برآورد و تحليل رهيافت‌ها و سياستگذاري‌هاي امنيت منطقه‌اي در قفقاز
محورهای موضوعی :
امیر اسدزاده
1
,
2
*
,
صمد ظهیری
3
,
محمد قرباني‌گلشن‌آباد
4
1 - دانشجوی دکتری روابط بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
2 - دانشيار گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، ايران- تبريز. (نويسنده مسئول)
3 - دانشگاه پیام نور، واحد تبریز، تبریز
4 - استاديار، گروه معارف دانشگاه خوارزمي تهران، تهران- ايران
کلید واژه: واژگان کلیدی: امنیت, بحران, سیاستگذاری امنیتی, قفقاز, منازعه,
چکیده مقاله :
سیاست¬گذاری امنیتی در مناطق بحرانی یکی از نگرانی¬های اصلی نهادهای پژوهشی و مراکز مطالعاتی محسوب می¬شود. امنیت¬سازی در مناطقی مانند قفقاز از این نظر اهمیت دارد که می‌توان ریشه¬های تاریخی تعارض را در سیاست کشورها ملاحظه کرد. هرگاه جلوه¬هایی از اقتدارگرایی به وجود آید، کشورها در وضعیت کنش همکاری¬جویانه قرار دارند. قفقاز محل رویارویی¬های خشونت¬بار گروه¬هایی است که دارای قالب¬های فرهنگی، هویتی و تاریخی متفاوتی هستند. منطقه قفقاز در مرز میان دو تمدن اسلامی و مسیحی و سه فرهنگ روسی، ترکی و ایرانی قرار گرفته است. این منطقه با مساحتی در حدود یک¬چهارم مساحت ایران، محل زندگی بیش از 50 گروه قومی و زبانی و پیروان سه دین یهود، اسلام و مسیحیت است. شاخص¬ها و فرایندهای تاریخی تأثیر خود را بر پویش¬های امنیت منطقه¬ای در اوراسیای مرکزی به جا می-گذارد. به همین دلیل در تبیین فرایندهای سیاست¬گذاری امنیت منطقه¬ای قفقاز، رهیافت¬ها اهمیت ویژه¬ای دارند. این مقاله در پی آن است که با روشی توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که چه رهیافت¬ها و سیاست¬گذاری¬های امنیت منطقه¬ای در قفقاز قابل¬شناسایی و تحلیل است؟ یافته¬های این تحقیق نشان می¬دهد منطقه قفقاز به دلیل میراث دوران شوروی و شرایط به وجود آمده پس از استقلال به عنوان منطقه¬ای که مفهوم وابستگی متقابل امنیتی میان واحدهای آن صدق می¬کند تعریف می¬شود. لذا سیاست¬گذاری¬های امنیتی این منطقه از سه منظر واقع¬گرایی، نهادگرایی و نئولیبرالی قابل¬ شناسایی و تحلیل است.
Amir Asadzadeh Mohammad Yousefi Joybari Samad Zahiri Agjehdizaj Mohammad Ghorbani Golshanabad Abstract Security policy in critical areas is one of the main concerns of research institutions and study centers. Security in areas such as the Caucasus is important in that the historical roots of the conflict can be traced to the politics of countries. Whenever there are manifestations of authoritarianism, countries are in a state of cooperative action. The Caucasus is a place of violent confrontation between groups with different cultural, identity and historical forms. The Caucasus region is located on the border between two Islamic and Christian civilizations and three Russian, Turkish and Iranian cultures. With an area of about a quarter of the area of Iran, this region is home to more than 50 ethnic and linguistic groups and followers of the three religions of Judaism, Islam and Christianity. Historical features and processes have an impact on regional security dynamics in Central Eurasia. For this reason, approaches are of particular importance in explaining the security policy-making processes in the Caucasus regions. This article seeks to answer the question, using a descriptive-analytical method, of what regional security approaches and policies can be identified and analyzed in the Caucasus? The findings of this research show that the Caucasus region, due to the legacy of the Soviet era and the conditions created after independence, is defined as a region where the concept of security interdependence between its units applies. Therefore, the security policies of this region can be identified and analyzed from three perspectives: realism, institutionalism, and neoliberalism.
- مصلی¬نژاد، عباس (1394)، سیاستگذاری امنیت منطقه¬ای متداخل و رقابتی در قفقاز، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 8، شماره 2، پاییز و زمستان.
- سیمبر، رضا، کریمی پاشاکی، سجاد (1391)، چشم¬انداز امنیتی جهانی¬شدن در حوزه ژئوپلیتیک قفقاز، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 79، پاییز.
- ابوالحسن شیرازی، حبیب¬اله (1379)، ترتیبات امنیتی در آسیای مرکزی و قفقاز، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 30.
- افشردی، محمدعلی (1381)، ژئوپلیتیک قفقاز و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران، دوره عالی جنگ.
- برژینسکی، زبیگنیو (1386)، پس از سقوط: بازی نهایی در جهان تک¬قطبی، ترجمه امیرحسین توکلی، چاپ دوم، تهران، انتشارات سبزان.
- کوهن، سائول بی(1387)، ژئوپلیتیک نظام جهانی، ترجمه عباس کاردان، تهران، انتشارات مؤسسه فرهنگی مطالعات بین¬المللی ابرار معاصر تهران.
- هاشمی، غلامرضا (1384)، امنیت در قفقاز جنوبی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
- ایوانز، گراهام و نونام، جقری (1381)، فرهنگ روابط بین‌الملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده و حسن شریقی. تهران، نشر میزان.
- كاظمي، علي‌اصغر (1370)، نظريه همگرايي در روابط بين الملل تجربه جهان سوم، تهران: نشرقومس.
- داداندیش، پروین، کوزه¬گر کالجی، ولی (1389)، بررسی انتقادی نظریه مجموعه امنیتی منطقه¬ای با استفاده از محیط امنیتی منطقه قفقاز جنوبی، فصلنامه راهبرد، سال نوزدهم، شماره 56، پاییز.
- مجتهدزاده، پیروز (1389)، سیاست‌های مرزهای بین‌المللی ایران، ترجمه حمیدرضا ملک محمدی، تهران، سمت.
- کولایی، الهه (1389)، جمهوری اسلامی ایران و ژئوپلیتیک قفقاز جنوبی، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال ششم، شماره اول، بهار.
- Coser, L. (1996), The function of Social Conflict. New York. The free press Countries of the World/ Yearbook 20.
- Cantori, Louis J and Steven, S. (1970), The International politid, of Region: A camparativ approach, New Jersey, prentice Hall.
- Lipest, Seymour Martin (1991), Political Man: The Social Bases of Politics.
- Deutsch, Karl W. (1988), The Analysis of International Relationals. Newjersey: Prentice hall, Englewood Cliffs.
- Rosamond, B. (2000), Theories of European Integration. London: Macmillan Press LTD.
- Akiner, Sh. (2014), Change & Continuity in Caucus, Translated to Persian by the Title of Tagheer & Tadavom dar Ghfghaz, : in Regional Security Complex in South Caucus”, Tehran: Pajuheshkadeh Motaleat Rahbordi.
- Brzezinski, Z. (2014), Power Word Crisis; US & Strategic View, Translated by Saeid Hajnaseri & Fridedin Hosseinimaram, Tehran: Mizan.
- Dorn, W. (1998), Regional Peace keeping is not the Way, Peace Keeping and International Relations, Vol, 27, No. 2, pp. 71-83.
- Huntington, S. (2009), Clash of Civilization & World Order, Translated by Hamid Rafiee, Tehran: Daftare Pajuheshaye Farhangi.
- Nye, J. (1971), Peace in Parts: Intergration and Conflict in Regional Organization, Boston. AM: Little Brown.
- Shearman, P. (1995), Russian Policy toward Western Europe: The German Axis in P. Shearman, Russian Foreign Policy since 1990, Oxford: Westview Press.
- Tajik, M. (2002), Identity & Globalization, Rahyafthaye Siasi & Beinolmellali, Vol. 2, No. 3, pp.15-35.
- Natkhov, T. (2014), Colonization and Development: The Long-Term Effect of Russian Settlement in the North Caucasus, 1890s–2000s, Journal of Comparative Economics, Vol. 8, No. 3, pp. 135-150.
- htttp//www.trt.net.tr/Persian/thly-w-w-8=rshy/2022109
- http://doi.ore//10:22067-pg2022.