سنجش درجه توسعه یافتگی شهرستان‌های استان گیلان در بخش کشاورزی
محورهای موضوعی :یوسف قنبری 1 * , سهیلا دالوندی 2 , مارال ریاحی 3
1 - دانشگاه اصفهان/جغرافیا برنامه ریزی روستایی
2 - 0
3 - 0
کلید واژه: توسعه روستایی, کشاورزی, سطح بندی, گیلان,
چکیده مقاله :
در جوامعی همچون کشور ما تا قبل از روی کار آمدن درآمدهای نفتی، اقتصاد ملی بر پایه کشاورزی استوار بود و تنها منبع تأمین خزانه و هزینه های دولت به شمار می رفت. در عصر حاضر با وجود کاهش نقش این بخش در اقتصاد، هنوز مطالعه کارکرد بخش های اقتصادی در چارچوب اقتصاد کلان ملی مؤید نقش قابل توجه بخش کشاورزی در کشور است. کشاورزی رکن اصلی معیشت و اقتصاد مردم گیلان به شمار می‌رود. اما مسئله ای که در این میان کمتر به آن توجه شده است، عدالت و توازن منطقه ای در برخورداری از امکانات و خدمات کشاورزی در بین شهرستان های استان گیلان است. در واقع شواهد حاکی از آن است که برخی از شهرستان ها از نظر توسعه یافتگی در سطوح بالاتری قرار دارند و از این حیث، عدم تعادل در بین شهرستان ها وجود دارد. روش انجام پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از آمارنامه کشاورزی استان گیلان (1393) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از مدل های آنتروپی شانون و تاپسیس استفاده گردید. نتایج مدل تاپسیس در گروه شاخص های «ابزارآلات و فناوری های کشاورزی» نشان داد که شهرستان های رشت، صومعه سرا، لاهیجان و طوالش در سطح اول از توسعه یافتگی قرار دارند. شهرستان های آستانه اشرفیه، رودسر، بندرانزلی، شفت و فومن در سطح دوم و شهرستان های لنگرود، املش، سیاهکل، رودبار، رضوانشهر و ماسال و آستارا در سطح سوم قرار دارند.
In societies like our country, before oil revenues came into use, the national economy was based on agriculture and was considered the only source of treasury and government expenses. In today's era, despite the reduction of the role of this sector in the economy, the study of the functioning of the economic sectors in the framework of the national macro-economy confirms the significant role of the agricultural sector in the country. Agriculture is the main pillar of Gilan people's livelihood and economy. But the issue that has received less attention in the meantime is regional justice and balance in enjoying agricultural facilities and services among the cities of Gilan In fact, the evidence indicates that some cities are at higher levels in terms of development, and in this sense, there is an imbalance between the cities. The research method is descriptive-analytical. The Agricultural Statistics of Gilan Province (2013) was used to collect information. Shannon and TOPSIS entropy models were also used for data analysis. The results of the TOPSIS model in the group of "agricultural tools and technologies" indicators showed that the cities of Rasht, Soumehsara, Lahijan and Talesh are in the first level of development. The cities of AstanehAshrafieh, Rudsar, Bandar Anzali, Shaft and Foman are on the second level and the cities of Langrod, Amlash, Siahkal, Rudbar, Razvanshahr and Masal and Astara are on the third level.
- افراخته، حسن، حجی پور، محمد، گرزین، مریم و نجاتی، بهروز (1392). جایگاه توسعه پایدار کشاورزی در برنامه‌های توسعه ایران، سیاست های راهبردی و کلان، سال 1، شماره 1، صص: 62-43.
- اسعدی خوب، حسن (1392). بررسی نقش و جایگاه توسعه کشاورزی در توسعه اقتصادی ـ اجتماعی روستا (مطالعه موردی: شهرستان بهبهان). پایان نامه کارشناسی ارشد توسعه روستایی، استاد راهنما: محمدصادق ابراهیمی، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی.
- اشرفی، مرتضی؛ هوشمند، محمود (1393). بررسی توسعۀ پایدار کشاورزي در مناطق روستایی با تأکید بر رهیافت اقتصادی (مطالعه موردی: شهرستان کاشمر). فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، جلد 1، شماره 2، صص: 51-68.
- بوزرجمهری، خدیجه، شایان، حمید، و قندهاری، الهام (1396). نقش و جایگاه گردشگری کشاورزی در توسعه روستایی، همایش منطقه ای ظرفیت های گردشگری و توسعه شهرستان فردوس، 23 و 24 اسفند.
- جمعه پور، محمود (1387). مقدمه ای بر برنامه ریزی توسعه روستایی: دیدگاه ها و روش ها، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، چاپ سوم، تهران.
- مطیعی لنگرودی، سید حسن (1381). جغرافیای کشاورزی ایران – کشاورزی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
- مسیبی، سمانه، برقی، حمید، رحیمی، داریوش، و قنبری، یوسف (1397). اولویت بندی راهبردهای توسعه در مناطق روستایی با رویکرد توسعه پایدار، پژوهش و برنامه ریزی روستایی، سال 7، شماره 1، صص: 191-179.
- لامپکین، ن (1376). کشاورزی ارگانیک، ترجمه عوض کوچکی، دانشگاه فردوسی مشهد.
- ملور، جان ویلیام (1383). توسعه کشاورزی در ایران: تعامل هدف ها و راهبردها، اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال 12، شماره 45، صص: 18-1.
- مطیعی لنگرودی، سید حسن و شمسایی، ابراهیم (1386). توسعه روستایی مبتنی بر تداوم و پایداری کشاورزی، تحقیقات جغرافیایی، شماره 86، صص: 104-85.
- والزر، مایکل، 1389، «حوزه های عدالت»، ترجمه صالح نجفی، تهران: نشر ثالث
- هوفه، اتفرید، 1383، «درباره عدالت: برداشت هایی فلسفی»، ترجمه امیر طبری، تهران: اختران
- هاتفیلد، جی ال و کارلن، دی ال. (1380). نظام های کشاورزی پایدار، ترجمه عوض کوچکی و محمد حسینی و حمیدرضا خزائی، جهاد دانشگاهی مشهد.
- Bojer، h، 2003، "Distributional Justice"، routledge
- Fleischacker، S، 2004، "a short history of distribute justice"، HARVARD UNIVERSITY PRESS
- Zamora، O. M. (2011). Development Instruments for the Cross-Border Cooperation in Ukraine، In: Problems of tourism development on rural areas، Krystyna Krzyżanowska (ed.)، Warsaw University of Life Sciences Press، Warsaw 2011، pp: 109- 121
- Gongn، J. & Lin، H. (2000). Sustainable development for agricultural region in China: case studies، Forest Ecology and
- Management 128، 27-38.