ایران

دسترسی آزاد مقاله

1 - آینده‌نگاری و سناریوسازی ظهور نسل پیر در آینده و مراقبت¬های لازم با توجه به دیجیتالی شدن امور رفاهی در نظام جمهوری اسلامی ایران در آینده
باقر کرد

در این پژوهش به دنبال شناسایی و دسته‌بندی ذهنیات مختلف بر اساس ادبیات پژوهش و اجماع نظرات خبرگان برای آینده‌نگاری رخدادها و مشکلات احتمالی پیش روی نسل آتی پیر با توجه به دیجیتالی شدن امور رفاهی در نظام جمهوری اسلامی ایران در آینده هستیم. در این پژوهش از فن دلفی که فنی آ چکیده کامل

در این پژوهش به دنبال شناسایی و دسته‌بندی ذهنیات مختلف بر اساس ادبیات پژوهش و اجماع نظرات خبرگان برای آینده‌نگاری رخدادها و مشکلات احتمالی پیش روی نسل آتی پیر با توجه به دیجیتالی شدن امور رفاهی در نظام جمهوری اسلامی ایران در آینده هستیم. در این پژوهش از فن دلفی که فنی آینده‌نگرانه و بر اساس نظرات خبرگان و اجتماع است، استفاده‌شده است. تصاویر آینده شامل ساختارهای ذهنی است. رویکرد این مقاله عمدتاً توصیفی و اکتشافی است. در این پژوهش از نظرات 38 متخصص در راندهای دلفی استفاده‌شده است که در ابتدا 12 نفر از اعضا انتخاب شدند و توسط نمونه‌گیری گلوله برفی نفرات بعدی معرفی‌شده‌اند و در فرایند پژوهش مشارکت کرده‌اند. به دلیل ماهیت عملکردی فن‌آوری‌های رفاهی، برجسته کردن نقاط کور و خلأهای مطالعاتی را در شیوه‌ها، مشکلات مربوط به چگونگی ساخت فن‌آوری‌های رفاهی روشن می‌کند. ورای دیدگاه‌های خوش بینانه (مانند فن‌آوری به زندگی بهتر منجر می‌شود) و دیدگاه‌های بدبینانه (مانند فناوری زندگی را کنترل می‌کند)، این پژوهش به دنبال بررسی همه‌جانبه آینده‌نگاری آتی نسل پیر در ایران با رویکرد دیجیتالی شدن رفاه و فناوری‌های مربوطه به آن است به‌طورکلی چهار دسته سناریو در این پژوهش بر اساس ادبیات و اجماع نظرات خبرگان و در نهایت بر اساس ذهنیات مختلف شکل‌گرفته است که عبارت‌اند از: 1-دیدگاه خصوصی، 2- دیدگاه دولتی، 3- دیدگاه چشم‌انداز آکادمیک، 4- دیدگاه دستاورد اجتماعی- مادی شناور در مکان و زمان. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - آینده‌نگاری زندگی کاری و ارتباط کار و زندگی با رویکرد دلفی
احسان نامدار جویمی

اهداف کشور ایران در سال 1404 تمرکز بر سه هدف اصلی دارد: رشد پایدار، رشد جامع و تبدیل‌شدن به یک اقتصاددانشی. در ایران، نیروی کار توسط سه روند جمعیت شناختی اصلی در حال شکل‌گیری است: پیر شدن نسلی که با رشد سریع جمعیت در مدت کوتاهی به وجود آمده‌اند؛ زنانه شدن نیروی کار؛ و ا چکیده کامل

اهداف کشور ایران در سال 1404 تمرکز بر سه هدف اصلی دارد: رشد پایدار، رشد جامع و تبدیل‌شدن به یک اقتصاددانشی. در ایران، نیروی کار توسط سه روند جمعیت شناختی اصلی در حال شکل‌گیری است: پیر شدن نسلی که با رشد سریع جمعیت در مدت کوتاهی به وجود آمده‌اند؛ زنانه شدن نیروی کار؛ و افزایش تنوع فرهنگی با ورود نیروی کار مهاجر. با توجه به این سه منظر در ادامه به تجمیع و اجماع نظرات خبرگان و حذف و اضافات در این زمینه خواهیم پرداخت و درنهایت برای این یافته‌ها ذهنیاتی که از این موارد می‌توان استخراج کرد سناریوسازی می‌شود. در این پژوهش از نظرات 32 متخصص در راندهای دلفی استفاده‌شده است که در ابتدا 6 نفر از اعضا انتخاب شدند و توسط نمونه‌گیری گلوله برفی نفرات بعدی معرفی‌شده‌اند و در فرایند پژوهش مشارکت کرده‌اند.رویکرد این مقاله عمدتاً توصیفی و اکتشافی است. درنهایت با توجه به یافته‌های پژوهش دو سناریو ساخته‌شده است که عبارت‌اند از: در سناریو اول، تعادل کار و زندگی، یک نکته ضروری در زندگی کارکنان است و یک ارتباط نزدیک‌بین کارکنان و کارفرمایان ایجاد می‌کند. در سناریوی دوم، تعادل کار و زندگی برای اکثریت کارکنانی که تلاش می‌کنند شغل خود را حفظ کنند مهم نیست و ازاین‌رو تنها در دسترس کارکنان ممتاز و دارای مزایا است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی و رتبه‌بندی استان‌های ایران به لحاظ شاخص‌های خلاقیت
محمد سعید ذبیحی دان

هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت استان‌های کشور ایران به لحاظ میزان برخورداری از شاخص‌های خلاقیت می‌باشد. با توجه به اینکه خلاقیت و نوآوری عناصر اصلی رقابتی در جهان امروز می‌باشند، بنابراین داشتن شهرها و مناطق خلاق آرزوی هر جامعه‌ای است. بنابراین در این پژوهش با استفاده از دا چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت استان‌های کشور ایران به لحاظ میزان برخورداری از شاخص‌های خلاقیت می‌باشد. با توجه به اینکه خلاقیت و نوآوری عناصر اصلی رقابتی در جهان امروز می‌باشند، بنابراین داشتن شهرها و مناطق خلاق آرزوی هر جامعه‌ای است. بنابراین در این پژوهش با استفاده از داده‌های مقطعی برای سال 1393 برای نخستین بار خلاقیت در سطح استانی محاسبه شده است. خلاقیت محاسبه شده در هفت بعد می‌باشد که با استفاده از مدل تاپسیس محاسبه گردیده است. ابعاد خلاقیت محاسبه شده در این تحقیق عبارت‌اند از: خلاقیت سرمایه انسانی، خلاقیت تکنولوژی، خلاقیت تحمل و تسامح، خلاقیت اقتصادی، خلاقیت ویژگی‌های مکانی، خدمات و صنایع خلاق و خلاقیت کل. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که استان تهران از بالاترین سطح خلاقیت در کشور با عدد 59/0 در شاخص خلاقیت کل بر خوردار است. این در حالی است که سایر استان‌های کشور در وضعیت مناسبی قرار ندارند. بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق در شاخص خلاقیت کل، استان خراسان رضوی (39/0) و استان خوزستان (32/0) به ترتیب در رتبه دوم و سوم قرار دارند. استان‌های خراسان شمالی (016/0)، زنجان (0222/0) و چهارمحال و بختیاری (0224/0) به ترتیب در رتبه‌های آخر در شاخص خلاقیت کل قرار دارند. بر اساس شاخص سرمایه انسانی خلاق استان خراسان جنوبی (028/0)، شاخص تکنولوژی استان ایلام (001/0)، شاخص تحمل استان زنجان (004/0)، شاخص ویژگی‌های اقتصادی استان چهارمحال و بختیاری (021/0)، شاخص ویژگی‌های مکانی استان خراسان شمالی (020/0) و شاخص خدمات و صنایع خلاق استان ایلام (010/0) در بدترین وضعیت قرار دارند. با توجه به اینکه شهرها و مناطق خلاق باعث رشد اقتصاد کشور می‌گردند و تئوری‌های مختلفی ارتباط بین خلاقیت در شهرها و مناطق و رشد اقتصادی شهرها و مناطق را ثابت کرده‌اند، لذا بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق توصیه می‌شود که بسترهای مناسب برای حرکت به سمت خلاقیت بیشتر در استان‌های کشور فراهم گردد تا باعث رشد و توسعه اقتصادی کشور گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - ارزیابی تغییرات بهره وری کل عوامل تولید برنج در ایران، تحلیلی تجربی بر پایه شاخص¬ فارپریمونت
حشمت اله قلی زاده شهریار نصابیان( نویسنده مسئول مقاله) رضا مقدسی علیرضا امینی

برنج از گروه محصولات غلات اساسی است که نقش ویژه ای در تغذیه مردم در جامعه دارد. هدف از این مقاله ارزیابی تغییرات بهره وری کل عوامل تولید برنج در ایران با تحلیل تجربی بر پایه شاخص فارپریمونت است. لذا برای این کار با استفاده از داده های طرح آمارگیری نمونه ای در وزارت چکیده کامل

برنج از گروه محصولات غلات اساسی است که نقش ویژه ای در تغذیه مردم در جامعه دارد. هدف از این مقاله ارزیابی تغییرات بهره وری کل عوامل تولید برنج در ایران با تحلیل تجربی بر پایه شاخص فارپریمونت است. لذا برای این کار با استفاده از داده های طرح آمارگیری نمونه ای در وزارت جهاد کشاورزی در یک دوره 30 ساله زمانی از 1395-1366و با بهره گیری از روش ناپارامتری و تحلیل تجربی بر پایه شاخص فارپریمونت است.برای محاسبه تغییرات و رشد بهره وری از شاخص مذکور و بکارگیری از نرم افزار DPIN مورد استفاده قرار گرفته است. که نتایج محاسبات نشان می دهد که متوسط تغییرات بهره وری کل تولید برنج ایران در دوره مذکور برای شاخص فارپریمونت دارای (10 درصد افزایش) است. با بررسی های به عمل آمده از تجزیه و تحلیل داده های مذکور و متوسط افزایش تغییرات بهره وری کل در این شاخص، ناشی از افزایش تغییرات تکنولوژیکی بوده است. پس با بکارگیری از تکنولوژی جدید در تمام مراحل کاشت، داشت، برداشت محصول برنج و همچنین در مصرف بهینه نهاده های کشاورزی برای افزایش تولید برنج ، در جهت ارتقای بهره وری این محصول استراتژیک تلاش نمود. همچنین تا دستیابی به یک بهره وری پایدار در کشور و با کاهش واردات این محصول و کاهش خروج ارز از کشور به عنوان سیاست کار اجرایی توصیه می گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - اثر مخارج نظامی بر فساد در کشورهای منتخب توسعه‌یافته و در حال توسعه و اقتصاد ایران
منصور سازوار

فساد مشکلی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است، که هزینه های زیادی به جامعه تحمیل می کند. ازجمله هزينه‌های فساد مي‌توان به کاهش رشد اقتصادی، افزايش شکاف طبقاتی و افزايش بي‌اعتمادی مردم نسبت به دولت اشاره کرد. این در حالی است که کشور ایران نیز به لحاظ شاخص درک فساد در مقایسه ب چکیده کامل

فساد مشکلی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است، که هزینه های زیادی به جامعه تحمیل می کند. ازجمله هزينه‌های فساد مي‌توان به کاهش رشد اقتصادی، افزايش شکاف طبقاتی و افزايش بي‌اعتمادی مردم نسبت به دولت اشاره کرد. این در حالی است که کشور ایران نیز به لحاظ شاخص درک فساد در مقایسه با میانگین جهانی و همچنین میانگین کشورهای منطقه دارای وضعیت نامطلوبی بوده و در سال های اخیر سقوط چشمگیری از نظر رتبه و امتیاز این شاخص داشته است. آثار زیان‌بار فساد، لزوم مبارزه با این پدیده و کنترل آن را ضروری مي‌کند. اولین گام برای مقابله مؤثر با فساد، شناسایی علل فساد در جامعه است. بر این اساس این پژوهش می‌کوشد تا عوامل اقتصادی و سیاسی مؤثر بر فساد را در 72 کشور منتخب توسعه‌یافته و درحال‌توسعه از جمله ایران در بازه‌ی زمانی 2005 تا 2016 مورد ‌بررسی قرار دهد. در این پژوهش از الگوی اقتصادسنجی پانل دیتا و روش حداقل مربعات تعمیم‌یافته (GLS) استفاده ‌شده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که از بین متغیرهای اقتصادی، درآمد سرانه، آزادی اقتصادی، هزینه‌های نظامی و باز بودن اقتصاد دارای رابطه مثبت و معنی داری با شاخص درک فساد هستند، اما رشد نقدینگی رابطه معنی‌داری با فساد نداشته، علاوه ‌بر این ثبات سیاسی و دموکراسی نیز به‌عنوان عوامل سیاسی دارای اثر منفی و معنی‌دار بر فساد بوده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی ساختار بازار و تعیین قدرت رقابتی بین استان‌های تولیدکننده چغندرقند کشور
مجتبی داورپناه حمید محمدی سامان ضیایی مجید شهریاری

مزیت نسبی یکی از موضوعات مهم و تاثیر گذار در فعالیتهای اقتصادی و تجاری است. در بخش کشاورزی از مزیت نسبی به عنوان منطقی برای دستیابی به تخصیص کار آمد منابع و امکانات محدود در جهت خوداتکایی و خودکفایی بیشتر در تولید محصولات کشاورزی و رسیدن به اقتصاد کشاورزی بهینه تر و قد چکیده کامل

مزیت نسبی یکی از موضوعات مهم و تاثیر گذار در فعالیتهای اقتصادی و تجاری است. در بخش کشاورزی از مزیت نسبی به عنوان منطقی برای دستیابی به تخصیص کار آمد منابع و امکانات محدود در جهت خوداتکایی و خودکفایی بیشتر در تولید محصولات کشاورزی و رسیدن به اقتصاد کشاورزی بهینه تر و قدرتمندتری استفاده می شود. اصولا حمایت از محصولات داخلی در راستای توانبخشی تولید کنندگان داخلی، برای حضور و رقابت در عرصه بین المللی یکی از وظایف مهم دولت است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ساختار بازار و قدرت رقابتی بین استان‌های تولیدکننده چغندرقند در کشور بر اساس شاخص‌های نسبت تمرکز، هرفیندال- هیرشمن، مزیت نسبی آشکارشده، مزیت نسبی آشکارشده متقارن و شاخص کای دو و ضریب نوسان آن‌ها طی دوره ی زمانی 98-1378 صورت گرفته است. نتایج نشان داد طی یک دوره‌ی 20 ساله، ساختار بازار تولید چغندرقند در کشور انحصار چندجانبه بوده و بر اساس شاخص نسبت تمرکز چهار بنگاهی (CR4) استان های آذربایجان غربی، خراسان رضوی، خوزستان و کرمانشاه بیشترین سهم تولید را در کشور دارا می‌باشند. نتایج حاصل از بررسی مزیت نسبی چغندرقند در کشور نیز نشان می‌دهد استان‌های خراسان رضوی، آذربایجان غربی و سمنان دارای بالاترین مزیت نسبی متقارن بوده و استان سمنان و خراسان جنوبی نیز با ضریب نوسان 08/1 و 50/1 نیز به ترتیب باثبات‌ترین استان های کشور در شاخص مزیت نسبی متقارن می‌باشند. استان‌های اردبیل، همدان و چهارمحال بختیاری نیز دارای کمترین میانگین شاخص کای دو (χ2) طی دوره زمانی 1398-1378می‌باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - ارزیابی تغییرات بهره¬وری کل عوامل تولید برنج در ایران، تحلیلی تجربی بر پایه شاخص¬ فارپریمونت
رضا مقدسی

برنج از گروه محصولات غلات اساسی است که نقش ویژه ای در تغذیه مردم در جامعه دارد. هدف از این مقاله ارزیابی تغییرات بهره وری کل عوامل تولید برنج در ایران با تحلیل تجربی بر پایه شاخص فارپریمونت است. لذا با استفاده از داده های طرح آمارگیری نمونه ای در وزارت جهاد کشاورزی د چکیده کامل

برنج از گروه محصولات غلات اساسی است که نقش ویژه ای در تغذیه مردم در جامعه دارد. هدف از این مقاله ارزیابی تغییرات بهره وری کل عوامل تولید برنج در ایران با تحلیل تجربی بر پایه شاخص فارپریمونت است. لذا با استفاده از داده های طرح آمارگیری نمونه ای در وزارت جهاد کشاورزی در یک دوره 30 ساله زمانی از 1395-1366و با بهره گیری از روش ناپارامتری و تحلیل تجربی بر پایه شاخص فارپریمونت، بهره وری برنج در دوره مذکور مورد محاسبه قرار گرفته است است.برای محاسبه تغییرات و رشد بهره وری از شاخص مذکور از نرم افزار EXCEL و DPIN استفاده شده است. نتایج محاسبات نشان داد که متوسط تغییرات بهره وری کل تولید برنج ایران برای شاخص فارپریمونت دارای (10 درصد افزایش) است. بررسی های به عمل آمده از تجزیه و تحلیل داده های مذکور و متوسط افزایش تغییرات بهره وری کل در این شاخص، ناشی از افزایش تغییرات تکنولوژیکی بوده است. پس با بکارگیری از تکنولوژی جدید در تمام مراحل کاشت، داشت، برداشت محصول برنج و همچنین با مصرف بهینه نهاده های کشاورزی برای افزایش تولید برنج ، در جهت ارتقای بهره وری این محصول استراتژیک تلاش نمود. لذا برای دستیابی به یک بهره وری پایدار در کشور و کاهش واردات برنج که باعث کاهش خروج ارز از کشور می گردد به عنوان سیاست کار اجرایی پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - هم کنشی سیاست پژوهی؛ حلقه مفقوده در فرآیند نظام برنامه ریزی توسعه ایران
محمد علي احمدي شاپورآبادي سيده ليلا متقي

با وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه چکیده کامل

با وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه و عدم تعامل و هم کنشی سیاست پژوهی در سطوح بالادستی (فراقوه ای) حکایت دارد که اغلب باعث شده سیاست گذاریها از قابلیت اثربخشی در فرایند توسعه برخوردار نباشند. با این وصف، نوشتار حاضر که با روش اسنادی و بر پایه تحلیل ثانویه داده های کیفی حاصل از مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی های برنامه های توسعه در ایران(1393) در راستای شناسایی آسیب هایی که مرتبط با فقدان هم کنشی سیاست پژوهی در برنامه های توسعه ایران از یک سو و شناسایی کاستی های مربوط به تعدد و موازی کاری های نهادها و دستگاه ها دارای مراکزسیاست پژوهی و عدم انسجام اسناد و برنامه های توسعه ای از دیگر سو سازماندهي گرديده است. مهم-ترین یافته ها نشان داده است از بین 99 آسیب و ایراد بررسی شده در مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی برنامه های توسعه ایران (1393)، 38 آسیب و ایراد مربوط به جنبه های مطالعاتی و پژوهشی و از سنخ سیاست پژوهی شناسایی گردید . به دیگر سخن 4/38 درصد از آسيب هاي برنامه هاي توسعه و عدم تحقق اسناد و برنامه هاي توسعه كشور معطوف به کاستی های مطالعاتی در سطوح تهیه برنامه های توسعه؛ پیش از برنامه ریزی ، سطح محتوایی، سطح فرآیندی و سطح اجرایی است. در این راستا بیشترین کاستی و آسیب-های مطالعاتی و سیاست پژوهی مربوط به سطح محتوایی برنامه ریزی با 2/69 درصد و کمترین با 24 درصد مربوط به سطح پيش نيازهاي برنامه ريزي مشخص شده است. به منظور ظرفیت سازی و زمینه سازیها و جلوگیری از موازی کاریها، مهندسی بالادستی (فراقوه ای) هم کنشی سیاست پژوهی و نظارت پژوهی در سیاستگذاری های توسعه کشور به عنوان نخستین گام در بازنگری نظام برنامه ریزی توسعه در ایران با تاکید بر برنامه هفتم توسعه ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - علل کاهش مطالعه و بررسی عوامل اقتصادی موثر بر چاپ و نشر کتاب در ایران
محبوبه اسماعیلی حصاری محمد میرباقری جم

انتشار کتاب در هر جامعه ای یکی از شاخص های مهم رشد فکری و معنوی است.روند تولید کتاب در ایران ، مانند هر جامعه دیگری ، یکی از مهمترین شاخص ها و نشانه های کیفیت زندگی فرهنگی و فکری است. اهمیت این موضوع زمانی دو چندان می شود که غنی سازی و کیفیت زندگی فرهنگی و فکری جامعه ای چکیده کامل

انتشار کتاب در هر جامعه ای یکی از شاخص های مهم رشد فکری و معنوی است.روند تولید کتاب در ایران ، مانند هر جامعه دیگری ، یکی از مهمترین شاخص ها و نشانه های کیفیت زندگی فرهنگی و فکری است. اهمیت این موضوع زمانی دو چندان می شود که غنی سازی و کیفیت زندگی فرهنگی و فکری جامعه ایران یکی از مهمترین اهداف انقلاب اسلامی و نظام سیاسی باشد. به نظر می رسد که در سیاست های فرهنگی کشور و به ویژه در برنامه های توسعه ، جلوه ای جدی و برجسته دارد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر انتشار کتاب در ایران بین سالهای 1978 تا 2017 است. بنابراین ، از نرم افزار EVIEWS و روش داده ترکیبی برای برآورد داده های مدل استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که متغیرهای نرخ تورم و نرخ بهره تأثیر معنی دار و منفی دارند ، متغیرهای نرخ باسوادی ، کل جمعیت و ترکیب جنسیتی جمعیت تأثیر مثبت و معناداری بر تقاضای کتاب دارند و متغیرهای قیمت و درآمد کاغذ بر تقاضای کتاب در کشور تأثیر می گذارد. نتایج این مطالعه می تواند به سیاست گذاران فرهنگی کشور در تصمیم گیری کمک کرده باشد و تقاضا برای کتاب در جامعه را افزایش دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - ارزیابی اثر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی ایران
یحیی محقق

اهمیت و توجه فزاینده به سرمایه‌گذاری در آموزش از دهه 1960 به بعد صورت گرفته است. مطالعات متعدد نشان می‌دهد که از این دوره به بعد سرمایه‌گذاری آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی به عنوان یکی از نهاده‌های اثرگذار در کنار سرمایه فیزیکی وارد تابع تولید شده است. تحقیق پیش رو با ب چکیده کامل

اهمیت و توجه فزاینده به سرمایه‌گذاری در آموزش از دهه 1960 به بعد صورت گرفته است. مطالعات متعدد نشان می‌دهد که از این دوره به بعد سرمایه‌گذاری آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی به عنوان یکی از نهاده‌های اثرگذار در کنار سرمایه فیزیکی وارد تابع تولید شده است. تحقیق پیش رو با به کارگیری داده هایی از 30 استان کشور در دوره زمانی 1386 تا 1396 به ارزیابی اثر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی ایران می‌پردازد. ارزیابی آثار آموزشی در مراحل مختلف تحصیلی، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی سیاستگذاران و فرادستان اقتصادی در کشورهای مختلف بوده است. این در حالی است که پژوهش‌های داخلی، شواهد و نتایج سازگاری در ایران فراهم نکرده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تأثیر آموزش پیش از دبستان بر رشد اقتصادی در ایران است. اطلاعات و داده‌های آماری این پژوهش از داده‌های بودجه خانوار مرکز آمار ایران، بانک مرکزی و بانک جهانی برای دوره 1386 تا 1396 استخراج شده است. یافته‌های تجربی نشان می‌دهد، سرمایه‌گذاری در آموزش پیش از دبستان، دبستان و سرمایه‌گذاری در آموزش عالی، تاثیر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی استانهای ایران داشته است. با عنایت به نتایج حاصله می‌توان نتیجه گرفت که سرمایه‌گذاری در آموزش پیش از دبستان و دبستان از اهمیت بالاتری نسبت به مقطع متوسطه برخوردار است. و لازم است تا فرادستان سیاسی و اقتصادی کشور به این باور برسند که توجه به آموزش کارآمد و صحیح از همان دوره‌ی ابتدایی، رکن اولیه تربیت نیروی انسانی کارآمد است که برای این مهم باید به سرمایه‌گذاری‌های راهبردی و طولانی‌مدت توجه بیشتری گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - نقشه ی جامع و اولویت بندی استان های تولیدکننده گیاهان دارویی در کشور (بر اساس شاخص های مزیت فیزیکی تولید)
داراب یزدانی مجید شهریاری

تعیین مزيت نسبی محصولات کشاورزي در مناطق مختلف، يکی از ابعاد مهم سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کشاورزي است که بر اساس آن می‌توان به الگوي مناسب تولید و کشت در مناطق مختلف با توجه به شرايط موجود در هر منطقه دست يافت. پژوهش حاضر باهدف اولویت‌بندی استان‌های تولیدکننده گیاهان د چکیده کامل

تعیین مزيت نسبی محصولات کشاورزي در مناطق مختلف، يکی از ابعاد مهم سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کشاورزي است که بر اساس آن می‌توان به الگوي مناسب تولید و کشت در مناطق مختلف با توجه به شرايط موجود در هر منطقه دست يافت. پژوهش حاضر باهدف اولویت‌بندی استان‌های تولیدکننده گیاهان دارویی در کشور بر اساس شاخص‌های مزیت فیزیکی تولید (مزیت مقیاس، مزیت کارایی و مزیت جمعی) و ضریب نوسان آن‌ها طی دوره ی زمانی 98-1381 با استفاده از روش تاکسونومی عددی صورت گرفته است. نتایج نشان داد طی یک دوره‌ی 18 ساله، استان های خراسان جنوبی، جیرفت و خراسان رضوی دارای بالاترین میانگین شاخص مزیت مقیاس (SAI) بودند و بالاترین میانگین مزیت کارایی (EAI) نیز در استان‌های البرز، آذربایجان غربی و لرستان به ترتیب با 67/13، 47/6 و 19/6 به دست آمد. بر اساس نتایج مزیت جمعی(AAI) نیز استان‌های همدان، سمنان و سیستان و بلوچستان با 26/0، 28/0 و 33/0 دارای کمترین ضریب نوسان شاخص جمعی و استان های البرز، جیرفت و سیستان و بلوچستان به ترتیب با 31/40،3/2 و 65/1 دارای بالاترین میانگین مزیت جمعی در بین تمامی استان های کشور بودند. درنهایت به‌منظور جمع‌بندی، با استفاده از نرم‌افزار GIS نقشه‌ جامع کشور برای گیاهان دارویی بر اساس شاخص های مزیت فیزیکی ترسیم گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - طراحی الگوی مدیریت امنیت غذایی در ایران
رضا اسکندری مهربان هادی پیکانی اکبر اعتباریان خوراسگانی

در بحث توسعه انسان محور،امنیت غذایی نقش تعیین کننده دارد و سلامت تغذیه ای افراد جامعه محور اصلی در بستر حرکت انسان محوری است و در مقابل سوتغذیه،نیروی بازدارنده ای بر فرایند توسعه ملی محسوب می شود.هدف این پژوهش ارائه ي الگوي مدیریت امنیت غذایی در ايران با تاکید بر تجارب چکیده کامل

در بحث توسعه انسان محور،امنیت غذایی نقش تعیین کننده دارد و سلامت تغذیه ای افراد جامعه محور اصلی در بستر حرکت انسان محوری است و در مقابل سوتغذیه،نیروی بازدارنده ای بر فرایند توسعه ملی محسوب می شود.هدف این پژوهش ارائه ي الگوي مدیریت امنیت غذایی در ايران با تاکید بر تجارب کشورهای موفق در این زمینه می باشد.اين پژوهش از نظرهدف،اكتشافي و از نظر روش،تلفيقي از روش هاي كيفي و كمي بود.در مرحله اول از روش كيفي و از نوع تحليل محتواي مقوله اي(استقرايي)استفاده شد و جهت جمع آوري اطلاعات از منابع مكتوب و الكترونيكي در حوزه امنيت غذايي به صورت هدفمند بهره برده شد.يافته هاي تحليل محتواي منابع بر اساس نظر كانون خبرگان(متشكل از پنج نفر از اساتيد رشته مديريت دولتي)در يك نظام استقرايي الگوي اوليه از مديريت امنيت غذايي(متشكل از 211مفهوم،61مقوله و 12 بعد) را ارائه نموده و در ادامه از طريق تكنيك دلفي و با ابزار پرسشنامه،الگوي بدست آمده در معرض قضاوت اعضاي دلفي قرار داده شد.در اين مرحله از تحقيق 12 نفر از متخصصان علمي و عملي(اعضاي هيئت علمي دانشگاه و مسئولان وزرات بهداشت)به عنوان نمونه آماري با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند براي كانون دلفي انتخاب شدند.در مرحله بعد الگوي برآمده از كانون دلفي در يك جامعه ي بزرگتر آزمون شد.جامعه آماري در اين مرحله شامل 2600 نفر از كارشناسان صنايع غذايي مستقر در شهرك هاي صنايع غذايي اصفهان بود كه با استفاده از جدول مورگان 335 نمونه محاسبه گرديد و به روش نمونه گيري در دسترس 310 پرسشنامه جمع آوري گرديد.ارزيابي الگو از طريق تحليل عاملي تاييدي و همچنين محاسبه ي پايايي و روايي صورت گرفته است.در نهايت الگوي مديريت امنيت غذايي در ايران با170 مفهوم،58مقوله و 12 بعد بدست آمده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - بررسی تاثیر پیچیدگی و رشد اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن (مطالعه موردی کشور ایران)
محمد اره کش سلماسی سیدکمال صادقی

هدف از این مقاله بررسی رابطه منحنی کوزنتس محیطی (EKC)و شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به عنوان عنصر متمایز کننده حجم تولید برای کشور ایران است.برای بررسی رابطه بین متغیرها از مدل اصلاح خطای بردار(VECM) برای دوره زمانی 1389-1399 با تکنیکهای حداقل مربعات پویا،حداقل مربعات ا چکیده کامل

هدف از این مقاله بررسی رابطه منحنی کوزنتس محیطی (EKC)و شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به عنوان عنصر متمایز کننده حجم تولید برای کشور ایران است.برای بررسی رابطه بین متغیرها از مدل اصلاح خطای بردار(VECM) برای دوره زمانی 1389-1399 با تکنیکهای حداقل مربعات پویا،حداقل مربعات اصلاح شده،آزمون همجمعی و آزمون جوهانسون استفاده شد. برای بررسی عوامل موثر بر انتشار گاز دی اکسید کربن،از متغیرهای سنتی که داده های منحنی کوزنتس محیطی رابین سالهای 1389-1399 نشان می دهد استفاده شده است.این متغیرها عبارتند از تولید ناخالص داخلی سرانه،جمعیت شهری،مصرف برق(کیلووات ساعت سرانه)،سرمایه گذاری مستقیم خارجی،واردات و صادرات کالا و خدمات(درصد تولید ناخالص داخلی) که از مرکز آمار ایران ،سازمان محیط زیست و بانک مرکزی تهیه شده است..برای بدست آوردن پیچیدگی اقتصادی(ECI) از مدل پیشنهادی هیدالگو و هاوس مان (2009) استفاده شد.نتایج تحقیق نشان می دهد پیچیدگی اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن تاثیری ندارد اما افزایش تولید و مصرف انرژی و افزایش صادرات و کاهش واردات بر انتشار گاز دی اکسید کربن موثر است.همچنین بین افزایش درآمد سرانه،سرمایه گذاری مستقیم خارجی و انتشار گاز دی اکسید کربن رابطه معنی داری یافت نشد.طبق نتایج تحقیق پیشنهاد می شود از انرژیهای تجدیدپذیر در تولید استفاده شود و قوانین صادراتی و وارداتی برمبنای کاهش مخاطرات زیست محیطی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - هم¬کنشی سیاست¬ پژوهی؛ حلقه مفقوده در فرآیند نظام برنامه¬ریزی توسعه ایران
محمد علي احمدي شاپورآبادي سيده ليلا متقي

20.1001.1.17352460.1401.18.70.1.2

با وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه و چکیده کامل

با وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه و عدم تعامل و هم کنشی سیاست پژوهی در سطوح بالادستی (فراقوه ای) حکایت دارد که اغلب باعث شده سیاست گذاریها از قابلیت اثربخشی در فرآیند توسعه برخوردار نباشند. با این وصف، نوشتار حاضر که با روش اسنادی و بر پایه تحلیل ثانویه داده های کیفی حاصل از مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی های برنامه های توسعه در ایران(1393) در راستای شناسایی آسیب هایی که مرتبط با فقدان هم کنشی سیاست پژوهی در برنامه های توسعه ایران از یک سو و شناسایی کاستی های مربوط به تعدد و موازی کاری های نهادها و دستگاه های دارای مراکزسیاست پژوهی و عدم انسجام اسناد و برنامه های توسعه ای از دیگر سو سازماندهي گرديده است. مهم ترین یافته ها نشان داده است از بین 99 آسیب و ایراد بررسی شده در مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی برنامه های توسعه ایران (1393)، 38 آسیب و ایراد مربوط به جنبه های مطالعاتی و پژوهشی و از سنخ سیاست پژوهی شناسایی گردید . به دیگر سخن 4/38 درصد از آسيب هاي برنامه هاي توسعه و عدم تحقق اسناد و برنامه هاي توسعه كشور معطوف به کاستی های مطالعاتی در سطوح تهیه برنامه های توسعه؛ پیش از برنامه ریزی ، سطح محتوایی، سطح فرآیندی و سطح اجرایی است. در این راستا بیشترین کاستی و آسیب های مطالعاتی و سیاست پژوهی مربوط به سطح محتوایی برنامه ریزی با 2/69 درصد و کمترین با 24 درصد مربوط به سطح پيش نيازهاي برنامه ريزي مشخص شده است. به منظور ظرفیت سازی و زمینه سازیها و جلوگیری از موازی کاریها، مهندسی بالادستی (فراقوه ای) هم کنشی سیاست پژوهی و نظارت پژوهی در سیاستگذاری های توسعه کشور به عنوان نخستین گام در بازنگری نظام برنامه ریزی توسعه در ایران با تاکید بر برنامه هفتم توسعه ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - بررسی ساختار بازار و تعیین قدرت رقابتی بین استان‌های تولیدکننده چغندرقند کشور
مجتبی داورپناه حمید محمدی سامان ضیایی مجید شهریاری

مزیت نسبی یکی از موضوعات مهم و تأثیرگذار در فعالیت‌های اقتصادی و تجاری است. اصولاً حمایت از محصولات داخلی در راستای توان‌بخشی تولیدکنندگان داخلی، برای حضور و رقابت در عرصه بین‌المللی یکی از وظایف مهم دولت است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ساختار بازار و قدرت رقابتی بین استان چکیده کامل

مزیت نسبی یکی از موضوعات مهم و تأثیرگذار در فعالیت‌های اقتصادی و تجاری است. اصولاً حمایت از محصولات داخلی در راستای توان‌بخشی تولیدکنندگان داخلی، برای حضور و رقابت در عرصه بین‌المللی یکی از وظایف مهم دولت است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ساختار بازار و قدرت رقابتی بین استان‌های تولیدکننده چغندرقند در کشور بر اساس شاخص‌های نسبت تمرکز، هرفیندال- هیرشمن، مزیت نسبی آشکارشده، مزیت نسبی آشکارشده متقارن و شاخص کای‌دو و ضریب نوسان آن‌ها طی دوره ی زمانی 98-1378 صورت گرفته است. نتایج نشان داد طی یک دوره‌ی 20 ساله، ساختار بازار تولید چغندرقند در کشور انحصار چندجانبه بوده و بر اساس شاخص نسبت تمرکز چهار بنگاهی (CR4) استان‌های آذربایجان غربی، خراسان رضوی، خوزستان و کرمانشاه بیشترین سهم تولید را در کشور دارا می‌باشند. نتایج حاصل از بررسی میانگین شاخص مزیت نسبی متقارن بوده (RSCA) نشان داد به ترتیب استان‌های آذربایجان غربی (69/0)، خراسان رضوی (49/0) و کرمانشاه (44/0) دارای بالاترین میزان RSCAمی باشد. در بین استان‌های دارای مزیت نسبی آشکار شده (RCA)، استان آذربایجان غربی دارای بالاترین میانگین (89/5) دارای بالاترین میانگین بود. استان‌های خراسان شمالی (39/0)، خراسان رضوی (40/0)، نیز دارای کمترین میانگین شاخص کای دو (χ2) طی دوره زمانی 1398-1378می‌باشند. لذا حمایت‌های دولتی می بایست به‌صورت هدفمند از محصولات و استان‌هایی باشد که دارای مزیت نسبی بالاتری هستند، این سیاست منجر به آن خواهد شد تا توسعه ی کشت و تولید محصولات در جهت استفاده ی بهیِنه منابع و عوامل تولید به کار گرفته‌شده و بازاری با توان رقابت‌پذیری با بازارهای جهانی شکل گیرد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - فراتحلیل مطالعات انجام شده در زمینه شاخص‌های شهر هوشمند در ایران
محمد جواد سامانی نژاد ندا خداکرمیان گیلان

روند شهرنشینی در جهان و مسائل به وجود آمده ناشی از آن، چالش‌های بزرگی را برای شهرها به همراه دارد و مفهوم شهر هوشمند به‌عنوان یک راه‌حل برای مشکلات شهرها ایجاد شده است. شهرهای هوشمند به‌عنوان شهرهایی تعریف می‌شوند که توجه به سرمایه‌های انسانی، اجتماعی و زیرساخت‌های ارتب چکیده کامل

روند شهرنشینی در جهان و مسائل به وجود آمده ناشی از آن، چالش‌های بزرگی را برای شهرها به همراه دارد و مفهوم شهر هوشمند به‌عنوان یک راه‌حل برای مشکلات شهرها ایجاد شده است. شهرهای هوشمند به‌عنوان شهرهایی تعریف می‌شوند که توجه به سرمایه‌های انسانی، اجتماعی و زیرساخت‌های ارتباطی آن، باعث ارتقا اقتصاد و کیفیت زندگی، مدیریت عاقلانه منابع طبیعی و حکومتی مشارکتی خواهد شد، حال توجه به این نکته حائز اهمیت است که با توجه به ایجاد شهرهای جدید، هوشمندسازی آنها در دستور کار قرار گیرد و ساخت شهر جدید با ایده‌های جدید ترکیب گردد. لذا اولویت‌بندی معیار و شاخص‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص‌هاي مؤثر بر شهر هوشمند در ایران بود. مطالعه حاضر از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی است که در آن از روش فراتحلیل استفاده شد. جامعه آماري تحقیق شامل کلیه تحقیقات انجام شده در زمینه شاخص‌های شهر هوشمند است که در پایگاه‌هاي اطلاعاتی نورمگز، جهاددانشگاهی، علوم انسانی، مگیران و ایرانداك از سال 1396 تا 1400 چاپ شده بود. در این تحقیق به بررسی میزان همکاري و مشارکت محققان، جامعه آماري، روش نمونه‌گیري و الگوي زمانی انتشار مقالات و متغیرهاي استفاده شده و اندازه اثر آنها در مطالعات شهر هوشمند در ایران پرداخته شد. نتایج نشان داد که میزان همکاري و کار گروهی محققان در تحقیقات در حد قابل قبولی است و بیشتر تحقیقات در دوره زمانی 1399 تا 1400 انجام شده است. همچنین نتایج نشان داد بیشتر محققان بیشتر تحقیقات در زمینه رشته خاص بودند. در نهایت نتایج اندازه اثر نشان داد که اقتصاد هوشمند داراي بیشترین اندازه اثر در شهر هوشمند است و مردم هوشمند، دومین متغیر مهم در شهر هوشمند است حکومت هوشمند و محیط هوشمند نیز به ترتیب متغیرهای بعدی اثر گذار هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - نقشه¬ی جامع و اولویت‌بندی استان¬های تولیدکننده گیاهان دارویی در کشور بر اساس شاخص¬های مزیت فیزیکی تولید
داراب یزدانی مجید شهریاری

20.1001.1.17352460.1401.18.71.6.9

تعیین مزيت نسبی محصولات کشاورزي در مناطق مختلف، يکی از ابعاد مهم سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کشاورزي است که بر اساس آن می‌توان به الگوي مناسب تولید و کشت در مناطق مختلف با توجه به شرايط موجود در هر منطقه دست‌یافت. پژوهش حاضر باهدف اولویت‌بندی استان‌های تولیدکننده گیاهان د چکیده کامل

تعیین مزيت نسبی محصولات کشاورزي در مناطق مختلف، يکی از ابعاد مهم سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کشاورزي است که بر اساس آن می‌توان به الگوي مناسب تولید و کشت در مناطق مختلف با توجه به شرايط موجود در هر منطقه دست‌یافت. پژوهش حاضر باهدف اولویت‌بندی استان‌های تولیدکننده گیاهان دارویی در کشور بر اساس شاخص‌های مزیت فیزیکی تولید (مزیت مقیاس، مزیت کارایی و مزیت جمعی) و ضریب نوسان آن‌ها طی دوره ی زمانی 98-1381 با استفاده از روش تاکسونومی عددی صورت گرفته است. نتایج نشان داد طی یک دوره‌ی 18 ساله، استان های خراسان جنوبی، جیرفت و خراسان رضوی دارای بالاترین میانگین شاخص مزیت مقیاس (SAI) بودند و بالاترین میانگین مزیت کارایی (EAI) نیز در استان‌های البرز، آذربایجان غربی و لرستان به ترتیب با 67/13، 47/6 و 19/6 به دست آمد. بر اساس نتایج مزیت جمعی (AAI) نیز استان‌های همدان، سمنان و سیستان و بلوچستان با 26/0، 28/0 و 33/0 دارای کمترین ضریب نوسان شاخص جمعی و استان های البرز، جیرفت و سیستان و بلوچستان به ترتیب با 31/40،3/2 و 65/1 دارای بالاترین میانگین مزیت جمعی در بین تمامی استان های کشور بودند. درنهایت به‌منظور جمع‌بندی، با استفاده از نرم‌افزار GIS نقشه‌ جامع کشور برای گیاهان دارویی بر اساس شاخص های مزیت فیزیکی ترسیم گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - بررسی تاثیر پیچیدگی و رشد اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن (مطالعه موردی: کشور ایران)
سیدکمال صادقی محمد اره کش سلماسی

20.1001.1.17352460.1402.18.72.3.2

هدف از این مقاله بررسی رابطه منحنی کوزنتس محیطی (EKC)و شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به عنوان عنصر متمایز کننده حجم تولید برای کشور ایران است.برای بررسی رابطه بین متغیرها از مدل اصلاح خطای بردار(VECM) برای دوره زمانی 1389-1399 با تکنیکهای حداقل مربعات پویا،حداقل مربعات ا چکیده کامل

هدف از این مقاله بررسی رابطه منحنی کوزنتس محیطی (EKC)و شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به عنوان عنصر متمایز کننده حجم تولید برای کشور ایران است.برای بررسی رابطه بین متغیرها از مدل اصلاح خطای بردار(VECM) برای دوره زمانی 1389-1399 با تکنیکهای حداقل مربعات پویا،حداقل مربعات اصلاح شده،آزمون همجمعی و آزمون جوهانسون استفاده شد. برای بررسی عوامل موثر بر انتشار گاز دی اکسید کربن،از متغیرهای سنتی که داده های منحنی کوزنتس محیطی رابین سالهای 1389-1399 نشان می دهد استفاده شده است.این متغیرها عبارتند از تولید ناخالص داخلی سرانه،جمعیت شهری،مصرف برق(کیلووات ساعت سرانه)،سرمایه گذاری مستقیم خارجی،واردات و صادرات کالا و خدمات(درصد تولید ناخالص داخلی) که از مرکز آمار ایران ،سازمان محیط زیست و بانک مرکزی تهیه شده است..برای بدست آوردن پیچیدگی اقتصادی(ECI) از مدل پیشنهادی هیدالگو و هاوس مان (2009) استفاده شد.نتایج تحقیق نشان می دهد پیچیدگی اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن تاثیری ندارد اما افزایش تولید و مصرف انرژی و افزایش صادرات و کاهش واردات بر انتشار گاز دی اکسید کربن موثر است.همچنین بین افزایش درآمد سرانه،سرمایه گذاری مستقیم خارجی و انتشار گاز دی اکسید کربن رابطه معنی داری یافت نشد.طبق نتایج تحقیق پیشنهاد می شود از انرژیهای تجدیدپذیر در تولید استفاده شود و قوانین صادراتی و وارداتی برمبنای کاهش مخاطرات زیست محیطی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - طراحی الگوی مدیریت امنیت غذایی در ایران
رضا اسکندری مهربان هادی پیکانی اکبر اعتباریان خوراسگانی

20.1001.1.17352460.1402.18.72.6.5

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوي مدیریت امنیت غذایی در ايران با تاکید بر تجارب کشورهای موفق در این زمینه بوده است.اين پژوهش از نظرهدف،اكتشافي و از نظر روش،تلفيقي از روش هاي كيفي و كمي بود.در مرحله اول از روش كيفي و از نوع تحليل محتواي مقوله اي(استقرايي)استفاده شد و جهت جمع آ چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوي مدیریت امنیت غذایی در ايران با تاکید بر تجارب کشورهای موفق در این زمینه بوده است.اين پژوهش از نظرهدف،اكتشافي و از نظر روش،تلفيقي از روش هاي كيفي و كمي بود.در مرحله اول از روش كيفي و از نوع تحليل محتواي مقوله اي(استقرايي)استفاده شد و جهت جمع آوري اطلاعات از منابع مكتوب و الكترونيكي در حوزه امنيت غذايي به صورت هدفمند بهره برده شد.يافته هاي تحليل محتواي منابع بر اساس نظر كانون خبرگان(متشكل از پنج نفر از اساتيد رشته مديريت دولتي)در يك نظام استقرايي الگوي اوليه از مديريت امنيت غذايي(متشكل از 211مفهوم،61مقوله و 12 بعد) را ارائه نموده و در ادامه از طريق تكنيك دلفي و با ابزار پرسشنامه،الگوي بدست آمده در معرض قضاوت اعضاي دلفي قرار داده شد.در اين مرحله از تحقيق 12 نفر از متخصصان علمي و عملي(اعضاي هيئت علمي دانشگاه و مسئولان وزرات بهداشت)به عنوان نمونه آماري با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند براي كانون دلفي انتخاب شدند.در مرحله بعد الگوي برآمده از كانون دلفي در يك جامعه ي بزرگتر آزمون شد.جامعه آماري در اين مرحله شامل 2600 نفر از كارشناسان صنايع غذايي مستقر در شهرك هاي صنايع غذايي اصفهان بود كه با استفاده از جدول مورگان 335 نمونه محاسبه گرديد و به روش نمونه گيري در دسترس 310 پرسشنامه جمع آوري گرديد.ارزيابي الگو از طريق تحليل عاملي تاييدي و همچنين محاسبه ي پايايي و روايي صورت گرفته است.در نهايت الگوي مديريت امنيت غذايي در ايران با170 مفهوم،58مقوله و 12 بعد بدست آمده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - تاثیر دلارزدایی بر کاهش اثر تحریم و افزایش همگرایی اقتصادی مطالعه موردی: مبادلات ایران و کشورهای عضو آسه‌آن
ابوالقاسم شهریاری

هدف این پژوهش بررسی تأثیر تحریم بر مبادلات تجاری ایران و تأثیر دلارزدایی بر کاهش اثر تحریم است. وابستگی به دلار معضلات متعددی همچون کاهش ارزش ارز ملی و شوک‌های تورمی را ایجاد نموده و به‌همین دلیل دلارزدایی سیاستی است برای افزایش قدرت بانک‌های مرکزی به‌ویژه برای کشورهایی چکیده کامل

هدف این پژوهش بررسی تأثیر تحریم بر مبادلات تجاری ایران و تأثیر دلارزدایی بر کاهش اثر تحریم است. وابستگی به دلار معضلات متعددی همچون کاهش ارزش ارز ملی و شوک‌های تورمی را ایجاد نموده و به‌همین دلیل دلارزدایی سیاستی است برای افزایش قدرت بانک‌های مرکزی به‌ویژه برای کشورهایی همچون ایران که متحمل تحریم هستند. آسه‌آن جدیدترین اتحادیه‌ای است که اقدامات دلارزدایی خود را در ابتدای 2023 به ‌تصویب رسانده است. پژوهش حاضر درصدد بررسی مبادلات تجاری ایران-آسه‌آن و امکان‌سنجی استفاده از تصمیم دلارزدایی جهت بهبود مبادلات تجاری ایران است. براین‌اساس این سؤالات مطرح شده است که تحریم چه تأثیری بر مبادلات ایران-آسه‌آن داشته است؟ و اتخاذ تصمیم دلارزدایی آسه‌آن چگونه بر مبادلات ایران-آسه‌آن تأثیر خواهد گذارد. فرضیه تحقیق نیز عبارت است از اینکه تحریم‌ تأثیر شدید بر مبادلات ایران-آسه آن گذارده و دلارزدایی زمینه مناسبی جهت افزایش مبادلات فراهم خواهد آورد. جهت بررسی وضعیت موجود با استفاده از تکنیک سری زمانی بازه 2000 الی 2020 بررسی و مشخص گردید که مبادلات ایران و آسه‌آن به‌شدت تحت‌تأثیر تحریم‌های 2018 قرار گرفته به‌نحوی‌که صادرات به لحاظ ارزش چهار برابر کاهش یافته است. انتخاب ارز جایگزین دلار و استفاده از سامانه‌های جایگزین سوئیفت مقدمات بهبود مبادلات تجاری ایران-آسه آن را مهیا خواهد ساخت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در ایران
رحمان سعادت اسمعیل ابونوری یونس سعیدی

مسئلة جانشینی پول هر روز در اقتصاد کشور بعد بیشتری پیدا می‌کند و افزایش سیاست‌های اقتصادی کشور را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد در این راستا هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور از دادهای دوره زمانی ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۹ برا چکیده کامل

مسئلة جانشینی پول هر روز در اقتصاد کشور بعد بیشتری پیدا می‌کند و افزایش سیاست‌های اقتصادی کشور را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد در این راستا هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور از دادهای دوره زمانی ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۹ برای اقتصاد ایران استفاده شده است. نتایج برآورد مدل به روش حداقل مربعات معمولی نشان داد جانشینی پول اثر مثبت بر نابرابری درامد داشته است. جانشینی پول در ایران طبق داده ها روندی صعودی داشته و در سال 1399 به 0.355262 رسیده است. این امر نشان میدهد در کشور پول های خارجی از کاربرد بیشتری برخوردار است و مردم در پرتفوی خود از ارز خارجی استفاده میکنند که باعث افزایش فاصله ی طبقاتی و نابرابری درآمدی شده است به بیان دیگر مسئلة دلاریزه شدن رو به افزایش بوده که باعث نا کارآمدی اقتصاد کشور و عدم برآورد نیاز جامعه از لحاظ رفاه اقتصادی یکی از پیامد های آشکار و پر اهمیت برای یک کشور میباشد از طرفی دیگر تاثیر این پیامد بر متغیرهای مهم این پژوهش در می یابیم که رابطه ی بین جانشینی پول و مربع تولید ناخالص داخلی، مثبت و رابطه بین خود تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی منفی بوده است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - فراتحلیل مطالعات انجام شده در زمینه شاخص‌های شهر هوشمند در ایران
محمد جواد سامانی نژاد ندا خداکرمیان گیلان

20.1001.1.17352460.1402.19.73.10.4

روند شهرنشینی در جهان و مسائل به وجود آمده ناشی از آن، چالش‌های بزرگی را برای شهرها به همراه دارد و مفهوم شهر هوشمند به‌عنوان یک راه‌حل برای مشکلات شهرها ایجاد شده است. شهرهای هوشمند به‌عنوان شهرهایی تعریف می‌شوند که توجه به سرمایه‌های انسانی، اجتماعی و زیرساخت‌های ارتب چکیده کامل

روند شهرنشینی در جهان و مسائل به وجود آمده ناشی از آن، چالش‌های بزرگی را برای شهرها به همراه دارد و مفهوم شهر هوشمند به‌عنوان یک راه‌حل برای مشکلات شهرها ایجاد شده است. شهرهای هوشمند به‌عنوان شهرهایی تعریف می‌شوند که توجه به سرمایه‌های انسانی، اجتماعی و زیرساخت‌های ارتباطی آن، باعث ارتقا اقتصاد و کیفیت زندگی، مدیریت عاقلانه منابع طبیعی و حکومتی مشارکتی خواهد شد. حال باید به این نکته توجه کرد که هوشمندسازی باید در شهرها در دستور کار قرار گیرد و ساخت شهر جدید با ایده‌های جدید ترکیب گردد. لذا اولویت‌بندی معیار و شاخص‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص‌هاي مؤثر بر شهر هوشمند در ایران است. مطالعه حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی بوده که در آن از روش فراتحلیل استفاده شد. جامعه آماري تحقیق شامل کلیه تحقیقات انجام شده در زمینه شاخص‌های شهر هوشمند است که در پایگاه‌هاي اطلاعاتی نورمگز، جهاددانشگاهی، علوم انسانی، مگیران و ایرانداك از سال 1396 تا 1400 چاپ شده بود. در این تحقیق به بررسی میزان همکاري و مشارکت محققان، جامعه آماري، روش نمونه‌گیري و الگوي زمانی انتشار مقالات و متغیرهاي استفاده شده و اندازه اثر آنها در مطالعات شهر هوشمند در ایران پرداخته شده است. نتایج نشان داد که میزان همکاري و کار گروهی محققان در تحقیقات در حد قابل قبولی است و بیشتر تحقیقات در دوره زمانی 1399 تا 1400 انجام شده است. همچنین بیشتر این پژوهش‌ها در زمینه رشته خاص بودند. در نهایت نتایج اندازه اثر نشان داد که اقتصاد هوشمند داراي بیشترین اندازه اثر در شهر هوشمند است و مردم هوشمند، دومین متغیر مهم در شهر هوشمند بوده که از سوی دیگر حکومت هوشمند و محیط هوشمند نیز به ترتیب متغیرهای بعدی اثر گذار هستند. . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - تأثیر دلارزدایی بر کاهش اثر تحریم و افزایش همگرایی اقتصادی مطالعه موردی: مبادلات ایران و کشورهای عضو آسه‌آن
ابوالقاسم شهریاری سیدنصراله حجازی فهیمه عسگرآبادی

چكيده هدف این پژوهش بررسی تأثیر تحریم بر مبادلات تجاری ایران و تأثیر دلارزدایی بر کاهش اثر تحریم است. وابستگی به دلار معضلات متعددی همچون کاهش ارزش ارز ملی و شوک‌های تورمی را ایجاد نموده و به‌همین دلیل دلارزدایی سیاستی است برای افزایش قدرت بانک‌های مرکزی به‌ویژه برای ک چکیده کامل

چكيده هدف این پژوهش بررسی تأثیر تحریم بر مبادلات تجاری ایران و تأثیر دلارزدایی بر کاهش اثر تحریم است. وابستگی به دلار معضلات متعددی همچون کاهش ارزش ارز ملی و شوک‌های تورمی را ایجاد نموده و به‌همین دلیل دلارزدایی سیاستی است برای افزایش قدرت بانک‌های مرکزی به‌ویژه برای کشورهایی همچون ایران که متحمل تحریم هستند. آسه‌آن جدیدترین اتحادیه‌ای است که اقدامات دلارزدایی خود را در ابتدای 2023 به ‌تصویب رسانده است. پژوهش حاضر درصدد بررسی مبادلات تجاری ایران-آسه‌آن و امکان‌سنجی استفاده از تصمیم دلارزدایی جهت بهبود مبادلات تجاری ایران است. براین‌اساس این سؤالات مطرح شده است که تحریم چه تأثیری بر مبادلات ایران-آسه‌آن داشته است؟ و اتخاذ تصمیم دلارزدایی آسه‌آن چگونه بر مبادلات ایران-آسه‌آن تأثیر خواهد گذارد. فرضیه تحقیق نیز عبارت است از اینکه تحریم‌ تأثیر شدید بر مبادلات ایران-آسه آن گذارده و دلارزدایی زمینه مناسبی جهت افزایش مبادلات فراهم خواهد آورد. جهت بررسی وضعیت موجود با استفاده از تکنیک سری زمانی بازه 2000 الی 2020 بررسی و مشخص گردید که مبادلات ایران و آسه‌آن به‌شدت تحت‌تأثیر تحریم‌های 2018 قرار گرفته به‌نحوی‌که صادرات به لحاظ ارزش دچار کاهش شدید شده است. انتخاب ارز جایگزین دلار و استفاده از سامانه‌های جایگزین سوئیفت مقدمات بهبود مبادلات تجاری ایران-آسه آن را مهیا خواهد ساخت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در ایران
رحمان سعادت اسمعیل ابونوری یونس سعیدی

چكيده مسئلة جانشینی پول هر روز در اقتصاد کشور بعد بیشتری پیدا می‌کند و افزایش سیاست‌های اقتصادی کشور را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد در این راستا هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور از دادهای دوره زمانی ۱۳۵۸ تا ۱ چکیده کامل

چكيده مسئلة جانشینی پول هر روز در اقتصاد کشور بعد بیشتری پیدا می‌کند و افزایش سیاست‌های اقتصادی کشور را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد در این راستا هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر جانشینی پول بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران میباشد. برای این منظور از دادهای دوره زمانی ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۹ برای اقتصاد ایران استفاده شده است. نتایج برآورد مدل به روش حداقل مربعات معمولی نشان داد جانشینی پول اثر مثبت بر نابرابری درامد داشته است. جانشینی پول در ایران طبق داده ها روندی صعودی داشته و در سال 1399 به 0.355262 رسیده است. این امر نشان میدهد در کشور پول های خارجی از کاربرد بیشتری برخوردار است و مردم در پرتفوی خود از ارز خارجی استفاده میکنند که باعث افزایش فاصله ی طبقاتی و نابرابری درآمدی شده است به بیان دیگر مسئلة دلاریزه شدن رو به افزایش بوده که باعث نا کارآمدی اقتصاد کشور و عدم برآورد نیاز جامعه از لحاظ رفاه اقتصادی یکی از پیامد های آشکار و پر اهمیت برای یک کشور میباشد از طرفی دیگر تاثیر این پیامد بر متغیرهای مهم این پژوهش در می یابیم که رابطه ی بین جانشینی پول و مربع تولید ناخالص داخلی، مثبت و رابطه بین خود تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی منفی بوده است. پرونده مقاله

آخرین شماره

شماره های پیشین

صفحات نشریه

مرور

فهرست مقالات ایران