• فهرست مقالات توسعه

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیل راهبردهای رشد و توسعه کسب وکار در حوزه صنایع و معادن(مطالعه مورد استان خراسان جنوبی)
        سید علی  بنی‌هاشمی جواد  یوسفی
        امروزه کشورهای درحال‌توسعه و نوظهور صنعتی می کوشند تا با استفاده از مزیت های نسبی و رقابتی در هر رشته فعالیت، سیاست های روشن و اثربخشی را در مسیر صنعتی شدن تدوین و به‌کارگیرند. شاخص بهبود فضای کسب وکار یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت فضای فعالیتبخش خرد اقت چکیده کامل
        امروزه کشورهای درحال‌توسعه و نوظهور صنعتی می کوشند تا با استفاده از مزیت های نسبی و رقابتی در هر رشته فعالیت، سیاست های روشن و اثربخشی را در مسیر صنعتی شدن تدوین و به‌کارگیرند. شاخص بهبود فضای کسب وکار یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت فضای فعالیتبخش خرد اقتصاد را به تصویر می کشد. این پژوهش با هدف تحلیل راهبردهای رشد و توسعه کسب وکار در صنایع و معادن استان خراسان جنوبی انجام گرفته است. با بررسی ادبیات پژوهش و نظارت خبرگان، تعداد 5 عامل (عامل مالی و سرمایه ای، عامل انسانی، عامل مواد اولیه، عامل فناوری تولید، عامل بازار فروش) و 20 مؤلفه شناسایی گردید. در ادامه، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 125 نفر از مدیران حوزه صنعت و معدن انتخاب‌شده و پرسش نامه تحقیق در میان آن ها توزیع گردید. پس از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های t تک نمونه ای و آزمون فریدمن، نتایج نشان داد که مؤلفه های وجود ارز خارجی، سرمایه موجود و بازار فروش محصول، به ترتیب دارای اهمیت بیشتری در رونق کسب-وکار در استان هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تحليلي بر نوسازی تئوری توسعه
        هادي  حکيمي محسن  فتح اله بياتي
        نوسازي واژه اي مختصر است براي تنوعي از ديدگاه ها که به وسيله غير مارکسيست ها براي جهان سوم به کار برده مي شود و از طريق آن رشد تکنولوژي، صنعتي شدن، مصرف انبوه، شهرنشيني، و حومه‌نشيني زندگي انساني، ارتباط انبوه، تمرکز گرايي دولتي و توسعه سيستم هاي آموزش رسمي اتفاق مي افت چکیده کامل
        نوسازي واژه اي مختصر است براي تنوعي از ديدگاه ها که به وسيله غير مارکسيست ها براي جهان سوم به کار برده مي شود و از طريق آن رشد تکنولوژي، صنعتي شدن، مصرف انبوه، شهرنشيني، و حومه‌نشيني زندگي انساني، ارتباط انبوه، تمرکز گرايي دولتي و توسعه سيستم هاي آموزش رسمي اتفاق مي افتد. اين پژوهش با هدف بررسي و نقد رويکرد نوسازي توسعه انجام يافته است. روش تحقيق توصيفي- تحليلي بوده و براي جمع آوري داده ها از مطالعات اسنادي(کتابخانه اي) استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد که با توجه به ماهيت ديدگاه نوسازي انتقادهايي را مطرح مي کنند، از جمله؛ نگاه خطي به فرآيند توسعه، ناديده گرفتن نقش عوامل خارجي در عقب-ماندگي کشورها، از بين بردن استقلال سياسي- اقتصادي کشورها، ابزاري براي نفوذ سرمايه داري غرب، از بين رفتن شخصيت فرهنگي- تاريخي در مقابل رويکرد نوسازي، انتزاعي بودن مطالعات، از بين رفتن بنيان هاي معنابخش در اثر ديدگاه نوسازي، سنت را مانع توسعه قلمداد کردن، ناامني هستي‌شناسي و ناديده گرفتن نقش طبقه. علي رغم اين انتقادات بايد اذعان داشت که بسياري از پيشرفت هاي جوامع بشري بعد از جنگ جهاني دوم براساس مباني تئوريک اين رويکرد اتفاق افتاده و هنوز هم جهان توسعه‌يافته، جهاني صنعتي و شهرنشين مي باشد که اين موارد از شاخص‌هاي مورد تأکيد تئوري نوسازي مي باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - توسعه، تحصیلات عالی و بیکاری
        مریم  ملائی شیوا  پروائی هره دشت کاظم  رحیمی
        آنچه در این مقاله مورد نظر نگارندگان قرار گرفته است، تشریح وضعیت تحصیلات عالی و بیکاری در مقابل نیل به توسعه ای همه‌جانبه است. در نهایت با در نظر گرفتن توسعه به عنوان شاخصی چند بعدی و پیچیده، به این جمع بندی رسیده ایم که توجه به تمام ابعاد توسعه، سطح توسعه یافتگی کشور ر چکیده کامل
        آنچه در این مقاله مورد نظر نگارندگان قرار گرفته است، تشریح وضعیت تحصیلات عالی و بیکاری در مقابل نیل به توسعه ای همه‌جانبه است. در نهایت با در نظر گرفتن توسعه به عنوان شاخصی چند بعدی و پیچیده، به این جمع بندی رسیده ایم که توجه به تمام ابعاد توسعه، سطح توسعه یافتگی کشور را تعیین می کند. بنابراین لزوم توجه به شاخص‌هایی مثل اشتغال و یا در مقابل آن بیکاری که در وضعیت نامطلوبی در طول سالیان گذشته قرار داشته است در کنار توجه به وضعیت آموزش و تحصیلات عالی نیز اساسی است. لازم به ذکر است که آن چه در این مطالعه مورد توجه قرار گرفته است، توجه به بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بوده است تا تأثیر دانشگاه ها (به طور دقیق دانشگاه هایی چون پیام نور و دانشگاه جامع علمی کاربردی) در این زمینه نشان داده شود. روش مورد استفاده در این نوشتار، روش کتابخانه ای(اسنادی) بوده و سعی شده تا با نگاهی به آمار و ارقام و همچنین پژوهش‌های مرتبط در این زمینه، بررسی و نتیجه گیری لازم انجام شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - در باب چیستی توسعه
        مریم  ملائی شیوا  پروائی هره دشت کاظم  رحیمی
        با توجه به اهمیت فهم چیستی توسعه و مزایای متعدد این فهم، در متن حاضر به بررسی چیستی توسعه یا به عبارت دیگر مفهوم توسعه پرداخته خواهد شد. برای تحقق این منظور در ابتدا به بیان موضوع پرداخته و مفهوم توسعه را همانند یک مثلث در نظر گرفته که موارد سه‌گانه زیر، اضلاع این مثل چکیده کامل
        با توجه به اهمیت فهم چیستی توسعه و مزایای متعدد این فهم، در متن حاضر به بررسی چیستی توسعه یا به عبارت دیگر مفهوم توسعه پرداخته خواهد شد. برای تحقق این منظور در ابتدا به بیان موضوع پرداخته و مفهوم توسعه را همانند یک مثلث در نظر گرفته که موارد سه‌گانه زیر، اضلاع این مثلث را تشکیل می دهند: سیر تطور توسعه در طول زمان، تعاریف توسعه و اهداف توسعه و انتخاب یک هدف عمده که شامل مجموعه ای از اهداف باشد. در اصل می توان گفت بدون موارد بیان شده امکان فهم توسعه وجود ندارد. به منظور بیان ضلع اول، یعنی بررسی سیر تطور توسعه در طول زمان، رهیافت های توسعه را از 1950 تا 2000 از منظر ویلیس (2005) بیان نموده و چگونگی تغییر این رهیافت ها را از اشکال اقتصادی، کلان و بالا به پایین به اشکال اجتماعی-فرهنگی، مردمی، مشارکتی (از پایین به بالا) و خرد توضیح داده شده است. در مورد تعاریف توسعه به نظر صاحبنظران رجوع کرده و تعاریف مختلف توسعه را از نظر تعداد کثیری از دانشمندان بیان نموده ایم، بدیهی است که تعاریف موجود در بسیاری از موارد دارای وجوه تشابه بوده و افتراق تعاریف در اکثر موارد ذکر شده، اندک می باشد. در آخر به منظور بررسی آخرین ضلع، یعنی اهداف توسعه، ابتدا به ذکر اهداف توسعه هزاره پرداخته و با شرح بسیار به این نتیجه رسیده ایم که ارتقا کیفیت زندگی، عمده ترین و کامل ترین هدف توسعه می باشد که مجموعه ای از اهداف دیگر را نیز در برمی گیرد. بعد از بیان موارد ذکر شده، به ترسیم مثلث یعنی بیان مفهوم توسعه پرداخته و این مفهوم در غالب یک تعریف کلی توضیح داده می شود. در بخش نتیجه-گیری، به جمع‌بندی کلی مطالب ذکر شده پرداخته و با تشریح هرچه بیشتر تعریف مورد نظر را تفسیر کرده و مهم ترین مؤلفه های آن را ذکر نموده ایم. لازم به ذکر است که در مطالعه حاضر به تناسب موضوع، از روش اسنادی و کتابخانه ای بهره برده ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تحليل هم‌جمعي از کيفيت زندگي منطقه‌اي در ايران
        مجتبي  وليبيگي
        اين پژوهش با استفاده از تکنيک‌هاي هم‌انباشتگي و تحليل عليت گرنجر به بررسي روابط بين شاخص‌هاي کيفيت زندگي با هم مي‌پردازد. نتايج آزمون تکنيک هم‌انباشتگي که به بررسي ارتباط بلندمدت بين متغيرها مي‌پردازد، نشان مي‌دهد که در ميان شاخص‌ها بيشترين رابطه بلندمدت به ترتيب متعلق چکیده کامل
        اين پژوهش با استفاده از تکنيک‌هاي هم‌انباشتگي و تحليل عليت گرنجر به بررسي روابط بين شاخص‌هاي کيفيت زندگي با هم مي‌پردازد. نتايج آزمون تکنيک هم‌انباشتگي که به بررسي ارتباط بلندمدت بين متغيرها مي‌پردازد، نشان مي‌دهد که در ميان شاخص‌ها بيشترين رابطه بلندمدت به ترتيب متعلق به نرخ اشتغال بوده است. نتايج آزمون گرانجر که در زمينه تصميم‌گيري در رابطه با جهت عليت بين دو متغير مي‌باشد، نشان مي‌دهد که رابطه علّي معناداري ميان رشد اقتصادي مناطق و اشتغال با ساير شاخص‌هاي کيفيت زندگي در استان‌هاي ايران وجود دارد؛ درحالي‌که اين رابطه همکنون به طور عکس معنادار نبوده است. بهبود در رشد اقتصادي مناطق و اشتغال مي‌تواند در بلندمدت منجر به بهبود کيفيت زندگي به طور معنادار شود، اما اين رابطه به طور عکس هم اکنون برقرار نيست، در نتيجه به نظر مي‌رسد در حال حاضر با توجه به نتايج اين مطالعه بايد توجه ويژه‌اي به رشد اقتصادي در سياست‌هاي منطقه‌اي نسبت به ديگر شاخص‌ها در ميان استان‌ها داشته باشيم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - رویکردی بر علل نابرابری توسعه در شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری به تفکیک بخش های اقتصادی و اجتماعی با استفاده از تکنیک تاپسیس
        احمد  حجاریان
        برنامه ریزی منطقه ای با هدف توسعه و کاهش نابرابری منطقه ای، از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه به حساب می آید. لازمه برنامه ریزی منطقه ای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه است. هدف از تدوین این مقاله، سطح بندی و تعیین میزان نابرابری موجود میان شهرست چکیده کامل
        برنامه ریزی منطقه ای با هدف توسعه و کاهش نابرابری منطقه ای، از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه به حساب می آید. لازمه برنامه ریزی منطقه ای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه است. هدف از تدوین این مقاله، سطح بندی و تعیین میزان نابرابری موجود میان شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری می باشد. برای این منظور تعداد 84 شاخص انتخاب گردید. روش تاپسیس که یکی تکنیک های خانواده تصمیم گیری چند معیاره محسوب می شود از اصلی ترین مدل های مورد استفاده در این تحقیق است. نتایج تحقیق نشان داد که، شهرستان شهرکرد با ضریب اولویت 528/0 دارای رتبه اول از نظر میزان توسعه یافتگی می باشد. این شهرستان به دلیل مرکزیت اداری و اقتصادی به عنوان یک مکان جذب سرمایه امکانات و خدمات، نیروی انسانی متخصص و ... موجب این برتری بر سایر مناطق استان شده است. همچنین شهرستان کوهرنگ با ضریب اولویت 273/0 در آخرین مرتبه توسعه یافتگی در استان قرار گرفته است. ضریب پراکندگی به دست آمده 36/0 می باشد که نشانگر وجود تفاوت و شدت نابرابری در میزان بهره مندی از امکانات و شاخص های توسعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی و تحلیل نقش ترويج و آموزش کشاورزی در توسعه پايدار روستايی (مطالعه موردی: نواحی روستایی استان چهارمحال و بختياری)
        اصغر نوروزی داوود  مهدوی خدابخش  توکلی
        در دهه های اخير کاهش شديد جمعيت روستايی کشور و از طرفی تداوم توسعه‌نیافتگی و در عین‌حال ناپايداری در ابعاد توسعة رايج، قابل‌مشاهده است. این در حالی است که نقش و اهمیتی که نواحی روستايی در اشتغال، توليد، صادرات و نهايتاً توسعة ملی دارند، بر کسی پوشيده نيست و ارائه راهبرد چکیده کامل
        در دهه های اخير کاهش شديد جمعيت روستايی کشور و از طرفی تداوم توسعه‌نیافتگی و در عین‌حال ناپايداری در ابعاد توسعة رايج، قابل‌مشاهده است. این در حالی است که نقش و اهمیتی که نواحی روستايی در اشتغال، توليد، صادرات و نهايتاً توسعة ملی دارند، بر کسی پوشيده نيست و ارائه راهبردهای مناسب جهت تحقق توسعه پايدار روستایی اجتناب‌ناپذیر است. از جملة اين راهبردها، آموزش و ترويج است که مورد تأکيد اندیشه‌های توسعه پايدار نيز می باشد. لذا پژوهش حاضر که توصیفی- تحليلی و مبتنی بر پیمایش است، به بررسی و تحليل اثرات آموزش-های ترویجی بر توسعه پایدار روستایی از دیدگاه آموزش دید گان و کارشناسان فعال در این زمینه در استان چهارمحال وبختیاری پرداخته است. جامعه آماری شامل 50000 نفر شرکت‌کنندگان در دوره‌های آموزشی و تعداد 52 نفر کارشناسان مرتبط می باشد که با استفاده از فرمول کوکران -381 نفر از آموزش دید گان و 31 نفر از کارشناسان به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. اطلاعات موردنیاز از طریق پرسشنامه جمع‌آوری و با استفاده از آمار توصيفی و استنباطی تجزیه‌وتحلیل شده است. نتایج نشان داد که از دیدگاه دو گروه بیشترین اثر مثبت آموزش های ترویج کشاورزی بر مجموع شاخص های بعد زیست محیطی و کمترین تأثير آن برگویه های بعد اجتماعی توسعه پایدار روستایی بوده است. ازنظر آموزش دید گان کل گویه های زیست محیطی با میانگین38/3 و اقتصادی با 16/3 در وضعیت تأثیرپذیری بالا و گویه های اجتماعی با میانگین 14/3 در حد متوسط بوده‌اند. ازنظر کارشناسان نیز گویه های زیست محیطی با میانگین 58/3 تأثيرپذیری بالا، اقتصادی با 15/3 و اجتماعی با ميانگين 05/3 در وضعیت متوسط قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - ویژگی برنامه درسی آموزش توسعه پایدار از منظر سیستم های سازگارشونده
        اعظم  معتمدی
        حوزه مرتبط به علم پایداری به دنبال درک تعاملات پیچیده و پویا بین سیستم های طبیعی است. این حوزه به دنبال تحول و توسعه سیستم ها به صورت پایدار است.قطعاً یکی از کارکردهای ضروری دانشگاه تعامل با این سیستم ها و سازگار شدن با آنها است.چنان چه دانشگاه ها توان روبرو شدن با این چکیده کامل
        حوزه مرتبط به علم پایداری به دنبال درک تعاملات پیچیده و پویا بین سیستم های طبیعی است. این حوزه به دنبال تحول و توسعه سیستم ها به صورت پایدار است.قطعاً یکی از کارکردهای ضروری دانشگاه تعامل با این سیستم ها و سازگار شدن با آنها است.چنان چه دانشگاه ها توان روبرو شدن با این سیستم های بیرونی را نداشته باشند محکوم به فنا هستند.دانشگاه برای انطباق با شرایط سیستم تحولی لازم دارد و در این راستا باید ساختارسنتی،فرایندها و...را تغییر دهد که یکی از مولفه های آن تغییر در برنامه درسی است.برنامه درسی در چنین دانشگاهی اگر چه طبق نظریه سیستمی از زمینه ی محلی-بومی خود تبعیت می کند اما دارای ویژگی های خاص خود نیز می باشد.بنابراین مقاله حاضر بر آن است که با توجه به اقدامات انجام شده در سطح جهانی در این زمینه ویژگی برنامه درسی آموزش توسعه پایدار را از منظر سیستم سازگارشونده بیان کند. این مطالعه نشان می دهد برنامه درسی جوابگو به چنین سیستمی باید مبتنی بر رویکرد میان رشته ای باشد و بر تحولات نظام های آموزش عالی در سراسر جهان در مواردی چون:تحول در یادگیری و نقش یادگیرنده؛ تحول در نوع آموزش و تاکید بر آموزش حرفه ای و نظری به صورت تلفیقی، تحول در دانشگاه ها و نقش آن ها، تحول در نقش دانش، و تحول در برنامه های درسی استوار باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - تاثیر نولیبرالیسم بر الگوهای اقتصاد توسعه‌ ای «دولت» در آرژانتین (1982- 2016 میلادی)
        هادی  آجیلی
        مطالعه اقتصاد توسعه در آرژانتین هم به دلیل نقش و جایگاه تاریخی این کشور در تحولات اقتصادی و سیاسی منطقه امریکای لاتین و جهان در حال توسعه و هم به دلیل افت و خیزهای شدید اقتصادی و سیاسی این کشور در سه دهه اخیر اهمیت به سزایی دارد. از سوی دیگر به روی کار آمدن دولت راستگ چکیده کامل
        مطالعه اقتصاد توسعه در آرژانتین هم به دلیل نقش و جایگاه تاریخی این کشور در تحولات اقتصادی و سیاسی منطقه امریکای لاتین و جهان در حال توسعه و هم به دلیل افت و خیزهای شدید اقتصادی و سیاسی این کشور در سه دهه اخیر اهمیت به سزایی دارد. از سوی دیگر به روی کار آمدن دولت راستگرای موریسیو ماکری پس از 12 سال حاکمیت دولت چپگرای کریشنر، اهمیت مطالعه و تحقیق در خصوص چرایی این تحول مهم سیاسی در آژانتین را دو چندان می نماید. با توجه به جایگاه محوری و تاریخی آرژانتین از جمله به عنوان یکی از پیشروترین اقتصادهای منطقه در عصر پس از استعمارکه مراحل متعددی از صعود و افول را در عرصه سیاست جهانی به خصوص در قرن بیستم پشت سر گذاشته است ، مطالعه فرایند توسعه در آن و استخراج الگوهای تحول اقتصادی اتخاذ شده توسط دولتها در این کشور می تواند در تبیین تاثیرات متقابل نظام اقتصاد جهانی بر یک اقتصاد در حال توسعه با پتانسیل های بسیار قابل توجه، و نیز در شناخت اقتصاد توسعه در کشورهایی با شرایط مشابه و نیز در فهم اقتصاد توسعه در مجموعه ای از کشورهای امریکای لاتین راهگشا باشد.ضرورت پژوهش در خصوص تحولات سیاسی و اقتصادی در آرژانتین و سایر کشورهای بزرگ در آمریکای لاتین به دلیل اهمیت نقش و جایگاه تاریخی آنها در گذشته و خیزش مجدد برخی از آنها در دوره سیطره نولیبرالیسم، کمبود منابع و مطالعات نظام مند و روشمند فارسی در ارتباط با تحولات در آمریکای لاتین به خصوص بر پایه استفاده از منابع بومی و محلی، تفسیرهای دوگانه در خصوص آثار منفی یا مثبت جهانی شدن اقتصاد بر اقتصاد توسعه دراین کشورها، اهمیت انجام مطالعات جدی در خصوص اقتصاد توسعه در این کشورها را دو چندان می نماید.دغدغه اصلی این نوشتار تعمق در نحوه تعامل و پیامدهای نظام اقتصاد جهانی بر نظام اقتصاد ملی و الگوهای توسعه دولتها در آرژانتین در بستری تاریخی و با تاکید بر تحولات چند دهه اخیر و حاکمیت نولیبرالیسم بر سیاست های توسعه دولتها در منطقه آمریکای لاتین است.فرضیه اصلی این نوشتار بر آن است که الگوهای دولتی توسعه در آرژانتین با مستثی نمودن الگوی دولتی «کریشنریسمی»توسعه ، همواره و عمیقا از نوسانات حاکم بر نظام اقتصاد جهانی تبعیت نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسي تطبيقي زنجیره تامین ناب و سبز در بستر توسعه پایدار
        مهدی  عبدالله پور
        در دنياي پر رقابت آتي تنها سازمان هايي توان رقابت و امکان حضور را خواهند داشت که بتوانند با افزايش بهره وري و کاهش هزينه تمام شده خود محصولاتي با سطح کيفي مورد انتظار مشتريان و قيمت مناسب توليد نمايند. انجام اين مهم در کنار توجه به محافظت از محيط زيست امکان پذير مي باشد چکیده کامل
        در دنياي پر رقابت آتي تنها سازمان هايي توان رقابت و امکان حضور را خواهند داشت که بتوانند با افزايش بهره وري و کاهش هزينه تمام شده خود محصولاتي با سطح کيفي مورد انتظار مشتريان و قيمت مناسب توليد نمايند. انجام اين مهم در کنار توجه به محافظت از محيط زيست امکان پذير مي باشد. امروزه بسياري از شرکت ها متوجه شده اند که حركت در مسير توسعه و توليد پايدار صنعتي بدون توجه به محيط زيست غير ممكن است. بدليل چالش هاي اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي كه در دهه اخير سازمان ها را تهديد نموده، سازمان ها بقاي خود را در مسئوليت پذيري در سه حوزه اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي يافته اند. در اين مقاله ضمن مرور پژوهش هاي انجام شده بر روي رابطه بين دو رويکرد سبز و ناب، به تشريح رابطه بين اين دو رويکرد، شباهت ها و تعارضات آن ها مي پردازیم. نتایج پژوهش نشان می دهد که شيوه هاي ناب بدون قصد صريح براي سبز شدن، سبز هستند و توليدکنندگان ناب نسبت به شرکت هاي غير ناب در این زمینه موفق تر هستند. محيط کسب و کار ايجاد شده با استفاده از شيوه هاي ناب مي تواند به عنوان يک پس زمينه عالي براي اجراي شيوه هاي سبز توصيف شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - تأثیر شاخص‌های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی دربین کشورهای اسلامی
        علیرضا تمیزی
        در طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به سرمایه انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخودار بوده است. در همین راستا، هدف این مطالعه بررسی رابطه میان شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی با رویکرد بین کشوری می باشد. و سرمایه انسانی که به عنوان یکی از ارکان اساسی یک چکیده کامل
        در طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به سرمایه انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخودار بوده است. در همین راستا، هدف این مطالعه بررسی رابطه میان شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی با رویکرد بین کشوری می باشد. و سرمایه انسانی که به عنوان یکی از ارکان اساسی یک کشور و همچنین یکی از اهداف توسعه محسوب می شود، نقش مهمی دراین میان ایفا می کند. در این تحقیق از الگوهای اقتصادی و مدل داده های پانلی برای تعیین میزان تاثیر گذاری سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در کشورهای هدف استفاده شده است. شاخص توسعه انسانی با در نظر گرفتن مولفه های اساسی چون : سلامتی، آموزش و درآمد سرانه که در برخی متون بعنوان نرم افزار رشد از آن یاد می شود و بدون بهبود آنها توسعه انسانی استمرار نمی یابد و پیش نیاز رشد پایدار است. نتایج مطالعه نشان می دهد که درآمد سرانه و نرخ امید به زندگی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی تأثیر مثبت و معنی داری دارد. همچنین بررسی نشان می دهد نرخ تحصیلات تأثیر منفی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی دارد. و در نهایت می توان بیان کرد که شاخص های توسعه انسانی بر رشد اقتصادی در بین کشورهای اسلامی تأثیر مثبت دارد. و این پژوهش براساس گزارش توسعه انسانی برنامه سازمان ملل از سال 2000- 2015 انجام شده است. و سه شاخص اصلی برای محاسبه شاخص توسعه انسانی: امید به زندگی در بدو تولد، نسبت باسوادی دربزرگسالان و استاندارد زندگی با GNI سرانه، درهریک از کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - پهنه‌بندی توسعه یافتگی از منظر برنامه¬ریزی منطقه¬ای دفاعی استان سیستان و بلوچستان: مدل آنالیز استان
        سیروس  نبیونی
        توسعه یافتگی و درجه بندی یا پهنه بندی آن به عنوان یک مؤلفه اصلی در برنامه ریزی منطقه ای محسوب شده و توجّه برنامه ریزان به این مورد بسیار بالا می باشد. برای دستیابی به سطح بالای کیفیت زندگی، توجّه به توسعه یافتگی استان یک امر ضروری است. به هر میزان که توسعه یافتگی استان چکیده کامل
        توسعه یافتگی و درجه بندی یا پهنه بندی آن به عنوان یک مؤلفه اصلی در برنامه ریزی منطقه ای محسوب شده و توجّه برنامه ریزان به این مورد بسیار بالا می باشد. برای دستیابی به سطح بالای کیفیت زندگی، توجّه به توسعه یافتگی استان یک امر ضروری است. به هر میزان که توسعه یافتگی استان بیشتر باشد، شاهد بالا رفتن سطح زندگی ساکنان استان خواهیم بود. دستیابی به سطح توسعه یافتگی استان بسط به شاخص های مورد ارزیابی می باشد. بررسی و ارزیابی توسعه یافتگی استان سیستان و بلوچستان می تواند یک مؤلفۀ اصلی در جهت برنامه ریزی صحیح استان برای میل به رسیدن رفاه بیشتر و در نتیجه رضایتمندی ساکنان استان شود. هدف کلان پهنه بندی توسعه یافتگی استان سیستان و بلوچستان، هدف خُرد ارزیابی توسعه یافتگی استان در ابعاد اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی و زیربنایی، مورد توجّه در این پژوهش می باشد. سؤال تحقیق نیز، میزان توسعه یافتگی استان سیستان و بلوچستان در چه وضعیّتی است؟ می باشد. پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و از نوع تحقیقات علمی می باشد و بر اساس ماهیت و روش از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است. ماهیت داده های مورد استفاده کمّی است و شیوۀ گردآوری داده ها و اطلاعات میدانی و اسنادی می باشد. چارچوب نگارش را می توان بر پایۀ رابطۀ متقابل شاخص های توسعه در ابعاد اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و زیربنایی، جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی (مصاحبه) و تهیۀ پرسشنامه صورت پذیرفته است. با بررسی مجموع ضرایب شاخص‌ها برای هر شهرستان، شهرستان‌های زاهدان، ایرانشهر، خاش، دلگان، زابل به لحاظ اولویت دارای بیشترین میزان توسعه و بالاترین رتبه می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - تدوین وضعیت توسعه فضایی در شهرستان رشت با تاکید بر الگوی راهبرد توسعه منطقه‌ای (RDS)
        مجيد  ياسوري
        توسعه فضایی به چگونگی و کیفیت قرارگیری اجزا منطقه- خطوط، سطوح و نقاط شکل دهنده سازمان فضایی می پردازد. بر اساس مستندات موجود توسعه فضایی یکی از بازوان قوی و قدرتمند جهت بروز و ظهور قابلیتهای هر منطقه است. استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) به منظور از بين بردن اختلاف ساختاري چکیده کامل
        توسعه فضایی به چگونگی و کیفیت قرارگیری اجزا منطقه- خطوط، سطوح و نقاط شکل دهنده سازمان فضایی می پردازد. بر اساس مستندات موجود توسعه فضایی یکی از بازوان قوی و قدرتمند جهت بروز و ظهور قابلیتهای هر منطقه است. استراتژی توسعه منطقه ای (RDS) به منظور از بين بردن اختلاف ساختاري منطقه اي و ايجاد فرصت برابر براي تمامي مناطق و اصلاح سازمان فضایی طرح گردیده است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت توسعه فضایی شهرستان رشت با تاکید بر الگوی راهبرد توسعه منطقه ای می باشد. دستیابی به هدف مد نظر از طریق شناسایی نقاط قوت و ضعف درونی و بیرونی شهرستان در زمینه توسعه فضایی صورت گرفت. مهم ترین قوت، حوزه نفوذ و کارکردهای منطقه ای گسترده برخورداری از شبکه های زیربنایی نسبتا قوی با امتیاز 0.45؛ مهم ترین ضعف، وجود رقابت شدید و نابرابر برای کاربری های مسکونی، کشاورزی، صنعتی، خدماتی و وجود محدودیت های اکولوژیکی در جهت توسعه ی فعالیت های صنعتی، مسکونی و ... با امتیاز 0.23؛ مهم ترین فرصت، فراهم بودن بستر مناسب برای فعالیت های تجاری و خدمات بازرگانی و نقش پذیری در اقتصاد ملی و به لحاظ نزدیکی مسافت به پایتخت به عنوان بزرگ ترین بازار مصرفی کشور با امتیاز 0.58 و نهایتا مهم ترین تهدید، آشفتگی فضایی ناشی از استقرار نامناسب جمعیت و فعالیت در منطقه با امتیاز 0.32 بوده است. با مطالعه اسناد بالادست و نظرات کارشناسی با استفاده از مدل سوات و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM) به ارائه اولویت راهبردی توسعه منطقه پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که؛ شهرستان رشت به شدت دچار تمرکزگرایی و رشد ناموزون و عدم توسعه فضایی متناسب و متعادل در استان می باشد که این امر در سلب توان رقابت پذیری مناطق اطراف و واگذاری برخی از وظایف و اختیارات شهرستان به نواحی اطراف بسیار موثر است. همچنین با توجه به قرارگیری منطقه مورد مطالعه در موقعیت رقابتی، استراتژی توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشورهای حاشیه خزر بیشترین امتیاز را بین استراتژی های برآمده از موقعیتهای چهارگانه کسب کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - تاثیر سیاست‌های نولیبرالیستی و نومرکانتیلیستی در توسعه اقتصادی برزیل ( 1985-2016 م)
        هادی آجیلی
        بحران سقوط دولت دیلما روسف از حزب کارگر در سال 2016 به اتهام فساد و اختلاس و به قدرت رسیدن نامزد حزب مخالف راستگرای پی اس دی بی، بار دیگر توجهات در جهان را به سوی برزیل و تحولات سیاسی در آن جلب نمود. صرف نظر از منازعات متداول و مطول سیاسی در این کشور ، خیز اقتصادی ب چکیده کامل
        بحران سقوط دولت دیلما روسف از حزب کارگر در سال 2016 به اتهام فساد و اختلاس و به قدرت رسیدن نامزد حزب مخالف راستگرای پی اس دی بی، بار دیگر توجهات در جهان را به سوی برزیل و تحولات سیاسی در آن جلب نمود. صرف نظر از منازعات متداول و مطول سیاسی در این کشور ، خیز اقتصادی برزیل در چند دهه اخیر و مطرح شدن این کشور به عنوان وزنه ای مهم در معادلات سیاسی و اقتصادی منطقه ای و جهانی، به خصوص پس از تشکیل گروه «بریکس» در سال 2009، مطالعه تحولات مرتبط با رشد و توسعه سریع اقتصادی در این کشور به عنوان بزرگترین اقتصاد منطقه آمریکای لاتین و یکی از با قابلیت ترین اقتصادهای جهانی را از اهمیتی بیش از پیش برخوردارساخته است. بررسی تطبیقی سیاست های توسعه اقتصادی در برزیل در طول حدود سه دهه اخیر مبین نوسانات و افت و خیزهای قابل توجهی در مسیر توسعه اقتصادی در این کشور به ویژه بین دو سیاست اقتصادی بازار محور نولیبرالی و دولت محور نومرکانتیلیستی و یا بعضا به صورت آمیزه ای از این سیاستهاست. بر این اساس موضوع اصلی پژوهشی در این نوشتار بررسی تطبیقی دو سیاست غالب در توسعه اقتصادی برزیل در سه دهه اخیر یعنی سیاست نولیبرالی و نومرکانتیلیستی توسعه اقتصادی با اتکا به شاخص ها و نمایه های مشخصی همچون « فهرست توسعه انسانی»، « ضریب جینی»، « نرخ تورم» ،«نرخ سرمایه گذاری خارجی» و «شاخص پولی» است. پرسش اصلی در این نوشتار آن است که کدام سیاست اقتصادی ( نولیبرالی و نومرکانتیلیستی) در توسعه اقتصادی برزیل در سه دهه اخیر نقش مهمتری داشته اند؟ فرضیه اصلی ارائه شده مبتنی بر این پرسش آن است که سیاست های اقتصادی نومرکانتیلیستی تبلور یافته در حزب کارگر بیش از سیاستهای اقتصادی نولیبرالی متبلور در حزب پی اس دی بی در توانمند سازی اقتصادی برزیل و رشد و توسعه اقتصادی در این کشور موثر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - واپایش نابرابری فضایی توسعه شاخص¬های ارتباطات (مطالعه پژوهی: استان گلستان
        ابراهیم معمری
        امروزه ارتباطات و اطلاعات در پیشرفت انسان و توسعه جوامع نقشی اساسی و انکار ناپذیر دارد. در این تحقیق با استفاده از شاخص های ارتباطات و اطلاعات به سطح بندی جامعه عصر اطلاعاتی در شهرستان های استان گلستان پرداخته ایم. روش پژوهش، بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی و دارای هدف کار چکیده کامل
        امروزه ارتباطات و اطلاعات در پیشرفت انسان و توسعه جوامع نقشی اساسی و انکار ناپذیر دارد. در این تحقیق با استفاده از شاخص های ارتباطات و اطلاعات به سطح بندی جامعه عصر اطلاعاتی در شهرستان های استان گلستان پرداخته ایم. روش پژوهش، بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی و دارای هدف کاربردی- توسعه ای است. داده های مورد نیاز به روش کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری شده است. تکنیک های به کار گرفته شده در این مقاله، ضریب ویژگی، حل اختلاف طبقه ای، ضریب تغییرات و مدل ویکور بوده و برای امتیاز دهی از روش آنتروپی شانون استفاده گردید، همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری Excel استفاده شده است، برای نمایش آن به صورت توزیع فضایی از نرم افزار ARC GIS 9.3 استفاده شده است. یافته های بدست آمده نشان می دهد که اختلاف فاحشی بین شهرستان گرگان به عنوان مرکز استان با دیگر شهرستان های استان از لحاظ برخورداری از شاخص های جامعه اطلاعاتی- ارتباطی وجود دارد. بر اساس نتایج تکنیک ضریب ویژگی شهرستان گرگان با میزان ویژگی بالای 3355792 دارای اختلاف فاحشی با دیگر شهرستان های استان و به صورت ملموس با شهرستان دوم استان از لحاظ برخورداری از شاخص های جامعه اطلاعاتی - ارتباطی یعنی شهرستان گنبد کاووس با میزان ضریب ویژگی 623117 می باشد. تلفیق نتایج حاصل از تکنیک ضریب ویژگی برای طبقه گذاری شهرستان های استان در مدل حل اختلاف طبقه ای نیز فقط شهرستان گرگان را در طبقه اول توسعه و 13 شهرستان دیگر استان را در طبقه محروم یعنی طبقه پنجم قرار می دهد. محاسبه ضریب تغییرات جهت تحلیل پراکنش شاخص ها نیز نشان می دهد که شاخص تعداد چاپخانه ها با میزان 24/3 دارای پراکنش نابرابری بین شهرستان های استان است. نتایج تکنیک ویکور نشان می دهد که شهرستان گرگان بیشتر شاخص های جامعه اطلاعاتی- ارتباطی را در خود متمرکز کرده و محرومترین شهرستان گمیشان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - اثر صادرات بازارچه های مرزی بر اشتغال منطقه سیستان
        نورمحمد یعقوبی
        بازارچه های مرزی می تواند نقش بسزایی در صادرات کالاهای تولیدی در منطقه و به دنبال آن رشد و توسعه اقتصادی آن منطقه داشته باشد لذا ايجاد و توسعه بازارچه های مرزی؛ افزايش و توسعه صادرات، ايجاد اشتغال و درآمد برای مردمان مستقر در نواحی مرزی را در پی خواهد داشت. در بسیاری ا چکیده کامل
        بازارچه های مرزی می تواند نقش بسزایی در صادرات کالاهای تولیدی در منطقه و به دنبال آن رشد و توسعه اقتصادی آن منطقه داشته باشد لذا ايجاد و توسعه بازارچه های مرزی؛ افزايش و توسعه صادرات، ايجاد اشتغال و درآمد برای مردمان مستقر در نواحی مرزی را در پی خواهد داشت. در بسیاری از کشور های پیشرفته صادرات محور اصلی توسعه بوده است. لذا رشد صادرات موجب افزایش درآمد و اشتغال شده و با فراهم آوردن امکان بهره گیری از صرفه های مقیاس، بهره گیری از تکنولوژی های پیشرفته، امکان تخصیص بهینه منابع و افزایش رقابت در تولید محصولات می تواند موجب افزایش بهره وری کل عوامل تولید واشتغال و رسیدن به رشد اقتصادی بالاتر و توسعه ی بیشتر شود، از این رو هدف این مطالعه بررسی اثر صادرات بازارچه های مرزی میلک و گمشاد بر اشتغال شهرستان زابل با استفاده از الگوی داده ستانده در دوره 1390-1394می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که افزایش صادرات بازارچه های مرزی از سه بخش کشاورزی، صنایع و معادن طی سال های 94 و 95 به ترتیب 3.9136129، 20.43732515 و 0.826770649 بوده است که بیشترین تاثیر را بر افزایش اشتغال در بخش های کشاورزی به میزان 22 نفر، صنعت 20 نفر و آموزش 15 نفر داشته به طوری که افزایش صادرات بیشترین تاثیر گذاری اشتغال را در بخش کشاورزی کمترین اثر در تامین آب و برق و گاز دارا است، در نتیجه افزایش اشتغال کل منطقه را در پی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - درنگی برآسیب شناسی ابعاد نهادی توسعه مالزی
        محمد جواد رنجکش
        امروزه از مالزی به عنوان الگو یا نمونه کشوری توسعه یافته یا در حال توسعه شتابان یاد می شود؛ اماعلیرغم اینکه مالزی در ابعاد مختلف به ویژه اقتصاد، پیشرفت های قابل ملاحظه ای را کسب کرده است شواهدی وجود دارد که به نظر می رسد توسعه مالزی نیم بند یا مبتلابه آسیب های چندی است؛ چکیده کامل
        امروزه از مالزی به عنوان الگو یا نمونه کشوری توسعه یافته یا در حال توسعه شتابان یاد می شود؛ اماعلیرغم اینکه مالزی در ابعاد مختلف به ویژه اقتصاد، پیشرفت های قابل ملاحظه ای را کسب کرده است شواهدی وجود دارد که به نظر می رسد توسعه مالزی نیم بند یا مبتلابه آسیب های چندی است؛ از همین رو این مقاله درصدد است؛ نگاهی آسیب شناختی را به توسعه مالزی(از چارچوب نظریه نهاد گرایی) داشته باشد؛ متناظر با این هدف، سوال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه چالش های توسعه یافتگی مالزی از دیدگاه نظریه نهادگرایی چیست؟ انگاره ابتدایی این است که به دلیل وجود عدم توازن قوای حزبی، دموکراسی ناقص، عدم استقلال رسانه ها وآسیب پذیری سیستم قضایی. مالزی از منظر نهاد گرایی برای دستیابی به توسعه با چالش رو به رو است. برای پاسخ گویی به سوال پژوهش، روش شناسی تحقیق این پژوهش، مبتنی بر پارادایم انتقادی و چارچوب نظری نهاد گرایی است و روش تحقیق نیز مبتنی بر تحلیل ثانویه و تکنیک گردآوری اطلاعات بر منابع کتابخانه ای وابسته بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - نقش بانک¬های توسعه در توسعه و اشتغال زایی
        حمید  پاداش
        از جمله مهم ترین نهادهای موثر بر توسعه سطح اشتغال در جامعه بانک های توسعه می باشد. بانک های توسعه کارآفرینان جدید را تحریک و تشویق می کند تا در راستای اکتشاف نواحی جدید فرایندهای تولیدی گام بردارند. تحقیق حاضر به دنبال بررسی نقش بانک های توسعه در توسعه و اشتغال زایی ب چکیده کامل
        از جمله مهم ترین نهادهای موثر بر توسعه سطح اشتغال در جامعه بانک های توسعه می باشد. بانک های توسعه کارآفرینان جدید را تحریک و تشویق می کند تا در راستای اکتشاف نواحی جدید فرایندهای تولیدی گام بردارند. تحقیق حاضر به دنبال بررسی نقش بانک های توسعه در توسعه و اشتغال زایی بود. از این رو به شیوه تحلیلی- توصیفی به بررسی زمینه های پیدایش بانک-های توسعه ای و نقش آن ها در تحریک اقتصادی جوامع پرداخته شده. با بررسی چند مورد از مهم ترین بانک های توسعه ای دنیا از جمله بانک توسعه برزیل، بانک توسعه چین، بانک توسعه کره و بانک توسعه ترکیه مشخص گردید که ماهیت شکل گیری بانک های توسعه ای در کشورها، تفکیک تسهیلات تجاری از تسهیلات توسعه ای برای کمک به اهداف توسعه پایدار از جمله اشتغال زایی است. توزیع تسهیلات در بانک های توسعه به شدت به استراتژی ها و سیاست های صنعتی دولت ها وابسته بوده و بانک های توسعه ای، چه خصوصی باشند چه دولتی، بر خلق ارزش افزوده و در نتیجه افزایش رشد اقتصاد ملی تأثیرگذار می باشند. مرور آمار موجود نشان داد که سطح اشتغال در ایران نسبت به کشورهای توسعه یافته در وضعیتی اسف بار قرار دارد. همچنین آمار موجود نشان دهنده این حقیقت است که سرمایه پنج بانک توسعه ای فعال در کشور( شامل بانک صنعت و معدن، بانک توسعه صادرات، بانک توسعه تعاون، بانک مسکن و بانک کشاورزی) در مجموع 3.6 میلیارد دلار است که این رقم در مقایسه با سایر بانک های توسعه ای دنیا بسیار ناچیز می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - شناسایی موانع پیش روی سرمایه¬گذاری با تاکید بر واگذاری اراضی دولتی(مطالعه موردی نیروگاه¬های خورشیدی و مقیاس کوچک در استان کرمان)
        نعیمه حسین جانی زاده
        بهبود محیط کسب وکار هر کشور با فراهم کردن شرایط رقابت پذیری و بسترسازی مناسب برای ورود موثر بخش خصوصی، نقش تعیین کننده ای در توسعه سرمایه گذاری ایفا می کند. از این رو همه کشورها براي ایجاد فضاي کسب و کار مناسب، تمام تلاش خود را به کار بسته و به صورت مداوم در حال برنامه چکیده کامل
        بهبود محیط کسب وکار هر کشور با فراهم کردن شرایط رقابت پذیری و بسترسازی مناسب برای ورود موثر بخش خصوصی، نقش تعیین کننده ای در توسعه سرمایه گذاری ایفا می کند. از این رو همه کشورها براي ایجاد فضاي کسب و کار مناسب، تمام تلاش خود را به کار بسته و به صورت مداوم در حال برنامه ریزی برای انجام اصلاحات مقتضی هستند. یکی از عوامل مهم که فرایند شروع کسب و کار در کشور را با چالش مواجه کرده است، اخذ مجوزهای قانونی می باشد. مجوز واگذاری زمین های دولتی برای طرح های تولیدی از جمله مهم ترین و زمان برترین این مجوزها است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی دقیق فرایند واگذاری اراضی ملی و دولتی به طرح های سرمایه گذاری و پاسخ به این سوال است که چرا این فرایند بسیار طولانی و زمان بر است. بدین منظور، پس از بیان مبانی قانونی واگذاری اراضی ملی و دولتی و فرایند واگذاری این اراضی، 19 پرونده واگذاری به مجریان نیروگاه های خورشیدی و مولد مقیاس کوچک استان کرمان به صورت میدانی بررسی و متوسط زمان انجام هر گام محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد استعلامات قانونی از دستگاه های اجرایی مختلف که به طور متوسط یک ماه زمان می برد و نیز وجود کارگروه ها و کمیته های تخصصی متعدد که به صورت متوالی و در فواصل زمانی نامنظم و طولانی تشکیل می گردند، در غیاب یک نظام اداری کارآمد باعث شکل گیری یک فرایند اداری نفس گیر برای متقاضیان زمین های دولتی شده است. در انتها پیشنهادها و راهکارهای اجرایی بیان شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - رویکرد حق محور به توسعه
        مهدی  فیروزی
        توسعه با هدف تحول در باورهای فرهنگی و نهادهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ارتقاء سطح رفاه جامعه و ارضای مادی و معنوی انسان ها، به عنوان یک حق بشری و تحت عنوان «حق بر توسعه» مطرح گردیده است. رویکرد حق محور به توسعه، ریشه در دوران تاریخی استعمارزدایی و دهه 1960 میلادی دارد چکیده کامل
        توسعه با هدف تحول در باورهای فرهنگی و نهادهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ارتقاء سطح رفاه جامعه و ارضای مادی و معنوی انسان ها، به عنوان یک حق بشری و تحت عنوان «حق بر توسعه» مطرح گردیده است. رویکرد حق محور به توسعه، ریشه در دوران تاریخی استعمارزدایی و دهه 1960 میلادی دارد اما با تصویب «اعلامیه حق بر توسعه» در 4 دسامبر 1986 در قالب قطعنامه 128/41 مجمع عمومی سازمان ملل متحد، شناسایی این حق وارد مرحله جدیدی شد. پس از آن نیز اسناد متعدد دیگری این حق را به رسمیت شناخته‌اند. با این حال اسنادی که این حق را مورد شناسایی قرار داده‌اند، لازم‌الاجرا نبوده و از ضمانت اجرای کافی برخوردار نیستند؛ لذا این حق نتوانسته است از سطح حقوق نرم فراتر رود. این مقاله به دنبال یافتن پاسخ این سؤال است که در صورت شناسایی این حق در اسناد لازم‌الاجرای بین‌المللی، چه آثاری بر این حق مترتب خواهد بود؟ مفروض مقاله بر آن است که شناسایی این حق می تواند زمینه ساز تحقق کلیه حقوق به رسمیت شناخته شده برای بشر اعم از حقوق مدنی و سیاسی، حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین سایر حقوق همبستگی باشد. برای ارزیابی این فرضیه، با تكیه به روش اسنادی و تجزیه و تحلیل مقررات بین‌المللی، در ابتدا نگاهی به چگونگی ورود مفهوم توسعه به ادبیات حقوق بشری خواهیم کرد و سپس با استفاده از این بحث، آثاری که رویکرد حق محور به توسعه می‌تواند در اعتلای حقوق بشر و تحقق آن داشته باشد، مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - بررسی تاثير اعتماد اجتماعی بر توسعه با تاکید بر شاخص توسعه انسانی در سال¬های 2016-1980
        سید محمد مستولی زاده
        توسعه انسانی به مفهوم فرآیند گسترش حیطه انتخاب افراد و بهبود رفاه آن ها است. شاخص توسعه انسانی میانگین موفقیت های بدست آمده کشورها در سه بعد اصلی توسعه انسانی یعنی زندگی طولانی و سالم، دستیابی به دانش و استانداردهای شایسته زندگی را اندازه می گیرد. جدا از ابعاد اصلی شاخ چکیده کامل
        توسعه انسانی به مفهوم فرآیند گسترش حیطه انتخاب افراد و بهبود رفاه آن ها است. شاخص توسعه انسانی میانگین موفقیت های بدست آمده کشورها در سه بعد اصلی توسعه انسانی یعنی زندگی طولانی و سالم، دستیابی به دانش و استانداردهای شایسته زندگی را اندازه می گیرد. جدا از ابعاد اصلی شاخص توسعه انسانی، متغیر اعتماد اجتماعی به عنوان مهم ترین شاخص سرمایه اجتماعی، ساز و کاری برای ایجاد انسجام و وحدت در نظام های اجتماعی، تسهیل مشارکت، تعاون اجتماعی و پرورش ارزش های مردم سالارانه است که بدون شک می تواند بر ابعاد اصلی شاخص توسعه انسانی تاثیر نماید. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که آیا اعتماد اجتماعی بر بهبود شاخص توسعه انسانی اثر گذار است؟ این پژوهش، به بررسی تاثیر اعتماد اجتماعی بر شاخص توسعه انسانی برای 56 کشور شامل کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی(OECD)، کشورهای عضو اوپک(OPEC) و اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا(ASEAN) برای سال های 1980 الی 2016 می پردازد. نتایج این پژوهش می رساند که اعتماد به طور مثبت با رشد بلند مدت HDI ارتباط معنی دار دارد. همچنین، اثر اعتماد اجتماعی بر توسعه انسانی در کشورهایی که دارای دموکراسی بالاتر می باشند ضعیف تر است. عدم تاثیر قابل توجه اعتماد اجتماعی در شاخص توسعه انسانی کشورهای دموکراتیک ، دلیل بر بی تاثیری آن نیست. بلکه این نکته ناشی از نوع تعریف شاخص توسعه انسانی و ابعادانتخاب شده در این شاخص است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - ارزیابی شاخص‌های سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با توسعه‌یافتگی مناطق شهری (نمونه موردی محلات سرتپوله، شالمان و غفور شهر سنندج)
        خلیل¬الله  سردارنیا
        سرمایه اجتماعی مفهومی است که با تأکید بر ارزش شبکه‌های اجتماعی، عنصر اساسی توسعه شناخته می‌شود. در این پژوهش، شاخص‌های سرمایه اجتماعی و رابطه آن‌ها با توسعه‌یافتگی محلات شهری و نیز متغیرهای زمینه‌ای همچون سن، جنسیت، تحصیلات و غیره بررسی و ارزیابی شده اند. این مطالعه با چکیده کامل
        سرمایه اجتماعی مفهومی است که با تأکید بر ارزش شبکه‌های اجتماعی، عنصر اساسی توسعه شناخته می‌شود. در این پژوهش، شاخص‌های سرمایه اجتماعی و رابطه آن‌ها با توسعه‌یافتگی محلات شهری و نیز متغیرهای زمینه‌ای همچون سن، جنسیت، تحصیلات و غیره بررسی و ارزیابی شده اند. این مطالعه با روش تحقیق از نوع مطالعه میدانی- پیمایشی با استفاده از تکنیک پرسشنامه ای اونیکس و بولن انجام شده است و تحلیل داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی در محله سنتی بیشتر از محله های توسعه‌یافته است که مهمترین علل آن عبارتند از: غیربومی بودن، تحصیلات عالیه دانشگاهی و ماهیت هسته ای و جدا از هم خانواده ها در محله های مدرن و توسعه یافته سنندج. این عوامل منجر به گسستن از تعلقات سنتی و کاهش سرمایه اجتماعی در محله های توسعه‌یافته شده اند. همچنین متغیرهایی زمینه ای با تعلقات سنتی همچون وضعیت تاهل، تعداد اعضای خانوار و محل تولد با افزایش و تقویت مولفه های سرمایه اجتماعی ارتباطی مستقیم دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - رفاه اجتماعی روستایی؛ معرف¬ها و سنجش عوامل موثر بر آن (موردپژوهی: روستاییان دهستان منصور آقایی روانسر)
        شهپر  گراوندی
        مطالعه و سنجش شاخص های رفاه اجتماعي روستایی ضرورت و نيازي اساسي تلقی می شود، زيرا تصميم گيرندگان بر مبناي يافته هاي حاصل از آن، بهتر می توانند کنش ها و سیاست هایی را شکل دهند که می تواند باعث بهبود وضعیت رفاه اجتماعی در مناطق روستایی شود. از این رو هدف کلی این مطالعه تو چکیده کامل
        مطالعه و سنجش شاخص های رفاه اجتماعي روستایی ضرورت و نيازي اساسي تلقی می شود، زيرا تصميم گيرندگان بر مبناي يافته هاي حاصل از آن، بهتر می توانند کنش ها و سیاست هایی را شکل دهند که می تواند باعث بهبود وضعیت رفاه اجتماعی در مناطق روستایی شود. از این رو هدف کلی این مطالعه توصیفی پیمایشی سنجش معرف های رفاه اجتماعی روستایی و تبیین عوامل موثر بر آن در دهستان منصورآقایی شهرستان روانسر است. جامعه‌ی آماری مورد مطالعه روستائیان سرپرست خانوار دهستان منصور آقایی بودند (N= 2294) که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، 189 نفر از آن‌ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای بود که روایی و پایایی آن از طریق پانل متخصصان و آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. بر اساس نتایج، از بین شاخص های رفاه اجتماعی روستایی: شاخص‌های رضایت شغلی، انسجام و مشارکت اجتماعی به ترتیب در اولویت اول تا سوم جای گرفتند. علاوه بر این یافته ها نشان داد تفاوتهای معنی داری بین میزان رفاه اجتماعی روستایی از لحاظ جنسیت، وضعیت تاهل و سطح تحصیلات افراد وجود داشت. لازم به ذکر است زنان مورد مطالعه به طور کلی از رفاه اجتماعی کمتری نسبت به مردان برخوردار بودند. بر اساس یافته ها، رابطه مثبت و معنی‌داری نیز بین سن، تحصیلات و میزان درآمد با رفاه اجتماعی روستایی وجود دارد، به‌گونه‌ای که با افزایش هرکدام از این متغیرها، میزان رفاه اجتماعی روستایی نیز افزایش می‌یابد. بر اساس یافته های استخراج شده سه متغیر سن، سطح تحصیلات و درآمد ماهیانه خانوار، 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفاه اجتماعی روستایی را تبیین می نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - مزیت نسبی بخش¬های اقتصادی نواحی نفت¬خیز با استفاده از جدول داده-ستانده منطقه ای: مطالعه موردی ناحیه غرب کارون
        محمدرضا  لطفعلی پور ملیحه آشنا فرهاد ترحمی
        در سال های اخیر یک چالش مهم در توسعه نواحی نفت خیز با توجه به فعالیت صنعت نفت در این نواحی و انتظار مردم ناحیه از آن در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، و نیز آثار متقابل بخش های اقتصادی و بخش نفت وجود داشته است. شناخت بخش های مهم اقتصادی در ناحیه های نفت خیز و تعیین اولویت ه چکیده کامل
        در سال های اخیر یک چالش مهم در توسعه نواحی نفت خیز با توجه به فعالیت صنعت نفت در این نواحی و انتظار مردم ناحیه از آن در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، و نیز آثار متقابل بخش های اقتصادی و بخش نفت وجود داشته است. شناخت بخش های مهم اقتصادی در ناحیه های نفت خیز و تعیین اولویت ها در سرمایه-گذاری، اهداف توسعه اقتصادی هر ناحیه را بهتر پیش می برد. بنابراین، در این مطالعه با استفاده از اطلاعات جدول داده - ستانده منطقه ای، فعاليت هاي داراي اولويت در ناحیه نفتی غرب کارون بر اساس شاخص های تحلیل داده-ستانده و مزیت نسبی مشخص شده و راهکارهای توسعه اقتصادی ناحیه مطالعاتی بیان می شود. بر اساس نتایج بدست آمده بخش کشاورزی و صنعت بخش های پیشرو هستند که بیشترین پیوند پسین و پیشین را با سایر بخش های اقتصادی دارند. در حالی که بر اساس شاخص مزیت نسبی بخش کشاورزی و برخی زیرمجموعه های بخش خدمات شامل خدمات هتل و رستوران، و خدمات اداره عمومی دارای مزیت نسبی هستند. با توجه به اینکه بخش خصوصي بيشتر به فعاليت هاي زودبازده متمرکز است، حوزه فعاليت آن بيشتر به فعاليت هاي کشاورزی و خدماتي هدایت می شود. بنابراین، در کوتاه مدت می توان با تکمیل زیرساخت‌های کشاورزی و توسعه صنایع تبدیلی مرتبط با آن، و توسعه زیرساخت های مرتبط با خدمات عمومی و اجتماعی مزیت های اقتصادی ناحیه را حفظ نمود و توسعه اقتصادی و اشتغال را افزایش داد. همچنین، در بلندمدت که امکان سرمایه گذاری وجود دارد بخش صنعت می تواند به عنوان بخش مهم در توسعه اقتصادی ناحیه مدنظر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - ارزیابی شاخص های اقتصادی محلات منطقه 15 کلان شهر تهران
        بتول حسین پور هوشنگ ظهیری میثم موسائی
        در حال حاضر، توزیع فضايي متعا دل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است .هدف اين پروژه، ارزیابی و تحليل سطوح برخورداري محلات منطقه 15 از لحاظ برخورداری از شاخص های اقتصادی و تعیین رتبه بندی محلات است. پژوهش حاضر بر ح چکیده کامل
        در حال حاضر، توزیع فضايي متعا دل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است .هدف اين پروژه، ارزیابی و تحليل سطوح برخورداري محلات منطقه 15 از لحاظ برخورداری از شاخص های اقتصادی و تعیین رتبه بندی محلات است. پژوهش حاضر بر حسب هدف در حیطه پژوهش‌های کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات در حیطه پژوهش‌های پیمایشی قرار گرفته است .در پژوهش حاضر جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل شبکه ANP و برای رتبه بندی محلات از روش تایپسیس استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که در بین شاخصهای اقتصادی، توان پرداخت هزینه های زندگی با وزن 154/0رتبه اول، میزان پس انداز ماهیانه با وزن 153/0 رتبه دوم و استطاعت تأمین مسکن با وزن 131/0 رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس روش تایپسیس ابوذر ناحیه 2 رتبه اول‌ ، افسریه جنوبی ناحیه 5 رتبه دوم و مشیریه ناحیه 4 رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس یافته ها پیشنهاد می شود شهرداری با حمایت و مشارکت نهادهای دولتی جهت کاهش فاصله طبقاتی، توزیع برابر منابع، فراهم کردن مسکن مناسب و شرایط پایدار اقتصادی برای کلیه افراد، اقدامات و سرمایه گذاری جهت زیرساخت حمل و نقل عمومی، برنامه ریزی منسجم جهت استفاده از منابع،فرصت برابر جهت دستیابی همه افراد به مشاغل را در بر گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - آسیب شناسی توسعه روستایی از دیدگاه روان‌شناسی اجتماعی
        احسان  معصومی
        توسعه روستایی دارای مباحث مهم و گسترده در زمینه های متنوع است. این مفهوم دارای طیف متنوعی از سطوح، ابعاد و مفاهیم می‌باشد. با توجه به این تنوع، توسعه روستایی یک علم بین‌رشته‌ای به شمار می‌رود. ازاین‌رو، مطالعه جامع توسعه روستایی نیازمند بهره‌گیری از علوم مختلف می‌باشد. چکیده کامل
        توسعه روستایی دارای مباحث مهم و گسترده در زمینه های متنوع است. این مفهوم دارای طیف متنوعی از سطوح، ابعاد و مفاهیم می‌باشد. با توجه به این تنوع، توسعه روستایی یک علم بین‌رشته‌ای به شمار می‌رود. ازاین‌رو، مطالعه جامع توسعه روستایی نیازمند بهره‌گیری از علوم مختلف می‌باشد. به دلیل ماهیت انسانی توسعه روستایی، بهره‌گیری از علوم اجتماعی نسبت به سایر علوم از اولویت ویژه‌ای برخوردار است. روان‌شناسی اجتماعی، شاخه‌ای از علوم اجتماعی می‌باشد که در مطالعات توسعه روستایی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. روان‌شناسی اجتماعی به مطالعه تأثیرگذاری و تأثیرپذیری فرد در اجتماع می‌پردازد و در همین راستا، کاربرد مهمی در مطالعات توسعه روستایی دارد. هدف این مطالعه مروری، آسیب‌شناسی توسعه روستایی از دیدگاه علم روان‌شناسی اجتماعی بود. در این راستا، ابتدا مفاهیم روان‌شناسی اجتماعی مرتبط با توسعه روستایی شناسایی و پس از آن، آسیب‌شناسی توسعه روستایی بر مبنای این مفاهیم مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بیانگر این واقعیت است که بسیاری از ابعاد توسعه روستایی نیازمند ملاحظه مفاهیم روان‌شناسی اجتماعی می باشد. مفاهیمی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند شامل ارزیابی نیاز، همنوایی، منبع کنترل و مبادله اجتماعی می باشند. نتایج نشان داد که مفاهیم روان‌شناسی اجتماعی، ظرفیت بررسی ابعاد متنوع توسعه روستایی را دارند. در پایان بر اساس یافته ها و نتایج پژوهش، پیشنهادات کاربردی در هر یک از زمینه ها ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - ارائه راهبردهایی برای توسعه بومگردی با تاکید بر محیط زیست در کرانه های جنوب غربی دریای خزر (مطالعه موردی: استان گیلان)
        مهدی  حسام
        اهمیت حفظ محیط زیست و بهره مندی جوامع میزبان از مزایای اقتصادی گردشگری، باعث شده است تا ایده بومگردی مورد توجه صاحبنظران و برنامه ریزان قرار گیرد. با توجه به ضرورت پرداختن به این موضوع در سواحل دریای خزر و بخصوص استان گیلان به عنوان یکی از مقصدهای اصلی گردشگری کشور، د چکیده کامل
        اهمیت حفظ محیط زیست و بهره مندی جوامع میزبان از مزایای اقتصادی گردشگری، باعث شده است تا ایده بومگردی مورد توجه صاحبنظران و برنامه ریزان قرار گیرد. با توجه به ضرورت پرداختن به این موضوع در سواحل دریای خزر و بخصوص استان گیلان به عنوان یکی از مقصدهای اصلی گردشگری کشور، در این مقاله سعی شده است راهبردهایی را برای توسعه بومگردی با تاکید بر محیط زیست ارائه شود. مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام گرفته است. جمع آوری داده های مورد نیاز به سیله مطالعات کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. ابزار گردآوری داده در بخش میدانی، پرسشنامه بوده است. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و ارائه راهبرد توسعه بومگردی در منطقه موردمطالعه از روش تحليلي SWOT استفاده شد. با توجه به تقسیم‌بندی کلی استان گیلان در سه ناحیه ساحلی، کوهستانی و جلگه ای، سعی شده است، بعد محیط زیستی توسعه بومگردی در نواحی جغرافیایی متفاوت استان مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین ابتدا نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای محیط زیستی بومگردی به صورت عمومی و همچنین به صورت اختصاصی در ناحیه ساحلی، جلگه ای و کوهستانی مورد اشاره قرار گرفت و سپس به صورت مجزا برای کل استان و هر ناحیه راهبردهایی ارائه گردید و سپس در نهایت راهبردها اولویت بندی شدند. نتایج نشان می دهد که آموزش جوامع محلی و گردشگران برای حفاظت از محیط‌زیست مهمترین راهبرد عمومی برای رسیدن به توسعه بومگردی در استان گیلان می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - واکاوی تئوری بحران در فرآیند توسعه سیاسی بر اساس نظریه لوسین پای
        مسعود اخوان کاظمی امید شکرانه ارزنقی
        موضوع بحران و توسعه سیاسی یکی از دغدغه‌های اصلی جامعه بشری است که با یکدیگر ارتباطی دوسویه دارند. توسعه سیاسی بنا به اهمیت و کارکردی که دارد با حوزه ها و مباحث متنوعی مانند اقتصاد، امنیت ملی، فرهنگ، مشروعیت، جهانی شدن و سایر موارد ارتباط برقرار می‌کند که هریک می‌توانن چکیده کامل
        موضوع بحران و توسعه سیاسی یکی از دغدغه‌های اصلی جامعه بشری است که با یکدیگر ارتباطی دوسویه دارند. توسعه سیاسی بنا به اهمیت و کارکردی که دارد با حوزه ها و مباحث متنوعی مانند اقتصاد، امنیت ملی، فرهنگ، مشروعیت، جهانی شدن و سایر موارد ارتباط برقرار می‌کند که هریک می‌توانند مشکلاتی را برای یک حکومت فراهم آورند.. زماني که اين مشکلات عمق پيدا مي کنند، مي توانند به بحران تبديل شوند.در واقع، بحث توسعه سیاسی و ضرورت رفع بحران‌های موجود در مسیر آن، جزء مباحثی است که ذهن دولت مردان و دانش پژوهان علوم اجتماعی و سیاسی را به خود مشغول کرده است. از جمله این نظریه‌پردازان، «لوسین پای» می‌باشد که بحث بحران‌های پنج‌گانه موجود در مسیر توسعه سیاسی جوامع را مطرح کرده، که مبنای پژوهش حاضر نیز واقع شده است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا دریابد که چگونه بحران‌های پنج‌گانه بر سر راه توسعه سیاسی به وجود آمده و دستیابی به این فرایند را با چالش‌هایی مواجه می‌سازند. روش پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی و از نوع پژوهش علی می‌باشد. روش جمع آوری داده‌ها در این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی صورت می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی (مطالعه موردی: استان گلستان)
        حمید رضائی سید مهدی خاکزادیان مهسا زمانی
        هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی در استان گلستان بوده است. بنابراین، این تحقیق بر اساس هدف از نوع توسعه اي – کاربردي و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی است. براي این منظور در گام اول عناصر تشکیل دهنده الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستای چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی در استان گلستان بوده است. بنابراین، این تحقیق بر اساس هدف از نوع توسعه اي – کاربردي و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی است. براي این منظور در گام اول عناصر تشکیل دهنده الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی از ادبیات نظري (به روش مرور نظامند) و مصاحبه با خبرگان (تحلیل محتوا) شناسایی شد . خروجی این مرحله شناسایی 29 مولفه در قالب چهار بعد اصلی بود. در گام بعدي به منظور برقراري ارتباط و توالی بین ابعاد و ارائه مدل ساختاري شان از روش مدلسازي ساختاري تفسیري بهره گرفته شد که در این روش بر اساس مد نظرات خبرگان و تجزیه و تحلیل هاي صورت گرفته، مدل توسعه پایدار کارآفرینی روستایی احصا گردید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که ابعاد اجتماعی و محیطی در سطح اول و اقتصادی و نهادی در سطح دوم قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - بازاندیشی انتقادی مفهوم «توسعه» با تاکید بر ملاحظات معرفتی حکمرانی درایران
        حیدر نجفی رستاقی حمید دهقانیان
        اصطلاح توسعه به معنای امروزین مفهومی کلان و ذو ابعاد بوده و محصول یک تحول بنیادین اندیشه و عمل تاریخی غرب در نظامات مدیریتی و حکمرانی در دوره بعد از رنسانس در تلقی جدید از خدا و دین و دنیا است، وجود تفاوت های معرفتی در این تلقی با تمدن‌های دیگر و جهت‌گیری غربی الگوهای ت چکیده کامل
        اصطلاح توسعه به معنای امروزین مفهومی کلان و ذو ابعاد بوده و محصول یک تحول بنیادین اندیشه و عمل تاریخی غرب در نظامات مدیریتی و حکمرانی در دوره بعد از رنسانس در تلقی جدید از خدا و دین و دنیا است، وجود تفاوت های معرفتی در این تلقی با تمدن‌های دیگر و جهت‌گیری غربی الگوهای توسعه مبتنی بر این مبانی باعث وجود تعارضات ارزشی در کشورهای هدف و یا به اصطلاح توسعه نیافته شده که به نفی ارزشهای سنتی و فرهنگی این کشورها و متعاقب آن بروز تنش ها و چالش های مختلف در نظامات حکمرانی گردیده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی انتقادی مفهوم «توسعه» با تاکید بر ملاحظات معرفت‌شناختی حکمرانی در ایران بوده است و در این راستا از روش مطالعه اسنادی و تحلیل محتوا مبتنی بر رویکرد انتقادی بهره‌گیری شده است. سوال اصلی این پژوهش بدین صورت قابل طرح است که «چه انتقاداتی به مفهوم توسعه با تاکید بر ملاحظات معرفت شناختی حکمرانی در ایران قابل می‌باشد ؟». در بخش یافته‌ها مولفه‌های انتقادی پارادایم «توسعه» با تاکید بر ملاحظات معرفتی حکمرانی در ایران در چهارمحور «بازاندیشی انتقادی فرهنگی اجتماعی» ، «بازاندیشی انتقادی اقتصادی»، «بازاندیشی انتقادی سیاسی» و «بازاندیشی انتقادی فلسفی الهیاتی» شامل موارد قرار گرفتن علم اقتصاد بعنوان متولی برنامه ریزی اجتماعی برای انسان (بجای فلسفه)، جهانی‌شدن ، سنت‌زدایی، ، یکنواختی فرهنگی، خطی فرض کردن توسعه، زمزمة شکاکانة طرد و تخطئه انواع صور دین، نفی جامعه سنتی، مصرف‌گرایی،حسی‌شدن فرهنگ، عرفی شدن، نسبى گرایى اخلاقى و ... طرح گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - واکاوی هوشمندی در توسعه شهری و شهر هوشمند (مطالعه موردی: شهرهای هوشمند اروپا(
        پارسا ارباب
        هوشمندی در پیوند با رقابت پذیری و پایداری و شهر هوشمند به عنوان پایه ای برای شکل گیری و گسترش شهر آینده، تسهیل توسعه به واسطه زیرساخت ها و فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ارتقاء کیفیت توسعه مبتنی بر حفظ و ارتقاء سرمایه های انسانی و اجتماعی و متعاقبا، حل مسائل و چالش چکیده کامل
        هوشمندی در پیوند با رقابت پذیری و پایداری و شهر هوشمند به عنوان پایه ای برای شکل گیری و گسترش شهر آینده، تسهیل توسعه به واسطه زیرساخت ها و فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ارتقاء کیفیت توسعه مبتنی بر حفظ و ارتقاء سرمایه های انسانی و اجتماعی و متعاقبا، حل مسائل و چالش های پیش روی توسعه را از طریق ارائه راهکارهای جدید و نوآورانه، هدفگذاری می کند. رشد هوشمند به عنوان یک اولویت و شهر هوشمند به عنوان یک مدل مقصد یا مورد انتظار در مقایسه با وضع فعلی شهر، به روشنی در ذیل استراتژی ده ساله رشد و اشتغال اتحادیه اروپا و در کنار دو اولویت اصلی دیگر یعنی رشد فراگیر و رشد پایدار، مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، شهرهای هوشمند اروپا شامل تنوعی از ابتکارات مربوط به شهر هوشمند که خود در بر دارنده مجموعه ای از پروژه های شهر هوشمند هستند، مورد توجه قرار گرفته اند. این جریان، به واسطه سه ساختار سلسله مراتبی کلیدی شامل فرآیند شهرهای هوشمند اروپا مشتمل بر گام ها و بخش های مرتبط در پیوند با چارچوب پژوهش و نوآوری، ابعاد، عوامل و شاخص های شهرهای هوشمند اروپا شامل 6 بعد، 31 عامل و 74 شاخص جهت سنجش وضعیت هوشمندی یا پتانسیل هوشمند بودن و نهایتا، چگونگی ارزیابی تحقق پذیری شهرهای هوشمند اروپا مشتمل بر پروژه های شهر هوشمند در خدمت ابتکارات شهر هوشمند و در نتیجه تحقق مجموعه ای از شهرهای هوشمند، هدایت و پیگیری می شود. از این رو، اگر چشم انداز هوشمندی توسعه شهری و متعاقبا شهرهای هوشمند، به عنوان پاسخی برای چالش های فراگیر در عرصه شهرنشینی، مقصد قرار گیرد، تمرکز بر ابعاد مختلف هر سه ساختار مذکور با ماهیت فرآیندی، مفهومی و نظارتی، جهت تنظیم و هدایت مسیر پیش روی، الزامی و در عین حال کلیدی و راهگشا خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - تحلیل تطبیقی رویکردهای توسعه-محور نیازهای اساسی و توسعه ی انسانی
        محمد تیو وحید محمودی
        نزدیک به سه دهه از زمان نهادینه شدن رویکرد توسعه ی انسانی به عنوان گفتمانی بدیل در مقابل رویکرد ارتدوکس در توسعه می گذرد. مطرح شدن این رویکرد، پنداشت از توسعه و بهروزی انسانی را از تمرکز سنتی بر درآمد و مصرف به سمت بسط آزادی ها و قابلیت های انسانی تغییر داده است. با توج چکیده کامل
        نزدیک به سه دهه از زمان نهادینه شدن رویکرد توسعه ی انسانی به عنوان گفتمانی بدیل در مقابل رویکرد ارتدوکس در توسعه می گذرد. مطرح شدن این رویکرد، پنداشت از توسعه و بهروزی انسانی را از تمرکز سنتی بر درآمد و مصرف به سمت بسط آزادی ها و قابلیت های انسانی تغییر داده است. با توجه به آنکه در توسعه، به عنوان یک علم میان رشته ای، داشتن شناختی عالمانه از دیدمان ها امری ضروری است، چنین شناختی از این دانش میان رشته ای، چارچوب مفهومی مقاله حاضر می باشد. در این چارچوب دو گونه ی نظریه توسعه، مشخصاً «نیازهای اساسی» و «توسعه ی انسانی» با یکدیگر مقایسه شده اند. بدین منظور ابتدا با بهره گیری از یک مرور ادبیات جامع به بررسی چگونگی نهادینه شدن این رویکردها در عرصه ی جهانی پرداخته می شود. سپس با بهره گیری از روش تطبیقی، نقاط اختلاف و اشتراک بین دو رویکرد از جهت ظرفیت های میان رشته ای آنها بیان می شوند. در نهایت با توجه به نقاط اشتراک، این نتیجه حاصل می شود که رویکرد نیازهای اساسی سلف مفهومی رویکرد توسعه ی انسانی می باشد، اما به دلیل تفاوتی که بین عرصه های نظر و عمل در رویکرد نیازهای اساسی وجود دارد، رویکرد توسعه ی انسانی جایگزین آن گشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - شناسایی راهبردهای سازمانی توسعه سرمایه انسانی کارآفرینانه بر اساس رویکرد فراترکیب
        بیت الله  اکبری مقدم مهدیه  سهیلی فر محمد  دوستار
        سرمایه در هر سازمانی می تواند تاثیرات مثبتی بر انجام فعالیت ها داشته باشد و سرمایه انسانی است که باعث می گردد تا اهداف به درستی در راستای توسعه سازمانی پیش رود. هدف این مقاله، شناسایی راهبردهای سازمانی توسعه سرمایه انسانی کارآفرینانه با استفاده از روش فراترکیب مدل باروس چکیده کامل
        سرمایه در هر سازمانی می تواند تاثیرات مثبتی بر انجام فعالیت ها داشته باشد و سرمایه انسانی است که باعث می گردد تا اهداف به درستی در راستای توسعه سازمانی پیش رود. هدف این مقاله، شناسایی راهبردهای سازمانی توسعه سرمایه انسانی کارآفرینانه با استفاده از روش فراترکیب مدل باروسو و ساندلوسکی می‌باشد. بدین منظور، پس از جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر براساس معیارهای تعیین شده، در نهایت 25 مقاله انتخاب و با تحلیل محتوای آنها مفاهیم و کدهای مربوطه استخراج گردید. بر اساس یافته‌های پژوهش، راهبردهای سازمانی توسعه سرمایه انسانی کارآفرینانه شامل هفت مفهوم اجرای فرهنگ کارآفرینانه در سازمان، تعریف برنامه های آموزش کارکنان در سازمان، پیاده سازی دوره سایه شغلی برای کارکنان سازمان، مدیریت برنامه‌های مدیریت استعداد در سازمان، تعریف برنامه‌های توسعه مهارتهای کارکنان در سازمان، برنامه‌های منتورینگ سازمانی، برنامه‌های مربی‌گری در سازمان می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - عقلانیت لیبرالی و صورت¬بندی بحران¬های زیست¬محیطی (با تاکید بر سند ریو+٢٠)
        عثمان  هدایت اسرین فیضی
        از دهه های آغازین سده بیستم، فشار توسعه صنعتی و کشاورزی، محیط زیست را به طور نمایانی تهدید می کرد، مباحث محیط زیستی همزمان و توامان با مباحث توسعه ای مورد بازاندیشی قرار گرفت. سابقه مباحث توسعه به عنوان یک موضوع مشخص به بعد از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد و نظریات توسعه در چکیده کامل
        از دهه های آغازین سده بیستم، فشار توسعه صنعتی و کشاورزی، محیط زیست را به طور نمایانی تهدید می کرد، مباحث محیط زیستی همزمان و توامان با مباحث توسعه ای مورد بازاندیشی قرار گرفت. سابقه مباحث توسعه به عنوان یک موضوع مشخص به بعد از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد و نظریات توسعه در این دوره در قالب توسعه اقتصادی و نوسازی پدیدار شده است. این امر برگرفته از مدرنیته غربی و ایدئولوژی مسلط آن یعنی لیبرالیسم با طرح ادعای جهان شمولی ارزش هایشان، مستعد حرکت در مسیر یکسان سازی بشریت بر پایه ارزش های لیبرالی و حذف تنوع و تکثر موجود در جهان می شود. مفروضه ی بنیادین این پژوهش، حول این ایده می چرخد که با ظهور مدرنیته غربی و سرمایه-داری و ایدولوژی مسلط آن ها یعنی لیبرالیسم، تغییراتی هم در این مکتب و هم در مباحث توسعه ای روی داده است که زاده و برآمده ی عقلانیت لیبرالی نسبت به توسعه، محیط زیست می باشد. مفروضا چنین نشان دادیم که این امر با خودمروری و بازاندیشی خود لیبرالیسم متحقق شده است. با استفاده از تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه و نظریات توسعه ای در حوزه ی محیط زیست یعنی نظریات _ تردمیل تولید، تئوری متابولیک و نظریه تردمیل تخریب _ به خوانشی از توسعه پایدار و نمود آن یعنی سند ریو+٢٠ به عنوان دال شناوری که در آن گفتمان لیبرالیسم دچار بحران و وقفه گردیده است، پرداخته ایم. نتایج نشان می دهد که لیبرالیسم به عنوان عقلانیتی که در پی صورتبندی بحران های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در بُعد توسعه ی پایدار بوده است، به شکست انجامیده و این امر بحران زیست محیطی را سبب شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - اشتغال غیر رسمی و ارتباط آن با شاخص‌های توسعه زندگی کاری
        مجید محمدشفیعی مریم زمانی سامانی
        یکی از ارکان کلیدی در توسعه هر کشوری، مساله اشتغال و چالشهای مرتبط با آن است که تدوین راهبرهای توسعه در این زمینه و آسیب شناسی آن بر کسی پوشیده نیست. پژوهش حاضر با هدف تبیین اشتغال غیر رسمی در ایران با توجه به آمار رو به افزایش آن و بررسی ارتباط آن با مهمترین شاخص‌های ت چکیده کامل
        یکی از ارکان کلیدی در توسعه هر کشوری، مساله اشتغال و چالشهای مرتبط با آن است که تدوین راهبرهای توسعه در این زمینه و آسیب شناسی آن بر کسی پوشیده نیست. پژوهش حاضر با هدف تبیین اشتغال غیر رسمی در ایران با توجه به آمار رو به افزایش آن و بررسی ارتباط آن با مهمترین شاخص‌های توسعه زندگی کاری از جمله رضایت/نارضایتی شغلی، نگرش شغلی و کیفیت زندگی کاری انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کارگران رسمی و غیر رسمی در کارگاه‌های کوچک و متوسط در شهرهای منتخب ایران تشکیل می‌دهد. باتوجه به حجم بالای جامعه آماری و دشواری دسترسی به تمام کارگران، اقدام به نمونه گیری از 980 نفر از آنان گردید. در نهایت 887 پرسشنامه قابل قبول جمع آوری شد که از این تعداد، 489 پرسشنامه مربوط به کارگران غیر رسمی و 398 پرسشنامه مربوط به کارگران رسمی بود. داده‌های جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های رضایت شغلی، نگرش شغلی و کیفیت زندگی کاری در مورد کارکنانی که اشتغال غیر رسمی دارند، به طور معناداری کمتر است. هم‌چنین آمار اشتغال غیر رسمی در شهرهای مورد بررسی، به‌طور میانگین حدود 55 درصد است که باتوجه به افزایش آن در مقایسه با سال‌های قبل و پیامدهای منفی آن به خصوص در توسعه کسب و کار، توصیه‌هایی در جهت حل این مساله ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - هم کنشی سیاست پژوهی؛ حلقه مفقوده در فرآیند نظام برنامه ریزی توسعه ایران
        محمد علي احمدي شاپورآبادي سيده ليلا متقي
        با وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه چکیده کامل
        با وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه و عدم تعامل و هم کنشی سیاست پژوهی در سطوح بالادستی (فراقوه ای) حکایت دارد که اغلب باعث شده سیاست گذاریها از قابلیت اثربخشی در فرایند توسعه برخوردار نباشند. با این وصف، نوشتار حاضر که با روش اسنادی و بر پایه تحلیل ثانویه داده های کیفی حاصل از مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی های برنامه های توسعه در ایران(1393) در راستای شناسایی آسیب هایی که مرتبط با فقدان هم کنشی سیاست پژوهی در برنامه های توسعه ایران از یک سو و شناسایی کاستی های مربوط به تعدد و موازی کاری های نهادها و دستگاه ها دارای مراکزسیاست پژوهی و عدم انسجام اسناد و برنامه های توسعه ای از دیگر سو سازماندهي گرديده است. مهم-ترین یافته ها نشان داده است از بین 99 آسیب و ایراد بررسی شده در مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی برنامه های توسعه ایران (1393)، 38 آسیب و ایراد مربوط به جنبه های مطالعاتی و پژوهشی و از سنخ سیاست پژوهی شناسایی گردید . به دیگر سخن 4/38 درصد از آسيب هاي برنامه هاي توسعه و عدم تحقق اسناد و برنامه هاي توسعه كشور معطوف به کاستی های مطالعاتی در سطوح تهیه برنامه های توسعه؛ پیش از برنامه ریزی ، سطح محتوایی، سطح فرآیندی و سطح اجرایی است. در این راستا بیشترین کاستی و آسیب-های مطالعاتی و سیاست پژوهی مربوط به سطح محتوایی برنامه ریزی با 2/69 درصد و کمترین با 24 درصد مربوط به سطح پيش نيازهاي برنامه ريزي مشخص شده است. به منظور ظرفیت سازی و زمینه سازیها و جلوگیری از موازی کاریها، مهندسی بالادستی (فراقوه ای) هم کنشی سیاست پژوهی و نظارت پژوهی در سیاستگذاری های توسعه کشور به عنوان نخستین گام در بازنگری نظام برنامه ریزی توسعه در ایران با تاکید بر برنامه هفتم توسعه ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - مقایسه نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین (مطالعه موردی: منطقه کلانشهری شانگهای)
        پارسا ارباب
        مفهوم عمومی شهر جدید، با تمرکز بر ماهیت متمایز چین در قالب ضرباهنگ سریع رشد و توسعه شهری، بازتاب دهنده ابعاد اختصاصی این رویکرد مبنی بر شهرسازی مقدم بر شهرنشینی است. از این رو، نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین، با استناد به نمونه منطقه کلانشهری شانگهای، رهیافتی در چکیده کامل
        مفهوم عمومی شهر جدید، با تمرکز بر ماهیت متمایز چین در قالب ضرباهنگ سریع رشد و توسعه شهری، بازتاب دهنده ابعاد اختصاصی این رویکرد مبنی بر شهرسازی مقدم بر شهرنشینی است. از این رو، نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در چین، با استناد به نمونه منطقه کلانشهری شانگهای، رهیافتی در مواجهه با افزایش فزاینده جمعیت شهرنشین هستند که در عین حال، ارتقاء سریع رشد اقتصادی و متعاقبا بهبود رقابت پذیری و کاهش نابرابری های منطقه ای را هدفگذاری می کنند. کلانشهر شانگهای و منطقه کلانشهری شانگهای، بستر تبلور این جریان هستند که نخست و ناگزیر بر ابعاد کمی توسعه متمرکز است، اما به تدریج، ابعاد کیفی آن را نیز مخاطب قرار می دهد. این چنین، اگر نسل قدیم شهرهای جدید بر تدارک مسکن در خدمت فعالیت های صنعتی و سپس کارکرد اقتصادی تاکید داشتند، نسل جدید، توسعه مسکونی را به عنوان محرکی برای رشد اقتصادی و متعاقبا زیست پذیری و کیفیت زندگی، هدفگذاری می کنند. اگر نسل قدیم با اتکا به مدل صنعتی اتحاد جماهیر شوروی، توسعه حومه شانگهای و پراکنده رویی شهری مبتنی بر الگوی تک مرکزی را دنبال می کردند، نسل جدید به دنبال ساختار فضایی چندمحور، چندلایه و چندمرکزی منطقه کلانشهری شانگهای است. آنچه در سیر تحول ایجاد و توسعه نسل های قدیم و جدید شهرهای جدید در منطقه کلانشهری شانگهای قابل توجه است، تقلیل نقش دولت مرکزی و تفویض اختیار به دولت های محلی و شرکت های توسعه و ساخت است که متمم آن، تغییر در مکانیزم سرمایه گذاری است. توجه به سایر ابعاد و ویژگی های این جریان، می تواند برای سایر کشورها، از جمله ایران، که این سیاست هم چنان در آن ها موضوعیت دارد، شناسایی و کاربست تدابیری را در پی داشته باشد که با لحاظ اشتراکات شکلی و محتوایی و افتراقات زمینه ای و اختصاصی، راهگشا خواهند بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - بررسی نقش مدیریت جهادی در توسعه کشورها مبتنی بر نهادهای جغرافیایی
        غلامرضا گودرزی
        از آثار و ثمرات انقلاب اسلامی ایران، الگویی برای تحقق توسعه است که «مدیریت جهادی» نام دارد. مدیریت جهادی با درس هایی از «مدیریت اسلامی» و «علم مدیریت»، توان رساندن کشورهای در حال توسعه و عقب مانده را به توسعه ی مطلوب داراست؛ در پي پاسخ اين سوال که دقيقاً مديريت جهادي در چکیده کامل
        از آثار و ثمرات انقلاب اسلامی ایران، الگویی برای تحقق توسعه است که «مدیریت جهادی» نام دارد. مدیریت جهادی با درس هایی از «مدیریت اسلامی» و «علم مدیریت»، توان رساندن کشورهای در حال توسعه و عقب مانده را به توسعه ی مطلوب داراست؛ در پي پاسخ اين سوال که دقيقاً مديريت جهادي در تحقق توسعه چطور ايفاي نقش خواهد کرد و از چه مسيري ابواب توسعه را به روي کشورهاي توسعه نيافته يا کمتر توسعه يافته خواهد گشود؟ اين مقاله انجام شده است. فرض اصلي بر این است که مديريت جهادي براي اصلاح اصلي ترين نهادجغرافيايي يعني دولت، ورود و با اجتماعي کردن قدرت دولت، توسعه را محقق مي کند. هر کشوری که بخواهد از این مدل مدیریتی بهره گیرد باید به شرایط نهادی خود توجه کند و مدیریت سیاسی فضا در آن کشور به گونه ای انجام پذیرد که اصلی ترین نهاد مؤثر در توسعه یعنی دولت را سامان دهد و اصلاح کند. دولت در صورتی می تواند اهداف عالی و پایدار توسعه را محقق کند که قدرت خود را در سازماندهیِ صحیحی به بهترین شکل توزیع کند و با مدیریت جهادی می توان مديريت سياسي کشور را اصلاح کرد. با استفاده از منابع کتابخانه اي، از طريق روش توصيفي-تحليلي، «مدیریت جهادی» در میانه ی دو عنوان «مدیریت اسلامی» و «مدیریت سیاسی فضا» تعریف شده است. و نيز با روش تاريخي، تاثير مثبت مديريت جهادي دولةالنبي(ص) -دولت مردمي صدر اسلام- و اثرات منفي مردمي نبودن دولت مدرن در ايران در نيل به توسعه بررسي شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این مدیریت فقط برای ایران و انقلاب اسلامی نبوده بلکه برای هر کشوری که بخواهد از آن برای نیل به توسعه استفاده کند، کاربرد دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری و تولید دانش در کشورهای منتخب اروپا برای اصلاح ساختار سیاست¬گذاری در ایران
        اسرین رحمانی سید محمدباقر  نجفی محمد شریف  کریمی
        در الگوی تولید دانش بنیان، دانش و نوآوری مهم ترین عوامل تولید هستند لذا تولید دانش و نوآوری کلید اصلی رشد و توسعۀ اقتصادی به شمار می آید. فرایند تولید دانش و نوآوری نیازمند بسترسازی است؛ در این مقاله به بررسی میزان تأثیر سه عامل، مخارج حوزۀ تحقیق و توسعه، آموزش و همچنی چکیده کامل
        در الگوی تولید دانش بنیان، دانش و نوآوری مهم ترین عوامل تولید هستند لذا تولید دانش و نوآوری کلید اصلی رشد و توسعۀ اقتصادی به شمار می آید. فرایند تولید دانش و نوآوری نیازمند بسترسازی است؛ در این مقاله به بررسی میزان تأثیر سه عامل، مخارج حوزۀ تحقیق و توسعه، آموزش و همچنین زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید دانش و نوآوری پرداخته می شود. هدف شناسایی عوامل موثر بر تحقق اقتصاد دانش بنیان به منظور سیاست گذاری برای تحقق آن در اقتصاد ایران است. میزان حق امتیازهای انحصاری به عنوان شاخصی برای تولید دانش و نوآوری در نظر گرفته شده است. کشورهای مورد مطالعه در این مقاله بیست و سه کشور منتخب عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی هستند. برای مدل سازی از روش پانل دیتا استفاده شده است. دست یابی به یک رابطۀ مثبت و معنادار میان سه متغیر مخارج حوزه تحقیق و توسعه، آموزش و زیرساخت فناوری با میزان حق امتیازهای انحصاری، از نتایج این پژوهش می باشد. نتایج برآوردها نشان می دهند که این سه عامل اهمیت بسزایی در فرایند تولید دانش و نوآوری دارند، به گونه ای که عدم توجه به آن ها عملا تولید دانش و نوآوری را با موانع جدی روبرو خواهد کرد. همچنین مقایسه میان نمودارهای توصیفی داده های مربوط به این سه متغیر برای ایران و کشورهای منتخب گویای عدم برقراری شرایط مطلوب در ایران می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - واکاوی تئوری بحران در فرآیند توسعه سیاسی بر اساس نظریه لوسین پای
        امید شکرانه ارزنقی
        موضوع بحران و توسعه سیاسی یکی از دغدغه‌های اصلی جامعه بشری است که با یکدیگر ارتباطی دوسویه دارند. توسعه سیاسی بنا به اهمیت و کارکردی که دارد با حوزه ها و مباحث متنوعی مانند اقتصاد، امنیت ملی، فرهنگ، مشروعیت، جهانی شدن و سایر موارد ارتباط برقرار می‌کند که هریک می‌توانن چکیده کامل
        موضوع بحران و توسعه سیاسی یکی از دغدغه‌های اصلی جامعه بشری است که با یکدیگر ارتباطی دوسویه دارند. توسعه سیاسی بنا به اهمیت و کارکردی که دارد با حوزه ها و مباحث متنوعی مانند اقتصاد، امنیت ملی، فرهنگ، مشروعیت، جهانی شدن و سایر موارد ارتباط برقرار می‌کند که هریک می‌توانند مشکلاتی را برای یک حکومت فراهم آورند.. زماني که اين مشکلات عمق پيدا مي کنند، مي توانند به بحران تبديل شوند.در واقع، بحث توسعه سیاسی و ضرورت رفع بحران‌های موجود در مسیر آن، جزء مباحثی است که ذهن دولت مردان و دانش پژوهان علوم اجتماعی و سیاسی را به خود مشغول کرده است. از جمله این نظریه‌پردازان، «لوسین پای» می‌باشد که بحث بحران‌های پنج‌گانه موجود در مسیر توسعه سیاسی جوامع را مطرح کرده، که مبنای پژوهش حاضر نیز واقع شده است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا دریابد که چگونه بحران‌های پنج‌گانه بر سر راه توسعه سیاسی به وجود آمده و دستیابی به این فرایند را با چالش‌هایی مواجه می‌سازند؟ تئوری بحران تلاش دارد تا راه رسیدن به توسعه سياسي را فرا روی کشورها قرار دهد. براساس اين نظريه، جامعه توسعه يافته از لحاظ سياسي لزوماٌ اين بحران ها را پشت سر گذاشته است ولي احتمال باز رخداد آن ها در همين جامعه نيز منتفي نيست. بنابراین جوامع توسعه یافته و در حال توسعه همواره در معرض تهدید بحران های توسعه قرار دارند؛ که در جوامع توسعه یافته برای حفظ وضع موجود و در جوامع در حال توسعه برای رسیدن به توسعه یافتگی باید در رویارویی با این بحران ها موفق عمل کنند. روش پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی و از نوع پژوهش علی می‌باشد. روش جمع آوری داده‌ها در این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی صورت می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - مزیت نسبی بخش¬های اقتصادی نواحی نفت¬خیز با استفاده از جدول داده-ستانده منطقه ای: مطالعه موردی ناحیه غرب کارون
        ملیحه آشنا
        در سال های اخیر یک چالش مهم در توسعه نواحی نفت خیز با توجه به فعالیت صنعت نفت در این نواحی و انتظار مردم ناحیه از آن در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، و نیز آثار متقابل بخش های اقتصادی و بخش نفت وجود داشته است. شناخت بخش های مهم اقتصادی در ناحیه های نفت خیز و تعیین اولویت ه چکیده کامل
        در سال های اخیر یک چالش مهم در توسعه نواحی نفت خیز با توجه به فعالیت صنعت نفت در این نواحی و انتظار مردم ناحیه از آن در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، و نیز آثار متقابل بخش های اقتصادی و بخش نفت وجود داشته است. شناخت بخش های مهم اقتصادی در ناحیه های نفت خیز و تعیین اولویت ها در سرمایه گذاری، اهداف توسعه اقتصادی هر ناحیه را بهتر پیش می برد. بنابراین، در این مطالعه با استفاده از اطلاعات جدول داده - ستانده منطقه ای، فعاليت هاي داراي اولويت در ناحیه نفتی غرب کارون بر اساس شاخص های تحلیل داده-ستانده و مزیت نسبی مشخص شده و راهکارهای توسعه اقتصادی ناحیه مطالعاتی بیان می شود. بر اساس نتایج بدست آمده بخش کشاورزی و صنعت بخش های پیشرو هستند، که بیشترین پیوند پسین و پیشین را با سایر بخش های اقتصادی دارند. در حالی که بر اساس شاخص مزیت نسبی بخش کشاورزی، برخی زیرمجموعه های بخش خدمات شامل خدمات هتل و رستوران، و خدمات اداره عمومی دارای مزیت نسبی هستند. با توجه به اینکه بخش خصوصي بيشتر به فعاليت هاي زودبازده متمرکز است، حوزه فعاليت آن بيشتر به فعاليت هاي کشاورزی و خدماتي هدایت می شود. بنابراین، در کوتاه-مدت می توان با تکمیل زیرساخت‌های کشاورزی و توسعه صنایع تبدیلی مرتبط با آن، و توسعه زیرساخت های مرتبط با خدمات عمومی و اجتماعی مزیت های اقتصادی ناحیه را حفظ نمود و توسعه اقتصادی و اشتغال را افزایش داد. همچنین، در بلندمدت که امکان سرمایه گذاری وجود دارد بخش صنعت می تواند به عنوان بخش مهم در توسعه اقتصادی ناحیه مدنظر قرار گیرد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - ارزیابی شاخص های اقتصادی محلات منطقه 15 کلان شهر تهران
        هوشنگ  ظهیری
        در حال حاضر، توزیع فضايي متعادل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است . رشد و گسترش کالبدی کلان شهر تهران و عدم توزیع امكانات و خدمات شهري متناسب و هماهنگ با آن، يكی از عوامل شكل گيري نابرابري در ميان مناطق شهر تهران مي چکیده کامل
        در حال حاضر، توزیع فضايي متعادل خدمات و شاخص هاي اقتصادي ، يكي از مشكلات مديريت شهري درپاسخگويي به شهروندان است . رشد و گسترش کالبدی کلان شهر تهران و عدم توزیع امكانات و خدمات شهري متناسب و هماهنگ با آن، يكی از عوامل شكل گيري نابرابري در ميان مناطق شهر تهران مي باشد. لذا هدف اين پروژه، ارزیابی و تحليل سطوح برخورداري محلات منطقه ۱۵ از لحاظ برخورداری از شاخص های اقتصادی و تعیین رتبه بندی محلات است. هدف، برنامه ریزی تبدیل وضعیت موجود به وضع مطلوب پیشرفت و آبادانی است پژوهش حاضر بر حسب هدف در حیطه پژوهش‌های کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات در حیطه پژوهش‌های پیمایشی قرار گرفته است .در پژوهش حاضر جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل شبکه ANP و برای رتبه بندی محلات از روش تایپسیس استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که در بین شاخصهای اقتصادی، توان پرداخت هزینه های زندگی با وزن ۰.۱۵۴رتبه اول، میزان پس انداز ماهیانه با وزن ۰.۱۵۳ رتبه دوم و استطاعت تأمین مسکن با وزن ۰.۱۳۱ رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس روش تایپسیس ابوذر ناحیه ۲ رتبه اول‌ ، افسریه جنوبی ناحیه ۵ رتبه دوم و مشیریه ناحیه ۴ رتبه سوم را کسب کرده است. بر اساس یافته ها پیشنهاد می شود شهرداری با حمایت و مشارکت نهادهای دولتی جهت کاهش فاصله طبقاتی، توزیع برابر منابع، فراهم کردن مسکن مناسب و شرایط پایدار اقتصادی برای کلیه افراد، اقدامات و سرمایه گذاری جهت زیرساخت حمل و نقل عمومی، برنامه ریزی منسجم جهت استفاده از منابع،فرصت برابر جهت دستیابی همه افراد به مشاغل را در بر گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - سنجش درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان گیلان در بخش کشاورزی
        سهیلا دالوندی مارال ریاحی یوسف قنبری
        در جوامعی همچون کشور ما تا قبل از روی کار آمدن درآمدهای نفتی، اقتصاد ملی بر پایه کشاورزی استوار بود و تنها منبع تأمین خزانه و هزینه های دولت به شمار می رفت. در عصر حاضر با وجود کاهش نقش این بخش در اقتصاد، هنوز مطالعه کارکرد بخش های اقتصادی در چارچوب اقتصاد کلان ملی مؤید چکیده کامل
        در جوامعی همچون کشور ما تا قبل از روی کار آمدن درآمدهای نفتی، اقتصاد ملی بر پایه کشاورزی استوار بود و تنها منبع تأمین خزانه و هزینه های دولت به شمار می رفت. در عصر حاضر با وجود کاهش نقش این بخش در اقتصاد، هنوز مطالعه کارکرد بخش های اقتصادی در چارچوب اقتصاد کلان ملی مؤید نقش قابل توجه بخش کشاورزی در کشور است. کشاورزی رکن اصلی معیشت و اقتصاد مردم گیلان به شمار میرود. اما مسئله ای که در این میان کمتر به آن توجه شده است، عدالت و توازن منطقه ای در برخورداری از امکانات و خدمات کشاورزی در بین شهرستان های استان گیلان است. در واقع شواهد حاکی از آن است که برخی از شهرستان ها از نظر توسعه یافتگی در سطوح بالاتری قرار دارند و از این حیث، عدم تعادل در بین شهرستان ها وجود دارد. روش انجام پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از آمارنامه کشاورزی استان گیلان (1393) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از مدل های آنتروپی شانون و تاپسیس استفاده گردید. نتایج مدل تاپسیس در گروه شاخص های « ابزارآلات و فناوری های کشاورزی» نشان داد که شهرستان های رشت، صومعه سرا، لاهیجان و طوالش در سطح اول از توسعه یافتگی قرار دارند. شهرستان های آستانه اشرفیه، رودسر، بندرانزلی، شفت و فومن در سطح دوم و شهرستان های لنگرود، املش، سیاهکل، رودبار، رضوانشهر و ماسال و آستارا در سطح سوم قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - بازاندیشی انتقادی مفهوم «توسعه» با تاکید بر ملاحظات معرفتی حکمرانی در ایران
        حیدر نجفی رستاقی
        اصطلاح توسعه به معنای امروزین مفهومی کلان و ذو ابعاد بوده و محصول یک تحول بنیادین اندیشه و عمل تاریخی غرب در نظامات مدیریتی و حکمرانی است و وجود تفاوت های معرفتی در این تلقی و جهت‌گیری غربی الگوهای توسعه مبتنی بر این مبانی باعث وجود تعارضات ارزشی در کشورهای هدف و یا به چکیده کامل
        اصطلاح توسعه به معنای امروزین مفهومی کلان و ذو ابعاد بوده و محصول یک تحول بنیادین اندیشه و عمل تاریخی غرب در نظامات مدیریتی و حکمرانی است و وجود تفاوت های معرفتی در این تلقی و جهت‌گیری غربی الگوهای توسعه مبتنی بر این مبانی باعث وجود تعارضات ارزشی در کشورهای هدف و یا به اصطلاح توسعه نیافته شده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی انتقادی مفهوم «توسعه» با تاکید بر ملاحظات معرفت‌شناختی حکمرانی در ایران بوده است و در این راستا از روش مطالعه اسنادی و تحلیل محتوا مبتنی بر رویکرد انتقادی بهره‌گیری شده است. سوال اصلی این پژوهش بدین صورت قابل طرح است که «بر اساس پژوهشهای پیشین چه انتقاداتی به مفهوم توسعه با توجه به اقتضائات ایرانی اسلامی حکمرانی وارد است ؟». در بخش یافته‌ها مولفه‌های انتقادی پارادایم «توسعه» با تاکید بر ملاحظات معرفتی حکمرانی در ایران در چهارمحور «بازاندیشی انتقادی فرهنگی اجتماعی» ، «بازاندیشی انتقادی اقتصادی»، «بازاندیشی انتقادی سیاسی» و «بازاندیشی انتقادی فلسفی الهیاتی» طرح گردیده است که مهمترین مولفه های انتقادی شامل موارد «قرار گرفتن علم اقتصاد بعنوان متولی برنامه ریزی اجتماعی برای انسان (بجای فلسفه)، جهانی‌شدن ، سنت‌زدایی ، یکنواختی فرهنگی، خطی فرض کردن توسعه، داعیه معرفت انسان و اصل ترقی و پیشرفت بی‌حد وحصر، زمزمة شکاکانة طرد و تخطئه انواع صور دین، نفی جامعه سنتی، مصرف‌گرایی، افزایش سطحی‌نگری، حسی‌شدن فرهنگ، عرفی شدن، فردگرايى و نسبى گرايى اخلاقى و ... » استخراج شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی (مطالعه موردی: استان گلستان)
        حمید  رضائی
        هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی در استان گلستان بوده است. بنابراین، این تحقیق بر اساس هدف از نوع توسعه اي – کاربردي و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی است. براي این منظور در گام اول عناصر تشکیل دهنده الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستای چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ساختاری تفسیری توسعه پایدار کارآفرینی روستایی در استان گلستان بوده است. بنابراین، این تحقیق بر اساس هدف از نوع توسعه اي – کاربردي و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی است. براي این منظور در گام اول عناصر تشکیل دهنده الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی از ادبیات نظري (به روش مرور نظامند) و مصاحبه با خبرگان (تحلیل محتوا) شناسایی شد. خروجی این مرحله شناسایی 29 مولفه در قالب چهار بعد اصلی بود. در گام بعدي به منظور برقراري ارتباط و توالی بین ابعاد و ارائه مدل ساختاري شان از روش مدلسازي ساختاري تفسیري بهره گرفته شد که در این روش بر اساس مد نظرات خبرگان و تجزیه و تحلیل هاي صورت گرفته، مدل توسعه پایدار کارآفرینی روستایی احصا گردید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که ابعاد اجتماعی و محیطی در سطح اول و اقتصادی و نهادی در سطح دوم قرار گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - طراحی الگوی مدیریت امنیت غذایی در ایران
        رضا اسکندری مهربان هادی پیکانی اکبر اعتباریان خوراسگانی
        در بحث توسعه انسان محور،امنیت غذایی نقش تعیین کننده دارد و سلامت تغذیه ای افراد جامعه محور اصلی در بستر حرکت انسان محوری است و در مقابل سوتغذیه،نیروی بازدارنده ای بر فرایند توسعه ملی محسوب می شود.هدف این پژوهش ارائه ي الگوي مدیریت امنیت غذایی در ايران با تاکید بر تجارب چکیده کامل
        در بحث توسعه انسان محور،امنیت غذایی نقش تعیین کننده دارد و سلامت تغذیه ای افراد جامعه محور اصلی در بستر حرکت انسان محوری است و در مقابل سوتغذیه،نیروی بازدارنده ای بر فرایند توسعه ملی محسوب می شود.هدف این پژوهش ارائه ي الگوي مدیریت امنیت غذایی در ايران با تاکید بر تجارب کشورهای موفق در این زمینه می باشد.اين پژوهش از نظرهدف،اكتشافي و از نظر روش،تلفيقي از روش هاي كيفي و كمي بود.در مرحله اول از روش كيفي و از نوع تحليل محتواي مقوله اي(استقرايي)استفاده شد و جهت جمع آوري اطلاعات از منابع مكتوب و الكترونيكي در حوزه امنيت غذايي به صورت هدفمند بهره برده شد.يافته هاي تحليل محتواي منابع بر اساس نظر كانون خبرگان(متشكل از پنج نفر از اساتيد رشته مديريت دولتي)در يك نظام استقرايي الگوي اوليه از مديريت امنيت غذايي(متشكل از 211مفهوم،61مقوله و 12 بعد) را ارائه نموده و در ادامه از طريق تكنيك دلفي و با ابزار پرسشنامه،الگوي بدست آمده در معرض قضاوت اعضاي دلفي قرار داده شد.در اين مرحله از تحقيق 12 نفر از متخصصان علمي و عملي(اعضاي هيئت علمي دانشگاه و مسئولان وزرات بهداشت)به عنوان نمونه آماري با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند براي كانون دلفي انتخاب شدند.در مرحله بعد الگوي برآمده از كانون دلفي در يك جامعه ي بزرگتر آزمون شد.جامعه آماري در اين مرحله شامل 2600 نفر از كارشناسان صنايع غذايي مستقر در شهرك هاي صنايع غذايي اصفهان بود كه با استفاده از جدول مورگان 335 نمونه محاسبه گرديد و به روش نمونه گيري در دسترس 310 پرسشنامه جمع آوري گرديد.ارزيابي الگو از طريق تحليل عاملي تاييدي و همچنين محاسبه ي پايايي و روايي صورت گرفته است.در نهايت الگوي مديريت امنيت غذايي در ايران با170 مفهوم،58مقوله و 12 بعد بدست آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - سنجش و تحلیل درجه توسعه یافتگی بخش کشاورزی در شهرستان های استان قزوین
        سعیده سلیمیان یوسف قنبری
        امروزه كشاورزی بخشي جدايي ناپذير در اقتصاد ملّي و يكي از محورهای توسعه است و اهمیت این مهم بر هیچ کس پوشیده نیست. عدم توسعه کشاورزی و نابرابری در زمینه توسعه کشاورزی خود مهم‌ترین عامل نابرابری در زمینه توسعه روستایی است. شناخت وضعیت برخورداری یا محرومیت شهرستان ها، منجر چکیده کامل
        امروزه كشاورزی بخشي جدايي ناپذير در اقتصاد ملّي و يكي از محورهای توسعه است و اهمیت این مهم بر هیچ کس پوشیده نیست. عدم توسعه کشاورزی و نابرابری در زمینه توسعه کشاورزی خود مهم‌ترین عامل نابرابری در زمینه توسعه روستایی است. شناخت وضعیت برخورداری یا محرومیت شهرستان ها، منجر با اصلاح سیاست گذاری ها و الویت ها می شود که در نهایت حرکت به سوی عدالت اجتماعی را به همراه دارد. هدف این پژوهش بررسي درجه توسعه يافتگي شهرستان های استان قزوین در زمينه 27 شاخص مورد مطالعه است. با استفاده از اطلاعات آماری و بهره گیری از مدل آنتروپی و تکنیک تاپسیس و درنهایت نمایش توزيع مكاني - فضايي با نرم افزار GIS میزان توسعه يافتگي كشاورزی شهرستان های این استان بدست آمد. نتایج حاکی از این است که شهرستان قزوین در سطح بسیار توسعه یافته؛ شهرستان تاکستان در سطح توسعه یافته ؛شهرستان های بویین زهرا، آبیک و آوج درسطح متوسط و شهرستان البرز در سطح محروم توسعه كشاورزي قرارگرفته است. شهرستان قزوین با توجه به مرکز استان بودن، برخورداری از وسعت بزرگ و وجود راه ترانزیتی به پایتخت و سایر مراکز استان ها توانسته از سطح توسعه کشاورزی بالایی برخوردارباشدو سایر شهرستان ها نیز با کم شدن شاخص های عدیده و وجود دلایل مختلف از میزان توسعه یافتگی آنان در بخش کشاورزی کاسته شده است. شهرستان البرز به دلیل وسعت پایین خود، وجود مراکز و شهرهای صنعتی ، توجه بیشتر به بخش صنعت و عدم توجه به بخش کشاورزی از توسعه یافتگی در این بخش محروم مانده و درپایین ترین سطح از توسعه قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - ارزیابی الگوی علی معیارهای موثر بر مدیریت نوین روستایی با رویکرد دیمتل فازی
        احمد  حجاریان
        نتایج برنامه‌های اجرا شده در مناطق روستایی برای توسعه در بیشتر موارد نه تنها مفید نبوده بلکه باعث آشفته تر شدن وضعیت موجود روستاها شده است، این امر به دلیل عدم مدیریت مناسب در فرآیند برنامه‌ها می‌باشد، با مدیریت نوین، روستاییان می‌توانند در فرآیند برنامه ریزی و اجرای بر چکیده کامل
        نتایج برنامه‌های اجرا شده در مناطق روستایی برای توسعه در بیشتر موارد نه تنها مفید نبوده بلکه باعث آشفته تر شدن وضعیت موجود روستاها شده است، این امر به دلیل عدم مدیریت مناسب در فرآیند برنامه‌ها می‌باشد، با مدیریت نوین، روستاییان می‌توانند در فرآیند برنامه ریزی و اجرای برنامه‌ها مشارکت داشته باشند.یکی از مهم‌ترین ابعاد توسعه روستایی و شاید بتوان گفت مهم‌ترین بعد آن مدیریت روستایی است که نقش بسیار مهمی در هماهنگی فعالیت های توسعه روستایی بر عهده دارد(لشنی پارسا،1385: 2)، بنابراین در فرآیند برنامه ریزی و توسعه روستایی مدیریت جایگاه و نقش بسیار مهمی دارد از این رو این پژوهش با هدف ارزیابی الگوی علی معیارهای موثر بر مدیریت نوین روستایی انجام شده است. تحقیق حاضر با توجه به هدف آن کاربردی ، و براساس روش انجام توصیفی-علی می باشد. نمونه آماری پژوهش را 30 نفر از کارشناسان و متخصصان مرتبط با مدیریت روستایی تشکیل می دادند. به منظور دستیابی به هدف پژوهش از تکنیک دیمتل فازی استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان دهنده آن بود که از بین معیارهای چهارگانه مدیریت نوین روستایی معیار مسئولیت پذیری تاثیرگذارترین و معیار ابتکار تاثیر پذیرترین معیار مدیریت نوین روستایی بودند. همچنین معیار مسئولیت پذیری به عنوان بااهمیت ترین معیار مدیریت نوین روستایی شناسایی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - واکاوی فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی در ایران
        بهروز روستاخیز سمیه کاظمی
        تشکل‌های تعاونی به‌مثابۀ نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولت‌ها در حل مسائل اجتماعی تلقی می‌شوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهره‌گیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. ا چکیده کامل
        تشکل‌های تعاونی به‌مثابۀ نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولت‌ها در حل مسائل اجتماعی تلقی می‌شوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهره‌گیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. اما این تعاونی‌ها در عمل با چالش‌هایی مواجه بوده‌اند که موجب عدم‌توفیق آن‌ها شده است. از همین رو، پژوهش حاضر مبتنی بر یک رویکرد کیفی و با هدف دست‌یابی به راهبردهایی پیشنهادی در جهت استفاده از ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود برای تعاونی‌های مذکور به‌منظور مقابله با چالش‌های پیش روی آن‌ها انجام شده است. در این راستا در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر علاوه بر منابع و اسناد مکتوب و اینترنتی، متن گفت‌وگو با ۳۰ نفر از صاحب‌نظران، ذی‌نفعان و ذی‌مدخلان این حوزه نیز به شیوۀ «تحلیل مضمون» تحلیل شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، تعاونی‌های مذکور از «ظرفیت‌ها و فرصت‌های قانونی تسهیل‌گر»، امکان «نیل به انتفاع عمومی در چهارچوب ظرفیت‌ها و فرصت‌های اقتصادی» و پتانسیل «شکوفایی ظرفیت‌های بومی و محلی شهرستان‌ها» برخوردارند و در برابر خود، چالش‌هایی همچون «رویه‌های قانونی دست‌‌وپا‌گیر و عدم‌ضمانت اجرایی آن‌ها»، «تعامل نامطلوب و ‌حمایت‌نکردن بایستة ساختارهای دولتی از تعاونی‌ها»، «دشواری‌ در تأمین مالی فعالیت‌ها» و «نهادینه‌شدن بی‌اعتمادی به تعاونی‌ها» را دارند. در نهایت، بر اساس یافته‌های پژوهش، این راهبردها برای موفقیت تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی پیشنهاد شده است: «تدقیق قوانین»؛ «اعتمادسازی ساختاری»؛ «تبلیغات کارآمد و آموزش»؛ «توسل به مدیریت تاب‌آور»؛ «شبکه‌سازی»؛ و «کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر احصاء و استفاده از ظرفیت‌های محلی». پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - تحلیل تطبیقی رویکردهای توسعه-محور نیازهای اساسی و توسعه انسانی
        محمد تیو وحید محمودی
        نزدیک به سه دهه از زمان نهادینه شدن رویکرد توسعه انسانی به عنوان گفتمانی بدیل در مقابل رویکرد ارتدکس در توسعه می گذرد. مطرح شدن این رویکرد، پنداشت از توسعه و بهروزی انسانی را از تمرکز سنتی بر درآمد و مصرف به سمت بسط آزادی ها و قابلیت های انسانی تغییر داده است. با توجه ب چکیده کامل
        نزدیک به سه دهه از زمان نهادینه شدن رویکرد توسعه انسانی به عنوان گفتمانی بدیل در مقابل رویکرد ارتدکس در توسعه می گذرد. مطرح شدن این رویکرد، پنداشت از توسعه و بهروزی انسانی را از تمرکز سنتی بر درآمد و مصرف به سمت بسط آزادی ها و قابلیت های انسانی تغییر داده است. با توجه به آنکه در توسعه، به عنوان یک علم میان رشته ای، داشتن شناختی عالمانه از دیدمان ها امری ضروری است، چنین شناختی از این دانش میان رشته ای، چارچوب مفهومی مقاله حاضر می باشد. در این چارچوب دو گونه نظریه توسعه، مشخصاً «نیازهای اساسی» و «توسعه انسانی» با یکدیگر مقایسه شده اند. بدین منظور ابتدا با بهره گیری از یک مرور ادبیات جامع به بررسی چگونگی نهادینه شدن این رویکردها در عرصه جهانی پرداخته می شود. سپس با بهره گیری از روش تطبیقی، نقاط اختلاف و اشتراک بین دو رویکرد از جهت ظرفیت های میان رشته ای آنها بیان می شوند. در نهایت با توجه به نقاط اشتراک، این نتیجه حاصل می شود که رویکرد نیازهای اساسی سلف مفهومی رویکرد توسعه انسانی می باشد، اما به دلیل تفاوتی که بین عرصه های نظر و عمل در رویکرد نیازهای اساسی وجود دارد، رویکرد توسعه انسانی جایگزین آن گشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - شناسایی راهبردهای سازمانی توسعه سرمایه انسانی کارآفرینانه بر اساس رویکرد فراترکیب
        مهدیه  سهیلی فر بیت الله  اکبری مقدم محمد دوستار
        سرمایه در هر سازمانی می تواند تاثیرات مثبتی بر انجام فعالیت ها داشته باشد و سرمایه انسانی است که باعث می گردد تا اهداف به درستی در راستای توسعه سازمانی پیش رود. هدف این مقاله، شناسایی راهبردهای سازمانی توسعه سرمایه انسانی کارآفرینانه با استفاده از روش فراترکیب مدل باروس چکیده کامل
        سرمایه در هر سازمانی می تواند تاثیرات مثبتی بر انجام فعالیت ها داشته باشد و سرمایه انسانی است که باعث می گردد تا اهداف به درستی در راستای توسعه سازمانی پیش رود. هدف این مقاله، شناسایی راهبردهای سازمانی توسعه سرمایه انسانی کارآفرینانه با استفاده از روش فراترکیب مدل باروسو و ساندلوسکی می‌باشد. بدین منظور، پس از جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر براساس معیارهای تعیین شده، در نهایت 25 مقاله انتخاب و با تحلیل محتوای آنها مفاهیم و کدهای مربوطه استخراج گردید. بر اساس یافته‌های پژوهش، راهبردهای سازمانی توسعه سرمایه انسانی کارآفرینانه شامل هفت مفهوم اجرای فرهنگ کارآفرینانه در سازمان، تعریف برنامه های آموزش کارکنان در سازمان، پیاده سازی دوره سایه شغلی برای کارکنان سازمان، مدیریت برنامه‌های مدیریت استعداد در سازمان، تعریف برنامه‌های توسعه مهارتهای کارکنان در سازمان، برنامه‌های منتورینگ سازمانی، برنامه‌های مربی‌گری در سازمان می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - اشتغال غیر رسمی و ارتباط آن با شاخص‌های توسعه زندگی کاری
        مجید  محمدشفیعی مریم زمانی سامانی
        یکی از ارکان کلیدی در توسعه هر کشوری، مساله اشتغال و چالش‌های مرتبط با آن است که تدوین راهبردهای توسعه در این زمینه و آسیب شناسی آن بر کسی پوشیده نیست. پژوهش حاضر با هدف تبیین اشتغال غیر رسمی در ایران با توجه به آمار رو به افزایش آن و بررسی ارتباط آن با مهمترین شاخص‌های چکیده کامل
        یکی از ارکان کلیدی در توسعه هر کشوری، مساله اشتغال و چالش‌های مرتبط با آن است که تدوین راهبردهای توسعه در این زمینه و آسیب شناسی آن بر کسی پوشیده نیست. پژوهش حاضر با هدف تبیین اشتغال غیر رسمی در ایران با توجه به آمار رو به افزایش آن و بررسی ارتباط آن با مهمترین شاخص‌های توسعه زندگی کاری از جمله رضایت/نارضایتی شغلی، نگرش شغلی و کیفیت زندگی کاری انجام گرفته است. پژوهش حاضر برحسب نوع داده‌ها، از نوع کیفی-کمی و براساس مدت زمان گردآوری داده‌ها، مقطعی محسوب می‌شود. جامعه آماری پژوهش را کارگران رسمی و غیر رسمی در کارگاه‌های کوچک و متوسط در شهرهای منتخب ایران تشکیل می‌دهد. باتوجه به حجم بالای جامعه آماری و دشواری دسترسی به تمام کارگران، اقدام به نمونه گیری از 980 نفر از آنان به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای گردید. در نهایت 887 پرسشنامه قابل قبول جمع آوری شد که از این تعداد، 489 پرسشنامه مربوط به کارگران غیر رسمی و 398 پرسشنامه مربوط به کارگران رسمی بود. داده‌های جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های رضایت شغلی، نگرش شغلی و کیفیت زندگی کاری در مورد کارکنانی که اشتغال غیر رسمی دارند، به طور معناداری کمتر است. هم‌چنین آمار اشتغال غیر رسمی در شهرهای مورد بررسی، به‌طور میانگین حدود 55 درصد است که باتوجه به افزایش آن در مقایسه با سال‌های قبل و پیامدهای منفی آن به خصوص در توسعه کسب و کار، توصیه‌هایی در جهت حل این مساله ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - عقلانیت لیبرالی و صورت¬بندی بحران¬های زیست¬محیطی (با تاکید بر سند ریو+٢٠)
        عثمان  هدایت اسرین فیضی
        از دهه های آغازین سده بیستم، فشار توسعه صنعتی و کشاورزی، محیط زیست را به طور نمایانی تهدید می کرد، مباحث محیط زیستی همزمان و توامان با مباحث توسعه ای مورد بازاندیشی قرار گرفت. سابقه مباحث توسعه به عنوان یک موضوع مشخص به بعد از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد و نظریات توسعه در چکیده کامل
        از دهه های آغازین سده بیستم، فشار توسعه صنعتی و کشاورزی، محیط زیست را به طور نمایانی تهدید می کرد، مباحث محیط زیستی همزمان و توامان با مباحث توسعه ای مورد بازاندیشی قرار گرفت. سابقه مباحث توسعه به عنوان یک موضوع مشخص به بعد از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد و نظریات توسعه در این دوره در قالب توسعه اقتصادی و نوسازی پدیدار شده است. این امر برگرفته از مدرنیته غربی و ایدئولوژی مسلط آن یعنی لیبرالیسم با طرح ادعای جهان شمولی ارزش هایشان، مستعد حرکت در مسیر یکسان سازی بشریت بر پایه ارزش های لیبرالی و حذف تنوع و تکثر موجود در جهان می شود. مفروضه ی بنیادین این پژوهش، حول این ایده می چرخد که با ظهور مدرنیته غربی و سرمایه داری و گفتمان مسلط آن ها یعنی لیبرالیسم، تغییراتی هم در این مکتب و هم در مباحث توسعه ای روی داده است که زاده و برآمده ی عقلانیت لیبرالی نسبت به توسعه و محیط زیست می باشد. مفروضاً چنین نشان دادیم که این امر با بازاندیشی خود لیبرالیسم متحقق شده است. با استفاده از تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه و نظریات توسعه ای در حوزه ی محیط زیست یعنی نظریات _ تردمیل تولید، تئوری متابولیک و نظریه تردمیل تخریب _ به خوانشی از توسعه پایدار و نمود آن یعنی سند ریو+٢٠ به عنوان دال شناوری که در آن گفتمان لیبرالیسم دچار بحران و وقفه گردیده است، پرداخته ایم. نتایج نشان می دهد که لیبرالیسم به عنوان عقلانیتی که در پی صورتبندی بحران های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در بُعد توسعه ی پایدار بوده است، به شکست انجامیده و این امر بحران زیست محیطی را سبب شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - تحلیل عوامل مؤثر بر رفتارکارآفرینانه سازمانی در راستای توسعه اجتماعی
        علی  سوسرائی مجید نصیری روح اله سمیعی محمدباقر   گرجی
        هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار کارآفرینانه سازمانی در راستای توسعه اجتماعی در دادگستری استان گلستان بود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- پیمایشی بود که با رویکرد آمیخته اکتشافی انجام شده است. جامعه آماری در مرحله کیفی، 11 نفر از خبرگان دان چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار کارآفرینانه سازمانی در راستای توسعه اجتماعی در دادگستری استان گلستان بود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- پیمایشی بود که با رویکرد آمیخته اکتشافی انجام شده است. جامعه آماری در مرحله کیفی، 11 نفر از خبرگان دانشگاهی و سازمانی بودند که به روش هدفمند با تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند و در مرحله کمی، کارکنان دادگستری استان گلستان به تعداد 1401 نفر بودند و حجم نمونه براساس جدول كرجسي و مورگان 302 نفر تعیین و براي نمونه‌گيري از روش تصادفی ساده استفاده شد. برای شناسایی عوامل از روش دلفی و برای بررسی روابط بین متغیرها از روش معادلات ساختاری با نرم‌افزار SmartPLS3 استفاده شده است. نتایج دلفی نشان داد ابعاد رفتار کارآفرینانه سازمانی شامل 7 بعد (رفتاری، محیطی، محتوایی، زمینه‌ای، ارتباطی، ساختاری، فردی) است و نتایج معادلات‌ ساختاری نشان داد ابعاد (رفتاری، محیطی، محتوایی، زمینه‌ای، ارتباطی، ساختاری، فردی) به ترتیب به میزان 346/0 ، 408/0 ، 363/0 ، 378/0، 350/0، 424/0 و 398/0 بر رفتار کارآفرینانه سازمانی تأثیر معنی‌داری دارند. همچنین رفتار کارآفرینانه سازمانی بر توسعه اجتماعی به میزان 823/0 تأثیر معنی‌داری دارد. همچنین رفتار کارآفرینانه سازمانی بر توسعه اجتماعی به میزان 823/0 تأثیر معنی‌داری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - بازشناسی ظرفیتهای رقابت¬پذیری زمینه¬گرای شهری در توسعه شهرها و مناطق
        اصغر مولایی
        زمینه ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت پذیری و توسعه شهری و منطقه-ای دارا باشد. جستجوی زمینه های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت های رقابتی پایداری را پیش-روی رقابت پذیری می نهد که اتکاء چکیده کامل
        زمینه ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت پذیری و توسعه شهری و منطقه-ای دارا باشد. جستجوی زمینه های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت های رقابتی پایداری را پیش-روی رقابت پذیری می نهد که اتکاء بر آنها آینده ای مطلوب را نمایان می سازد. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه زمینه های هویتی در رقابت پذیری شهری و چگونگی ایجاد مزیت های رقابتی زمینه گرا می باشد که با روش پژوهش تحلیلی و اسنادی با راهبردی زمینه-مدار انجام شده است. مزیت های رقابتی زمینه گرا در زمینه های طبیعی، جغرافیایی، تاریخی، فضایی_کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی قابل تعریف است. زمینه ها به عنوان مجموعه ای از عناصر ذاتی و جدایی ناپذیر پدیده ها، تجلی گر هویت آنهاست. زمینه های شهرها و مناطق، برخاسته از ابعاد سازنده مکانی، زمانی، فرهنگی، اجتماعی و سایر مولفه های وجودی است. این زمینه ها معرف هویت پویای شهرها و مناطق در گذر زمان و مکان و وجه تمایز آنها محسوب می شود. شناخت و تمرکز و تاکید بر زمینه های ارزشمند هویتی شهرها و مناطق در راستای توانمندسازی و پایداری می تواند به ارتقای رقابت پذیری آنها کمک نماید. به عبارت دیگر، زمینه ها محل رشد، ترقی و قدرت رقابتی شهرها و مناطق می باشند. مهمترین راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: احترام به زمینه ها در توسعه شهری و منطقه ای، خلق مزیت های رقابتی معطوف به زمینه ها و برندسازی آنها، توسعه زیرساختهای گردشگری مذهبی؛ برندسازی و توسعه زیرساختهای گردشگری تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، طبیعی و زیست محیطی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - توسعه سیاسی و تاثیر آن بر محیط کسب و کار
        سعید امیدیان پور يگانه اختري
        ازجمله عوامل مؤثر بـر رشـد اقتصادی میتوان به توسعه سیاسی و آزادی اقتصادی اشاره کرد. محیط کسب و کاری از جمله شاخصهای تعیین کننده وضعیت اقتصادی کشور ها است که سازمان های جهانی، سرمایه گذاران و تولیدکنندگان بر اساس آن به تجزیه و تحلیل موقعیت اقتصادی کشورها میپردازند. بهبو چکیده کامل
        ازجمله عوامل مؤثر بـر رشـد اقتصادی میتوان به توسعه سیاسی و آزادی اقتصادی اشاره کرد. محیط کسب و کاری از جمله شاخصهای تعیین کننده وضعیت اقتصادی کشور ها است که سازمان های جهانی، سرمایه گذاران و تولیدکنندگان بر اساس آن به تجزیه و تحلیل موقعیت اقتصادی کشورها میپردازند. بهبود محیط کسب و کار در کشورها منجر به بهبود شرایط برای فعالیت مؤثر و مفید تمام فعالان اقتصادی گردیده تا تمامی بخشها بتوانند از موقعیت بالقوه خود استفاده کنند. این امر باعث افزایش سرمایه گذاری داخلی و خارجی، فرصتهای شغلی و بهره وری عوامل تولید و بهبود بسیاری دیگر از مؤلفه های اقتصادی و اجتماعی خواهد شد. محیط کسب و کار، از عوامل مهمی تأثیر میپذیرد که بی تردید یکی از مهمترین آنها، اقتصاد سیاسی میباشد.از این رو، مطالعه حاضر به بررسی تطبیقی تاثیر توسعه سیاسی بر محیط کسب وکار می پردازد. همچنین در یک برهه تاریخی مدارک نشان میدهند که دولت ها فعالیت نامتعارفی مانند سرکوب معترضان و عدم وجود آزادی عمل در انتخابات و عدالت در سیستم های سیاسی وجود داشته است. با گذشت زمان روند سیاسی در کشوری مانند آمریکا رو به به تحول رفت و روندی به سوی سازمانی شدن در پیش گرفت که باعث ایجاد کنسرسیوم های سیاسی شد. بر اساس نتایج مطالعه میتوان بیان داشت، کشورهایی که در بهبود شاخصهای اقتصاد سیاسی موفقتر عمل کردهاند دارای محیط کسب و کار بهتری هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - عوامل تأثيرگذار بر توسعه در کره جنوبی
        زهرا صادقی محمدباقر بهشتی
        پايان جنگ جهاني دوم آغاز دوره اي براي نوسازي و دستيابي به توسعه در كشورهاي مختلف بوده است و كشورهاي اروپايي و آسيايي بسياري به فراخور شرايط شان راهكارها و رويكردهاي مختلفي را براي اقدام به توسعه به كار گرفته اند. کره جنوبی یکی از این کشورهاست. کشوری که با تاریخی کهن یکی چکیده کامل
        پايان جنگ جهاني دوم آغاز دوره اي براي نوسازي و دستيابي به توسعه در كشورهاي مختلف بوده است و كشورهاي اروپايي و آسيايي بسياري به فراخور شرايط شان راهكارها و رويكردهاي مختلفي را براي اقدام به توسعه به كار گرفته اند. کره جنوبی یکی از این کشورهاست. کشوری که با تاریخی کهن یکی از یکپارچه ترین و با ثبات-ترین کشورهای جهان به شمار می رود. توسعه این کشور که بعد از پایان جنگ جهانی دوم و استعمار ژاپن آغاز می شود، نمونه ای غیر معمول و سریع از توسعه در بازه ی زمانی بسیار کوتاه است. کره جنوبی کشور علی رغم از سر گذراندن تجربه ی تلخ مستعمره بودن، اتفاقاتی که پس از جنگ جهانی رخ داد و تقسیم شبه جزیره به دو بخش شمالی و جنوبی و جنگ داخلی ای که پیامد آن بود و همچنین فقر شدید و نیاز مبرم به کمک های بین المللی هم اکنون در کنار تايوان، سنگاپور و هنگ كنگ یکی از چهار ببر آسیا به شمار می رود. داشتن دولت های اقتدارگرا و در عین حال توسعه گرا، حس ناسیونالیسم قوی در برابر بیگانگان، فرهنگ كنفسيونيستی، تمرکز بر استراتژی توسعه صادرات، گسترش سیستم آموزشی همگام با نیازها و تحولات اقتصادی کشور از عوامل تأثيرگذاری هستند که در این مقاله به آنها پرداخته شده است. در انتها نیز مدل توسعه کره جنوبی ارائه می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار
        پیمان  عیاری نادر  بهلولی غلامرضا  رحیمی
        دستیابی به رفاه عمومی تنها از رهگذر سیاست‌گذاری عمومی با نقش‌آفرینی نخبگان میسر می‌شود. مطالعه حاضر نیز با ‌هدف ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار صورت گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است و از لحاظ ماه چکیده کامل
        دستیابی به رفاه عمومی تنها از رهگذر سیاست‌گذاری عمومی با نقش‌آفرینی نخبگان میسر می‌شود. مطالعه حاضر نیز با ‌هدف ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار صورت گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است و از لحاظ ماهیت و شکل اجراء به صورت توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل نخبگان سیاست‌گذاری عمومی است. نمونه‌گیری با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری صوت گرفت و در نهایت با 11 نفر اشباع نظری حاصل شد. توزیع پرسشنامه محقق‌ساخته نیز در میان 384 نفر از مدیران سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه که فرمول کوکران تعیین گردید، به روش تصادفی نمونه‌گیری انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه می‌باشد. جهت تحلیل مصاحبه‌های تخصصی از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد (گراندد تئوری) و نرم‌افزار MaxQDA و جهت اعتبارسنجی الگو نیز از روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار Smart PLS استفاده شده است.‌ براساس مدل پارادایمی پژوهش شرایط علی شامل عوامل اقتصادی، فرهنگی، فنی و تکنولوژیکی است که بر سیاست‌گذاری عمومی اثر می‌گذارند. سیاست‌گذاری عمومی نیز به عنوان پدیده محوری بر ارزیابی اجرای خط‌مشی‌های رفاهی موثر است. در این میان نخبگان شرایط زمینه‌ای را فراهم می‌آورند از سوی دیگر تضاد منافع در اجرای خط‌مشی‌های رفاهی نیز شرایط مداخله‌گر هستند. در نهایت از طریق ارزیابی اجرای خط‌مشی‌های رفاهی دستیابی به توسعه پایدار قابل حصول است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - هم¬کنشی سیاست¬ پژوهی؛ حلقه مفقوده در فرآیند نظام برنامه¬ریزی توسعه ایران
        محمد علي احمدي شاپورآبادي سيده ليلا متقي
        با وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه و چکیده کامل
        با وجود اهمیت و جایگاه تفکرات علمی و نقش بارز پژوهش در سیاستگذاری های توسعه ، بازتاب وضع موجود و آسیب شناسی عدم تحقق اسناد و برنامه های توسعه کشور، از نوعی ناکارکردی و یا بدکارکردی و یا عدم بکارگیری یافته ها و توصیه های سیاستی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری توسعه و عدم تعامل و هم کنشی سیاست پژوهی در سطوح بالادستی (فراقوه ای) حکایت دارد که اغلب باعث شده سیاست گذاریها از قابلیت اثربخشی در فرآیند توسعه برخوردار نباشند. با این وصف، نوشتار حاضر که با روش اسنادی و بر پایه تحلیل ثانویه داده های کیفی حاصل از مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی های برنامه های توسعه در ایران(1393) در راستای شناسایی آسیب هایی که مرتبط با فقدان هم کنشی سیاست پژوهی در برنامه های توسعه ایران از یک سو و شناسایی کاستی های مربوط به تعدد و موازی کاری های نهادها و دستگاه های دارای مراکزسیاست پژوهی و عدم انسجام اسناد و برنامه های توسعه ای از دیگر سو سازماندهي گرديده است. مهم ترین یافته ها نشان داده است از بین 99 آسیب و ایراد بررسی شده در مطالعه فراتحلیلی بر آسیب شناسی برنامه های توسعه ایران (1393)، 38 آسیب و ایراد مربوط به جنبه های مطالعاتی و پژوهشی و از سنخ سیاست پژوهی شناسایی گردید . به دیگر سخن 4/38 درصد از آسيب هاي برنامه هاي توسعه و عدم تحقق اسناد و برنامه هاي توسعه كشور معطوف به کاستی های مطالعاتی در سطوح تهیه برنامه های توسعه؛ پیش از برنامه ریزی ، سطح محتوایی، سطح فرآیندی و سطح اجرایی است. در این راستا بیشترین کاستی و آسیب های مطالعاتی و سیاست پژوهی مربوط به سطح محتوایی برنامه ریزی با 2/69 درصد و کمترین با 24 درصد مربوط به سطح پيش نيازهاي برنامه ريزي مشخص شده است. به منظور ظرفیت سازی و زمینه سازیها و جلوگیری از موازی کاریها، مهندسی بالادستی (فراقوه ای) هم کنشی سیاست پژوهی و نظارت پژوهی در سیاستگذاری های توسعه کشور به عنوان نخستین گام در بازنگری نظام برنامه ریزی توسعه در ایران با تاکید بر برنامه هفتم توسعه ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - سنجش درجه توسعه یافتگی شهرستان‌های استان گیلان در بخش کشاورزی
        یوسف قنبری سهیلا  دالوندی مارال  ریاحی
        در جوامعی همچون کشور ما تا قبل از روی کار آمدن درآمدهای نفتی، اقتصاد ملی بر پایه کشاورزی استوار بود و تنها منبع تأمین خزانه و هزینه های دولت به شمار می رفت. در عصر حاضر با وجود کاهش نقش این بخش در اقتصاد، هنوز مطالعه کارکرد بخش های اقتصادی در چارچوب اقتصاد کلان ملی مؤید چکیده کامل
        در جوامعی همچون کشور ما تا قبل از روی کار آمدن درآمدهای نفتی، اقتصاد ملی بر پایه کشاورزی استوار بود و تنها منبع تأمین خزانه و هزینه های دولت به شمار می رفت. در عصر حاضر با وجود کاهش نقش این بخش در اقتصاد، هنوز مطالعه کارکرد بخش های اقتصادی در چارچوب اقتصاد کلان ملی مؤید نقش قابل توجه بخش کشاورزی در کشور است. کشاورزی رکن اصلی معیشت و اقتصاد مردم گیلان به شمار می‌رود. اما مسئله ای که در این میان کمتر به آن توجه شده است، عدالت و توازن منطقه ای در برخورداری از امکانات و خدمات کشاورزی در بین شهرستان های استان گیلان است. در واقع شواهد حاکی از آن است که برخی از شهرستان ها از نظر توسعه یافتگی در سطوح بالاتری قرار دارند و از این حیث، عدم تعادل در بین شهرستان ها وجود دارد. روش انجام پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از آمارنامه کشاورزی استان گیلان (1393) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از مدل های آنتروپی شانون و تاپسیس استفاده گردید. نتایج مدل تاپسیس در گروه شاخص های «ابزارآلات و فناوری های کشاورزی» نشان داد که شهرستان های رشت، صومعه سرا، لاهیجان و طوالش در سطح اول از توسعه یافتگی قرار دارند. شهرستان های آستانه اشرفیه، رودسر، بندرانزلی، شفت و فومن در سطح دوم و شهرستان های لنگرود، املش، سیاهکل، رودبار، رضوانشهر و ماسال و آستارا در سطح سوم قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری و تولید دانش در کشورهای منتخب اروپا برای اصلاح ساختار سیاست¬گذاری در ایران
        اسرین رحمانی سید محمدباقر  نجفی محمد شریف  کریمی
        در الگوی تولید دانش بنیان، دانش و نوآوری مهم ترین عوامل تولید هستند لذا تولید دانش و نوآوری کلید اصلی رشد و توسعۀ اقتصادی به شمار می آید. فرایند تولید دانش و نوآوری نیازمند بسترسازی است؛ در این مقاله به بررسی میزان تأثیر سه عامل، مخارج حوزۀ تحقیق و توسعه، آموزش و همچنی چکیده کامل
        در الگوی تولید دانش بنیان، دانش و نوآوری مهم ترین عوامل تولید هستند لذا تولید دانش و نوآوری کلید اصلی رشد و توسعۀ اقتصادی به شمار می آید. فرایند تولید دانش و نوآوری نیازمند بسترسازی است؛ در این مقاله به بررسی میزان تأثیر سه عامل، مخارج حوزۀ تحقیق و توسعه، آموزش و همچنین زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید دانش و نوآوری پرداخته می شود. هدف شناسایی عوامل مؤثر بر تحقق اقتصاد دانش بنیان به منظور سیاست گذاری برای تحقق آن در اقتصاد ایران است. میزان حق امتیازهای انحصاری به عنوان شاخصی برای تولید دانش و نوآوری در نظر گرفته شده است. کشورهای مورد مطالعه در این مقاله بیست و سه کشور منتخب عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی هستند. برای مدل سازی از روش پانل دیتا استفاده شده است. دست یابی به یک رابطۀ مثبت و معنادار میان سه متغیر مخارج حوزه تحقیق و توسعه، آموزش و زیرساخت فناوری با میزان حق امتیازهای انحصاری، از نتایج این پژوهش می-باشد. نتایج برآوردها نشان می دهند که این سه عامل اهمیت بسزایی در فرایند تولید دانش و نوآوری دارند، به گونه ای که عدم توجه به آن ها عملا تولید دانش و نوآوری را با موانع جدی روبرو خواهد کرد. همچنین مقایسه میان نمودارهای توصیفی داده های مربوط به این سه متغیر برای ایران و کشورهای منتخب گویای عدم برقراری شرایط مطلوب در ایران می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - واکاوی فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی در ایران
        بهروز روستاخیز سمیه کاظمی
        تشکل‌های تعاونی به‌مثابة نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولت‌ها در حل مسائل اجتماعی تلقی می‌شوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهره‌گیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. ا چکیده کامل
        تشکل‌های تعاونی به‌مثابة نهادهایی کهن که متکی بر سرمایۀ اجتماعی هستند، در دوران مدرن نیز از یاریگران دولت‌ها در حل مسائل اجتماعی تلقی می‌شوند. در قوانین ایران نیز با هدف بهره‌گیری از ظرفیت این نهادها، ابتکاراتی چون تأسیس تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی مطرح شده است. اما این تعاونی‌ها در عمل با چالش‌هایی مواجه بوده‌اند که موجب عدم‌توفیق آن‌ها شده است. از همین رو، پژوهش حاضر مبتنی بر یک رویکرد کیفی و با هدف دست‌یابی به راهبردهایی پیشنهادی در جهت استفاده از ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود برای تعاونی‌های مذکور به‌منظور مقابله با چالش‌های پیش روی آن‌ها انجام شده است. در این راستا در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر علاوه بر منابع و اسناد مکتوب و اینترنتی، متن گفت‌وگو با ۳۰ نفر از صاحب‌نظران، ذی‌نفعان و ذی‌مدخلان این حوزه نیز به شیوة «تحلیل مضمون» تحلیل شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، تعاونی‌های مذکور از «ظرفیت‌ها و فرصت‌های قانونی تسهیل‌گر»، امکان «نیل به انتفاع عمومی در چهارچوب ظرفیت‌ها و فرصت‌های اقتصادی» و پتانسیل «شکوفایی ظرفیت‌های بومی و محلی شهرستان‌ها» برخوردارند و در برابر خود، چالش‌هایی همچون «رویه‌های قانونی دست‌‌وپا‌گیر و عدم‌ضمانت اجرایی آن‌ها»، «تعامل نامطلوب و ‌حمایت‌نکردن بایستة ساختارهای دولتی از تعاونی‌ها»، «دشواری‌ در تأمین مالی فعالیت‌ها» و «نهادینه‌شدن بی‌اعتمادی به تعاونی‌ها» را دارند. در نهایت، بر اساس یافته‌های پژوهش، این راهبردها برای موفقیت تعاونی‌های توسعه و عمران شهرستانی پیشنهاد شده است: «تدقیق قوانین»؛ «اعتمادسازی ساختاری»؛ «تبلیغات کارآمد و آموزش»؛ «توسل به مدیریت تاب‌آور»؛ «شبکه‌سازی»؛ و «کارآفرینی اجتماعی مبتنی بر احصاء و استفاده از ظرفیت‌های محلی». پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - طراحی الگوی مدیریت امنیت غذایی در ایران
        رضا اسکندری مهربان هادی پیکانی اکبر اعتباریان خوراسگانی
        هدف پژوهش حاضر طراحی الگوي مدیریت امنیت غذایی در ايران با تاکید بر تجارب کشورهای موفق در این زمینه بوده است.اين پژوهش از نظرهدف،اكتشافي و از نظر روش،تلفيقي از روش هاي كيفي و كمي بود.در مرحله اول از روش كيفي و از نوع تحليل محتواي مقوله اي(استقرايي)استفاده شد و جهت جمع آ چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر طراحی الگوي مدیریت امنیت غذایی در ايران با تاکید بر تجارب کشورهای موفق در این زمینه بوده است.اين پژوهش از نظرهدف،اكتشافي و از نظر روش،تلفيقي از روش هاي كيفي و كمي بود.در مرحله اول از روش كيفي و از نوع تحليل محتواي مقوله اي(استقرايي)استفاده شد و جهت جمع آوري اطلاعات از منابع مكتوب و الكترونيكي در حوزه امنيت غذايي به صورت هدفمند بهره برده شد.يافته هاي تحليل محتواي منابع بر اساس نظر كانون خبرگان(متشكل از پنج نفر از اساتيد رشته مديريت دولتي)در يك نظام استقرايي الگوي اوليه از مديريت امنيت غذايي(متشكل از 211مفهوم،61مقوله و 12 بعد) را ارائه نموده و در ادامه از طريق تكنيك دلفي و با ابزار پرسشنامه،الگوي بدست آمده در معرض قضاوت اعضاي دلفي قرار داده شد.در اين مرحله از تحقيق 12 نفر از متخصصان علمي و عملي(اعضاي هيئت علمي دانشگاه و مسئولان وزرات بهداشت)به عنوان نمونه آماري با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند براي كانون دلفي انتخاب شدند.در مرحله بعد الگوي برآمده از كانون دلفي در يك جامعه ي بزرگتر آزمون شد.جامعه آماري در اين مرحله شامل 2600 نفر از كارشناسان صنايع غذايي مستقر در شهرك هاي صنايع غذايي اصفهان بود كه با استفاده از جدول مورگان 335 نمونه محاسبه گرديد و به روش نمونه گيري در دسترس 310 پرسشنامه جمع آوري گرديد.ارزيابي الگو از طريق تحليل عاملي تاييدي و همچنين محاسبه ي پايايي و روايي صورت گرفته است.در نهايت الگوي مديريت امنيت غذايي در ايران با170 مفهوم،58مقوله و 12 بعد بدست آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - تحلیل عوامل مؤثر بر رفتارکارآفرینانه سازمانی در راستای توسعه اجتماعی
        علی  سوسرائی مجید نصیری روح اله سمیعی محمدباقر  گرجی
        هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار کارآفرینانه سازمانی در راستای توسعه اجتماعی در دادگستری استان گلستان بود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- پیمایشی بود که با رویکرد آمیخته اکتشافی انجام شده است. جامعه آماری در مرحله کیفی، 11 نفر از خبرگان دان چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار کارآفرینانه سازمانی در راستای توسعه اجتماعی در دادگستری استان گلستان بود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- پیمایشی بود که با رویکرد آمیخته اکتشافی انجام شده است. جامعه آماری در مرحله کیفی، 11 نفر از خبرگان دانشگاهی و سازمانی بودند که به روش هدفمند با تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند و در مرحله کمی، کارکنان دادگستری استان گلستان به تعداد 1401 نفر بودند و حجم نمونه براساس جدول كرجسي و مورگان 302 نفر تعیین و براي نمونه‌گيري از روش تصادفی ساده استفاده شد. برای شناسایی عوامل از روش دلفی و برای بررسی روابط بین متغیرها از روش معادلات ساختاری با نرم‌افزار SmartPLS3 استفاده شده است. نتایج دلفی نشان داد ابعاد رفتار کارآفرینانه سازمانی شامل 7 بعد (رفتاری، محیطی، محتوایی، زمینه‌ای، ارتباطی، ساختاری، فردی) است و نتایج معادلات‌ ساختاری نشان داد ابعاد (رفتاری، محیطی، محتوایی، زمینه‌ای، ارتباطی، ساختاری، فردی) به ترتیب به میزان 346/0 ، 408/0 ، 363/0 ، 378/0، 350/0، 424/0 و 398/0 بر رفتار کارآفرینانه سازمانی تأثیر معنی‌داری دارند. همچنین رفتار کارآفرینانه سازمانی بر توسعه اجتماعی به میزان 823/0 تأثیر معنی‌داری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - مطالعه و تحلیل اثرات متغیرهای توسعه ای موثر بر جذب مازاد سرمایه در مناطق کمتر توسعه یافته کشور
        افشین  کسالائی میثم موسائی رضا علی محسنی خلیل میرزایی
        مطالعه حاضر به بررسی عوامل موثر بر جذب مازاد سرمایه در مناطق کمتر توسعه یافته ایران در طی سالهای 1400-1395 می پردازد. جهت بررسی موضوع فوق تاثیر متغیرهای مستقل(شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و سیاسی) بر متغیروابسته(میزان جذب مازاد سرمایه) مورد بررسی قرار می گیر چکیده کامل
        مطالعه حاضر به بررسی عوامل موثر بر جذب مازاد سرمایه در مناطق کمتر توسعه یافته ایران در طی سالهای 1400-1395 می پردازد. جهت بررسی موضوع فوق تاثیر متغیرهای مستقل(شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و سیاسی) بر متغیروابسته(میزان جذب مازاد سرمایه) مورد بررسی قرار می گیرد. جامعه آماری در این پژوهش 31 استان کشور می باشد که در این میان 4 استان کم تر برخوردار(کمتر توسعه یافته)، (کردستان، هرمزگان، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان) با توجه به بررسی های انجام شده (با تکیه بر سه اصل فرصت ها، قابلیت ها و دستاوردها) به صورت هدفمند به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. روش تحقیق این پژوهش از نوع روش های میکس متد (کمی-کیفی) بوده و از تکنیک های دلفی فازی، تاپسیس- تحلیل عاملی، معادلات ساختاری – تفسیری و معادلات ساختاری درآن استفاده شده است. داده‌های کمی و کیفی با روش‌های ذکرشده جمع آوری شده و با استفاده ازآزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل و تبیین قرار گرفته اند. این پژوهش با هدف "طراحی الگو و سازوکارهای افزایش قابلیت جذب مازاد سرمایه در مناطق کمتر توسعه‌یافته (کمتر برخوردار) و با فرضیات شاخص های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، سیاسی و حقوقی بر جذب مازاد سرمایه تاثیر دارد انجام شده و نتایج به دست آمده حاکی از این است که فرضیه های مطرح شده تأیید شده و متغیرمستقل بر متغیر وابسته اثرگذار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - ارزیابی درجه توسعه یافتگی استان گلستان در طول برنامه های چهارم تا ششم توسعه
        حسن دلیری
        برنامه های توسعه در ایران با هدف ارتقا میزان توسعه یافتگی کشور طراحی می شود. اما نیاز است برای پایش و ارزیابی میزان تحقق اهداف برنامه مطالعاتی انجام گردد. در این مطالعه، با استفاده از روش تحلیل عاملی، میزان توسعه یافتگی استان گلستان در طول برنامه های توسعه چهارم تا ششم چکیده کامل
        برنامه های توسعه در ایران با هدف ارتقا میزان توسعه یافتگی کشور طراحی می شود. اما نیاز است برای پایش و ارزیابی میزان تحقق اهداف برنامه مطالعاتی انجام گردد. در این مطالعه، با استفاده از روش تحلیل عاملی، میزان توسعه یافتگی استان گلستان در طول برنامه های توسعه چهارم تا ششم مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفته است. به منظور بررسی این موضوع از سه دسته شاخص الف. توسعه یافتگی اقتصاد کلان ب. توسعه یافتگی اجتماعی فرهنگی ج. توسعه یافتگی زیرساختی و برخورداری استفاده شد و برای هر یک از آنها توسعه یافتگی نسبی و مطلق استان محاسبه شد. نتایج نشان از آن دارد که از برنامه چهارم تا برنامه ششم، توسعه یافتگی مطلق استان 58/1 درصد ضعیف تر و توسعه یافتگی نسبی استان در مقایسه با کل کشور 4/3 درصد کمتر شده است. به عبارت دیگر اولاً استان گلستان در مقایسه با سال ابتدای شروع برنامه، از نظر شاخص توسعه در مقایسه با شرایط خودش در ابتدای برنامه، 58/1 درصد تنزل یافته است، ثانیاً این تنزل توسعه، 4/3 درصد بیشتر از متوسط کل کشور بوده است. بنابراین نیاز است در طول برنامه هفتم توسعه، برنامه ریزان استان گلستان تمهیداتی بیاندیشند تا این عقب ماندگی در برنامه های قبل جبران گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم در شهر کرمانشاه
        فاطمه   جلائی پور میثم موسائی نیره پیراهری منصور وثوقی منصور شریفی
        هدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقه‌ای خارج از محل سکونت و کار خود می‌رود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولی‌شان و اط چکیده کامل
        هدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقه‌ای خارج از محل سکونت و کار خود می‌رود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولی‌شان و اطلاق شده است. به طوری که مسافران در مدت اقامت مقصد، فعالیت‌هایی انجام می‌دهند و برای رفع نیازهای آن‌ها تسهیلات ویژه‌ای فراهم می‌شود .گردشگری از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع بشری بر اساس انگیزه، اصل سفر و جابه‌جایی وجود داشته و طی مراحلی سیر تکاملی خود را طی کرده است. تحول اساسی در گردشگری را می‌توان با انقلاب صنعتی شناخت که تحول شگرفی در زندگی و به خصوص حمل‌ و نقل به وجود آورد. امروزه فعالیت‌های گردشگری به عنوان بخش چهارم فعالیت‌های انسان پس از کشاورزی و صنعت و خدمات محسوب می‌گردد و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در سال 2020 میلادی به‌عنوان سودآورترین صنعت جهان درآید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در توسعه صنعت گردشگری باید به نقاط قوت آن در کرمانشاه از جمله وجود آثار تاریخی و میراث فرهنگی غنی در کنار وجود زیر ساخت های عمرانی توجه وافر داشت و از ظرفیت بالقوه توسعه این صنعت استفاده کرد. با طراحی چنین الگویی انتظار می رود توسعه گردشگری به شکل معناداری باعث افزایش سطح درآمد، اشتغال و افزایش بهره وری گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - مزیت ارزش های میراث صنعتی در حفاظت و توسعه گردشگری راه آهن سراسری ایران
        مرتضی  فرح بخش حمید ندیمی علیرضا رازقی
        ارزش ها از مباحث اصلی مرتبط با میراث فرهنگی است، کلیه فعالیت ها در میراث از شناخت، مستند نگاری، حفاظت و معرفی جهت تداوم ارزش ها است. راه آهن سراسری ایران بخشی از میراث صنعتی و فرهنگی بوده و تاثیر مهمی بر تاریخ معاصر داشته و واجد ویژگی های متنوع اجتماعی، اقتصادی، فرهنگ چکیده کامل
        ارزش ها از مباحث اصلی مرتبط با میراث فرهنگی است، کلیه فعالیت ها در میراث از شناخت، مستند نگاری، حفاظت و معرفی جهت تداوم ارزش ها است. راه آهن سراسری ایران بخشی از میراث صنعتی و فرهنگی بوده و تاثیر مهمی بر تاریخ معاصر داشته و واجد ویژگی های متنوع اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و فضایی، کالبدی است که ارزش های فراوانی را دربردارند و اولویت سنجی آنها نقش موثری در حفاظت از میراث و توسعه گردشگری صنعتی خواهد داشت. اولویت بندی ارزش های ملموس و ناملموس مستتر در میراث راه آهن از دید متخصصان حوزه های مرتبط در برنامه ریزی ها و سازماندهی مداخلات در جهت هم افزایی حفاظت و گردشگری از عناصر و اجزای ارزشمند آن نقش اساسی دارد. تحقیق حاضر با رویکرد کاربردی- توسعه ای به شیوه توصیفی –تحلیلی و پیمایشی با رجوع به اسناد کتابخانه ای ، استفاده از ابزار پرسشنامه و روش ANP ، به شناخت ، اولویت گذاری و امتیاز دهی میراث راه آهن براساس ارزش ها اقدام نموده است. نتایج حاصل بیانگر آن بوده که از منظر اشتراکی حفاظت و گردشگری، اولویت اول پل ها و اولویت دوم به ایستگاه های راه آهن ، اولویت سوم به چشم اندازهای مرتبط با خطوط راه آهن و در اولویت چهارم وجوه ناملموس و معنوی ، اولویت پنجم به تونل ها و ششم به ساختارها و بقایای وابسته به راه آهن تعلق گرفته که لزوم توجه کلیه ذی مدخلان و تصمیم گیران در ارائه برنامه و اجرای طرح های رابا توجه به این اولویت بندی بیان می دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - عوامل موثر بر توسعه صادرات کالاهای خلاق فرهنگی(مطالعه موردی: استان کرمانشاه)
        آئیژ عزمی علی خزایی
        تنوع بخشی به صادرات کالاهای غیر نفتی یکی از اهداف اقتصاددانان و برنامه ریزان کشور بوده است؛ با این همه در بین کالاهای غیر نفتی توجه کمی به توانمندی های صادرات کالاهای خلاق فرهنگی شده است که این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر صادرات کالاهای غیر نفتی انجام گرفته است. رو چکیده کامل
        تنوع بخشی به صادرات کالاهای غیر نفتی یکی از اهداف اقتصاددانان و برنامه ریزان کشور بوده است؛ با این همه در بین کالاهای غیر نفتی توجه کمی به توانمندی های صادرات کالاهای خلاق فرهنگی شده است که این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر صادرات کالاهای غیر نفتی انجام گرفته است. روش تحقیق کاربردی، توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. روش نمونه گیری تصافی ساده بوده است. جامعه آماری بالغ بر 343 نفر از هنرمندان در عرصه نقاشی، نمایش، خوشنویسی، گرافیک، کتاب، مطبوعات مکتوب بوده است. نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران برابر با 182 نفر بوده است. پایایی تحقیق توسط آلفای کرونباخ با میانگین 79/0 مورد تایید قرار گرفت. روایی تحقیق نیز با استفاده از نظر متخصصان جامعه شناسی و هنر تایید شد. یافته ها نشان می دهند که 7 مولفه عوامل قانونی، مسائل بین المللی، چالش های داخلی، چالش های تولیدی، عوامل آموزشی، چالش های اقتصادی و ویژگی های صنایع خلاق بر صادرات صنایع خلاق فرهنگی موثر هستند نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهند که عوامل قانونی مهمترین مانع بر شر صادرات محصولات فرهنگی خلاق هستند. در مرتبه دوم مسائل بین المللی و چالش های تولید در داخل به عنوان مهمترین موانع قانونی صادرات صنایع خلاق معرفی شده اند. در نهایت یافته های آزمون کروسکال والیس نشان می دهد که تفاوت معنی داری بین چالش های فرهنگی صادرات کالاهای خلاق فرهنگی وجود ندارد. به عبارتی علی رغم تفاوت های ماهوی میان صنایع خلاق فرهنگی، چالش های صادراتی آن ها مشابه بوده و برای حل بخش بزرگی از مشکلات آن ها، می توان سیاست های کلی و مشابهی در پیش گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - بررسی نقش کلیدی توسعه فرهنگی در مسیر پیشرفت کشورهای عقب مانده از روند توسعه
        سعید حق پرست توحید   ولی پور عتیق
        شکل و مسیر توسعه در اکثر کشورهای عقب مانده فعلی جهان،متاسفانه نمونه برداری ناقصی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و گاه مقررات بدون هیچ تغییری فقط از زبانی به زبان دیگر ترجمه شده است. مسلم است که فرهنگ سنتی یک کشور عقب مانده جهان سومی نمی تواند الگویی که برای فرهنگ چکیده کامل
        شکل و مسیر توسعه در اکثر کشورهای عقب مانده فعلی جهان،متاسفانه نمونه برداری ناقصی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و گاه مقررات بدون هیچ تغییری فقط از زبانی به زبان دیگر ترجمه شده است. مسلم است که فرهنگ سنتی یک کشور عقب مانده جهان سومی نمی تواند الگویی که برای فرهنگ دیگران ساخته شده است را بپذیرد. پژوهش حاضر در پاسخ به این پرسش می باشد که: فرهنگ چه کارکرد و نقشی را در مسیر پیشرفت کشورهای عقب مانده از روند توسعه می تواند ایفا نماید؟ فرضیه پژوهش حاضر این می باشد که پیشرفت و توسعه پایدار یک جامعه متکی بر فرهنگ پذیری اعضای آن جامعه است و تا زمانی که الگوهای فرهنگی کشورها موافق با مؤلفه های توسعه نباشد، راه توسعه این کشورها میسر نخواهد بود و برای قرار گرفتن در مسیر توسعه ابتدا باید به اصلاح فرهنگ کشورهای عقب مانده، در راستای توافق با مؤلفه های توسعه همت گماشت. پژوهش حاضر به لحاظ روش توصیفی _ تحلیلی می باشد. در نتیجه تغییرات بنیادی در مسیر توسعه برای هر جامعه ای باید با فرهنگ و سنن آن جامعه هماهنگ باشد و از تمام عوامل فرهنگی برای اجرای صحیح آن کمک گرفت در غیر این صورت مسیر پیشرفت و توسعه در این کشورها هر چند متعالی محکوم به شکست است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - توسعه سياسي و تاثير آن بر محیط کسب و کار
        سعید امیدیان پور يگانه اختري
        توسعه سیاسی به عنوان یکی از عوامل مهم در تحولات اقتصادی و اجتماعی، تأثیر بسزایی بر محیط کسب و کار دارد. تغییرات سیاسی و قوانین حاکمیت، مستقیم و غیرمستقیم بر شرکت‌ها و بازارها تأثیر می‌گذارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی توسعه سياسي و تاثير آن بر محیط کسب و کار می باشد، که رو چکیده کامل
        توسعه سیاسی به عنوان یکی از عوامل مهم در تحولات اقتصادی و اجتماعی، تأثیر بسزایی بر محیط کسب و کار دارد. تغییرات سیاسی و قوانین حاکمیت، مستقیم و غیرمستقیم بر شرکت‌ها و بازارها تأثیر می‌گذارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی توسعه سياسي و تاثير آن بر محیط کسب و کار می باشد، که روش پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی می‌باشد. آنچه که از نتایج این پژوهش برآمده است این است که تغییرات در سیاست‌های مالی، تجاری و مقررات دولت، می‌توانند به تغییراتی در نرخ بهره، نرخ تورم، نوسانات بازار سهام و حجم کسب و کار منجر شوند. همچنین، توسعه سیاسی می‌تواند تأثیر مستقیم بر شرایط کاری و استخدام در شرکت‌ها داشته باشد. بنابراین، شرکت‌ها باید برای پیش‌بینی تغییرات سیاسی و تأثیر آن بر کسب و کار خود آماده باشند و سیاست‌های خود را باتوجه به این تغییرات بروز رسانی کنند. همکاری نزدیک و صحیح بین دولت و بخش خصوصی، می‌تواند به توسعه پایدار و رشد اقتصادی منجر شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - بازشناسی ظرفیتهای رقابت¬پذیری زمینه¬گرای شهری در توسعه شهرها و مناطق
        اصغر مولایی
        زمینه¬ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می¬توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت-پذیری و توسعه شهری و منطقه¬ای دارا باشد. جستجوی زمینه¬های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت¬های رقابتی پایداری را پیش¬روی رقابت¬پذیری می¬نهد که اتکاء بر آنها چکیده کامل
        زمینه¬ها به مثابه عوامل و عناصر ارزشمند بومی می¬توانند جایگاهی پررنگ در بازتعریف رقابت-پذیری و توسعه شهری و منطقه¬ای دارا باشد. جستجوی زمینه¬های هویتی بویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مزیت¬های رقابتی پایداری را پیش¬روی رقابت¬پذیری می¬نهد که اتکاء بر آنها آینده¬ای مطلوب را نمایان می¬سازد. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه زمینه¬های هویتی در رقابت¬پذیری شهری و چگونگی ایجاد مزیت¬های رقابتی زمینه¬گرا می¬باشد که با روش پژوهش تحلیلی و اسنادی با راهبردی زمینه¬مدار انجام شده است. مزیت¬های رقابتی زمینه¬گرا در زمینه¬های طبیعی، جغرافیایی، تاریخی، فضایی_کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی قابل تعریف است. زمینه¬ها به عنوان مجموعه¬ای از عناصر ذاتی و جدایی¬ناپذیر پدیده¬ها، تجلی¬گر هویت آنهاست. زمینه¬های شهرها و مناطق، برخاسته از ابعاد سازنده مکانی، زمانی، فرهنگی، اجتماعی و سایر مولفه¬های وجودی است. این زمینه¬ها معرف هویت پویای شهرها و مناطق در گذر زمان و مکان و وجه تمایز آنها محسوب می¬شود. شناخت و تمرکز و تاکید بر زمینه¬های ارزشمند هویتی شهرها و مناطق در راستای توانمندسازی و پایداری می¬تواند به ارتقای رقابت¬پذیری آنها کمک نماید. به عبارت دیگر، زمینه¬ها محل رشد، ترقی و قدرت رقابتی شهرها و مناطق می¬باشند. مهمترین راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: احترام به زمینه¬ها در توسعه شهری و منطقه¬ای، خلق مزیت¬های رقابتی معطوف به زمینه¬ها و برندسازی آنها، توسعه زیرساختهای گردشگری مذهبی؛ برندسازی و توسعه زیرساختهای گردشگری تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، طبیعی و زیست محیطی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - سنجش و تحلیل درجه توسعه یافتگی بخش کشاورزی در شهرستان های استان قزوین
        یوسف قنبری سعیده سلیمیان
        امروزه كشاورزی بخشي جدايي ناپذير در اقتصاد ملّي و يكي از محورهای توسعه است و اهمیت این مهم بر هیچ کس پوشیده نیست. عدم توسعه کشاورزی و نابرابری در زمینه توسعه کشاورزی خود مهم‌ترین عامل نابرابری در زمینه توسعه روستایی است. شناخت وضعیت برخورداری یا محرومیت شهرستان¬ها، منجر چکیده کامل
        امروزه كشاورزی بخشي جدايي ناپذير در اقتصاد ملّي و يكي از محورهای توسعه است و اهمیت این مهم بر هیچ کس پوشیده نیست. عدم توسعه کشاورزی و نابرابری در زمینه توسعه کشاورزی خود مهم‌ترین عامل نابرابری در زمینه توسعه روستایی است. شناخت وضعیت برخورداری یا محرومیت شهرستان¬ها، منجر به اصلاح سیاست گذاری ها و اولویت ها می شود که در نهایت حرکت به سوی عدالت اجتماعی را به همراه دارد. هدف این پژوهش بررسي درجه توسعه يافتگي شهرستان¬های استان قزوین در زمينه 27 شاخص مورد مطالعه است. با استفاده از اطلاعات آماری و بهره گیری از مدل آنتروپی و تکنیک تاپسیس و درنهایت نمایش توزيع مكاني - فضايي با نرم افزار GIS میزان توسعه يافتگي كشاورزی شهرستان¬های این استان بدست آمد. نتایج حاکی از این است که شهرستان قزوین در سطح بسیار توسعه یافته؛ شهرستان تاکستان در سطح توسعه یافته ؛شهرستان¬های بویین زهرا، آبیک و آوج درسطح متوسط و شهرستان البرز در سطح محروم توسعه كشاورزي قرارگرفته است. شهرستان قزوین با توجه به مرکز استان بودن، برخورداری از وسعت بزرگ و وجود راه ترانزیتی به پایتخت و سایر مراکز استان ها توانسته از سطح توسعه کشاورزی بالایی برخوردارباشدو سایر شهرستان ها نیز با کم شدن شاخص های عدیده و وجود دلایل مختلف از میزان توسعه یافتگی آنان در بخش کشاورزی کاسته شده است. شهرستان البرز به دلیل وسعت پایین خود، وجود مراکز و شهرهای صنعتی ، توجه بیشتر به بخش صنعت و عدم توجه به بخش کشاورزی از توسعه یافتگی در این بخش محروم مانده و درپایین ترین سطح از توسعه قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - عوامل تأثيرگذار بر توسعه در کره جنوبی
        زهرا صادقی محمدباقر بهشتی
        پايان جنگ جهاني دوم آغاز دوره‌اي براي نوسازي و دستيابي به توسعه در كشورهاي مختلف بوده است و كشورهاي اروپايي و آسيايي بسياري به فراخور شرايط‌شان راهكارها و رويكردهاي مختلفي را براي اقدام به توسعه به كار گرفته‌اند. کره‌جنوبی یکی از این کشورهاست. کشوری که با تاریخی کهن یکی چکیده کامل
        پايان جنگ جهاني دوم آغاز دوره‌اي براي نوسازي و دستيابي به توسعه در كشورهاي مختلف بوده است و كشورهاي اروپايي و آسيايي بسياري به فراخور شرايط‌شان راهكارها و رويكردهاي مختلفي را براي اقدام به توسعه به كار گرفته‌اند. کره‌جنوبی یکی از این کشورهاست. کشوری که با تاریخی کهن یکی از یکپارچه‌ترین و با ثبات‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌رود. توسعه این کشور که بعد از پایان جنگ جهانی دوم و استعمار ژاپن آغاز می¬شود، نمونه¬ای غیر معمول و سریع از توسعه در بازه¬ی زمانی بسیار کوتاه است. کره¬جنوبی کشور علی¬رغم از سر گذراندن تجربه¬ی تلخ مستعمره بودن، اتفاقاتی که پس از جنگ جهانی رخ داد و تقسیم شبه جزیره به دو بخش شمالی و جنوبی و جنگ داخلی¬ای که پیامد آن بود و همچنین فقر شدید و نیاز مبرم به کمک¬های بین¬المللی هم اکنون در کنار تايوان، سنگاپور و هنگ¬كنگ یکی از چهار ببر آسیا به شمار می¬رود. داشتن دولت¬های اقتدارگرا و در عین حال توسعه¬گرا، حس ناسیونالیسم قوی در برابر بیگانگان، فرهنگ كنفسيونيستی، تمرکز بر استراتژی توسعه صادرات، گسترش سیستم آموزشی همگام با نیازها و تحولات اقتصادی کشور از عوامل تأثيرگذاری هستند که در در راستای پرسش اصلی این مقاله به آنها پرداخته شده است. در انتها نیز مدل توسعه کره¬جنوبی ارائه می¬گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار
        پیمان  عیاری نادر  بهلولی غلامرضا  رحیمی
        دستیابی به رفاه عمومی تنها از رهگذر سیاست‌گذاری عمومی با نقش‌آفرینی نخبگان میسر می‌شود. مطالعه حاضر نیز با ‌هدف ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار صورت گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است و از لحاظ ماه چکیده کامل
        دستیابی به رفاه عمومی تنها از رهگذر سیاست‌گذاری عمومی با نقش‌آفرینی نخبگان میسر می‌شود. مطالعه حاضر نیز با ‌هدف ارائه الگوی مطلوب سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه با عاملیت نخبگان برای نیل به توسعه پایدار صورت گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای است و از لحاظ ماهیت و شکل اجراء به صورت توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل نخبگان سیاست‌گذاری عمومی است. نمونه‌گیری با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری صوت گرفت و در نهایت با 11 نفر اشباع نظری حاصل شد. توزیع پرسشنامه محقق‌ساخته نیز در میان 384 نفر از مدیران سیاست‌گذاری عمومی در حوزه رفاه که فرمول کوکران تعیین گردید، به روش تصادفی نمونه‌گیری انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه می‌باشد. جهت تحلیل مصاحبه‌های تخصصی از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد (گراندد تئوری) و نرم‌افزار MaxQDA و جهت اعتبارسنجی الگو نیز از روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار Smart PLS استفاده شده است.‌ براساس مدل پارادایمی پژوهش شرایط علی شامل عوامل اقتصادی، فرهنگی، فنی و تکنولوژیکی است که بر سیاست‌گذاری عمومی اثر می‌گذارند. سیاست‌گذاری عمومی نیز به عنوان پدیده محوری بر ارزیابی اجرای خط‌مشی‌های رفاهی موثر است. در این میان نخبگان شرایط زمینه‌ای را فراهم می‌آورند از سوی دیگر تضاد منافع در اجرای خط‌مشی‌های رفاهی نیز شرایط مداخله‌گر هستند. در نهایت از طریق ارزیابی اجرای خط‌مشی‌های رفاهی دستیابی به توسعه پایدار قابل حصول است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم در شهر کرمانشاه
        فاطمه   جلائی پور میثم موسائی نیره پیراهری منصور وثوقی منصور شریفی
        هدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقه‌ای خارج از محل سکونت و کار خود می‌رود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولی‌شان و اطلا چکیده کامل
        هدف اصلی مقاله بررسی مولفه های توسعه اقتصادی صنعت توریسم شهر کرمانشاه می باشد .گردشگری سفری موقتی و کوتاه است که در آن گردشگر برای سیر و سیاحت به منطقه‌ای خارج از محل سکونت و کار خود می‌رود. گردشگری به جابجایی موقت مردم به مکانی خارج از محل زندگی و کار معمولی‌شان و اطلاق شده است. به طوری که مسافران در مدت اقامت مقصد، فعالیت‌هایی انجام می‌دهند و برای رفع نیازهای آن‌ها تسهیلات ویژه‌ای فراهم می‌شود .گردشگری از دیرباز با اشکال خاص خود در جوامع بشری بر اساس انگیزه، اصل سفر و جابه‌جایی وجود داشته و طی مراحلی سیر تکاملی خود را طی کرده است. تحول اساسی در گردشگری را می‌توان با انقلاب صنعتی شناخت که تحول شگرفی در زندگی و به خصوص حمل‌ و نقل به وجود آورد. امروزه فعالیت‌های گردشگری به عنوان بخش چهارم فعالیت‌های انسان پس از کشاورزی و صنعت و خدمات محسوب می‌گردد و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در سال 2020 میلادی به‌عنوان سودآورترین صنعت جهان درآید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در توسعه صنعت گردشگری باید به نقاط قوت آن در کرمانشاه از جمله وجود آثار تاریخی و میراث فرهنگی غنی در کنار وجود زیر ساخت های عمرانی توجه وافر داشت و از ظرفیت بالقوه توسعه این صنعت استفاده کرد. با طراحی چنین الگویی انتظار می رود توسعه گردشگری به شکل معناداری باعث افزایش سطح درآمد، اشتغال و افزایش بهره وری گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - ارزیابی الگوی علی معیارهای موثر بر مدیریت نوین روستایی با رویکرد دیمتل فازی
        احمد حجاریان
        نتایج برنامه‌های اجرا شده در مناطق روستایی برای توسعه در بیشتر موارد نه تنها مفید نبوده بلکه باعث آشفته تر شدن وضعیت موجود روستاها شده است، این امر به دلیل عدم مدیریت مناسب در فرآیند برنامه‌ها می‌باشد، با مدیریت نوین، روستاییان می‌توانند در فرآیند برنامه ریزی و اجرای بر چکیده کامل
        نتایج برنامه‌های اجرا شده در مناطق روستایی برای توسعه در بیشتر موارد نه تنها مفید نبوده بلکه باعث آشفته تر شدن وضعیت موجود روستاها شده است، این امر به دلیل عدم مدیریت مناسب در فرآیند برنامه‌ها می‌باشد، با مدیریت نوین، روستاییان می‌توانند در فرآیند برنامه ریزی و اجرای برنامه‌ها مشارکت داشته باشند. از این رو این پژوهش با هدف ارزیابی الگوی علی معیارهای موثر بر مدیریت نوین روستایی انجام شده است. تحقیق حاضر با توجه به هدف آن کاربردی و براساس روش انجام توصیفی-علی می باشد. نمونه آماری پژوهش را 30 نفر از کارشناسان و متخصصان مرتبط با مدیریت روستایی تشکیل می دادند. به منظور دستیابی به هدف پژوهش از تکنیک دیمتل فازی استفاده شد. یافته¬های حاصل از پژوهش نشان دهنده آن بود که از بین معیارهای چهارگانه مدیریت نوین روستایی معیار مسئولیت پذیری تاثیرگذارترین و معیار ابتکار تاثیر پذیرترین معیار مدیریت نوین روستایی بودند. همچنین معیار مسئولیت¬پذیری به عنوان بااهمیت ترین معیار مدیریت نوین روستایی شناسایی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - ارزیابی درجه توسعه‌یافتگی استان گلستان در طول برنامه‌های چهارم تا ششم توسعه
        حسن  دليري
        چكيده برنامه‌های توسعه در ایران با هدف ارتقا میزان توسعه‌یافتگی کشور طراحی می‌شود. اما نیاز است برای پایش و ارزیابی میزان تحقق اهداف برنامه مطالعاتی انجام گردد. در این مطالعه، با استفاده از روش تحلیل عاملی، میزان توسعه‌یافتگی استان گلستان در طول برنامه‌های توسعه چهارم چکیده کامل
        چكيده برنامه‌های توسعه در ایران با هدف ارتقا میزان توسعه‌یافتگی کشور طراحی می‌شود. اما نیاز است برای پایش و ارزیابی میزان تحقق اهداف برنامه مطالعاتی انجام گردد. در این مطالعه، با استفاده از روش تحلیل عاملی، میزان توسعه‌یافتگی استان گلستان در طول برنامه‌های توسعه چهارم تا ششم مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفته است. به منظور بررسی این موضوع از سه دسته شاخص الف. توسعه‌یافتگی اقتصاد کلان ب. توسعه‌یافتگی اجتماعی فرهنگی ج. توسعه‌یافتگی زیرساختی و برخورداری استفاده شد و برای هر یک از آن‌ها توسعه‌یافتگی نسبی و مطلق استان محاسبه شد. نتایج نشان از آن دارد که از برنامه چهارم تا برنامه ششم، توسعه‌یافتگی مطلق استان 58/1 درصد ضعیف¬تر و توسعه‌یافتگی نسبی استان در مقایسه با کل کشور 4/3 درصد کمتر شده است. به‌عبارت‌دیگر اولاً استان گلستان در مقایسه با سال ابتدای شروع برنامه، از نظر شاخص توسعه در مقایسه با شرایط خودش در ابتدای برنامه، 58/1 درصد تنزل یافته است، ثانیاً این تنزل توسعه، 4/3 درصد بیشتر از متوسط کل کشور بوده است؛ بنابراین نیاز است در طول برنامه هفتم توسعه، برنامه ریزان استان گلستان تمهیداتی بیاندیشند تا این عقب‌ماندگی در برنامه‌های قبل جبران گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - مطالعه و تحلیل اثرات متغیرهای توسعه ای موثر بر جذب مازاد سرمایه در مناطق کمتر توسعه یافته کشور
        افشین  کسالائی میثم موسائی رضا علی محسنی خلیل میرزایی بهرام  قديمي
        چكيده مطالعه حاضر به بررسی عوامل موثر بر جذب مازاد سرمایه در مناطق کمتر توسعه یافته ایران در طی سالهای 1400-1395 می پردازد. جهت بررسی موضوع فوق تاثیر متغیرهای مستقل(شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و سیاسی) بر متغیروابسته(میزان جذب مازاد سرمایه) مورد بررسی قرار چکیده کامل
        چكيده مطالعه حاضر به بررسی عوامل موثر بر جذب مازاد سرمایه در مناطق کمتر توسعه یافته ایران در طی سالهای 1400-1395 می پردازد. جهت بررسی موضوع فوق تاثیر متغیرهای مستقل(شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و سیاسی) بر متغیروابسته(میزان جذب مازاد سرمایه) مورد بررسی قرار می گیرد. جامعه آماری در این پژوهش 31 استان کشور می باشد که در این میان 4 استان کم تر برخوردار(کمتر توسعه یافته)، (کردستان، هرمزگان، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان) با توجه به بررسی های انجام شده (با تکیه بر سه اصل فرصت ها، قابلیت ها و دستاوردها) به صورت هدفمند به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. روش تحقیق این پژوهش از نوع روش های میکس متد (کمی-کیفی) بوده و از تکنیک های دلفی فازی، تاپسیس- تحلیل عاملی، معادلات ساختاری – تفسیری و معادلات ساختاری درآن استفاده شده است. داده‌های کمی و کیفی با روش‌های ذکرشده جمع آوری شده و با استفاده ازآزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل و تبیین قرار گرفته اند. این پژوهش با هدف "طراحی الگو و سازوکارهای افزایش قابلیت جذب مازاد سرمایه در مناطق کمتر توسعه‌یافته (کمتر برخوردار) و با فرضیات شاخص های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، سیاسی و حقوقی بر جذب مازاد سرمایه تاثیر دارد انجام شده و نتایج به دست آمده حاکی از این است که فرضیه های مطرح شده تأیید شده و متغیرمستقل بر متغیر وابسته اثرگذار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - مزیت ارزش‌های میراث صنعتی در حفاظت و توسعه گردشگری راه‌آهن سراسری ایران
        مرتضی  فرح بخش حمید ندیمی علیرضا رازقی
        چكيده ارزش‌ها از مباحث اصلی مرتبط با میراث‌فرهنگی است، میراث‌فرهنگی و طبیعی به‌واسطه وجود ارزش‌های متنوع همواره واجد لزوم حفاظت بوده‌اند، راه‌آهن سراسری ایران تعامل میان انسان با محیط طبیعی از طریق ابزار فناوری و صنعت بوده و تأثیرات مهمی را موجب گردیده است وجه اصلی این چکیده کامل
        چكيده ارزش‌ها از مباحث اصلی مرتبط با میراث‌فرهنگی است، میراث‌فرهنگی و طبیعی به‌واسطه وجود ارزش‌های متنوع همواره واجد لزوم حفاظت بوده‌اند، راه‌آهن سراسری ایران تعامل میان انسان با محیط طبیعی از طریق ابزار فناوری و صنعت بوده و تأثیرات مهمی را موجب گردیده است وجه اصلی این تحولات بیانگر تغییر و ایجاد ارزش‌های متنوع و گسترده به لحاظ اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، فضایی، کالبدی و به‌طورکلی ملموس و ناملموس بوده است. در مسیر توسعه‌های آتی حول راه‌آهن سراسری لزوم بازشناسی، معرفی و اولویت‌گذاری ارزش‌های میراثی از ملزومات حفاظت بشمار می‌آید و یکی از شیوه‌های مؤثر در پیشبرد این امر توجه به گردشگری راه‌آهن به‌عنوان یکی از اشکال مؤثر در حفاظت از میراث راه‌آهن سراسری ایران است. عدم آگاهی و شناخت نسبت به ارزش‌های میراث راه‌آهن توسط مدیران و ذی‌مدخلان و عدم امکان نقش‌آفرینی جوامع تهدیدی اساسی برای حفاظت و استمرار ارزش‌های میراث راه‌آهن آینده خواهد بود. ماهیت کیفی و آمیختگی ارزش‌های ملموس و ناملموس مستتر در میراث راه‌آهن هرچند معرفی و دسته‌بندی این ارزش‌ها را مشکل می‌نماید؛ اما اولویت‌سنجی ارزش‌ها و توجه به نقش کلیدی آن‌ها در ارائه طرح‌های مدیریت، توسعه و حفاظت از میراث راه‌آهن و پایداری گردشگری از اهمیت بنیادی برخوردار است. پژوهش حاضر با رویکرد توسعه‌ای به شیوه توصیفی - تحلیلی و پیمایشی با بازخوانی دیدگاه صاحب‌نظران و اندیشمندان رجوع به اسناد کتابخانه‌ای و منشورهای بین‌المللی با بهره‌گیری از مشاهده میدانی و استفاده از ابزار پرسش‌نامه و مصاحبه با 60 نفر از متخصصان و کارشناسان مطلع به حوزه گردشگری و میراث فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از روش ANP نسبت به شناخت ، اولویت گذاری و امتیاز دهی میراث راه آهن براساس ارزش ها اقدام نموده است. دستاورد پژوهش اولویت بندی و دسته بندی جامع بوده که با تمرکز بر وجه اشتراکی حفاظت و گردشگری تدقیق شده است که اولویت اول چشم اندازها ، اولویت دوم به پل ها ، اولویت سوم به ایستگاه های راه آهن محور سراسری و اولویت چهارم وجوه ناملموس و اولویت پنجم تونل ها را شامل شده است و توصیه بر توجه مدیران، ذی مدخلان و تصمیم گیران در ارائه برنامه و طرح ها را برپایه این اولویت بندی بیان می دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - بررسی آسیب های پیش روی صادرات کالاهای خلاق فرهنگی(مطالعه موردی: استان کرمانشاه)
        آئیژ  عزمی علی خزایی
        چكيده تنوع بخشی به صادرات کالاهای غیر نفتی یکی از اهداف اقتصاددانان و برنامه ریزان کشور بوده است؛ با این همه در بین کالاهای غیر نفتی توجه کمی به توانمندی های صادرات کالاهای خلاق فرهنگی شده است که این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر صادرات کالاهای غیر نفتی انجام گرفته چکیده کامل
        چكيده تنوع بخشی به صادرات کالاهای غیر نفتی یکی از اهداف اقتصاددانان و برنامه ریزان کشور بوده است؛ با این همه در بین کالاهای غیر نفتی توجه کمی به توانمندی های صادرات کالاهای خلاق فرهنگی شده است که این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر صادرات کالاهای غیر نفتی انجام گرفته است. روش تحقیق کاربردی، توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. روش نمونه گیری تصافی ساده بوده است. جامعه آماری بالغ بر 343 نفر از هنرمندان در عرصه نقاشی، نمایش، خوشنویسی، گرافیک، کتاب، مطبوعات مکتوب بوده است. نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران برابر با 182 نفر بوده است. پایایی تحقیق توسط آلفای کرونباخ با میانگین 79/0 مورد تایید قرار گرفت. روایی تحقیق نیز با استفاده از نظر متخصصان جامعه شناسی و هنر تایید شد. یافته ها نشان می دهند که 7 مولفه عوامل قانونی، مسائل بین المللی، چالش های داخلی، چالش های تولیدی، عوامل آموزشی، چالش های اقتصادی و ویژگی های صنایع خلاق بر صادرات صنایع خلاق فرهنگی موثر هستند نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهند که عوامل قانونی مهمترین مانع بر شر صادرات محصولات فرهنگی خلاق هستند. در مرتبه دوم مسائل بین المللی و چالش های تولید در داخل به عنوان مهمترین موانع قانونی صادرات صنایع خلاق معرفی شده اند. در نهایت یافته های آزمون کروسکال والیس نشان می دهد که تفاوت معنی داری بین چالش های فرهنگی صادرات کالاهای خلاق فرهنگی وجود ندارد. به عبارتی علی رغم تفاوت های ماهوی میان صنایع خلاق فرهنگی، چالش های صادراتی آن ها مشابه بوده و برای حل بخش بزرگی از مشکلات آن ها، می توان سیاست های کلی و مشابهی در پیش گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - بررسی نقش کلیدی توسعه فرهنگی در مسیر پیشرفت کشورهای عقب مانده از روند توسعه
        سعید  حق پرست توحید   ولی پور عتیق
        چكيده شکل و مسیر توسعه در اکثر کشورهای عقب مانده فعلی جهان،متاسفانه نمونه برداری ناقصی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و گاه مقررات بدون هیچ تغییری فقط از زبانی به زبان دیگر ترجمه شده است. مسلم است که فرهنگ سنتی یک کشور عقب مانده جهان سومی نمی تواند الگویی که برای چکیده کامل
        چكيده شکل و مسیر توسعه در اکثر کشورهای عقب مانده فعلی جهان،متاسفانه نمونه برداری ناقصی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و گاه مقررات بدون هیچ تغییری فقط از زبانی به زبان دیگر ترجمه شده است. مسلم است که فرهنگ سنتی یک کشور عقب مانده جهان سومی نمی تواند الگویی که برای فرهنگ دیگران ساخته شده است را بپذیرد. پژوهش حاضر در پاسخ به این پرسش می باشد که: فرهنگ چه کارکرد و نقشی را در مسیر پیشرفت کشورهای عقب مانده از روند توسعه می تواند ایفا نماید؟ فرضیه پژوهش حاضر این می باشد که پیشرفت و توسعه پایدار یک جامعه متکی بر فرهنگ پذیری اعضای آن جامعه است و تا زمانی که الگوهای فرهنگی کشورها موافق با مؤلفه های توسعه نباشد، راه توسعه این کشورها میسر نخواهد بود و برای قرار گرفتن در مسیر توسعه ابتدا باید به اصلاح فرهنگ کشورهای عقب مانده، در راستای توافق با مؤلفه های توسعه همت گماشت. پژوهش حاضر به لحاظ روش توصیفی _ تحلیلی می باشد. در نتیجه تغییرات بنیادی در مسیر توسعه برای هر جامعه ای باید با فرهنگ و سنن آن جامعه هماهنگ باشد و از تمام عوامل فرهنگی برای اجرای صحیح آن کمک گرفت در غیر این صورت مسیر پیشرفت و توسعه در این کشورها هر چند متعالی محکوم به شکست است. پرونده مقاله