فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - هم¬کنشی سیاست¬ پژوهی؛ حلقه مفقوده در فرآیند نظام برنامه¬ریزی توسعه ایران
محمد علي احمدي شاپورآبادي سيده ليلا متقيبا وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه و چکیده کاملبا وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه و عدم تعامل و هم کنشی سیاست پژوهی در سطوح بالادستی (فراقوه ای) حکایت دارد که اغلب باعث شده سیاست گذاریها از قابلیت اثربخشی در فرآیند توسعه برخوردار نباشند. با این وصف، نوشتار حاضر که با روش اسنادی و بر پایه تحلیل ثانویه داده های کیفی حاصل از مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی های برنامه های توسعه در ایران(1393) در راستای شناسایی آسیب هایی که مرتبط با فقدان هم کنشی سیاست پژوهی در برنامه های توسعه ایران از یک سو و شناسایی کاستی های مربوط به تعدد و موازی کاری های نهادها و دستگاه های دارای مراکزسیاست پژوهی و عدم انسجام اسناد و برنامه های توسعه ای از دیگر سو سازماندهي گرديده است. مهم ترین یافته ها نشان داده است از بین 99 آسیب و ایراد بررسی شده در مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی برنامه های توسعه ایران (1393)، 38 آسیب و ایراد مربوط به جنبه های مطالعاتی و پژوهشی و از سنخ سیاست پژوهی شناسایی گردید . به دیگر سخن 4/38 درصد از آسيب هاي برنامه هاي توسعه و عدم تحقق اسناد و برنامه هاي توسعه كشور معطوف به کاستی های مطالعاتی در سطوح تهیه برنامه های توسعه؛ پیش از برنامه ریزی ، سطح محتوایی، سطح فرآیندی و سطح اجرایی است. در این راستا بیشترین کاستی و آسیب های مطالعاتی و سیاست پژوهی مربوط به سطح محتوایی برنامه ریزی با 2/69 درصد و کمترین با 24 درصد مربوط به سطح پيش نيازهاي برنامه ريزي مشخص شده است. به منظور ظرفیت سازی و زمینه سازیها و جلوگیری از موازی کاریها، مهندسی بالادستی (فراقوه ای) هم کنشی سیاست پژوهی و نظارت پژوهی در سیاستگذاری های توسعه کشور به عنوان نخستین گام در بازنگری نظام برنامه ریزی توسعه در ایران با تاکید بر برنامه هفتم توسعه ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارزیابی اثر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی ایران
یحیی محققارزیابی آثار آموزشی در مراحل مختلف تحصیلی، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی سیاستگذاران و فرادستان اقتصادی در کشورهای مختلف بوده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تأثیر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی در ایران است. اطلاعات و داده‌های آماری این پژوهش از داده‌های بودجه خانوار چکیده کاملارزیابی آثار آموزشی در مراحل مختلف تحصیلی، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی سیاستگذاران و فرادستان اقتصادی در کشورهای مختلف بوده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تأثیر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی در ایران است. اطلاعات و داده‌های آماری این پژوهش از داده‌های بودجه خانوار مرکز آمار ایران، بانک مرکزی و بانک جهانی برای دوره 1386 تا 1396 استخراج شده است. یافته‌های تجربی نشان می‌دهد، سرمایه‌گذاری در آموزش پیش از دبستان، دبستان و سرمایه‌گذاری در آموزش عالی، تاثیر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی استانهای ایران داشته است. با عنایت به نتایج حاصله می‌توان نتیجه گرفت که سرمایه‌گذاری در آموزش پیش از دبستان و دبستان از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا به برنامه ریزان کلان کشور توصیه میشود که برای پرورش و تربیت نیروی انسانی کارامددر عرصه فعالیت های اقتصادی می بایست سرمایه گذاری های راهبردی و بلند مدت در آموزش هدفمند در سطوح مختلف آموزشی انجام پذیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - الگوی مواجهه با پیامدهای خارجی منفی اقتصادی آلودگی هوای شهر تهران بر اساس موازین اسلامی
عطیه شفیعی حسن سبحانیپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی و وسایل نقلیه موتوری است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جدی خود را با آسیب رساندن به محیط و جبرا چکیده کاملپیامد های خارجی منفی اقتصادی ناشی از فعالیت های بنگاه های اقتصادی و وسایل نقلیه موتوری است که به صورت مستقیم وغیر مستقیم آلودگی را انتشار داده و عاملان آن عمدتا درصدد جبران این پیامدها بر نمی آیند. دین اسلام بر اساس قواعدی مخالفت جدی خود را با آسیب رساندن به محیط و جبران نکردن آن ابراز نموده است. این مطالعه به بررسی نحوه ی مواجهه دین اسلام با آثار خارجی منفی اقتصادی می پردازد. روش تحقیق کیفی داده بنیاد بوده و به کمک نمونه گیری غیر تصادفی 15 نفره از مدیران و کارکنان دولتی و شهرداری تهران و نخبگان اقتصاد اسلامی و انجام مصاحبه ی دقیق با آنها صورت گرفته است. براساس نتایج الگو ، کارایی آموزه های اقتصادی اسلام در جهت بهبود مشکلات ناشی از پیامدهای خارجی اقتصادی، وابسته به ارتقاء جایگاه اقتصاد محیط زیست بوده و پس از انجام این مهم است که می توان به کمک عوامل زمینه ای، مداخله گر و توسعه ای متوازن، الگوی محیط زیستی اسلامی را تجربه نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - علل کاهش مطالعه و بررسی عوامل اقتصادی موثر بر چاپ و نشر کتاب در ایران
محبوبه اسماعیلی حصاری محمد میرباقری جمانتشار کتاب در هر جامعه‌ای یکی از شاخص‌های مهم رشد فکری و معنوی است. روند تولید کتاب در ایران، مانند هر جامعه دیگری، یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها و نشانه‌های کیفیت زندگی فرهنگی و فکری است. اهمیت این موضوع زمانی دو چندان میشود که غنی‌سازی و کیفیت زندگی فرهنگی و فکری جامعه ای چکیده کاملانتشار کتاب در هر جامعه‌ای یکی از شاخص‌های مهم رشد فکری و معنوی است. روند تولید کتاب در ایران، مانند هر جامعه دیگری، یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها و نشانه‌های کیفیت زندگی فرهنگی و فکری است. اهمیت این موضوع زمانی دو چندان میشود که غنی‌سازی و کیفیت زندگی فرهنگی و فکری جامعه ایران یکی از مهم‌ترین اهداف انقلاب اسلامی و نظام سیاسی باشد. به نظر می‌رسد که در سیاست‌های فرهنگی کشور و به‌ویژه در برنامه‌های توسعه، جلوه‌ای جدی و برجسته دارد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر انتشار کتاب در ایران بین سال‌های 1357 تا 1398 است؛ بنابراین، از نرم‌افزار EVIEWS و روش داده ترکیبی برای برآورد داده‌های مدل استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که متغیرهای نرخ تورم و نرخ بهره تأثیر معنی‌دار و منفی دارند، متغیرهای نرخ باسوادی، کل جمعیت و ترکیب جنسیتی جمعیت تأثیر مثبت و معناداری بر تقاضای کتاب دارند و متغیرهای قیمت و درآمد کاغذ بر تقاضای کتاب در کشور تأثیر می‌گذارد. نتایج این مطالعه می‌تواند به سیاستگذاران فرهنگی کشور در تصمیم‌گیری کمک کرده و تقاضا برای کتاب در جامعه را افزایش دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - شناسایی و اولویت‌بندی پیشران‌های عوامل اثرگذار بر بین‌المللی‌سازی کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط دانش‌بنیان در استان قزوین (حوزه تجهیزات پزشکی)
مرتضی موسی خانی عباس حاجی فتحعلی سیدرسول حسینیکسبوکارهای دانش‌بنیان به خاطر پتانسیل و چابکی که نسبت به دیگر کسب‌و‌کارها در ورود به بازارهای جهانی و بهره‌گیری از فرصت‌های بین‌المللی دارند، مورد توجه محققین کارآفرینی قرار گرفته‌اند. از این جهت کارآفرینی بین‌المللی و بین‌المللی‌سازی این نوع کسب‌و‌کارها از زمینه‌های چکیده کاملکسبوکارهای دانش‌بنیان به خاطر پتانسیل و چابکی که نسبت به دیگر کسب‌و‌کارها در ورود به بازارهای جهانی و بهره‌گیری از فرصت‌های بین‌المللی دارند، مورد توجه محققین کارآفرینی قرار گرفته‌اند. از این جهت کارآفرینی بین‌المللی و بین‌المللی‌سازی این نوع کسب‌و‌کارها از زمینه‌های تحقیقاتی قابل توجهی در حال توسعه است. هدف مطالعه حاضر شناسایی و اولویت‌بندی پیشران‌های عوامل موثر بر بین‌المللی‌سازی کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط دانش‌بنیان است. از منظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر روش‌شناسی، آمیخته- اکتشافی (کیفی- کمی) است. جامعه آماری شامل صاحبان و مدیر عاملان و کارکنان کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط دانش بنیان استان قزوین است که به عنوان صادرکننده فعالیت می‌کنند. در بخش اول پژوهش، عوامل اثرگذار با استفاده از رویکرد کیفی و با استفاده از کدگذاری باز و محوری نتایج مصاحبه با خبرگان شناسایی و استخراج شدند. روایی و پایایی داده‌های بخش کیفی مورد تایید قرار گرفت. در بخش کمی با استفاده از جدول مورگان تعداد 108 نفر برای نمونه آماری با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون کولموگروف اسمیرنوف جهت سنجش نرمال بودن داده‌ها و آزمون فریدمن جهت اولویت‌بندی عوامل و پیشران‌های شناسایی شده استفاده شد. بر اساس نتایج رتبه‌بندی، عوامل زیر به ترتیب حمايت‌هاي دولتي، شرایط بازار خارجی، تحقیق و توسعه، شبکه‌سازی، زمینه خرد، زمینه کلان، توانمندی‌های کسب‌و‌کار، ویژگی‌های مدیریت سازمان و شرایط بازار داخلی دارای بیشترین اهمیت و اعتبار بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - الگوی سنجش سرمایه سازمانی (مورد مطالعه: یکی از نهادهای پژوهشی نیروهای مسلح)
سید امیر رضا نجاتامروزه سرمایه سازمانی که از داراییهای نامشهود سازمان محسوب میشود، به عنوان منبعی راهبردی، منحصر بفرد و دارای ارزش رقابتی و پایدار برای سازمان به شمار میرود. هدف این مقاله سنجش سهم سرمایه سازمانی در تحقق اهداف کلان سازمان است که از طریق مدیریت نظامات، فرایندها و رویه چکیده کاملامروزه سرمایه سازمانی که از داراییهای نامشهود سازمان محسوب میشود، به عنوان منبعی راهبردی، منحصر بفرد و دارای ارزش رقابتی و پایدار برای سازمان به شمار میرود. هدف این مقاله سنجش سهم سرمایه سازمانی در تحقق اهداف کلان سازمان است که از طریق مدیریت نظامات، فرایندها و رویه‌های اجرایی، مدیریت دانش و ساختار سازمانی قابل حصول است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، روش تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع پیمایشی، روش جمعآوری اطلاعات توصیفی و نوع داده‌ها کمی بوده‌است. جامعه آماری مدیران، کارشناسان ارشد و پژوهشگران حوزه علم و فناوری یک نهاد پژوهشی انتظامی و تعداد نمونه‌هاي اين تحقيق 169 نفر تعیین که با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده و مقدار آن براساس 20 پرسشنامه اولیه 964/0 بدست آمده که نشان‌دهنده پایایی مناسب برای پرسشنامه است. با استفاده از تحليل عاملي و الگوی معادلات ساختار يافته فرضيه‌هاي تحقيق درباره مؤلفه‌ها و شاخص‌های تشكيل دهنده سرمايه سازمانی مورد بررسي قرار گرفت. آزمون‌های آماری همبستگی نشان‌دهنده آنست که مولفه‌ها و شاخص‌ها در سطح معناداری تبیین کننده سرمایه سازمانی بوده‌است. همچنین سرمایه سازمانی دارای تاثیر معناداری در ارتباط با تحقق اهداف کلان راهبردی بوده‌است. الگوي ارائه شده نشان داد که سرمایه سازمانی از طریق چهار مولفه نظامات، مدیریت دانش، فرهنگ و ساختار سازمانی به همراه شاخص‌هایش قابل تبیین است و همچنین بیانگر تفسیری از توسعه و تعالی علم، فناوری و نوآوری نهاد پژوهشی توسط سرمایه سازمانی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - تحلیل و بررسی تاثیرساختار حقوقی«نشانه¬های جغرافیایی» در توسعه صنایع¬دستی و گردشگری روستایی
حمید حمیدیان عباس برزوئینواحی روستایی دارای قایلیت های طبیعی و انسانی هستند که منجر به ایجاد تولیدات منحصر به فردی می شود که ویژگی قابل تمایزی با سایرمناطق دارد. این تولیدات که در مفهوم اعم می توان از آن به عنوان صنایع دستی روستایی و یا محصولات بومی روستایی یادکرد، به عنوان یکی از پایه های رشد چکیده کاملنواحی روستایی دارای قایلیت های طبیعی و انسانی هستند که منجر به ایجاد تولیدات منحصر به فردی می شود که ویژگی قابل تمایزی با سایرمناطق دارد. این تولیدات که در مفهوم اعم می توان از آن به عنوان صنایع دستی روستایی و یا محصولات بومی روستایی یادکرد، به عنوان یکی از پایه های رشد و توسعه اقتصاد روستایی همواره مورد توجه بوده است.درآمدزایی و تجاری سازی این صنایع بعضا می تواند در اقتصاد بومی منطقه ای،ملی و حتی بین المللی موثر باشد. حمایت از این تولیدات دستی روستایی نه تنها می تواند به طور مستقیم در اقتصاد روستایی موثر باشد بلکه می تواند زمینه را برای جذب گردشگر نیز فراهم نماید.پیش شرط ارائه محصولات و صنایع دستی روستایی به بازار و کسب درآمد از آن،حمایت در برابر هرگونه تقلب و سواستفاده و جعل است."نشانه های جغرافیایی"به عنوان یکی از ابزار های نظام حقوق مالکیت فکری، در عرصه های ملی و بین المللی تضمیناتی برای حمایت از این صنایع فراهم نموده است. از این رو این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکردی نظری و بنیادی و براساس روش کتابخانه‌ای، مبتنی بر آثار و کتب و تحقیقات موجود در این زمینه، استفاده از داده های اینترنتی و پایگاه‌های داده و فهم نگارنده از این آثار به بررسی تاثیر ساختار حقوقی نشانه های جغرافیایی در توسعه ی صنایع دستی و گردشگری روستایی پرداخته است. با این حال این تضمینات علی رغم فراهم نمودن فرصت هایی برای رشد و توسعه صنایع روستایی،دارای چالشهای متعددی است که برای رفع آن در این پژوهش پیشنهاداتی ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بررسی ساختار بازار و تعیین قدرت رقابتی بین استانهای تولیدکننده چغندرقند کشور
مجتبی داورپناه حمید محمدی سامان ضیایی مجید شهریاریمزیت نسبی یکی از موضوعات مهم و تأثیرگذار در فعالیت‌های اقتصادی و تجاری است. اصولاً حمایت از محصولات داخلی در راستای توان‌بخشی تولیدکنندگان داخلی، برای حضور و رقابت در عرصه بین‌المللی یکی از وظایف مهم دولت است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ساختار بازار و قدرت رقابتی بین استان چکیده کاملمزیت نسبی یکی از موضوعات مهم و تأثیرگذار در فعالیت‌های اقتصادی و تجاری است. اصولاً حمایت از محصولات داخلی در راستای توان‌بخشی تولیدکنندگان داخلی، برای حضور و رقابت در عرصه بین‌المللی یکی از وظایف مهم دولت است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ساختار بازار و قدرت رقابتی بین استانهای تولیدکننده چغندرقند در کشور بر اساس شاخص‌های نسبت تمرکز، هرفیندال- هیرشمن، مزیت نسبی آشکارشده، مزیت نسبی آشکارشده متقارن و شاخص کای‌دو و ضریب نوسان آنها طی دوره ی زمانی 98-1378 صورت گرفته است. نتایج نشان داد طی یک دوره‌ی 20 ساله، ساختار بازار تولید چغندرقند در کشور انحصار چندجانبه بوده و بر اساس شاخص نسبت تمرکز چهار بنگاهی (CR4) استانهای آذربایجان غربی، خراسان رضوی، خوزستان و کرمانشاه بیشترین سهم تولید را در کشور دارا می‌باشند. نتایج حاصل از بررسی میانگین شاخص مزیت نسبی متقارن بوده (RSCA) نشان داد به ترتیب استانهای آذربایجان غربی (69/0)، خراسان رضوی (49/0) و کرمانشاه (44/0) دارای بالاترین میزان RSCAمی باشد. در بین استانهای دارای مزیت نسبی آشکار شده (RCA)، استان آذربایجان غربی دارای بالاترین میانگین (89/5) دارای بالاترین میانگین بود. استانهای خراسان شمالی (39/0)، خراسان رضوی (40/0)، نیز دارای کمترین میانگین شاخص کای دو (χ2) طی دوره زمانی 1398-1378می‌باشند. لذا حمایت‌های دولتی می بایست به‌صورت هدفمند از محصولات و استان‌هایی باشد که دارای مزیت نسبی بالاتری هستند، این سیاست منجر به آن خواهد شد تا توسعه ی کشت و تولید محصولات در جهت استفاده ی بهیِنه منابع و عوامل تولید به کار گرفته‌شده و بازاری با توان رقابت‌پذیری با بازارهای جهانی شکل گیرد پرونده مقاله