tamale, Ghana. Journal of Accounting and Taxation, 5 (3), 48-57.
- Alabede, J; Zainol Ariffin, Z. Bt. And K. Md. Idris. (2011). Does Ethnicity Matter in Individual Taxpayer Compliance Behavior?: Empirical Evidence from Nigeria. Economics and Finanace Review, 1 (8), 18-30.
- Cai, W; Polzin, F; Stam, E. (2021). Crowd funding and social capital: A systematic review using a dynamic perspective. Technological Forecasting & Social Change, 162, 1-22.
- Gokalpa, O.N., Leeb, S.H. and Pengb, M.W. (2017). Competition and corporate tax evasion: An institution-based view. Journal of Woeld Business, Vol. 52, 258-269.
- Jimenez, Peggy. Govind S. Iyer. (2016). Tax compliance in a social setting: The influence of social norms, trust in govermment, and perceived fairness on taxpayer compliance. Journal Of Advances in Accounting, 34, 17-26.
- Khan, S. H., Majid, A. (2021). Strategic renewal of SMEs: the impact of social capital, strategic agility and absorptive capacity. Management Decision. IN PRESS.
- Kim M. J., Lee, C. K., & Preis, M. W. (2016). Seniors' loyalty to social network sites: Effects of social capital and attachment. International Journal of Information Management, 36 (6), 1020-1032.
- Leddy, A. M; Whittle, J. B; Shieh,. Jacqueline, R. D.; Ofotokun, I. E; Weiser, S.D. (2020). Exploring the role of socil capital in managing food insecurity among older women in the United States. Social Science & Medicine, 256. 1-8.
- Nahapiet, J., Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital and the organizational advantage. Academy of Management Review, 23(2), 242-266.
- Savitri Enni, and Musfialdy. (2016). The effect of taxpayer awareness, tax socialization, tax penahties, compliance cost at taxpayer compliance with service quality as mediating variable. Procedia Social and Behavioral Sciences, 219, 682-687.
- Yang, J., Gong, Y., & Huo, Y. (2011). Proactive personality, social capital, helping, and turnover intentions. Journal of Managerial Psychology, 26 (8), 739-760
- Yudkin, D. A., Gantman, A. P., Hofmann, W., & Quoidbach, J. (2021). Binding moral values gain importance in the presence of close others. Nature communications, 12(1), 1-12.
- Yuliarmi, N., Martini Dewi, N., Rustariyuni, S., Marhaeni, A. A. I. N., & Andika, G. (2021). The effects of social capital and human resources on financing and SMEs performance. International Journal of Human Capital in Urban Management, 6(1), 29-44.
- Van Dijke, Marius. Gobena, Lemessa Bayissa and Peter Verboon. (2019). Make Me Want to Pay, A Three-Way Interaction Between Procedural Justic, Distributive Justice, and Power on Voluntary Tax Compliance. Original Research, published, doi: 10.3389/fpsyg.2019.01632.
- zang, Q., Pan, J., Jiang, Y., & Feng, T. (2020). The impact of green supplier integration on firm performance: The mediating role of social eapital accumulation. Journal of Purchasing and Supply Management, Volume 26, Issue2