Manuscript ID : 1402021342091 Visit : 3677 Page: 31 - 47

Article Type: Original Research

Designing a Model of Women's Social Participation with an Interpretive Structural Approach

Subject Areas :

رضاعلی محسنی ^{1
*} , Gholamreza Khoshfar ² , مرجان نوری ³

1 -
2 - Ministry of Science, Research and Technology, Golestan University
3 -

Received: 2022-07-03 Accepted : 2022-08-26 Published : 2023-05-03

Keywords: Keywords: social participation, content analysis, interpretive structure.,

Abstract :

Marjan Nory Rezaali Mohseni Gholamreza Khoshfar Abstract Participation is a right that must be provided for all and is one of the important foundations of social relations, and women, as half of the population, can play an important role in the development of societies through social participation. Therefore, the aim of this study was to design a model of women's social participation with an interpretive structural approach. The present research is applied and based on the method, descriptive-correlation. The statistical population included 10 university experts in Golestan province in the field of sociology. In the first step, interviews with experts were used to identify the components of social participation, and in the second step, interpretive structural modeling with Excel software was used to design the model. The results showed that the model of social participation has two levels, which are components (social cohesion, social status, hope for the future, social status, social security, populism, social awareness, self-confidence, lifestyle, social class, use of mass media, Job status, democratic family structure, income level, education and marriage) were in the first level and the component (age) was in the second level and all components were in the link cluster. Finally, it can be said that the basis of women's social participation in Golestan province is the age component.

References:

منابع
- اسکندری ثانی، محمد.(1399). جنسیت و توسعه اجتماعات محله ای در ایران با تاکید بر نیروهای پیشران و بازدارنده، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی،20(56):34-19.
- افضلیان سلامی، موسی، زمانی مقدم، مسعود و صالحی، اسماعیل .(1397). بررسی مشارکت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان خواف، مطالعات فرهنگی – اجتماعی خراسان،13(2):46-7.
- سالنامه آماري استان گلستان.(1399). سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان مازندران.
- شكر بيگي، عاليه و حسين پناهي، بهروز.(1391). عوامل اجتماعي موثر در مشاركت سياسي اجتماعي زنان (مورد مطالعه: زنان شهر گنبد كاووس در استان گلستان)، مطالعات جامعه شناختي ايران،2(5):151-135.
- صیامیان گرجی، زهرا، وثوقی، منصور، باصري، علی، ساروخانی، باقر و قديمی، بهرام .(1399). تحلیل کیفی تأثیر عوامل فرهنگی اجتماعی و انگیزشی بر مشارکت سیاسی زنان شهر تهران، پژوهش اجتماعی، 12(48):43-19.
- طیب نیا، محمدصالح و ربانی اصفهانی، حوریه .(1397). بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در فعالیتهای داوطلبانۀ خیرخواهانه، پژوهشهای اجتماعی اسلامی،24(2):158-135.
- عباسی اسفجير، علي اصغر، خوش فر، غلامرضا و شفايي، معصومه. (1395). بررسي رابطه ساختار توزيع قدرت در خانواده و مشاركت اجتماعي (مطالعه موردي: شهروندان استان گلستان)، جامعه شناسي نهادهاي اجتماعي،3 (7):179-151.
- عريضي، فروغ السادات، حقيقتيان، منصور و زرندي خالدي، مرجان .(1390). بررسي عوامل اجتماعي مؤثر بر مشاركت اجتماعي زنان خانه دار شهر اصفهان، فصلنامه علوم اجتماعي دانشگاه آزاد اسلامي- واحد شوشتر،5(12):170-141.
- عطائی، پوریا، علی آبادی، وحید و اعظمی، موسی .(1400). بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر مشارکت زنان روستایی در ایجاد مشاغل خانگی در استان کرمانشاه، اقتصاد و توسعه کشاورزی،35(3):217-205.
- قریشی، فردین، علیزاده اقدم، محمدباقر و ابراهیمی ترکمانی، اشرف .(1391). بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی زنان بالای 20 سال شهر تبریز، جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، 2(1): 141-115.
- مدرسی عالم، زهره، داودی، آزاده و اله ویردی زاده، سهیلا .(1396). واکاوی مشارکت زنان در ایران، مجله اقتصادي، 9(1):138-111.
- مقدس فریمانی، شهرام، میرترابی، مهدیه السادات و قائم مقامی، سید سهیل .(1399). توانمندی اقتصادی- اجتماعی زنان روستایی و عوامل مؤثر بر آن، راهبردهای توسعه روستایی، 7(3):363-347.
- ملانیا جلودار، شهرام، فرزانه، سیف الله و همایونی بایی، سیده مقدسه .(1395). بررسی عوامل مؤثّر بر میزان مشارکت اجتماعی زنان در تعاونی‌هاي تولیدي استان مازندران، مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی،5(2):107-79.
- ميرزايي، حسين ، میرزایی، مجتبی و علیزاده، توحید .(1397). مطالعة عوامل تاثيرگذار بر تقويت مشاركت اجتماعي دانشجويان در انجمن هاي علمي دانشجويي، مجله جامعه شناسي ايران، 19(2):169-154.
- نصرالهی وسطی، لیلا .(1393). بررسی نظری و تجربی رابطه میان مشارکت اجتماعی و روحیۀ کارآفرینی زنان روستایی، توسعۀ روستایی، 6(2):340-319.
- نیازی، محسن، توسنگ، محمد علی ، منتی، رستم، نژادی، اعظم و کسانی، عزيز.(1395). رابطه بین مشارکت اجتماعی و سلامت عمومی در زنان شهر ايلام، مجله علوم پزشکی صدرا،4(3):184-173.

- Arjmand SiyahPoush,Issaq, Rezapour, Daryosh, Shahoonvand, Behrooz.(2021). Effective Factors in Women's Social Participation in Deylam City, Sociological Studies of Youth Journal,12(41):9-22.
- Mehtap, Salime, Jayyousi, Yazan, Gammoh, Njood and Al Haj, Ahmad.(2016). Factors Affecting Women’s Participation in the Jordanian Workforce, International Journal of Social Science and Humanity, 6(10):790-793.
- Rita,IkpiDaniel.(2020).Factors nfluencing Participation of Women in Community Development Projects in Yakurr, L.G.A of Cross River State, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3597701.

Full-Text:

مكانيزم پاسخگويي

فصلنامه راهبرد توسعه/ سال هیجدهم/ شماره 4 (پیاپی72)/ زمستان 1401/ 47-31

Quarterly Journal of Development Strategy, 2023, Vol. 18, No.4 (72), 31-47

طراحی الگوی مشارکت اجتماعی زنان

با رویکرد ساختاری تفسیری

مرجان نوری ¹

رضاعلی محسنی²

غلامرضا خوش فر³

(تاريخ دريافت 12/4/1401 ـ تاريخ تصويب 4/6/1401)

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چكيده

مشارکت حقی است که باید برای همگان فراهم شود و از بنیان‌های مهم روابط اجتماعی است و زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه با مشارکت اجتماعی می‌توانند نقش مهمی در توسعه جوامع داشته باشند. از اینرو هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی مشارکت اجتماعی زنان با رویکرد ساختاری تفسیری بود. تحقیق حاضر از نوع کاربردي و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل 10 نفر از خبرگان دانشگاهی استان گلستان در حوزه جامعه شناسی بود. در گام اول برای شناسایی مولفه‌های مشارکت اجتماعی از مصاحبه با خبرگان و در گام دوم برای طراحی الگو از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری با نرم‌افزار اکسل استفاده شد. نتایج نشان دادند الگوی مشارکت اجتماعی دارای دو سطح است که مولفه‌های (انسجام اجتماعی، منزلت اجتماعی، امید به آینده، پایگاه اجتماعی، امنیت اجتماعی، عام‌گرایی، آگاهی اجتماعی، اعتماد به نفس، سبك زندگي، طبقه اجتماعی، استفاده از وسایل ارتباط جمعی، وضعیت شغلی، ساختار دموكراتيك خانواده، سطح درآمد، تحصیلات و تاهل) در سطح اول و مولفه (سن) در سطح دوم و همه مولفه‌ها در خوشه پیوندی قرار گرفتند. در نهایت می‌توان گفت: زیربنای مشارکت اجتماعی زنان در استان گلستان، مولفه سن می‌باشد.

واژگان کلیدی: مشارکت اجتماعی، تحلیل محتوا، ساختاري تفسیري.

مقدمه

امروزه یکی از مباحث اساسی در حوزه علوم و در نظریه‌های توسعه، مسأله مشارکت است لذا مشارکت را یکی از ابزارهای توسعه جوامع به شمار می‌آورند (ملانیا جلودار و همکاران،1395). مشارکتی که لازمه توسعه جوامع شناخته می‌شود، مشارکت همه اقشار از جمله زنان می‌باشد (افضلیان سلامی و همکاران، 1397). از اینرو در دنیای کنونی نیل به اهداف توسعه بدون استفاده از ذخایر نیمی از جمعیت جامعه یعنی زنان امری غیرممکن است (مقدس فریمانی و همکاران، 1399)، لذا يكي از معيارهاي سنجش توسعه جوامع، ميزان مشاركت اجتماعي زنان است (صیامیان گرجی و همکاران،1399). مشارکت اجتماعی زنان بر فعالیت‌های داوطلبانه و ارادی دلالت می‌کند که از طریق آنها، زنان یک جامعه در امور محله، شهر و روستا شرکت می‌کنند (طیب‌نیا و ربانی اصفهانی،1397). مسأله‌ای که در اینجا باید بدان اشاره کرد، این است که اگرچه زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، اعتقاد به نقش فعالانه آنها، هنوز شکلی جدی به خود نگرفته است و مشارکت اجتماعی زنان کم ارزش تلقی می‌شود (نیازی و همکاران، 1395). از اینرو نرخ مشارکت اجتماعی زنان در کشور شش برابر کمتر از مردان است (مدرسی عالم و همکاران، 1396). بر اساس آخرین سرشماری (1395) جمعیت استان گلستان 1868819 نفر بوده است که جمعیت زنان بیش از 900 هزار نفر می‌باشد و طبق آمار نرخ مشارکت اجتماعی زنان 15 ساله و بیش‌تر در استان گلستان 8/36 درصد است در صورتی که در کل کشور 6/40 درصد می‌باشد و استان گلستان از نظر شاخص نرخ مشارکت اجتماعی زنان در جایگاه 22 ام کشور قرار دارد (سالنامه آماری استان گلستان،1399). بنابراین با توجه به مطالب بیان شده شناسایی عوامل موثر بر میزان مشارکت اجتماعی زنان استان گلستان در راستای بهبود جایگاه کشوری ضروری است، لذا محقق در این پژوهش قصد دارد با طراحی الگویی بومی این امر را محقق سازد. از اینرو سوال تحقیق حاضر عبارت است از: الگوی مشارکت اجتماعی زنان استان گلستان با رویکرد ساختاری تفسیری چگونه است؟

ادبیات و پیشینه پژوهش

مشارکت مفهومی با پیشینه‌ای دیرینه است که همواره با زندگی جمعی انسان همراه بوده است؛ یعنی اساس زندگی انسان‌ها بر پایه همکاری و همیاری با یکدیگر استوار گردیده است. با وجود این از دهه 1970 میلادی به بعد است که در پیوند با دموکراسی و جامعه مدنی، توجه ویژه‌ای به مشارکت شد (افضلیان سلامی و همکاران، 1397). مشارکت، به معنای سهمی در چیزی یافتن و از آن سود بردن یا در گروهی شرکت جستن و با آن همکاری کردن است (طیب‌نیا و ربانی اصفهانی ،1397). یکی از انواع آن، مشارکت اجتماعی است که تعاريف مختلفي در خصوص مشاركت اجتماعي ارائه شده است اما آنچه اين تحقيق به دنبال آنست ارائه تعريفي مختصر و به دور از اضافه‌گويي و پراكنده‌گويي است. مشارکت اجتماعی دلالت بر گسترش روابط بین گروهی در قالب انجمن‌های گروهی داوطلبانه، باشگاه‌ها، اتحادیه‌ها و گروه‌هایی دارد که خصلتی محلی دارند و در قالب سیاست‌های اجتماعی، مشارکت مردم را در فرآیندهای اجتماعی مختلف هدف خود می‌دانند (نصرالهی وسطی، 1393). مشاركت اجتماعي را مي‌توان فرآيند سازمان يافته‌اي دانست كه افراد جامعه به صورت آگاهانه، داوطلبانه و جمعي با در نظر داشتن اهداف معين و مشخص كه منجر به سهيم شدن در منابع قدرت مي‌گردد تعريف كرد(میرزایی و همکاران، 1397). با توجه به اهمیت مشارکت اجتماعی زنان و نقش آنها در تحقق بخشیدن به توسعه جوامع، مطالعات بسیاری در داخل و خارج از کشور در این زمینه انجام شده است که به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌گردد:

عطائی و همکاران (1400) در تحقیقی نشان دادند انسجام اجتماعی، منزلت اجتماعی، آگاهی اجتماعی، کانال‌های ارتباطی و اطلاعاتی، پایگاه اجتماعی، اعتماد به توانایی‌‎ها و مهارت‌های فردی، شرکت در برنامه های آموزشی بر مشارکت اجتماعی زنان تاثیرگذار هستند. اسکندری ثانی (1399) معتقد است شبکه اجتماعی، تاهل، میزان سواد، اشتغال مهم‌ترین عناصر تاثیرگذار بر افزایش مشارکت زنان در توسعه برنامه‌های توسعه جوامع هستند. افضلیان سلامی و همکاران (1397) در پژوهشی نشان دادند اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، عام‌گرایی، آینده‌گرایی و سنت‌گرایی بر مشارکت اجتماعی موثر می‌باشند. عباسي اسفجير و همکاران (1395) در تحقیقی نشان دادند بین ساختار متقارن (دموكراتيك) خانواده و مشاركت اجتماعي رابطه مثبت وجود دارد. ملانیا جلودار و همکاران (1395) در تحقیقی نشان دادند متغیرهای تحصیلات، اعتماد اجتماعی، امید به آینده و عام‌گرایی بر مشارکت اجتماعی زنان تاثیر دارند. قریشی و همکاران (1391) در پژوهشی نشان دادند انسجام اجتماعی و اعتماد به نفس بر مشارکت اجتماعی زنان موثر هستند. شكر بيگي و حسين پناهي (1391) در تحقیقی نشان دادند سن، وضعیت تاهل، اعتماد اجتماعی و پایگاه اجتماعی بر مشارکت اجتماعی زنان تاثیرگذار هستند. عريضي و همکاران (1390) معتقدند سبك زندگي و ميزان توانمندي بر مشارکت اجتماعی زنان تاثیرگذار هستند. ارجمند سیاه پوش و همکاران (2021) معتقدند سن، طبقه اجتماعی، استفاده از وسایل ارتباط جمعی و امنیت اجتماعی بر مشارکت اجتماعی زنان موثر هستند. ریتا (2020) در پژوهشی نشان داد سطح سواد، وضعیت شغلی و سطح درآمد به طور قابل توجهی بر مشارکت زنان در پروژه‌های توسعه اجتماعی تأثیر می‌گذارد. مهتاب و همکاران (2016) در تحقیقی نشان دادند تحصیلات بر مشارکت اجتماعی زنان تاثیرگذار است.

در جمع‌بندي مباني نظري و پيشينه پژوهش مي‌توان اين‌گونه اظهار نمود كه نتایج تحقیقات گذشته بیان‌گر این است که عوامل مختلفی در این زمینه وجود دارند و مشارکت اجتماعی از چنان پیچیدگی برخوردار است که در مورد مولفه‌های تأثیرگذار بر آن اتفاق نظر وجود ندارد و دیدگاه‌های متفاوتی در این زمینه ارائه شده است. بر اين اساس در پژوهش حاضر تلاش شد تا يك الگوی بومی براي مشارکت اجتماعی زنان استان گلستان با رویکرد ساختاری تفسیری طراحي گردد.

جدول (1)- خلاصه تحقیقات گذشته

محقق/ سال	مولفه های موثر بر مشارکت اجتماعی زنان
عطائی و همکاران (1400)	انسجام اجتماعی، منزلت اجتماعی، آگاهی اجتماعی، کانال‌های ارتباطی و اطلاعاتی، پایگاه اجتماعی، اعتماد به توانایی‌‎ها و مهارت‌های فردی، شرکت در برنامه های آموزشی
اسکندری ثانی (1399)	شبکه اجتماعی، تاهل، میزان سواد، اشتغال
افضلیان سلامی و همکاران (1397)	اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، عام‌گرایی، آینده‌گرایی، سنت‌گرایی
عباسي اسفجير و همکاران (1395)	ساختار متقارن (دموكراتيك) خانواده
ملانیا جلودار و همکاران (1395)	تحصیلات، اعتماد اجتماعی، امید به آینده، عام‌گرایی
قریشی و همکاران (1391)	انسجام اجتماعی ، اعتماد به نفس
شكر بيگي و حسين پناهي (1391)	سن، وضعیت تاهل،اعتماد اجتماعی، پایگاه اجتماعی
عريضي و همکاران (1390)	سبك زندگي، ميزان توانمندي
ارجمند سیاه پوش و همکاران (2021)	سن، طبقه اجتماعی ، استفاده از وسایل ارتباط جمعی ، امنیت اجتماعی
ریتا (2020)	سطح سواد، وضعیت شغلی، سطح درآمد
مهتاب و همکاران (2016)	تحصیلات

مواد و روش‌ها

تحقیق حاضر از نوع کاربردي و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری 10 نفر از خبرگان دانشگاهی استان گلستان در حوزه جامعه شناسی می‌باشند که دارای ويژگیهايی نظير تجربه، تناسب رشته تحصيلی، مدرک تحصیلی، اشتغال به تدريس در دانشگاه، سابقه پژوهشی و تأليفی در اين زمينه بودند و به روش هدفمند و گوله برفی انتخاب شدند. این پژوهش در دو مرحله انجام شده است. در مرحله اول، از طریق مصاحبه با خبرگان به روش تحلیل محتوا مولفه‌های مشارکت اجتماعی شناسایی شدند و در مرحله دوم، به منظور طراحی مدل از روش مدل‌سازي ساختاری تفسیری با نرم‌افزار اکسل استفاده شده است که گام‌های آن صورت ذیل می‌باشد:

گام اول: تشکیل ماتریس خود تعاملی ساختاري

گام دوم: ماتریس دستیابی

گام سوم: تعیین روابط و سطح‌بندي بین ابعاد

گام چهارم: تحلیل MICMAC.

جدول (2)- مشخصات خبرگان (مصاحبهشوندگان)

شماره مصاحبه	میزان تحصیلات	محل اشتغال
1	دکتری	دانشگاه آزاد اسلامی آزادشهر
2	دکتری	دانشگاه آزاد اسلامی گرگان
3	دکتری	دانشگاه گلستان
4	دکتری	دانشگاه آزاد اسلامی آزادشهر
5	دکتری	دانشگاه گنبد کاووس
6	دکتری	دانشگاه پیام نور
7	دکتری	دانشگاه آزاد اسلامی علی آباد کتول
8	فوق لیسانس	دانشگاه آزاد اسلامی آزادشهر
9	دکتری	دانشگاه فرهنگیان
10	فوق لیسانس	دانشگاه آزاد اسلامی کلاله

یافته‌ها

در این مرحله از طریق مصاحبه با خبرگان ابعاد و مولفه‌های مشارکت اجتماعی شناسایی می‌شوند.

جدول (3)- مؤلفههای استخراج شده از خبرگان

ردیف	مؤلفه ها	مصاحبه شونده 1	مصاحبه شونده 2	مصاحبه شونده 3	مصاحبه شونده 4	مصاحبه شونده 5	مصاحبه شونده 6	مصاحبه شونده 7	مصاحبه شونده 8	مصاحبه شونده 9	مصاحبه شونده 10
1	انسجام اجتماعی	+			+	+		+		+
2	منزلت اجتماعی		+	+			+				+
3	امید به آینده	+		+			+	+		+	+
4	پایگاه اجتماعی	+			+	+			+	+	+
5	امنیت اجتماعی		+	+				+
6	عام‌گرایی	+		+	+		+		+	+
7	آگاهی اجتماعی		+	+		+		+			+
8	اعتماد به نفس	+			+	+	+		+	+
9	سبك زندگي	+	+		+			+		+	+
10	طبقه اجتماعی			+	+		+	+	+		+
11	استفاده از وسایل ارتباط جمعی	+	+			+			+	+
12	وضعیت شغلی	+		+	+	+		+	+	+	+
13	ساختار دموكراتيك خانواده		+	+			+		+		+
14	سطح درآمد	+		+	+	+		+		+	+
15	تحصیلات	+				+			+	+
16	تاهل		+		+			+			+
17	سن	+		+			+				+

نتایج حاصل از جدول 3 نشان می‌دهد که مؤلفه‌ها توسط مصاحبه شوندگان حداقل سه بار و حداکثر تا هفت بار مورد اشاره و تاکید قرار گرفتند. در این مرحله متغیرهاي مسأله به صورت زوجی با هم مقایسه شدند و خبرگان‏ با استفاده از نمادهاي V ,A ,O ,X به تعیین روابط بین متغیرها پرداختند. بعد از نظرخواهی از خبرگان، ماتریس خود تعاملی ساختاري طبق جدول 4 بدست می‌آید (جدول 5).

جدول (4)- علائم مورد استفاده در طراحی مدل ساختاري تفسیري

V	A	X	O
متغیر i برj تاثیر دارد	متغیر j برi تاثیر دارد	رابطه دوسویه	عدم وجود رابطه

جدول (5)- ماتریس خود تعاملی ساختاري

ردیف	مولفه	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17
1	انسجام اجتماعی	1	A	X	A	A	X	X	X	A	A	V	A	X	A	X	O	A
2	منزلت اجتماعی		1	X	X	X	A	X	X	X	X	X	X	X	X	X	O	X
3	امید به آینده			1	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	O
4	پایگاه اجتماعی				1	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	A	O
5	امنیت اجتماعی					1	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	O	O
6	عام‌گرایی						1	X	X	X	X	X	X	X	V	X	O	O
7	آگاهی اجتماعی							1	X	X	X	X	X	X	X	X	O	O
8	اعتماد به نفس								1	X	X	X	X	X	X	X	O	O
9	سبك زندگي									1	X	X	X	A	X	X	V	O
10	طبقه اجتماعی										1	X	X	X	X	X	O	O
11	استفاده از وسایل ارتباط جمعی											1	O	X	O	X	O	O
12	وضعیت شغلی												1	O	O	X	O	O
13	ساختار دموكراتيك خانواده													1	O	O	O	O
14	سطح درآمد														1	X	V	O
15	تحصیلات															1	O	O
16	تاهل																1	O
17	سن																	1

در این مرحله، ماتریس خود تعاملی ساختاري به یک ماتریس دودویی تبدیل می‌شود. از این طریق، ماتریس دسترسی اولیه به دست می‌آید. از طریق تبدیل نمادهاي V ,A ,O ,X به صفر و یک براي هر متغیر ماتریس خود تعاملی ساختاري به یک ماتریس دودویی تبدیل شده که به اصطلاح ماتریس دسترسی اولیه خوانده می‌شود (جدول 6).

جدول (6)- ماتریس دسترسی اولیه

ردیف	مولفه	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17
1	انسجام اجتماعی	1	0	1	0	0	1	1	1	0	0	1	0	1	0	1	0	0
2	منزلت اجتماعی	1	1	1	1	1	0	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	1
3	امید به آینده	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0
4	پایگاه اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	0
5	امنیت اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	0
6	عام‌گرایی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	0
7	آگاهی اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	0
8	اعتماد به نفس	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	0
9	سبك زندگي	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	1	1	1	0
10	طبقه اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	0
11	استفاده از وسایل ارتباط جمعی	0	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	1	0	1	0	0
12	وضعیت شغلی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	1	0	0	1	0	0
13	ساختار دموكراتيك خانواده	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	1	0	0	0	0
14	سطح درآمد	1	1	1	1	1	0	1	1	1	1	0	0	0	1	1	1	0
15	تحصیلات	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	1	1	0	0
16	تاهل	0	0	1	1	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1	0
17	سن	1	1	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1

پس از تشکیل ماتریس دسترسی اولیه با دخیل نمودن انتقال‌پذیري در روابط متغیرها، ماتریس دسترسی نهایی تشکیل می‌شود. براي اطمینان باید روابط ثانویه کنترل شود. انتقال‌پذیري به معناي آن است که اگر متغیر A بر B تاثیر داشته باشد و B بر C تاثیر داشته باشد در این صورت باید A نیز بر C تاثیر داشته باشد (جدول 7).

جدول (7)- ماتریس دسترسی نهایی

ردیف	مولفه	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17
1	انسجام اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0
2	منزلت اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
3	امید به آینده	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
4	پایگاه اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
5	امنیت اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
6	عام‌گرایی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
7	آگاهی اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
8	اعتماد به نفس	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
9	سبك زندگي	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
10	طبقه اجتماعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
11	استفاده از وسایل ارتباط جمعی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
12	وضعیت شغلی	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
13	ساختار دموكراتيك خانواده	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
14	سطح درآمد	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
15	تحصیلات	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1
16	تاهل	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0
17	سن	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	0	1

براي تعیین سطوح باید مجموعه خروجی‌ها و مجموعه ورودی‌ها براي هر مولفه از ماتریس دریافتی استخراج شود. مجموعه خروجی‌ها شامل خود مولفه و مولفه‌هایی است که از آن تاثیر می‌پذیرد. مجموعه ورودي‌ها شامل خود مولفه و مولفه‌هایی است که بر آن تاثیر می‌گذارند. پس از تعیین مجموعه‌هاي ورودي و خروجی، اشتراك این مجموعه‌ها براي هر یک از مولفه‌ها تعیین می‌شود. از این طریق، مجموعه اشتراك براي هر مولفه به دست می‌آید. مولفه‌هایی که مجموعه خروجی و اشتراك آن‌ها کاملاً مشابه باشند، در بالاترین سطح از سلسله مراتب مدل ساختاري تفسیري قرار می‌گیرند. به منظور یافتن اجزاي تشکیل دهنده سطح بعدي سیستم، اجزاي بالاترین سطح آن در محاسبات ریاضی جدول مربوط حذف می‌شود و عملیات مربوط به تعیین اجزاي سطح بعدي مانند روش تعیین اجزاي بالاترین سطح انجام می‌شود. این عملیات تا آنجا تکرار می‌شود که اجزاي تشکیل‌ دهنده کلیه سطوح سیستم مشخص شوند (جدول 8).

جدول (8)- تعیین سطوح مولفه‌های مشارکت اجتماعی زنان

پس از تعیین سطوح مولفه‌ها می‌توان آن‌ها را به شکل الگویی ترسیم کرد. به همین منظور ابتدا مولفه‌ها برحسب سطح آنها از بالا به پایین تنظیم می‌شوند و با استفاده از سطح‌بندي انجام شده نموداری با عنوان الگوی مشارکت اجتماعی زنان ترسیم می‌شود ( شکل 1).

شکل (1)- الگوی مشارکت اجتماعی زنان استان گلستان با رویکرد ساختاری تفسیری

بر اساس شکل 1، می‌توان گفت زیربنای الگوی مشارکت اجتماعی زنان استان گلستان، مولفه‌ سن می‌باشد.

جدول (9)- میزان نفوذ – وابستگی مولفه‌ها

مولفه‌ها	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17
میزان نفوذ	16	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	16	16
میزان وابستگی	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	17	16	15

در جدول 9، مولفه‌ها بر اساس میزان نفوذ و وابستگی، اولویت‌بندی می‌شوند یعنی هر مولفه‌ای که دارای میزان نفوذ بالاتر و میزان وابستگی کمتری نسبت به سایر مولفه‌ها است، دارای اولویت می‌باشد، بنابراین اولویت‌بندی بدین صورت است: سن، منزلت اجتماعی، امید به آینده، پایگاه اجتماعی، امنیت اجتماعی، عام‌گرایی، آگاهی اجتماعی، اعتماد به نفس، سبك زندگي، طبقه اجتماعی، استفاده از وسایل ارتباط جمعی، وضعیت شغلی، ساختار دموكراتيك خانواده، سطح درآمد، تحصیلات،تاهل،انسجام اجتماعی.

شکل (2)- ماتریس میزان نفوذ– وابستگی

بر اساس شکل 2، تحلیل MICMAC نشان می‌دهد همه مولفه‌ها در خوشه پیوندی قرار دارند.

نتیجهگیری و پیشنهادها

مشارکت اجتماعی در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این جوامع، گسترش فرهنگ مشارکت اجتماعی، سبب حضور بیشتر مردم در عرصه‌های گوناگون و استفادۀ بیشتر از نیروهای بالقوۀ آنان می‌شود. در این بین، توجه به مشارکت اجتماعی زنان، به عنوان بیش از نیمی از جمعیت جامعه، تأثیر بسزایی در رشد و شکوفایی کشور دارد. بنابراین هدف این تحقیق طراحی الگوی مشارکت اجتماعی زنان استان گلستان با رویکرد ساختاری تفسیری بوده است. خروجی مرحله اول تحقیق شناسایی 17 مؤلفه از طریق مصاحبه با خبرگان به روش تحلیل محتوا بود که با یافته‌‌های تحقیقات عطائی و همکاران (1400)، اسکندری ثانی (1399)، افضلیان سلامی و همکاران (1397)، عباسي اسفجير و همکاران (1395)، ملانیا جلودار و همکاران (1395)، قریشی و همکاران (1391)، شكر بيگي و حسين پناهي (1391)، عريضي و همکاران (1390)، ارجمند سیاه‌پوش و همکاران (2021)، ریتا (2020) و مهتاب و همکاران (2016) همخوانی داشت. در گام بعدي به منظور طراحی الگوی مشارکت اجتماعی زنان از روش مدل‌سازي ساختاري تفسیري بهره گرفته شد. نتایج نشان داد الگوی مشارکت اجتماعی زنان دارای دو سطح است که مولفه‌های (انسجام اجتماعی، منزلت اجتماعی، امید به آینده، پایگاه اجتماعی، امنیت اجتماعی، عام‌گرایی، آگاهی اجتماعی، اعتماد به نفس، سبك زندگي، طبقه اجتماعی، استفاده از وسایل ارتباط جمعی، وضعیت شغلی، ساختار دموكراتيك خانواده، سطح درآمد، تحصیلات و تاهل) در سطح اول و مولفه (سن) در سطح دوم، قرار دارند. لذا می‌توان گفت زیربنای الگوی مشارکت اجتماعی زنان، مولفه سن می‌باشد. همچنین، تحلیل MICMAC نشان داد همه مولفه‌ها در خوشه پیوندی قرار دارند. همچنین این تحقیق منجر به طراحی الگویی شده است که باید به صورت جامع، شفاف و در قالب مراحلی متوالی بررسی شود. البته در این فرآیند نکتهاي که بسیار مهم است توجه کامل به تمامی مولفه‌های مشارکت اجتماعی زنان و پرهیز از جزئینگري است چرا که تمامی اجزا الگو به همدیگر متصل و پیوسته هستند و با یکدیگر رابطه علی معلولی دارند به‌طوري که تغییر در یکی، تغییرات بعدي در سایر مولفه‌ها را به همراه دارد. با توجه به یافته‌های تحقیق، پیشنهادات زیر ارائه می‌گردد:

- در راستای انسجام اجتماعی پیشنهاد می‌شود مسئولین با کمک به تقویت روابط پایدار، نهادی شده و شبکه‌ای زنان به ویژه در قالب تشکل‌های گروهی و شبکه‌های اجتماعی همچون انجمن‌های زنان زمینه افزایش انسجام اجتماعی و به تبع آن مشارکت اجتماعی زنان را فراهم کنند.

- در راستای منزلت اجتماعی پیشنهاد می‌شود مسئولین با قرار دادن اولویت‌های زنان در تخصیص بودجه سالیانه و اهتمام و جدیت بیشتر در اجرای قوانین حاضر مرتبط با امور زنان، موجب افزایش منزلت اجتماعی و به تبع آن افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای امید به آینده پیشنهاد می‌شود مسئولین با برگزاری کارگاه‌های آموزشی (روانشناسی مثبت) و مدیریت پروژه برای تسلّط افراد در پیشبرد اهداف، موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای پایگاه اجتماعی پیشنهاد می‌شود مسئولین از طریق الگو قرار دادن زنان موفق، فرصت بيشتري براي حضور در عرصه‌هاي گوناگون اجتماعي را به زنان بدهند تا موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای امنیت اجتماعی پیشنهاد می‌شود مسئولین با ارتقای شاخص‌های عینی امنیت اجتماعی (امنیت جانی، مالی، آزادی‌های اجتماعی، بهبود وضعیت اقتصادی) که از الزامات و ضرورت‌های زندگی جمعی و وظیفه اصلی نهادهای حاکمیتی است، موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای عام‌گرایی پیشنهاد می‌شود اقدام‌هایی نظیر آموزش برای افزایش سطح عام‌گرایی زنان انجام شود.

- در راستای آگاهی اجتماعی پیشنهاد می‌شود مسئولین با آگاهي دادن به خانواده‌ها و زنان درباره فعاليت‌هاي اجتماعي و ضرورت اين فعاليت‌ها، موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای اعتماد به نفس پیشنهاد می‌شود جامعه و به خصوص خانواده ترتیبی اتخاذ کنند تا زنان بیشتر به استعدادها و توانایی‌های خود اطمینان داشته باشند و به اعتماد به نفس دست یابند تا بتوانند مشارکت اجتماعی بیشتری داشته باشند.

- در راستای سبك زندگي پیشنهاد می‌شود مسئولین با فرهنگ‌سازی سبک زندگی سنتی را به مدرن تبدیل نمایند زیرا هر چه سبك زندگي از سنتي به سمت مدرن رود، مشاركت اجتماعي زنان بيشتر مي‌شود.

- در راستای طبقه اجتماعی پیشنهاد می‌شود

- در راستای استفاده از وسایل ارتباط جمعی پیشنهاد می‌شود مسئولین با برنامه‌سازي جهت مشاركت اجتماعی زنان در جامعه و بالابردن جذابيت اين مشاركت‌ها، موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای وضعیت شغلی پیشنهاد می‌شود مسئولین با رفع موانع در جهت اشتغال زنان و تدوین قوانینی جهت رفع تبعیض در جذب زنان در مشاغل تخصصی در سطح جامعه، موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای ساختار دموكراتيك خانواده پیشنهاد می‌شود با فرهنگ‌سازی مناسب، ساختار دموكراتيك در خانواده ها ایجاد شود تا باعث تربیت افراد زنان خلاق و مشارکت جو در جامعه شوند.

- در راستای سطح درآمد پیشنهاد می‌شود مسئولین با دادن تسهیلات (وام، مجوز و ...) و کمک به افزایش سطح درآمد زنان، موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای تحصیلات پیشنهاد می‌شود مسئولین با رفع موانع ادامه تحصیل زنان در جامعه و بالا بردن سطح سواد جامعه از طریق توانمدسازی آموزشی و تقویت آموزش‌های غیر رسمی، موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای تاهل پیشنهاد می‌شود مسئولین با برنامه‌ریزی و اندیشیدن تدابیری برای افزایش نرخ ازدواج، موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

- در راستای سن پیشنهاد می‌شود مسئولین با تدابیری ميزان گرايش محافظه كارانه زنان براي پابرجايي نظام حاكم را افزايش دهند تا موجب افزایش میزان مشارکت اجتماعی زنان شوند.

منابع

- اسکندری ثانی، محمد.(1399). جنسیت و توسعه اجتماعات محله ای در ایران با تاکید بر نیروهای پیشران و بازدارنده، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی،20(56):34-19.

- افضلیان سلامی، موسی، زمانی مقدم، مسعود و صالحی، اسماعیل .(1397). بررسی مشارکت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان خواف، مطالعات فرهنگی – اجتماعی خراسان،13(2):46-7.

- سالنامه آماري استان گلستان.(1399). سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان مازندران.

- شكر بيگي، عاليه و حسين پناهي، بهروز.(1391). عوامل اجتماعي موثر در مشاركت سياسي اجتماعي زنان (مورد مطالعه: زنان شهر گنبد كاووس در استان گلستان)، مطالعات جامعه شناختي ايران،2(5):151-135.

- صیامیان گرجی، زهرا، وثوقی، منصور، باصري، علی، ساروخانی، باقر و قديمی، بهرام .(1399). تحلیل کیفی تأثیر عوامل فرهنگی اجتماعی و انگیزشی بر مشارکت سیاسی زنان شهر تهران، پژوهش اجتماعی، 12(48):43-19.

- طیب نیا، محمدصالح و ربانی اصفهانی، حوریه .(1397). بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در فعالیتهای داوطلبانۀ خیرخواهانه، پژوهشهای اجتماعی اسلامی،24(2):158-135.

- عباسی اسفجير، علي اصغر، خوش فر، غلامرضا و شفايي، معصومه. (1395). بررسي رابطه ساختار توزيع قدرت در خانواده و مشاركت اجتماعي (مطالعه موردي: شهروندان استان گلستان)، جامعه شناسي نهادهاي اجتماعي،3 (7):179-151.

- عريضي، فروغ السادات، حقيقتيان، منصور و زرندي خالدي، مرجان .(1390). بررسي عوامل اجتماعي مؤثر بر مشاركت اجتماعي زنان خانه دار شهر اصفهان، فصلنامه علوم اجتماعي دانشگاه آزاد اسلامي- واحد شوشتر،5(12):170-141.

- عطائی، پوریا، علی آبادی، وحید و اعظمی، موسی .(1400). بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر بر مشارکت زنان روستایی در ایجاد مشاغل خانگی در استان کرمانشاه، اقتصاد و توسعه کشاورزی،35(3):217-205.

- قریشی، فردین، علیزاده اقدم، محمدباقر و ابراهیمی ترکمانی، اشرف .(1391). بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی زنان بالای 20 سال شهر تبریز، جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، 2(1): 141-115.

- مدرسی عالم، زهره، داودی، آزاده و اله ویردی زاده، سهیلا .(1396). واکاوی مشارکت زنان در ایران، مجله اقتصادي، 9(1):138-111.

- مقدس فریمانی، شهرام، میرترابی، مهدیه السادات و قائم مقامی، سید سهیل .(1399). توانمندی اقتصادی- اجتماعی زنان روستایی و عوامل مؤثر بر آن، راهبردهای توسعه روستایی، 7(3):363-347.

- ملانیا جلودار، شهرام، فرزانه، سیف الله و همایونی بایی، سیده مقدسه .(1395). بررسی عوامل مؤثّر بر میزان مشارکت اجتماعی زنان در تعاونی‌هاي تولیدي استان مازندران، مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی،5(2):107-79.

- ميرزايي، حسين ، میرزایی، مجتبی و علیزاده، توحید .(1397). مطالعة عوامل تاثيرگذار بر تقويت مشاركت اجتماعي دانشجويان در انجمن هاي علمي دانشجويي، مجله جامعه شناسي ايران، 19(2):169-154.

- نصرالهی وسطی، لیلا .(1393). بررسی نظری و تجربی رابطه میان مشارکت اجتماعی و روحیۀ کارآفرینی زنان روستایی، توسعۀ روستایی، 6(2):340-319.

- نیازی، محسن، توسنگ، محمد علی ، منتی، رستم، نژادی، اعظم و کسانی، عزيز.(1395). رابطه بین مشارکت اجتماعی و سلامت عمومی در زنان شهر ايلام، مجله علوم پزشکی صدرا،4(3):184-173.

- Arjmand SiyahPoush,Issaq, Rezapour, Daryosh, Shahoonvand, Behrooz.(2021). Effective Factors in Women's Social Participation in Deylam City, Sociological Studies of Youth Journal,12(41):9-22.

- Mehtap, Salime, Jayyousi, Yazan, Gammoh, Njood and Al Haj, Ahmad.(2016). Factors Affecting Women’s Participation in the Jordanian Workforce, International Journal of Social Science and Humanity, 6(10):790-793.

- Rita,IkpiDaniel.(2020).Factors nfluencing Participation of Women in Community Development Projects in Yakurr, L.G.A of Cross River State, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3597701.

[1] -دانشجوی دکتری، گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

[2] -دانشیار، گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول) mohseni.net14@gail.com.

[3] -دانشیار، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، گروه جامعه شناسی و ارتباطات، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.

Share To

Article Url

Designing a Model of Women's Social Participation with an Interpretive Structural Approach

مولفه	سطرها مجموعه خروجی (اثرگذاری)	ستون ها مجموعه ورودی (اثرپذیری)	اشتراک	سطح
1	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16	اول
2	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
3	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
4	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
5	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
6	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
7	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
8	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
9	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
10	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
11	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
12	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
13	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
14	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
15	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17	اول
16	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16	1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16	اول
17	17	17	17	دوم