• فهرست مقالات سید محمدباقر  نجفی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بسترسازی برای کسب دانش ضمنی در راستای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان؛ مطالعۀ موردی: مقایسۀ ایران و کره جنوبی
        سید محمدباقر  نجفی
        در عصر اقتصاد دانش‌بنیان، دانش به جایگاه مؤثر‌ترین عامل تولید و خلق ارزش‌افزوده دست یافته است. در نتیجه، شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش سطح دانایی، مورد توجه قرار گرفته است. دست‌یابی به این مهم نیز نیازمند شناسایی ماهیت دانش و منابع خلق آن است. یکی از دستاوردهای معرفت‌شن چکیده کامل
        در عصر اقتصاد دانش‌بنیان، دانش به جایگاه مؤثر‌ترین عامل تولید و خلق ارزش‌افزوده دست یافته است. در نتیجه، شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش سطح دانایی، مورد توجه قرار گرفته است. دست‌یابی به این مهم نیز نیازمند شناسایی ماهیت دانش و منابع خلق آن است. یکی از دستاوردهای معرفت‌شناسی در دهه‌های اخیر، شناسایی دانش ضمنی و اهمیت آن بوده است. دانش ضمنی مهم‌ترین بخش دانش است و بیشترین نقش را در دستیابی به الگوی تولید دانش‌بنیان ایفا می‌کند. بنابراین، این مقاله در پی شناسایی راه‌های بسترسازی برای کسب دانش ضمنی موردنیاز برای اصلاح الگوی تولید، به مقایسه ایران و کره جنوبی از جهت فعالیت‌های اقتصادی رایج می‌پردازد. در این مقاله از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و دستاورد آن شناسایی این اصل است که تحقق اقتصاد دانش‌بنیان، مستلزم تمرکز بر فعالیت‌های تولیدی مولد در راستای خلق دانش ضمنی موردنیاز برای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان است. به عبارت دیگر، اقتصاد و جامعۀ دانش‌بنیان، میوۀ طبیعی یک جامعۀ تولید محور است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مهم‌ترین موانع نهادی خلق دانش‌ها و فناوری‌های مولد و اثربخش؛ مطالعه‌ی موردی: فقدان تقاضای اقتصادی برای دانش و مهارت‌های مولد و بهره‌ور
        سید محمدباقر  نجفی
        بیش از دو دهه است که الگوی تولید دانش بنیان با ظرفیت‌های چشمگیر برای رشد اقتصادی مطرح شده است. یکی از ویژگی‌های اساسی این الگو، خلق، نشر و کاربرد دانش و فناوری در همۀ فعالیت‌های اقتصادی است. از منظر اقتصادی، می‌توان در یک تقسیم بندی، عوامل موثر بر خلق، نشر و کاربرد دان چکیده کامل
        بیش از دو دهه است که الگوی تولید دانش بنیان با ظرفیت‌های چشمگیر برای رشد اقتصادی مطرح شده است. یکی از ویژگی‌های اساسی این الگو، خلق، نشر و کاربرد دانش و فناوری در همۀ فعالیت‌های اقتصادی است. از منظر اقتصادی، می‌توان در یک تقسیم بندی، عوامل موثر بر خلق، نشر و کاربرد دانش و فناوری و تحقق این الگوی تولید را به دو دسته عوامل جانب عرضه و عوامل جانب تقاضا تقسیم نمود. این مقاله بر عوامل جانب تقاضا متمرکز می‌شود و با استفاده از چارچوب نظری اقتصاد نهادی، نهادها و روابط علّی بین نهادی و درون نهادی مؤثر بر فقدان تقاضای اقتصادی برای دانش و فناوری را بررسی می‌کند و تلاش می‌کند از این منظر یکی از مهم‌ترین موانع نهادی خلق دانش‌ها و فناوری‌های مولد در ایران را شناسایی کند. روش جمع‌آوری داده‌ها، اسنادی-کتابخانه‌ای و روش تحلیل داده‌ها، توصیفی- تحلیلی و با کمک گرفتن از شواهد تجربی کشورهای موفق در به کارگیری الگوی تولید دانش بنیان است. مهم‌ترین یافته‌ی تحقیق این است که مهم‌ترین مانع نهادی خلق دانش‌ها و فناوری‌های مولد و اثر بخش در ایران، فقدان تقاضای اقتصادی برای این گونه دانش‌ها و فناوری‌هاست و اصلاح روند خلق دانش و فناوری‌های مولد و اثر بخش در ایران، مشروط به اصلاح ساختار اقتصادی غالب کشور و تبدیل آن به ساختار اقتصادی مبتنی بر فعالیت‌های مولد و بهره‌ور است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری و تولید دانش در کشورهای منتخب اروپا برای اصلاح ساختار سیاست¬گذاری در ایران
        اسرین رحمانی سید محمدباقر  نجفی محمد شریف  کریمی
        در الگوی تولید دانش بنیان، دانش و نوآوری مهم ترین عوامل تولید هستند لذا تولید دانش و نوآوری کلید اصلی رشد و توسعۀ اقتصادی به شمار می آید. فرایند تولید دانش و نوآوری نیازمند بسترسازی است؛ در این مقاله به بررسی میزان تأثیر سه عامل، مخارج حوزۀ تحقیق و توسعه، آموزش و همچنی چکیده کامل
        در الگوی تولید دانش بنیان، دانش و نوآوری مهم ترین عوامل تولید هستند لذا تولید دانش و نوآوری کلید اصلی رشد و توسعۀ اقتصادی به شمار می آید. فرایند تولید دانش و نوآوری نیازمند بسترسازی است؛ در این مقاله به بررسی میزان تأثیر سه عامل، مخارج حوزۀ تحقیق و توسعه، آموزش و همچنین زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید دانش و نوآوری پرداخته می شود. هدف شناسایی عوامل مؤثر بر تحقق اقتصاد دانش بنیان به منظور سیاست گذاری برای تحقق آن در اقتصاد ایران است. میزان حق امتیازهای انحصاری به عنوان شاخصی برای تولید دانش و نوآوری در نظر گرفته شده است. کشورهای مورد مطالعه در این مقاله بیست و سه کشور منتخب عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی هستند. برای مدل سازی از روش پانل دیتا استفاده شده است. دست یابی به یک رابطۀ مثبت و معنادار میان سه متغیر مخارج حوزه تحقیق و توسعه، آموزش و زیرساخت فناوری با میزان حق امتیازهای انحصاری، از نتایج این پژوهش می-باشد. نتایج برآوردها نشان می دهند که این سه عامل اهمیت بسزایی در فرایند تولید دانش و نوآوری دارند، به گونه ای که عدم توجه به آن ها عملا تولید دانش و نوآوری را با موانع جدی روبرو خواهد کرد. همچنین مقایسه میان نمودارهای توصیفی داده های مربوط به این سه متغیر برای ایران و کشورهای منتخب گویای عدم برقراری شرایط مطلوب در ایران می باشد. پرونده مقاله