• آخرین شماره

    73
    شماره 73   دوره 19 بهار 1402
    ارسال مقاله به نشریه فهرست داوران

    شماره های پیشین

    صفحات نشریه

    مرور

    OpenAccess Hamtajoo

    • فهرست مقالات ����������������

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - اقتصاد سیاسی سرمایه‌گذاری در بخش‌های نامولد ایران
        دکتر سیداحسان  خاندوزی محسن  فتح اله بياتي زهرا  فاضل فرد
        توليدمحوري و انعطاف توليد در برابر تکانه‌ها، شرط لازم براي مقاوم شدن اقتصاد ايران است. از سوي ديگر تحقق سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي توليدي، بيش از متغيرهاي اقتصاد کلان، به اقتصاد سياسي ايران بستگي دارد. در بستر کنوني اقتصاد ايران، گروه‌هاي ذي‌نفع با رونق بخشيدن به بخش‌هاي ن چکیده کامل
        توليدمحوري و انعطاف توليد در برابر تکانه‌ها، شرط لازم براي مقاوم شدن اقتصاد ايران است. از سوي ديگر تحقق سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي توليدي، بيش از متغيرهاي اقتصاد کلان، به اقتصاد سياسي ايران بستگي دارد. در بستر کنوني اقتصاد ايران، گروه‌هاي ذي‌نفع با رونق بخشيدن به بخش‌هاي نامولّد، مانع هدايت سرمايه به بخش‌هاي مولّد مي‌شوند، پديده‌هايي چون بي‌ثباتي راهبرد توسعه صنعتي کشور، نقش‌آفريني گروه‌هاي ذي‌نفع در بخش‌هاي نامولّد و به کارنگرفتن ابزارهاي سياستي براي کاستن از بازده بخش غيرمولّد موجب نهادينه شدن اقتصاد سياسي بيمار در کشور شده است. در اين مقاله، تأثيرات اقتصاد سياسي در سرمايه‌گذاري به منظور تحقق اقتصاد مقاومتي بررسي و برخي راهبردهاي پيشنهادي براي برون‌رفت از وضعيت کنوني به منظور رونق پايدار سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي مولّد، ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - شکل‌گیری دولت رانتیر و تاثیر آن در فروپاشی رژیم پهلوی دوم
        مجيد  عباس‌زاده مرزبالي
        هدف اين مقاله، بررسي چگونگي تأثير افزايش درآمدهاي نفتي در فروپاشي رژيم پهلوي‌ دوم مي‌باشد. بدين‌منظور نيز از الگوي تئوريک دولت رانتير بهره برده مي‌شود. مقاله بر اين باور است که مفهوم‌سازي دولت محمدرضاشاه به‌عنوان يك دولت رانتير، مي‌تواند ما را در فهم ساختار اين دولت و چ چکیده کامل
        هدف اين مقاله، بررسي چگونگي تأثير افزايش درآمدهاي نفتي در فروپاشي رژيم پهلوي‌ دوم مي‌باشد. بدين‌منظور نيز از الگوي تئوريک دولت رانتير بهره برده مي‌شود. مقاله بر اين باور است که مفهوم‌سازي دولت محمدرضاشاه به‌عنوان يك دولت رانتير، مي‌تواند ما را در فهم ساختار اين دولت و چگونگي سرنگوني آن ياري دهد. طبق نظريه دولت رانتير، هر دولتي که ميزان قابل‌توجهي از درآمدش از رانت‌هاي خارجي باشد و آن‌ها را بدون هيچ‌گونه ارتباطي با فرايندهاي توليد داخلي به شکلي منظم دريافت نمايد، دولت رانتير به‌حساب مي‌آيد. اين‌گونه دولت‌ها تأثيرات منفي‌اي بر عرصه‌هاي اقتصاد، سياست و جامعه از خود برجاي مي‌گذارند، که اين مسئله مي‌تواند موجب بحران مشروعيت و فروپاشي آن‌ها گردد. دولت پهلوي دوم نيز از اواخر دهه 1330 و در نتيجه افزايش درآمدهاي نفتي، به يک دولت رانتير تبديل شده بود. رانتيري‌شدن اين دولت، به‌طور کلي تأثيراتي بر عرصه‌هاي اقتصاد، سياست و جامعه‌ ايران برجاي گذاشت که نمي‌توانست به‌نفع ثبات رژيم باشند. از جمله مهم‌ترين اين تأثيرات مي‌توان به تسلط هرچه ‌بيشتر دولت بر اقتصاد، افزايش سهم نفت در نظام بودجه و برنامه‌هاي توسعه، افزايش خودکامگي شاه، گسترش دستگاه‌هاي امنيتي و سرکوب سياسي، تسلط دستگاه ديوان‌سالاري بر جامعه، گسترش فساد مالي و ترويج روحيه رانتي، و ترويج فرهنگ رسمي از سوي رژيم، اشاره کرد. اين وضعيت در مجموع موجب ايجاد شکاف بيشتر ميان حکومت و مردم و بي‌اعتمادي آن‌ها نسبت به رژيم گشت و به فروپاشي‌ آن در سال 1357 کمک نمود. لازم به ذکر است که در اين مقاله، از روش توصيفي- تحليلي استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تأثير همکاري‌هاي اجتماعي بر رشد اقتصادي
        پروانه  سلاطين ملورين  دانش‌پناه سمانه  محمدي
        امروزه در كنار سرمايه هاي انساني، مالي و اقتصادي يک عامل توليد ديگر به نام سرمايه اجتماعي مورد توجه است. اين مفهوم به پيوندها و ارتباطات ميان اعضاي يك شبكه به عنوان منبع با ارزش اشاره دارد كه با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضاء مي‌شود. دولت‌ها در اجراي چکیده کامل
        امروزه در كنار سرمايه هاي انساني، مالي و اقتصادي يک عامل توليد ديگر به نام سرمايه اجتماعي مورد توجه است. اين مفهوم به پيوندها و ارتباطات ميان اعضاي يك شبكه به عنوان منبع با ارزش اشاره دارد كه با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضاء مي‌شود. دولت‌ها در اجراي برنامه‌‌هاي اقتصادي به شدت به همکاري عموم مردم به خصوص نخبگان جامعه نياز دارند؛ چرا که همراهي نخبگان جامعه و کارگزاران اقتصادي در اجراي سياست‌‌هاي اقتصادي دولت فرآيند رسيدن به اهداف برنامه را تسريع نموده و بازخوردهايي که نخبگان جامعه به برنامه‌‌هاي اقتصادي دولت نشان مي‌دهند، مي‌تواند منجر به اصلاح نقاط ضعف برنامه‌‌هاي دولت شود و کارآيي عملکرد دولت را افزايش دهد. از سوي ديگر اعتماد مردم به حاکميت، مشارکت آنها را در اجراي برنامه‌‌هاي دولت و پشتيباني سياسي از دولت افزايش مي‌دهد، به طوري که هر چه مشارکت و همکاري مردم با دولت بيشتر باشد، دولت مي‌تواند با اتکا به مردم برنامه‌‌هاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي خود را با تأثيرگذاري بيشتري به سرانجام برساند. در اين راستا هدف اصلي اين مقاله بررسي ميزان تأثيرگذاري همکاري هاي اجتماعي (به عنوان شاخصي از سرمايه اجتماعي) بر نرخ رشد اقتصادي در گروه کشورهاي منتخب درآمد متوسط مي باشد. نتايج حاصل از برآورد مدل به روش اثرات ثابت و گشتاور تعميم‌يافته در گروه کشورهاي منتخب درآمد متوسط در دوره زماني 2013-1994 را نشان مي دهد و همکاري هاي اجتماعي تأثير مثبت و معناداري بر نرخ رشد اقتصادي در گروه کشورهاي منتخب دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تأملی بر نرخ تنزيل اجتماعی و رويکردهای محاسبه و کاربرد آن
        دکتر امیرحسین  مزینی
        در اکثر تحليل‌هاي بين زماني با هدف قابل مقايسه نمودن اعداد و ارقام تحقق يافته در آينده با داده‌هاي کنوني ناگزير به بهره‌گيري از سازوکار تنزيل هستيم. مقوله تنزيل حسب موضوع در محاسبات و تصميم‌گيري‌هاي بخش خصوصي و دولتي کاربرد دارد. اما با توجه به تفاوت‌هاي ذاتي و کارکردي چکیده کامل
        در اکثر تحليل‌هاي بين زماني با هدف قابل مقايسه نمودن اعداد و ارقام تحقق يافته در آينده با داده‌هاي کنوني ناگزير به بهره‌گيري از سازوکار تنزيل هستيم. مقوله تنزيل حسب موضوع در محاسبات و تصميم‌گيري‌هاي بخش خصوصي و دولتي کاربرد دارد. اما با توجه به تفاوت‌هاي ذاتي و کارکردي اين دو بخش ضرورت دارد ميان نرخ تنزيل مورد استفاده در آنها تمايز قائل شويم، چرا که همزمان در بخش خصوصي از نرخ تنزيل استفاده مي‌گردد. در بخش عمومي از اصطلاح نرخ تنزيل اجتماعي استفاده مي‌شود که از نظر ماهيت و سازوکار محاسبه، تفاوت‌هايي با نرخ تنزيل متعارف دارد. طبق تعريف نرخ تنزيل اجتماعي نرخي است که ميزان ارزشگذاري جامعه از رفاه کنوني را در مقايسه با رفاه آينده نشان مي‌دهد و بيان مي‌کند جامعه در چه نرخي حاضر به معاوضه مصرف کنوني با مصرف در آينده است. بررسي ماهيت، ابعاد و رويکردهاي محاسبه نرخ تنزيل اجتماعي و نيز تجربيات کشورها (از جمله ايران) در اين رابطه موضوع مقاله حاضر مي‌باشد. بدين منظور پس از بيان روش‌هاي محاسبه نرخ تنزيل اجتماعي به تجربيات موجود در کشورها و ايران در زمينه محاسبه اين نرخ پرداخته شده است. سپس تلاش گرديده توصيه‌هاي کاربردي در ارتباط با محاسبه و بکارگيري نرخ تنزيل اجتماعي مطرح شود که بصورت نمونه مي‌توان به این موارد اشاره کرد؛ اينکه کشورها بايد با توجه به شرايط اقتصادي، اجتماعي، نهادي و ... خود اقدام به محاسبه نرخ تنزيل اجتماعي نمايند. نکته ديگر اينکه داشتن رويه‌اي يکسان در سطح ملي در زمينه نرخ تنزيل اجتماعي بسيار توصيه شده و پيشنهاد مي‌شود که دستگاه‌ها و نهادهاي بخش عمومي در يک کشور در ارزيابي طرح‌هاي خود از يک نرخ تنزيل اجتماعي واحد استفاده نمايند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - شهر دانش‌بنيان به مثابه مفهومي ميان رشته‌اي
        مريم  جعفري مهرآبادي مريم  سجودي
        ظهور رويکرد ميان رشته‌اي، سبب آميزش و در هم آميختگي‌هاي بسيار متنوع و گسترده‌اي در حوزه‌هاي مختلف شده است. يکي از پديده‌هايي که ماهيت ميان رشته‌اي آن آشکار و روشن است، پديده شهر مي‌باشد. روش انجام اين مقاله اسنادي و کتابخانه‌اي است. يکي از اين مفاهيم نوين و مناقشه برانگ چکیده کامل
        ظهور رويکرد ميان رشته‌اي، سبب آميزش و در هم آميختگي‌هاي بسيار متنوع و گسترده‌اي در حوزه‌هاي مختلف شده است. يکي از پديده‌هايي که ماهيت ميان رشته‌اي آن آشکار و روشن است، پديده شهر مي‌باشد. روش انجام اين مقاله اسنادي و کتابخانه‌اي است. يکي از اين مفاهيم نوين و مناقشه برانگيز دنياي کنوني اصطلاح "دانش‌بنيان" است که به تازگي به درون شهرها نيز راه يافته است. مفهوم "شهر دانش‌بنيان" بسيار وسيع است و ممکن است به تمام جنبه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي کشيده شود. شهر دانش‌بنيان طيف وسيعي از علوم چون؛ اقتصاد مکان، طراحي مناسب شهري (فيزيکي) و توسعه دانايي‌محور (اجتماعي) و بسياري از حوزه‌هاي تخصصي ديگر را در بر دارد. شهر دانش‌بنيان بر توسعه مبتني بر دانش متکي است و با ايجاد تشويق مستمر، اشتراک‌گذاري، ارزيابي، نوسازي و به روزرساني دانش همراه است. اين امر مي‌تواند از طريق تعامل مستمر بين شهروندان و در همان زمان بين آن‌ها و شهروندان ساير شهرها صورت گيرد. يافته‌هاي اين مقاله با مطالعه و بررسي منابع معدود داخلي و مطالعات صورت گرفته خارجي؛ منتج به ارائه دسته‌بندي از ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص (تعريف عملياتي) مربوط به شهر دانش‌بنيان و به عبارتي شناسايي ابعاد مشترک و ميان رشته‌اي "مفهوم شهر دانش‌بنيان" بوده است. از نظر مقاله حاضر ابعاد شهر دانش‌بنيان اقتصاد مکان، طراحي مناسب شهري (فيزيکي)، توسعه دانايي‌محور (اجتماعي) و مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي مرتبط با هر کدام بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - مطالعه عوامل مؤثر بر پيامدهاي فرهنگي آپارتمان‌نشيني در ايران (با تأکيد بر کلانشهر تهران)
        علي قلي  جوکار مجيد  کاشاني حسين  فکرآزاد
        پژوهش حاضر براي شناخت عوامل مؤثر بر پيامدهاي فرهنگي آپارمان‌نشيني در کلانشهر تهران انجام گرفته است. در بخش مباني نظري، ديدگاه‌هاي مهم‌ترين صاحبنظران مکاتب مختلف مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته و از روش پيمايشي و ابزار پرسشنامه، که با استفاده از طيف ليکرت تدوين گرديد، است چکیده کامل
        پژوهش حاضر براي شناخت عوامل مؤثر بر پيامدهاي فرهنگي آپارمان‌نشيني در کلانشهر تهران انجام گرفته است. در بخش مباني نظري، ديدگاه‌هاي مهم‌ترين صاحبنظران مکاتب مختلف مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته و از روش پيمايشي و ابزار پرسشنامه، که با استفاده از طيف ليکرت تدوين گرديد، استفاده شد. از تعداد430 پرسشنامه توزيع شده، 386 نفرپاسخنامه خود را عودت دادند. براي تحليل يافته‌ها از نرم‌افزار SPSS بهره گرفته شد. نتايج پژوهش نشان داد که متغيرهاي مستقلي همچون محدوديت فضا- مکان، نوع معماري بر «کاهش کارکردهاي نهاد خانواده آپارتمان‌نشين»، اِشرافِ پنجره خانه‌هاي آپارتمان‌نشين بر خانه‌هاي همسايه و مجاور بر «افزايش روابط اجتماعي خارج از عرف»، افزايش سابقه آپارتمان‌نشيني بر 4تغيير و تحول «سبک و شيوه زندگي از سنتي به زندگي مدرن»، محدوديت‌هاي فضا (متراژ) و تنوع قوميتي و فرهنگي بر «کاهش روابط همسايگي»، تأخير در ازدواج، کاهش تعداد فرزندان، افزايش تحصيلات، مالکيت ملک، افزايش تراکم جمعيتي و خانواده، همگي بر «کاهش روح ديني در زندگي آپارتمان‌نشيني»، و مالکيتِ ملک، تراکم جمعيت و افزايشِ تعدادِ بلوک‌هاي آپارتماني بر «کاهش روحيه مشارکتِ مدني و مذهبي»، داراي تأثير مستقيم و معنادار بودند. تأثير متغيرهاي مستقلي چون افزايش سوابق آپارتمان‌نشيني و معماري مدرن نيز بر «رعايت حقوق شهروندي» مستقيم و معنادار بود و اکثر ساکنان بر رعايت حقوق شهروندي تأکيد داشتند. 89 درصد ساکنان آپارتمان‌نشين نيز از «امنيت زندگي آپارتمان‌نشيني احساس امنيت خاطر و رضايت» داشتند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - کارآفريني سازماني و نقش آن در اقتصاد مقاومتي با استفاده از روش تحليل عاملي و معادلات ساختاري
        ابوالفضل  روحاني عباس  کرامتي امير  مهدي‌آبادي
        با توجه به نقش برجسته و فزاينده دانش در اقتصاد، تجارت و فرآيندهاي مديريتي، بررسي کارآفريني سازماني و نقش آن در اقتصاد مقاومتي و سنجش آن بيش از پيش اهميت يافته است. اين مقاله با توجه به شرايط خاص سياسي و اقتصادي، تحريم هاي ناعادلانه و خروج از اقتصاد تک محصولي، به بررسي ک چکیده کامل
        با توجه به نقش برجسته و فزاينده دانش در اقتصاد، تجارت و فرآيندهاي مديريتي، بررسي کارآفريني سازماني و نقش آن در اقتصاد مقاومتي و سنجش آن بيش از پيش اهميت يافته است. اين مقاله با توجه به شرايط خاص سياسي و اقتصادي، تحريم هاي ناعادلانه و خروج از اقتصاد تک محصولي، به بررسي کارآفريني سازماني و نقش آن در اقتصاد مقاومتي در يکي از سازمان‌هاي توليدي معتبر استان سمنان مي پردازد. تحقيق از منظر هدف، کاربردي و از منظر جمع‌آوري داده‌هاي تحقيق توصيفي- همبستگي تلقي مي‌شود. براي جمع‌آوري داده‌هاي تحقيق از پرسشنامه‌اي که پژوهشگران ساخته و براي تجزيه و تحليل داده‌ها از مدل‌يابي معادلات ساختاري و نرم‌افزار ليزرل بهره‌برداري شده است. 21 سازه بعنوان شاخص‌هاي کارآفريني سازماني از نگاه اقتصاد مقاومتي از سوي خبرگان شناسايي و مدل تحقيق شکل گرفت. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد که اقتصاد ترميمي با 0.78 داراي بيشترين تأثير در مدل ساختاري بوده و همچنين تمرکز بر نيروي داخلي، ريسک پذيري و مديريت مصرف به ترتيب مهمترين زير شاخص‌هاي تأثيرگذار مدل را دارا مي‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - برآورد ریسک و نااطمینانی شغلی در بازار کار ایران
        حسن  دليري
        دغدغه شغلي يکي از مهمترين معضلاتي است که همواره، همراه با افراد بوده است. اقتصاد ايران نيز به فراخور سال‌هاي رونق و رکودي که داشته، همواره با نوساناتي در بيکاري و نرخ اشتغال روبرو بوده است. در سال‌هاي اخير به واسطه تغييرات اساسي در ساختار اشتغال کشور، و همچنين ورود جمعي چکیده کامل
        دغدغه شغلي يکي از مهمترين معضلاتي است که همواره، همراه با افراد بوده است. اقتصاد ايران نيز به فراخور سال‌هاي رونق و رکودي که داشته، همواره با نوساناتي در بيکاري و نرخ اشتغال روبرو بوده است. در سال‌هاي اخير به واسطه تغييرات اساسي در ساختار اشتغال کشور، و همچنين ورود جمعيت دهه شصت به بازار کار از يک سو، و کمبود تقاضاي نيروي کار از سوي ديگر، نااطميناني شغلي و انتظار براي يافتن شغل در کشور افزايش يافته است. اين پژوهش با استفاده از روند داده هاي سري زماني مربوط به بازار کار کشور، و شاخص‌سازي موزون، نااطميناني و ريسک شغلي را براي دسته هاي مختلفي جنسي و جغرافيايي در دوره 1393-1384 اندازه‌گيري کرده است. با توجه به نتايج در سال‌هاي اخير نااطميناني شغلي براي اغلب دسته هاي مورد بررسي در سطح پاييني قرار داشته است. به گونه‌اي که به صورت کلي اطمينان و پايداري شغلي در دوره 1389-1384 روند نزولي شديد و پس از آن نسبتاً روند صعودي را تجربه کرده است. علاوه براين در سال‌هاي اخير زنان شهري و روستايي سطوح نااطميناني بالاتري از مردان و متوسط کشور را داشته اند، همچنين نااطميناني شغلي در روستاها بيش از شهرها بوده است. بررسي نااطميناني شغلي در استان‌هاي ايران نيز نشان از آن دارد که مردان در استان‌هاي آذربايجان شرقي، گلستان و هرمزگان و زنان در استان‌هاي آذربايجان شرقي، خراسان رضوي و گيلان بالاترين سطح نااطميناني شغلي در دوره 1392-1384 را در مقايسه با ساير استان‌ها داشته‌اند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - تحلیل راهبردهای رشد و توسعه کسب وکار در حوزه صنایع و معادن(مطالعه مورد استان خراسان جنوبی)
        سید علی  بنی‌هاشمی جواد  یوسفی
        امروزه کشورهای درحال‌توسعه و نوظهور صنعتی می کوشند تا با استفاده از مزیت های نسبی و رقابتی در هر رشته فعالیت، سیاست های روشن و اثربخشی را در مسیر صنعتی شدن تدوین و به‌کارگیرند. شاخص بهبود فضای کسب وکار یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت فضای فعالیتبخش خرد اقت چکیده کامل
        امروزه کشورهای درحال‌توسعه و نوظهور صنعتی می کوشند تا با استفاده از مزیت های نسبی و رقابتی در هر رشته فعالیت، سیاست های روشن و اثربخشی را در مسیر صنعتی شدن تدوین و به‌کارگیرند. شاخص بهبود فضای کسب وکار یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی است که وضعیت فضای فعالیتبخش خرد اقتصاد را به تصویر می کشد. این پژوهش با هدف تحلیل راهبردهای رشد و توسعه کسب وکار در صنایع و معادن استان خراسان جنوبی انجام گرفته است. با بررسی ادبیات پژوهش و نظارت خبرگان، تعداد 5 عامل (عامل مالی و سرمایه ای، عامل انسانی، عامل مواد اولیه، عامل فناوری تولید، عامل بازار فروش) و 20 مؤلفه شناسایی گردید. در ادامه، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 125 نفر از مدیران حوزه صنعت و معدن انتخاب‌شده و پرسش نامه تحقیق در میان آن ها توزیع گردید. پس از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های t تک نمونه ای و آزمون فریدمن، نتایج نشان داد که مؤلفه های وجود ارز خارجی، سرمایه موجود و بازار فروش محصول، به ترتیب دارای اهمیت بیشتری در رونق کسب-وکار در استان هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تحليلي بر نوسازی تئوری توسعه
        هادي  حکيمي محسن  فتح اله بياتي
        نوسازي واژه اي مختصر است براي تنوعي از ديدگاه ها که به وسيله غير مارکسيست ها براي جهان سوم به کار برده مي شود و از طريق آن رشد تکنولوژي، صنعتي شدن، مصرف انبوه، شهرنشيني، و حومه‌نشيني زندگي انساني، ارتباط انبوه، تمرکز گرايي دولتي و توسعه سيستم هاي آموزش رسمي اتفاق مي افت چکیده کامل
        نوسازي واژه اي مختصر است براي تنوعي از ديدگاه ها که به وسيله غير مارکسيست ها براي جهان سوم به کار برده مي شود و از طريق آن رشد تکنولوژي، صنعتي شدن، مصرف انبوه، شهرنشيني، و حومه‌نشيني زندگي انساني، ارتباط انبوه، تمرکز گرايي دولتي و توسعه سيستم هاي آموزش رسمي اتفاق مي افتد. اين پژوهش با هدف بررسي و نقد رويکرد نوسازي توسعه انجام يافته است. روش تحقيق توصيفي- تحليلي بوده و براي جمع آوري داده ها از مطالعات اسنادي(کتابخانه اي) استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد که با توجه به ماهيت ديدگاه نوسازي انتقادهايي را مطرح مي کنند، از جمله؛ نگاه خطي به فرآيند توسعه، ناديده گرفتن نقش عوامل خارجي در عقب-ماندگي کشورها، از بين بردن استقلال سياسي- اقتصادي کشورها، ابزاري براي نفوذ سرمايه داري غرب، از بين رفتن شخصيت فرهنگي- تاريخي در مقابل رويکرد نوسازي، انتزاعي بودن مطالعات، از بين رفتن بنيان هاي معنابخش در اثر ديدگاه نوسازي، سنت را مانع توسعه قلمداد کردن، ناامني هستي‌شناسي و ناديده گرفتن نقش طبقه. علي رغم اين انتقادات بايد اذعان داشت که بسياري از پيشرفت هاي جوامع بشري بعد از جنگ جهاني دوم براساس مباني تئوريک اين رويکرد اتفاق افتاده و هنوز هم جهان توسعه‌يافته، جهاني صنعتي و شهرنشين مي باشد که اين موارد از شاخص‌هاي مورد تأکيد تئوري نوسازي مي باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - رويکرد تحليلي و انتقادي بر نقش مديريت، برنامه‌ريزي و طراحي شهري در تحقق نظريه شهر خلاق
        آزاده  جلالي محمدرضا  پورجعفر
        جهاني شدن حرکت تمام جوامع به سوي جهاني وحدتيافته است که در آن همه چيز در سطح جهاني مطرح و نگريسته مي‌شود. هاروي جهاني شدن را فشردگي مکان و زمان مي‌پندارد و گيدنز آن را شدت يافتن روابط اجتماعي در سطح جهاني. به نظر رابرتسون مردم جهاني مي‌انديشند و محلي عمل مي‌کنند. اين پد چکیده کامل
        جهاني شدن حرکت تمام جوامع به سوي جهاني وحدتيافته است که در آن همه چيز در سطح جهاني مطرح و نگريسته مي‌شود. هاروي جهاني شدن را فشردگي مکان و زمان مي‌پندارد و گيدنز آن را شدت يافتن روابط اجتماعي در سطح جهاني. به نظر رابرتسون مردم جهاني مي‌انديشند و محلي عمل مي‌کنند. اين پديده منجر به رقابت ميان شهرها شده است و هر شهري تلاش مي‌کند تا از طريق خلاقيت از مزيت رقابتي جهت تبديل شدن به شهري خلاق بهره بگيرد. از طرفي شهرها محل پيوند نيروهاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، سياسي بوده، بنابراين تلاش کليه ارکان يک شهر جهت دستيابي به هدف مذکور امري مهم مي‌باشد. لذا هدف اين مقاله بررسي و نقد نقش مدير شهر، برنامه‌ريز شهر و طراح شهر به عنوان سه رکن اصلي شهر در تجلي يافتن مفهوم و نظريه‌هاي مرتبط با خلاقيت در شهر و شهر خلاق مي‌باشد. روش پژوهش حاضر تحليلي- اسنادي مي‌باشد که پس از بررسي ادبيات مورد نظر، مهم‌ترين نکات مورد توجه آراء نظريه‌پردازان و منتقدين در اين زمينه استخراج و سپس مفاهيم در سه سطح کلان، مياني و خرد دسته‌بندي مي‌شود و جايگاه مديريت شهري، برنامهريزي شهري و طراحي شهري مورد نقد قرار مي‌گيرد. در انتها نتيجه گرفته مي‌شود که در سطح خرد به منظور طراحي‌هاي محلي و شکل‌گيري فضاهاي موفق شهري، طراح شهر نقش به سزايي دارد، اما اين امر زماني محقق مي‌شود که سياست‌ها و راهبردهاي مناسب توسط مديران شهر و برنامه‌ريزان شهري انديشيده شده باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - توسعه، تحصیلات عالی و بیکاری
        مریم  ملائی شیوا  پروائی هره دشت کاظم  رحیمی
        آنچه در این مقاله مورد نظر نگارندگان قرار گرفته است، تشریح وضعیت تحصیلات عالی و بیکاری در مقابل نیل به توسعه ای همه‌جانبه است. در نهایت با در نظر گرفتن توسعه به عنوان شاخصی چند بعدی و پیچیده، به این جمع بندی رسیده ایم که توجه به تمام ابعاد توسعه، سطح توسعه یافتگی کشور ر چکیده کامل
        آنچه در این مقاله مورد نظر نگارندگان قرار گرفته است، تشریح وضعیت تحصیلات عالی و بیکاری در مقابل نیل به توسعه ای همه‌جانبه است. در نهایت با در نظر گرفتن توسعه به عنوان شاخصی چند بعدی و پیچیده، به این جمع بندی رسیده ایم که توجه به تمام ابعاد توسعه، سطح توسعه یافتگی کشور را تعیین می کند. بنابراین لزوم توجه به شاخص‌هایی مثل اشتغال و یا در مقابل آن بیکاری که در وضعیت نامطلوبی در طول سالیان گذشته قرار داشته است در کنار توجه به وضعیت آموزش و تحصیلات عالی نیز اساسی است. لازم به ذکر است که آن چه در این مطالعه مورد توجه قرار گرفته است، توجه به بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بوده است تا تأثیر دانشگاه ها (به طور دقیق دانشگاه هایی چون پیام نور و دانشگاه جامع علمی کاربردی) در این زمینه نشان داده شود. روش مورد استفاده در این نوشتار، روش کتابخانه ای(اسنادی) بوده و سعی شده تا با نگاهی به آمار و ارقام و همچنین پژوهش‌های مرتبط در این زمینه، بررسی و نتیجه گیری لازم انجام شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - در باب چیستی توسعه
        مریم  ملائی شیوا  پروائی هره دشت کاظم  رحیمی
        با توجه به اهمیت فهم چیستی توسعه و مزایای متعدد این فهم، در متن حاضر به بررسی چیستی توسعه یا به عبارت دیگر مفهوم توسعه پرداخته خواهد شد. برای تحقق این منظور در ابتدا به بیان موضوع پرداخته و مفهوم توسعه را همانند یک مثلث در نظر گرفته که موارد سه‌گانه زیر، اضلاع این مثل چکیده کامل
        با توجه به اهمیت فهم چیستی توسعه و مزایای متعدد این فهم، در متن حاضر به بررسی چیستی توسعه یا به عبارت دیگر مفهوم توسعه پرداخته خواهد شد. برای تحقق این منظور در ابتدا به بیان موضوع پرداخته و مفهوم توسعه را همانند یک مثلث در نظر گرفته که موارد سه‌گانه زیر، اضلاع این مثلث را تشکیل می دهند: سیر تطور توسعه در طول زمان، تعاریف توسعه و اهداف توسعه و انتخاب یک هدف عمده که شامل مجموعه ای از اهداف باشد. در اصل می توان گفت بدون موارد بیان شده امکان فهم توسعه وجود ندارد. به منظور بیان ضلع اول، یعنی بررسی سیر تطور توسعه در طول زمان، رهیافت های توسعه را از 1950 تا 2000 از منظر ویلیس (2005) بیان نموده و چگونگی تغییر این رهیافت ها را از اشکال اقتصادی، کلان و بالا به پایین به اشکال اجتماعی-فرهنگی، مردمی، مشارکتی (از پایین به بالا) و خرد توضیح داده شده است. در مورد تعاریف توسعه به نظر صاحبنظران رجوع کرده و تعاریف مختلف توسعه را از نظر تعداد کثیری از دانشمندان بیان نموده ایم، بدیهی است که تعاریف موجود در بسیاری از موارد دارای وجوه تشابه بوده و افتراق تعاریف در اکثر موارد ذکر شده، اندک می باشد. در آخر به منظور بررسی آخرین ضلع، یعنی اهداف توسعه، ابتدا به ذکر اهداف توسعه هزاره پرداخته و با شرح بسیار به این نتیجه رسیده ایم که ارتقا کیفیت زندگی، عمده ترین و کامل ترین هدف توسعه می باشد که مجموعه ای از اهداف دیگر را نیز در برمی گیرد. بعد از بیان موارد ذکر شده، به ترسیم مثلث یعنی بیان مفهوم توسعه پرداخته و این مفهوم در غالب یک تعریف کلی توضیح داده می شود. در بخش نتیجه-گیری، به جمع‌بندی کلی مطالب ذکر شده پرداخته و با تشریح هرچه بیشتر تعریف مورد نظر را تفسیر کرده و مهم ترین مؤلفه های آن را ذکر نموده ایم. لازم به ذکر است که در مطالعه حاضر به تناسب موضوع، از روش اسنادی و کتابخانه ای بهره برده ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - تبیین استراتژی برنامه درسی در راستای پرورش منابع انسانی کارآفرین
        عبدالعلي  کشته‌گر عليرضا  تشکريان جهرمي
        اين پژوهش با هدف تبيين استراتژي برنامه درسي در راستاي پرورش منابع انساني کارآفرين در مؤسسات آموزش عالي زاهدان از ديدگاه متخصصان کارآفريني مي‌باشد. روش اين پژوهش زمينه‌يابي است. نتيجه کلي اين پژوهش نشان مي‌دهد که از نظر متخصصان کارآفريني لازم است اهداف آموزشي در جهت پرور چکیده کامل
        اين پژوهش با هدف تبيين استراتژي برنامه درسي در راستاي پرورش منابع انساني کارآفرين در مؤسسات آموزش عالي زاهدان از ديدگاه متخصصان کارآفريني مي‌باشد. روش اين پژوهش زمينه‌يابي است. نتيجه کلي اين پژوهش نشان مي‌دهد که از نظر متخصصان کارآفريني لازم است اهداف آموزشي در جهت پرورش يادگيرنده متکي به خود و ريسک‌پذير، داراي تفکر انتقادي و همچنين پرورش‌دهنده مهارت‌هاي ارتباطي، آينده‌پژوهي، مديريت و رهبري، تغييرپذيري و شکوفاکننده خلاقيت فراگير باشد که همانا جوهره کارآفريني و خلاقيت است و در سازماندهي محتواي آموزشي از رويکرد ميان رشته‌اي و فرارشته‌اي به ترتيب بعنوان رويکرد محوري و مکمل استفاده گردد. بر اين اساس مي‌توان گفت، مراکز آموزش عالي محور توسعه و تحول در جامعه و همچنين کانون اصلي تربيت نيروي انساني متخصص و آموزش ديده است که تربيت نيروي انساني، طرح اصلي و بنيان افکن چهارچوب اساسي برنامه ريزي رشد و پيشرفت جامعه محسوب مي‌شود و با توجه ويژه و اصولي به عناصر برنامه درسي مراکز آموزش عالي، مي‌توان يادگيرنده کارآمد و کارآفرين پرورش داد تا در نهايت، بسياري از معضلات اجتماعي حل شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - تحليل تاريخي موانع توسعه صنعتي ايران
        سيروس  احمدي
        يكي از اساسي‌ترين سؤالات در محافل علمي و عمومي ايران اين است كه چرا اين كشور نتوانسته است به توسعه صنعتي دست يابد؟ اگر چه در تبيين موانع توسعه ايران، تحقيقات متعددي انجام شده اما صنعتي شدن به عنوان محور توسعه، كمتر مورد بررسي قرار گرفته است. هدف اساسي پژوهش حاضر اين است چکیده کامل
        يكي از اساسي‌ترين سؤالات در محافل علمي و عمومي ايران اين است كه چرا اين كشور نتوانسته است به توسعه صنعتي دست يابد؟ اگر چه در تبيين موانع توسعه ايران، تحقيقات متعددي انجام شده اما صنعتي شدن به عنوان محور توسعه، كمتر مورد بررسي قرار گرفته است. هدف اساسي پژوهش حاضر اين است كه با تمركز بر دوره تاريخي شكل‌گيري انقلاب صنعتي در نيمه دوم قرن هيجدهم به اين سو، موانع توسعه صنعتي ايران را بررسي و به سؤالات زير پاسخ دهد. اول، آيا توسعه‌نيافتگي صنعتي ايران ريشه در موانع خارجي دارد؟ دوم، آيا توسعه‌نيافتگي صنعتي ايران ناشي از موانع داخلي است؟ سوم، آيا توسعه‌نيافتگي صنعتي ايران ناشي از سياست‌گذاري‌هاي دولت‌هاي قاجار است يا دولت‌هاي بعد نيز در آن شريك‌اند؟ براساس يافته‌هاي تحقيق كه با استفاده از روش تاريخي انجام شده است، دولت‌هاي استعمارگر در قرن نوزدهم از طريق محدود كردن فعاليت سرمايه‌داران ايراني در حوزه‌هاي مهم صنعتي، ورشكسته كردن صنايع داخلي، سوق دادن اقتصاد كشور به سمت توليد مواد اوليه و خام و محروم كردن ايران از دريافت بخش قابل توجهي از درآمدهاي نفتي در يك دوره بلندمدت، نقش مهمي در توسعه‌نيافتگي صنعتي ايران دارند. اما پازل توسعه‌نيافتگي صنعتي ايران، از طريق موانع داخلي به ويژه سياست‌گذاري‌هاي نامناسب دولت‌ها همچون فقدان برنامه در كمك به رشد بورژوازي، اتكاء به مواد اوليه به ويژه درآمدهاي بي‌دردسر نفت، واردات بي رويه كالاهاي مصرفي و واسطه‌اي، اصرار بر سياست جانشيني واردات كالا، ناتواني در جذب سرمايه‌هاي خارجي و هزينه‌هاي بالاي نظامي، تكميل مي‌شود. يافته‌هاي تحقيق همچنين بيانگر اين هستند كه اگر چه قاجارها زمينه‌ساز توسعه‌نيافتگي صنعتي ايران بودند، اما دولت‌هاي پس از قاجار نيز در توسعه‌نيافتگي صنعتي ايران نقش پررنگي داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - ردپای برنامه¬های تعدیل اقتصادی در سیاست¬گذاری اقتصادی ایران
        علی¬اصغر  قائمی¬نیا
        اقتصاد ایران در روزگار کنونی، طیف وسیعی از مشکلات را تجربه کرده، اما جالب تر آنکه حداقل در طول سی سال گذشته، انواع راه حل ها نیز برای مشکلات تجویز شده است. انواع بیماری ها و در مقابل اقسام روش های درمانی در این اقتصاد فعلاً نتیجه ای جز وخامت اوضاع اقتصادی ندارد که تورم چکیده کامل
        اقتصاد ایران در روزگار کنونی، طیف وسیعی از مشکلات را تجربه کرده، اما جالب تر آنکه حداقل در طول سی سال گذشته، انواع راه حل ها نیز برای مشکلات تجویز شده است. انواع بیماری ها و در مقابل اقسام روش های درمانی در این اقتصاد فعلاً نتیجه ای جز وخامت اوضاع اقتصادی ندارد که تورم و بیکاری دو رقمی و رشد اقتصادی منفی از مهم ترین مصادیق این وضعیت می باشد. یکی از نسخه هایی که تجویز آن فراوانی زیادی در طول حداقل دو دهه گذشته داشته است، برنامه های تعدیل اقتصادی است. در این مقاله به صورت مستند به دنبال یافتن ردپای برنامه های تعدیل در سیاست گذاری اقتصادی ایران هستیم و برنامه های پنج ساله توسعه را به عنوان بهترین معیار برنامه ریزی اقتصادی در ایران در نظر گرفته ایم. از آنجایی که هدف بررسی نفوذ و رسوب برنامه های تعدیل در برنامه های اقتصادی است، بنابراین بررسی عملکرد اقتصادی در طول این سالها خارج از هدف این تحقیق است، فارغ از اینکه این عملکرد نیز متأثر از برنامه-های تعدیل اقتصادی باشد یا خیر. طبق بررسی ها، برنامه های تعدیل اقتصادی در هر پنج برنامه توسعه بعد از انقلاب نفوذ داشته است؛ هرچند این نفوذ دارای شدت و ضعف می باشد که تناسب و ترابط برنامه های پنج ساله با برنامه های تعدیل ساختاری بخشی از ناسازگاری میان برنامه های اقتصادی و شرایط و مقتضیات کشور را نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - فراتحليلي بر مطالعات پيمايشي نابرابري‌هاي اجتماعي و گستره طبقاتي بزهکاري
        مهدي  براتعلي‌پور نسترن  براتعلي‌پور
        سياست کيفري بر تنظيم صحيح روابط افراد جامعه با يکديگر و حفظ نظم عمومي و تأمين امنيت در جامعه و گسترش عدالت اجتماعي و سياسي دلالت دارد. اين سياست با وضع قوانين مناسب مي‌تواند از هر نوع تعدي و تجاوز افراد به حقوق يکديگر جلوگيري کند و افراد را ملزم به رعايت موازين حقوقي و چکیده کامل
        سياست کيفري بر تنظيم صحيح روابط افراد جامعه با يکديگر و حفظ نظم عمومي و تأمين امنيت در جامعه و گسترش عدالت اجتماعي و سياسي دلالت دارد. اين سياست با وضع قوانين مناسب مي‌تواند از هر نوع تعدي و تجاوز افراد به حقوق يکديگر جلوگيري کند و افراد را ملزم به رعايت موازين حقوقي و اجتماعي گرداند. بر اين اساس، قوه قانون‌گذاري به عنوان مرجع ذي‌صلاح در شکل‌دهي به سياست کيفري کمک شاياني مي‌کند. با اين وجود، مطالعه فرايند اجراي سياست کيفري و بررسي نتايج ثمربخشي آن، ضرورت تأکيد بر نقش بسزاي سياست اجتماعي را در شکل دادن و کاميابي آن ترديدناپذير مي‌سازد. پرسش اصلي اين مقاله آن است که آيا بين نابرابري‌هاي اجتماعي و گستره طبقاتي بزهکاري رابطه وجود دارد؟ و به همين ترتيب، دو پرسش فرعي قابل طرح است: آيا سياست کيفري تنبيهي و تشديد مجازات‌ها به کاهش بزهکاري در جامعه منجر مي‌شود؟ و تأثير اقدامات پيش‌گيرانه و اصلاحات ساختاري بر کاهش بزهکاري در جامعه چيست؟ به عنوان مدعاي اين پژوهش، مطالعات انجام شده در زمينه جامعه‌شناسي کيفري نشانگر وجود رابطه همبستگي بين نابرابري‌هاي اجتماعي و گسترش بزهکاري در هر دو طبقه مرفّه و محروم جامعه است. به لحاظ روش‌شناختي، اين پژوهش بر فراتحليل پيمايش‌هايي اتکا دارد که طي دو دهه اخير در مورد رابطه بين نابرابري‌هاي اجتماعي و گستره طبقاتي بزهکاري در جامعه انجام پذيرفته است. به لحاظ چارچوب نظري نيز اين پژوهش با انتقاد از مدل سزادهي يا کيفرمدار، بر مدل درماني- اصلاحي استوار است. يافته‌هاي اين پژوهش نشانگر نابسندگي اثرگذاري سياست کيفري تنبيهي و تشديد مجازات‌ها بر کاهش بزهکاري در جامعه بوده و بر ضرورت توجه به اقدامات پيش‌گيرانه و اصلاحات ساختاري دلالت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - بررسی نقش فرهنگ ملی در توسعه‌یافتگی نهادی کشورها از طریق ارزیابی مؤلفه نهادی گزارش رقابت‌پذیری جهانی(GCI) و چارچوب فرهنگی هافستد
        علی¬نقی  مصلح شیرازی مهدی  تاجیک
        تأثیر فرهنگ ملی به عنوان یک متغیر تعیین کننده بر ساختار ها و نظام های مدیریتی در مطالعات مختلف مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این پژوهش با استناد به الگوی فرهنگی هافستد و همچنین مؤلفه نهادی گزارش رقابت پذیری جهانی (2014-2013)، به بررسی ارتباط فرهنگ ملی و سطح توسعه‌ چکیده کامل
        تأثیر فرهنگ ملی به عنوان یک متغیر تعیین کننده بر ساختار ها و نظام های مدیریتی در مطالعات مختلف مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این پژوهش با استناد به الگوی فرهنگی هافستد و همچنین مؤلفه نهادی گزارش رقابت پذیری جهانی (2014-2013)، به بررسی ارتباط فرهنگ ملی و سطح توسعه‌یافتگی نهادی کشورها پرداخته شده است. نخست کشور ها به کمک تحلیل خوشه ای و با تکنیک K-MEANS به دو گونه فرهنگی تقسیم بندی شده اند به طوری که در گونه یک، امتیازات مربوط به ابعاد فرهنگی "فاصله قدرت"، "اجتناب از عدم اطمینان" و" مردسالاری" نسبت به گونه دو بالاتر و ابعاد فرهنگی "دوراندیشی" و"فردگرایی" پایین تر می‌باشد. در این تقسیم‌بندی جمهوری اسلامی ایران، در گونه یک فرهنگی قرار می گیرد. به منظور بررسی وضعیت نهادی در دو گونه فرهنگی از آزمون مقایسه میانگین ها استفاده شده است. پس از انجام آزمون شاپیرو- ویلک و مشخص شدن وضعیت توزیع داده ها در گونه های فرهنگی، آزمون ناپارامتریک من- ویتنی جهت بررسی فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج این آزمون نشان می دهد که امتیاز مؤلفه نهادی و متغیر های مربوطه به جز دو متغیر نهادی "دست و پاگیر بودن مقررات دولتی" و" حمایت از سرمایه گذاران" بین کشور های مستقر در گونه یک و گونه دو اختلاف معناداری داشته و به عبارتی وضعیت نهادی كشور های گونه یك نسبت به گونه دو بدتر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - بررسی سیر تحولات سیاستگذاری منطقه‌ای طی برنامه سوم و چهارم توسعه در ایران با تأکید بر نظام درآمد- هزینه استانی
        محمد  غفاری فرد
        تئوری‌های سیاستگذاری منطقه‌ای با رویکرد واگذاری اختیارات به مناطق در ادبيات اقتصادي، با اهداف افزايش كارایي دولت‌ها و گسترش تعادل و توازن منطقه‌اي مورد توجه قرار گرفته است. تمرکززدايي اداري، مالي و اقتصادي پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران بخصوص پس از پايان جنگ تحميلي به چکیده کامل
        تئوری‌های سیاستگذاری منطقه‌ای با رویکرد واگذاری اختیارات به مناطق در ادبيات اقتصادي، با اهداف افزايش كارایي دولت‌ها و گسترش تعادل و توازن منطقه‌اي مورد توجه قرار گرفته است. تمرکززدايي اداري، مالي و اقتصادي پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران بخصوص پس از پايان جنگ تحميلي به عنوان سياست راهبردي توسعة استان‌هاي كشور مد نظر قرار گرفت. تشكيل نهادهای اداری و مالی استانی، تمركززدايي در زمينه وظايف عمراني و توسعه‌اي دولت، وابسته كردن اعتبارات تملك‌دارايي‌ سرمايه‌اي استاني هر استان به درآمد آن، تعيين عناوين درآمدهاي استاني، و نظام انتقالات از دولت مركزي به نهادهاي استاني مهمترين رويكرد در نظام برنامه‌ريزي و بودجه‌ريزي كشور به شمار مي‌روند كه در قانون برنامه سوم توسعه در قالب مواد قانوني فصل هشتم تحت عنوان نظام درآمد- هزينه استان تجلي يافت و با تغييراتي در برنامه چهارم توسعه ادامه يافت. تهيه برنامه سوم و چهارم توسعه هر استان، تهيه سند ملي توسعه هر استان، تهيه سند بودجه سالانه هر استان، شناسايي، تعيين و تصويب اولويت‌ها، سلايق و نيازهاي هر استان و اختصاص دادن اعتبارات استاني به آنها، تهيه برنامه‌هاي توسعه بخش و فرابخش و شهرستان‌ها در برنامه چهارم در برخي استان‌ها، تهيه نظريه پايه توسعه هر استان، برآورد منابع درآمدي استان، بررسي و پيشنهاد منابع جديد درآمدي براي استان، پيشنهاد بهبود روش‌هاي كسب درآمد هر استان و تخصيص اعتبارات عمراني و جاري استاني به هر پروژه و دستگاه اجرایی از مهمترين و مؤثرترين فعاليت‌هاي نهادهاي اداري و مالي استاني طي برنامه سوم و چهارم توسعه بوده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - بایسته‌های تولید ثروت در زیست ایمانی و سبک زندگی شیعی
        شهروز  شریعتی مهدی  عباسی شاهکوه
        برخلاف دیدگاه‌های سنتی که توسعه را مقوله‌ای اقتصادی ارزیابی می‌کند، رویکردهای جدید؛ توسعه را حاصل باورها و رویکردهای فرهنگی جوامع دانسته و بر این باورند که بنیان‎‌های توسعه، فرهنگی است. در همین حال، دین و مذهب را می‌توان بارزترین و تأثیرگذارترین عامل فرهنگی و مؤثر بر شک چکیده کامل
        برخلاف دیدگاه‌های سنتی که توسعه را مقوله‌ای اقتصادی ارزیابی می‌کند، رویکردهای جدید؛ توسعه را حاصل باورها و رویکردهای فرهنگی جوامع دانسته و بر این باورند که بنیان‎‌های توسعه، فرهنگی است. در همین حال، دین و مذهب را می‌توان بارزترین و تأثیرگذارترین عامل فرهنگی و مؤثر بر شکل‌گیری جهان‌بینی‌ها و تفسیر از حیات مادی بشری دانست. از این منظر مکاتبی که انسان را به رهبانی‌گری و انفصال و ترک دنیا و توجه صرف به آخرت نیل می‌دهند، موجبات عدم توسعه‌یافتگی و تقدیرگرایی را برای جوامع فراهم می‌آورند و در مقابل مکاتب و مذاهبی که راه سعادت و کمال انسانی را در تلاش مؤمنانه برای آبادانی دنیا در این جهان معرفی می‌سازند، بالقوه می‌توانند موجب تغییر اجتماعی شوند و در نتیجه توسعه‌ ملی را تسهیل کنند. در این میان مکتب تشیع با ترسیم دنیا به مثابه مزرعه‌ آخرت همواره بر مسئولیت اجتماعی پیروان تأکید می‌کند و با طرد زندگی منفعلانه تلاش برای تولید ثروت را به مؤمنان در چارچوب عبادت و تقرب پروردگار سفارش می‌کند. همچنین بر اساس آموزه‌های شیعی، کسب مال حلال و صرف آن در چارچوب تحقق دستورات الهی بسیار مورد نظر قرار گرفته و بر آن تأکید شده است؛ این مقاله با ملاحظه این اصل عقلی که «مقدمه واجب، واجب است» نشان داده است یک مسلمان شیعه برای داشتن سبک زندگی صحیح و زیست مؤمنانه و نیل به برخی از الزامات بندگی ناگزیر باید توانمندی اقتصادی خود را نیز گسترش دهد و به تولید ثروت همت گمارد. این مقاله همچنین با بررسی برخی از وظایف مؤمنانه که پیش از تحقق، مستلزم تولید ثروت است این موضوع را با استناد به سیره عملی معصومین جایگاه تولید ثروت را از منظر باورهای شیعی بررسی کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - تأثیر مدیریت منابع طبیعی(از کانال شاخص نهادی حکمرانی) بر شاخص خوشبختی کشورهای منتخب اوپک در مقایسه با نروژ
        ابوالفضل  شاه¬آبادی فریبا  مهری تلیابی راضيه  داوري كيش
        همه جوامع در مسیر رشد و توسعه، توجه منحصر به فردی بر خوشبختی و کامیابی داشته اند که با تمام ارکان زندگی بشر گره خورده است. یکی از عوامل مؤثر بر شاخص خوشبختی منابع طبیعی است که با مدیریت منابع طبیعی و کنترل درآمدهای ارزی حاصل از صادرات منابع طبیعی می-توان موجبات خوشبختی چکیده کامل
        همه جوامع در مسیر رشد و توسعه، توجه منحصر به فردی بر خوشبختی و کامیابی داشته اند که با تمام ارکان زندگی بشر گره خورده است. یکی از عوامل مؤثر بر شاخص خوشبختی منابع طبیعی است که با مدیریت منابع طبیعی و کنترل درآمدهای ارزی حاصل از صادرات منابع طبیعی می-توان موجبات خوشبختی افراد را تأمین نمود. بنابراین پژوهش حاضر در نظر دارد، به بررسی تأثیر مدیریت منابع طبیعی بر شاخص خوشبختی کشورهای منتخب اوپک در مقایسه با نروژ به عنوان یکی از خوشبخت ترین کشورها در جهان طی دوره زمانی 2014-2011 بپردازد. بر طبق آمار منتشره از شاخص خوشبختی 142 کشور جهان توسط مؤسسه لگاتوم، به ترتیب امارات متحده عربی (با میانگین رتبه جهانی 24) و عراق (با میانگین رتبه جهانی 130) دارای بهترین و ضعیف-ترین رتبه شاخص خوشبختی هستند و براساس آمار منتشره WDI، طی همین سال ها کشور نروژ و امارات متحده عربی به ترتیب دارای بهترین و ضعیف ترین مدیریت منابع طبیعی در بین کشورهای منتخب اوپک بوده اند، همچنین آمارها بیانگر اختصاص رتبه یک شاخص خوشبختی به نروژ است که این امر بیانگر جایگاه مناسب این کشور در استفاده مناسب از فراوانی منابع طبیعی است و از جایگاه مناسبی در مدیریت منابع طبیعی برخوردار است. بنابراین بر اساس آمار منتشره موسسه لگاتوم و WDI کشورهای منتخب اوپک فاصله زیادی با نروژ دارند. همچنین بررسی ضریب همبستگی بین رتبه شاخص های خوشبختی و مدیریت منابع طبیعی در بین کشورهای منتخب اوپک نیز نشان‌دهنده رابطه قوی و منفی است، به طوری که ضریب همبستگی بین رتبه شاخص کلی خوشبختی و مدیریت منابع طبیعی برای کشورهای منتخب اوپک 91/0 - است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بهره¬گیری از ظرفیت¬های اقتصاد آزمایشگاهی در توسعه نظام آموزشیِ رشته اقتصاد درکشور
        محمدنقی  نظرپور سیدمهدی  میرحسینی
        طراحی کلاس های آزمایشگاهی برای تدریس سرفصل‌های درسی رشته اقتصاد چند سالی است که در دستور کار دانشکده‌های اقتصاد دانشگاه‌های معتبر جهان قرار گرفته است. استفاده از آزمایشگاه‌های اقتصاد در جهان باعث شده است دانشجویان با تجربه‌های عملی در تدریس مفاهیم کلیدی اقتصادی روبرو شو چکیده کامل
        طراحی کلاس های آزمایشگاهی برای تدریس سرفصل‌های درسی رشته اقتصاد چند سالی است که در دستور کار دانشکده‌های اقتصاد دانشگاه‌های معتبر جهان قرار گرفته است. استفاده از آزمایشگاه‌های اقتصاد در جهان باعث شده است دانشجویان با تجربه‌های عملی در تدریس مفاهیم کلیدی اقتصادی روبرو شوند. کلاس‌های آزمایشگاهی سعی در اثبات این مسئله دارند که اگر مباحث درسی رشته اقتصاد از حالت صرفاً شفاهی و تئوریک به حالت تئوریک-کارگاهی تبدیل شوند، شاهد افزایش توانایی دانشجویان در رویاوریی با شرایط اقتصادی مختلف خواهیم بود و این مهم، گامی بزرگ در مسیر انتقال ساده و کاربردی مفاهیم خواهد بود. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصيفي و تحليل محتوي به بررسي اين مسئله مي پردازد که "چگونه اقتصاد آزمایشگاهی می‌تواند با برگزاری کلاس‌های آزمایشگاهی به توسعه نظام آموزشی رشته اقتصاد کمک کند". همچنین در صحنه آزمایشگاه، الگویی بومی سازی شده برای دانشجویان مقطع کارشناسی اقتصاد در کشور در جهت تدریس مفهوم مشارکت داوطلبانه و سواری مجانی طراحی و ارائه گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که تجربه های موفق آموزشی در کشورهای پیشرفته نشان می دهدکه برگزاری کلاس های آزمایشگاهی علاوه بر تأثیرگذاری مثبت در افزایش فهم و یادگیری دانشجویان، سبب تربیت مدیران وکارشناسان خبره اقتصادی خواهد بود که قبل از ورود به بدنه حقیقی اقتصاد با مباحث علمی این رشته به صورت عملی ارتباط برقرار کرده‌اند و بدین ترتیب هزینه‌های ناشی از آموزش‌های ضمن خدمت در سازمان های دولتی و غیر دولتی به شکل چشم گیری کاهش می یابد. این فرآیند می‌تواند در توسعه نظام آموزشی اقتصاد در کشور مؤثر واقع شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - بررسي متغيرهاي اثر گذار بر بهره‌وري نيروي کار ايران-رويکرد بلندمدت وکوتاه‌مدت
        مرتضي  صالحي سربيژن
        از اهداف اصلي هر كشوري داشتن رشد اقتصادي بالا و رسيدن به سطوح توسعه يافتگي مي‌باشد كه از ضرورت‌هاي دسترسي به اين اهداف، استفاده بهينه از منابع موجود در كشور و راهكار آن بهبود و ارتقاي بهره‌وري است. از اين رو اين مقاله به بررسي و مدل‌سازي منابع بهره‌وري نيروي‌کار با بکار چکیده کامل
        از اهداف اصلي هر كشوري داشتن رشد اقتصادي بالا و رسيدن به سطوح توسعه يافتگي مي‌باشد كه از ضرورت‌هاي دسترسي به اين اهداف، استفاده بهينه از منابع موجود در كشور و راهكار آن بهبود و ارتقاي بهره‌وري است. از اين رو اين مقاله به بررسي و مدل‌سازي منابع بهره‌وري نيروي‌کار با بکار بردن داده‌هاي سري زماني از سال 1338 تا سال 1394 مي‌پردازد. بهره‌وري نيروي کار با استفاده از اطلاعات تکنولوژيکي، موجودي واقعي سرمايه و تجارت آزاد در دو حالت کوتاه‌مدت و بلندمدت به وسيله مدل‌هاي اقتصاد سنجي تخمين زده مي‌شود. نتايج تخمين بلندمدت و کوتاه مدت نشان مي‌دهد اگر ارزش موجودي واقعي سرمايه، تجارت و اطلاعات تکنولوژيکي براي هر واحد نيروي کار به اندازه 10% افزايش يابد، بهره‌وري نيروي کار به تقريباً 9 % ، 2% و1 % در بلند مدت و اندازه 7/2 % و2/6 % در بهره‌وري نيروي کار کوتاه‌مدت مي‌شود. ثبات ساختاري ضرايب و مدل تخمين زده شده کوتاه‌مدت با استفاده از آزمون کاسام و تخمين‌هاي بازگشتي اين کار انجام شده است. نتايج حاکي از ثبات بودن مدل و ضرايب کوتاه‌مدت به لحاظ ساختار هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - الگوی توسعه اجماع پکن: بررسی مبانی فکری و اندیشگی
        فریبرز  ارغوانی پیرسلامی فاطمه  فروتن
        هدف این مقاله آن است تا ضمن بحث از زمینه‌های ظهور مدل اجماع پکن و برشمردن شاخص‌های این مدل در مسیر توسعه همچون بومی‌سازی فرآیند توسعه متناسب با شرایط داخلی کشور، ادغام بازار و برنامه، احترام به حقوق سیاسی سایر کشورها، تأکید بر عنصر ابتکار، آزادسازی مالی محتاطانه و در نظ چکیده کامل
        هدف این مقاله آن است تا ضمن بحث از زمینه‌های ظهور مدل اجماع پکن و برشمردن شاخص‌های این مدل در مسیر توسعه همچون بومی‌سازی فرآیند توسعه متناسب با شرایط داخلی کشور، ادغام بازار و برنامه، احترام به حقوق سیاسی سایر کشورها، تأکید بر عنصر ابتکار، آزادسازی مالی محتاطانه و در نظر‌گرفتن همبستگی میان رشد اقتصادی و توازن اجتماعی، به این سؤال پاسخ دهد که مهم‌ترین مبانی فکری و اندیشگی الگوی اجماع پکن چیست؟ در قالب فرضیه، این مقاله بر این ادعا است که اگرچه توسعه و تکامل این مدل در مقایسه با مدل اجماع واشنگتن فاقد نظرورزی‌های معاصر و آکادمیک است، اما این مدل دارای مبانی گسترده فکری همچون انسان‌گرایی، میانه‌روی، تدریج‌گرایی، اقتصاد‌گرایی، اقتدارگرایی و تجربه‌گرایی است که در اندیشه دوران باستان، میانه و معاصر چین ریشه دارد. بر این اساس، بررسی الگوهای مطرح در عرصه رشد و توسعه اقتصادی با اتکا به رویکردی نظری، بحث از زمینه‌ها و شاخص‌های مدل اجماع پکن در کنار پرداختن به اصول و مبانی فکری مؤثر بر ظهور این مدل از توسعه، بخش‌های اصلی این نوشتار را تشکیل می‌دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - بررسي تطبيقي آموزش و پرورش کشورهاي توسعه‌يافته و در حال توسعه
        ندا  ابراهيمي مقدم محمد  خوش‌چهره
        کيفيت آموزش و پرورش همواره از جمله دغدغه‌هاي اصلي نظام‌هاي آموزش و پرورش در اغلب کشورهاي دنيا بوده است. نقش سرمايه انساني در توسعه اقتصادي، رشد بهره‌وري، و نوآوري به طور روزافزوني مورد تأکيد قرار گرفته و از اين طريق، اختصاص يارانه يا سوبسيد دولتي براي آموزش، مهارت‌آموزي چکیده کامل
        کيفيت آموزش و پرورش همواره از جمله دغدغه‌هاي اصلي نظام‌هاي آموزش و پرورش در اغلب کشورهاي دنيا بوده است. نقش سرمايه انساني در توسعه اقتصادي، رشد بهره‌وري، و نوآوري به طور روزافزوني مورد تأکيد قرار گرفته و از اين طريق، اختصاص يارانه يا سوبسيد دولتي براي آموزش، مهارت‌آموزي و آموزش حين کار توجيه مي‌شود. در اين پژوهش سعي داريم ضمن معرفي ويژگي‌هاي کشورهاي توسعه‌يافته و کشورهاي در حال توسعه، چالش‌هاي آموزشي عصر جديد را در اين کشورها بررسي نماييم. همچنين با عنوان کردن آموزش و پرورش به عنوان يکي از مؤلفه‌هاي سرمايه انساني، ويژگي‌هاي عمومي آموزش و پرورش در ايران و کشورهاي منتخب را بررسي نموده و شاخص‌هاي اقتصادي در اين کشورها را به صورت تطبيقي مقايسه نماييم. هدف اصلي از انجام چنين مطالعه‌اي اين است که آموزش و پرورش به عنوان يک سرمايه‌گذاري ملي پربهره در بين دولتمردان و سياست‌گذاران مطرح شود و به آموزش و پرورش از آن جهت که باعث رواج بازار علم شده و با بارور ساختن اندوخته‌هاي علمي و فني جامعه منجر به رشد اقتصادي مي‌شود، توجه بيشتري شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - برنامه‌ريزي راهبردي توسعه گردشگري در مناطق روستايي استان سيستان و بلوچستان در راستاي توانمندنسازي اجتماعات محلي
        مرتضي  اسمعيل‌نژاد فهيمه  شهرکي ابراهيم  رضائي
        يکي از عناصر اصلي توسعه، گردشگري است و تشويق مشارکت جوامع محلي به عنوان کانون توسعه پايدار صنعت گردشگري تلقي مي‌شود. شرايط به وجود آمده در ايران پس از تحريم و توجه ويژه گردشگران خارجي و ورود آنان به ايران، مي‌تواند فرصت مناسبي براي استفاده و جذب آنها در مکان‌هاي گردشگرپ چکیده کامل
        يکي از عناصر اصلي توسعه، گردشگري است و تشويق مشارکت جوامع محلي به عنوان کانون توسعه پايدار صنعت گردشگري تلقي مي‌شود. شرايط به وجود آمده در ايران پس از تحريم و توجه ويژه گردشگران خارجي و ورود آنان به ايران، مي‌تواند فرصت مناسبي براي استفاده و جذب آنها در مکان‌هاي گردشگرپذير را فراهم کند. در اين ميان نقاطي که داراي انزواي جغرافيايي بوده و بافت اقتصادي ضعيفي دارند، ولي از مزيت‌هاي نسبي بالايي براي جذب گردشگر برخوردارند، مي‌توانند در اولويت قرار گيرند. توسعه اجتماع محله‌اي مي‌تواند ظرف مناسبي براي حركت جديد تزريق توسعه يا به عبارت صحيح همراه كردن و شكوفا كردن توسعه را فراهم كند و مشاركت آگاهانه روستاييان را در فرايندهايي كه زندگي‌شان را شكل مي‌دهد، از جمله گردشگري برانگيزاند. استان سيستان و بلوچستان با داشتن خرده جاذبه‌هاي ناب و متنوع و روستاهاي بکر که داراي فرهنگ بومي ويژه‌اي مي‌باشند مي‌تواند يکي از قطب‌هاي جذب گردشگر باشد، اما توسعه گردشگري و رشد اقتصادي روستاهاي استان نياز به ايجاد زيرساخت‌هاي مناسب دارد. اين پژوهش با روش تحليلي- کاربردي و مشاهده مستقيم و با استفاده از ماتريس ارزيابي به بررسي گردشگري و تأثير آن بر توسعه گردشگري روستايي استان سيستان و بلوچستان پرداخته است. نتايج پژوهش نشان داد که بين تنوع جاذبه‌هاي گردشگري در مناطق روستايي و تقاضا و انگيزه سفر، رابطه مستقيمي وجود دارد و توسعه جوامع محلي استان سيستان و بلوچستان با توجه به ويژگي‌هاي محيطي وابستگي شديدي به صنعت گردشگري دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - تغيير ساختارهاي جمعيتي نيروي‌کار کشاورزي نقاط روستايي ايران طي دوره 90-1365
        علي  قاسمي اردهايي قربان  حسيني ولي‌اله  رستمعلي‌زاده
        کشاورزي به‌عنوان يکي از سه بخش اقتصادي هر کشور، نقش مهمي در استقلال معيشتي و حتي استقلال امنيتي آن کشور دارد. کشور ايران با توجه به موقعيت جغرافيايي و تاريخ اجتماعي و اقتصادي، وابستگي عمده‌اي به اين بخش اقتصادي دارد. يافته‌هاي به‌دست آمده از تحليل ثانويه داده هاي سرشمار چکیده کامل
        کشاورزي به‌عنوان يکي از سه بخش اقتصادي هر کشور، نقش مهمي در استقلال معيشتي و حتي استقلال امنيتي آن کشور دارد. کشور ايران با توجه به موقعيت جغرافيايي و تاريخ اجتماعي و اقتصادي، وابستگي عمده‌اي به اين بخش اقتصادي دارد. يافته‌هاي به‌دست آمده از تحليل ثانويه داده هاي سرشماري‌هاي 90-1365 نشان مي‌دهد سهم جمعيت شاغل در بخش کشاورزي مناطق روستايي از 58 درصد در سال 1365 به‌ترتيب به 48 و 51 درصد در سال هاي 1385 و 1390 کاهش يافته‌ است. اين روند کاهشي محسوس، توأم با تغييراتي در نسبت جنسي و ساختار سني نيروي ‌کار کشاورزي بوده است. در سال‌هاي مورد مطالعه، به سهم زنان روستايي به‌ويژه زنان سالمند در مشارکت در بخش کشاورزي به‌شدت افزوده شده، به‌طوري‌که نسبت جنسي نيروي‌کار کشاورزي روستائيان از 1062 در سال 1365 به 642 در سال 1390 کاهش يافته است. درصد سالخوردگي جمعيت مورد مطالعه نيز در مدت زمان مشابه از حدود 7 به 16 افزايش داشته است. از مهمترين دلايل اين تغييرات مي‌توان به تحولات مهاجرتي در مناطق روستايي و سهم عمده جوانان و مردان از مهاجران خارج شده، عدم تمايل جوانان روستايي به انجام فعاليت-هاي کشاورزي و هژموني شهر و سبک زندگي شهري اشاره کرد. ادامه روند اين ترکيب جمعيتي در نيروي‌کار کشاورزي و نيز وضعيت اقتصادي و اجتماعي روستاها، مي‌تواند منجر به ضعف ساختاري اين بخش در آينده گردد. با توجه به برآورد مقوله هاي نيروي‌کار کشاورزي براي همه نقاط روستايي استان‌ها، پيشنهاداتي ارائه شده است تا بتوان زنجيره فقر نيروي‌کار کشاورزي مناطق روستايي را از بين برد و گام هايي براي توسعه پايدار روستايي برداشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - تحليل نهادي از فرايند واگذاري اختيارات مالي به استانها طي برنامههاي عمران و توسعه در ايران
        محمد  غفاري فرد
        در ادبيات اقتصادي، تئوري‌هاي تمرکززدايي در راستاي افزايش بهره‌وري و کارايي دولت‌ها و گسترش تعادل و توازن منطقه‌اي مورد توجه قرار گرفته است به همين منظور از اوايل 1351 با اجراي برنامه‌هاي خاص ناحيه‌اي فرايند اجرايي شدن سياست‌هاي تمرکززدايي مالي و تفويض اختيار به مناطق کش چکیده کامل
        در ادبيات اقتصادي، تئوري‌هاي تمرکززدايي در راستاي افزايش بهره‌وري و کارايي دولت‌ها و گسترش تعادل و توازن منطقه‌اي مورد توجه قرار گرفته است به همين منظور از اوايل 1351 با اجراي برنامه‌هاي خاص ناحيه‌اي فرايند اجرايي شدن سياست‌هاي تمرکززدايي مالي و تفويض اختيار به مناطق کشور آغاز و با ايجاد کميته برنامه‌ريزي و سپس شوراي برنامه‌ريزي و توسعه استان‌ها و نظام درآمد-هزينه استاني،گام‌هاي اساسي در جهت گسترش تمرکززدايي در ايران برداشته شد. در اين تحقيق با استفاده از مدل شاه، بر اساس سطوح تحليل اجتماعي مدل ويليامسون قوانين مربوط به برنامه‌هاي عمراني و توسعه‌اي به روش تحليل نهادي و محتواي مضموني مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان مي‌دهد تهيه و تدوين اسناد ملي توسعه استان‌ها، ايجاد نظام تنظيم بودجه استان‌ها، تمرکززدايي در زمينه وظايف عمراني دولت، ‌وابسته کردن اعتبارات تملک دارايي سرمايه‌اي استاني هر استان به درآمد آن استان و همچنين واگذاري اختيار تعيين اولويت‌هاي سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي مختلف به نهادهاي استاني، پنج رويکرد مهم در نظام برنامه‌ريزي و بودجه‌ريزي کشور به شمار مي‌روند که در برنامه‌هاي سوم و چهارم توسعه تجلي يافت. مقايسه ارکان تمرکززدايي مالي موجود در مدل نماينده بانک جهاني با ايران نشان مي‌دهد که مجموعه فعاليت‌هايی که در سطح ملي بايد صورت گيرد، عمدتاً مشابه مدل نماينده است و سياستگذاري‌ها، تعيين اولويت‌ها و تدارک فعاليت‌هايي که ماهيت منطقه‌اي و محلي دارد عمدتاً توسط نهادهاي استاني صورت مي‌گيرد. اما فرايند واگذاري درآمدي در ايران در سطح بسيار نازلي قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - بررسي رابطه بين ميزان دسترسي به اعتبارات و شاخص¬هاي توسعه اقتصادي خانوارهاي روستايي شهرستان رشت
        مجيد  ياسوري نادر  افقي سيده فاطمه  امامي
        در مقاله حاضر به بررسي وضعيت اقتصادي برنج و همچنين بررسي دو شيوه کشت سنتي و مکانيزه در اين بخش و تأثيري که هر کدام از اين روش‌ها برجاي گذاشته، پرداخته شده است. متغير مستقل اين تحقيق ميزان اعتبارات و متغير وابسته نيز اثرات اقتصادي(افزايش توليد، افزايش درآمد، کاهش ضايعات چکیده کامل
        در مقاله حاضر به بررسي وضعيت اقتصادي برنج و همچنين بررسي دو شيوه کشت سنتي و مکانيزه در اين بخش و تأثيري که هر کدام از اين روش‌ها برجاي گذاشته، پرداخته شده است. متغير مستقل اين تحقيق ميزان اعتبارات و متغير وابسته نيز اثرات اقتصادي(افزايش توليد، افزايش درآمد، کاهش ضايعات محصول، کاهش هزينه توليد و...) مي‌باشد. شيوه بهره‌برداري شامل سنتي، مکانيزه و نيمه مکانيزه نيز به عنوان متغير ميانجي اين پژوهش مي‌باشد. (به عبارتي ميزان تمايل هر يک از افراد را براي گرفتن وام براي کشت برنج سنجيده شد). در اين پژوهش از روش توصيفي- تحليلي استفاده شده است و به منظور جمع‌آوري داده‌هاي مورد نياز از روش پيمايشي (جمع‌آوري پرسشنامه از 400 خانوار روستايي) که به شيوه خوشه‌اي انتخاب گرديده، استفاده شده است. همينطور براي تجزيه و تحليل يافته‌ها و دستيابي به مدل نهايي پژوهش در فرضيه اصلي از مدل جدول تقاطعي سه بعدي با استفاده از نرم‌افزار Spss IBM SPSS Statistics20 استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان‌دهنده اطمينان 95 درصدي از اين موضوع مي‌باشد که با افزايش ميزان اعتبار دريافتي ميزان تأثيرات اقتصادي ناشي از کشت برنج هم افزايش مي‌يابد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - توسعه شهر ایرانی اسلامی و مدرنیته
        محمدرحیم  رهنما بهنام  عطا
        شهر ایرانی اسلامی مفهومی برای معرفی شهرهایی متأثر از فرهنگ و آموزه‌های دینی و ارزش‌های اسلامی است. شهرهایی که در کالبد، بافت، وضعیت اجتماعی و همچنین شهرنشینی کاملاً رنگ بوی فرهنگ غنی ایران آمیخته با اسلام را دارد، حقیقت و روح عصر جدید، مدرنیته است و تحقق آن مبتنی بر تأس چکیده کامل
        شهر ایرانی اسلامی مفهومی برای معرفی شهرهایی متأثر از فرهنگ و آموزه‌های دینی و ارزش‌های اسلامی است. شهرهایی که در کالبد، بافت، وضعیت اجتماعی و همچنین شهرنشینی کاملاً رنگ بوی فرهنگ غنی ایران آمیخته با اسلام را دارد، حقیقت و روح عصر جدید، مدرنیته است و تحقق آن مبتنی بر تأسیس مبانی مدرن در تفکر بشر است، و در مسیر تاریخی خود با مسئله تغییر شکل شهرها و رشد شهرنشینی و پیدایش نهادهای جدید اجتماعی، حضور مردم در عرصه های مختلف و ایجاد نظام های قانونی همراه شده است. ولی شهر اسلامی دارای کمبودهایی از جمله مصالح ساختمانی و تجهیزات مدرن می باشد که با ورود مدرنیته این کمبودها برطرف می شود، ولی در مقابل استفاده ناصحیح از مدرنیته که امروزه شاهد آن هستیم باعث دگرگونی هایی در شهر اسلامی شده است. هدف اصلی این مقاله، حفظ و توسعه ارزش-های شهر ایرانی اسلامی با استفاده صحیح از مدرنیته و فناوری های ارتباطات نوین می باشد، که به جای دگرگونی کامل در شهر و ایجاد ساختمان های بی روح، شهرنشینی سرد و بی روح، شهر غرب‌زده کامل، یک شهر ایرانی اسلامی توسعه‌یافته مدرن و با روح کامل ایرانی اسلامی بر اساس سنت های قدیمی با همکاری های اجتماعی و ارزش های محله ای و همسایگی ایجاد و آن را تقویت نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - واکاوي مفهوم زيبايي در فضاي شهري
        مليحه  ايزدي مهسا  اکرمي
        نظام شهري براي زيبايي جايگاه ويژه‌اي را تبيين نموده است. در عصر حاضر، دامنه شهر و شهرنشيني همه بخش‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و کالبدي را در برگرفته است. اعم از آنکه اصولاً فضاي شهري را فضايي با تناسبات زيبايي‌شناسانه تلقي کنيم، يا اينکه عوامل ديگري را در تعريف فضاي ش چکیده کامل
        نظام شهري براي زيبايي جايگاه ويژه‌اي را تبيين نموده است. در عصر حاضر، دامنه شهر و شهرنشيني همه بخش‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و کالبدي را در برگرفته است. اعم از آنکه اصولاً فضاي شهري را فضايي با تناسبات زيبايي‌شناسانه تلقي کنيم، يا اينکه عوامل ديگري را در تعريف فضاي شهري دخيل بدانيم، نفس زيبا بودن يک فضاي شهري(همانند هر فضا و هر اثر انساني ديگر) واجد اهميت درخور توجهي است. بر اين اساس فرض اين است که برنامه‌ريزي شهري جايگاه ويژه‌اي را براي زيبايي در شهر مدنظر قرار داده است. بر اين اساس، پرسش اين است که زيبايي در تفکر حاکم بر مکتب شهرسازي و برنامه‌ريزي شهري چه جايگاهي دارد؟ در برنامه‌ريزي شهري، محوريت شهر به پديد آورنده آن يعني انسان و ساکنان آن تعريف شده و در نخستين گام براي تعريف شهر از ساير مکان‌هاي جمعيتي به عوامل اجتماعي مانند امنيت، رفاه و فراواني و از منظر کالبدي عواملي مانند نظم، زيبايي، تقارن، تباين و استحکام توجه کرده است. روش تحقيق اين مطالعه از نوع توصيفي و به صورت کتابخانه‌اي است. در نهايت تحقيق حاضر به بررسي مفاهيم زيبايي از ديدگاه‌هاي مختلف و جايگاه آن در قرآن، اهميت زيبايي در نظام شهري و بهره‌گيري از آن به عنوان يک هدف مهم در شهرسازي و برنامه‌ريزي شهري مي‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - تأثير تأمين مالي و بانکداري ويژه کسب و کارهاي کوچک و متوسط بر توسعه اقتصادي
        سعيد  کيان پور
        در مقاله حاضر، تلاش شده ضمن مروري بر تجارب موفق جهاني، سازوکار بانکداري کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط، بررسي شود. با توجه به اهميت نقش‌آفريني کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط در اقتصاد، مرتفع ساختن تنگناهاي موجود در حوزه تأمين مالي اين کسب‌وکارها امري ضروري است و به منزله پيش نياز ا چکیده کامل
        در مقاله حاضر، تلاش شده ضمن مروري بر تجارب موفق جهاني، سازوکار بانکداري کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط، بررسي شود. با توجه به اهميت نقش‌آفريني کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط در اقتصاد، مرتفع ساختن تنگناهاي موجود در حوزه تأمين مالي اين کسب‌وکارها امري ضروري است و به منزله پيش نياز اثربخشي فعاليت‌هاي آنها در توسعه اقتصاد محسوب مي‌شود. امروزه توسعه کسب و کارهاي کوچک و متوسط به عنوان رمز توسعه اقتصادي کشورها شناخته شده است. اين کسب‌وکارها از طريق ايجاد کارآفريني، خلق نوآوري و تحول در فناوري، پويايي بخشيدن به صنعت، ايجاد اشتغال و رشد درآمدها، بر اقتصاد ملي کشورها و متعاقباً بر اقتصاد جهاني تأثيرگذارند. با این وجود، کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط، با چالش‌هاي اساسي و دشواري‌هايي در زمينه تأمين مالي مواجهند. با توجه به بانک محور بودن نظام تأمين مالي توليد در ايران، توسعه بانکداري به‌ويژه کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط مي‌تواند با شناسايي دقيق نيازهاي اين بخش و ارائه مجموعه‌اي از خدمات، نقشي مؤثر در تأمين مالي اين کسب‌وکارها ايفا کند. اين در حالي است که بانک‌هاي تجاري به‌طور معمول، ارائه خدمات بانکي به کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط را امري پرخطر و چالش برانگيز تلقي مي‌کنند. بدين ترتيب، تحقق بانکداري ويژه کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط، مستلزم ريشه‌يابي مشکلات و مهياسازي بسترسازي‌هاي اجرايي لازم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - رتبه‌بندي روستاهاي بخش مركزي شهرستان كرمانشاه بر مبناي درجه توسعه‌يافتگي با استفاده از روش تاکسونومي عددي
        منصور  پروين بهمن  شفيعي
        توجه به روستا و روستانشيني در جهان از اهميت بالايي برخوردار است. زيرا اين نوع از سکونتگاه‌هاي بشري به عنوان اجتماعات پايه، نقش اساسي در شکل‌گيري و شکوفايي جوامع و تمدن‌ها داشته‌اند. استان کرمانشاه نيز با برخورداري از روستاهاي متعدد و نقش آنها در تحولات اجتماعي، فرهنگي و چکیده کامل
        توجه به روستا و روستانشيني در جهان از اهميت بالايي برخوردار است. زيرا اين نوع از سکونتگاه‌هاي بشري به عنوان اجتماعات پايه، نقش اساسي در شکل‌گيري و شکوفايي جوامع و تمدن‌ها داشته‌اند. استان کرمانشاه نيز با برخورداري از روستاهاي متعدد و نقش آنها در تحولات اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي در طول زمان و حال حاضر نيازمند بررسي و توجه اساسي مي‌باشد. هدف از انجام اين پژوهش رتبه‌بندي درجه توسعه‌يافتگي روستاهاي بخش مركزي(بالا دربند، ميان دربند، قره سو و درود فرامان) شهرستان كرمانشاه با استفاده از روش تاکسونومي عددي مي‌باشد. براي محاسبه توسعه‌يافتگي روستاهاي بخش مرکزي از شاخص‌هاي محيطي، اجتماعي- جمعيتي، اقتصادي و شاخص‌هاي كالبدي- فضايي (زيربنايي و رو بنايي) استفاده شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردي بوده و با توجه به مؤلفه هاي مورد بررسي، رويکرد حاکم بر آن ترکيبي از روش هاي اسنادي و تحليلي مي باشد. نتايج بررسي‌ها بيانگر آن مي‌باشند که هيچ کدام از روستاهاي بخش مرکزي در جايگاه توسعه‌يافته قرار نداشته و تنها 21 روستا در جايگاه در حال توسعه، 33 روستا کمتر توسعه‌يافته و 36 روستا توسعه نيافته مي‌باشند. اکثر روستاهاي در حال توسعه متعلق به دهستان بالادربند و برخي روستاهاي درود فرامان مي‌باشند. اغلب روستاهاي دهستان ميان دربند در جايگاه روستاهاي توسعه نيافته و بيشتر روستاهاي دهستان درود فرامان و قره سو در سطح روستاهاي کمتر توسعه‌يافته هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 -  نگرشي مقايسه‌اي بر «مطالعات توسعه» در رهيافت‌هاي اقتصاد سياسي بین‌الملل و روابط بين‌الملل
        هادی آجیلی
        بحث در خصوص مفهوم توسعه و ابعاد مختلف آن در علوم اجتماعي و علوم انساني همواره موضوعي مناقشه برانگيز بوده است و به خصوص با ظهور رويکردهاي انتقادي در علوم اجتماعي و سياسي بر دامنه مناقشات در خصوص آن افزوده شده است. حتي در روابط بين‌الملل به دليل غلبه مسايل روش‌شناسانه و م چکیده کامل
        بحث در خصوص مفهوم توسعه و ابعاد مختلف آن در علوم اجتماعي و علوم انساني همواره موضوعي مناقشه برانگيز بوده است و به خصوص با ظهور رويکردهاي انتقادي در علوم اجتماعي و سياسي بر دامنه مناقشات در خصوص آن افزوده شده است. حتي در روابط بين‌الملل به دليل غلبه مسايل روش‌شناسانه و معرفت‌شناسانه و گستردگي مسائل انتزاعي، يافتن يک چارچوب مفهومي که با کمک آن بتوان مسايل و موضوعات بسيار متنوع و گسترده در خصوص توسعه اقتصادي و سياسي در کشورهاي مختلف را مطالعه نمود، دشوار است؛ ضمن آن که اين ديسيپلين لزوماً مباحث توسعه‌اي نظير توسعه سياسي يا اقتصادي را در اولويت يا کانون توجه خود قرار نمي‌دهد. اين در حالي است که در «دنياي جهاني شده » امروز اقتصاد سياسي بين‌الملل همچنان به عنوان يک ديسيپلين مطالعاتي مستقل سعي دارد متغيرهاي کلان سياسي و اقتصادي بين‌المللي را در قالب رويکردهاي متنوع و چندگانه خود مورد مطالعه و بررسي قرار دهد. با توجه به آن که به منظور انجام مطالعات مقايسه‌اي در ارتباط با جايگاه کشورها يا واحدهاي سياسي در نظام بين‌الملل نيازمند چارچوب نظري روشني مي‌باشيم و با توجه به تنوع و گستردگي مسايل سياسي و اقتصادي امروز، سئوال اصلي آن است که «مفهوم توسعه در رويکردهاي روابط بين‌الملل و اقتصاد سياسي بين‌الملل چه جايگاهي دارد و امروزه کدام يک از اين دو ديسيپلين مطالعاتي از قدرت تبيين و توضيح‌دهندگي بيشتري در خصوص مفهوم مناقشه برانگيز توسعه برخوردار هستند؟» در پاسخ، فرضيه اين مقاله بر اين شالوده استوار گرديده است که «مفهوم توسعه در کانون توجه ديسيپلين مطالعاتي اقتصاد سياسي بين‌الملل قرار دارد و اقتصاد سياسي بين‌الملل به دليل ترجيح در دوري جستن از چالش‌ها و دشواري‌هاي روش‌شناسانه و معرفت‌شناسانه و تمرکز بر فهم و تبيين مسايل محسوس و عيني در عرصه سياست و اقتصاد بين‌الملل ديسپلين مطالعاتي کارآمدتري براي مطالعات توسعه است». پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - مسکن پایدار از حیث تجارب کشورها
        مجيد  ياسوري اسماعيل  آقائي‌زاده سپيده  زارع
        رشد و توسعه شهر و شهرنشيني در کنار ايجاد امکانات و رفاه براي زندگي انسان‌ها، باعث افزايش هر چه بيشتر تخريب‌ها و آلودگي‌هاي زيست محيطي شده است. از اين رو، نظريه توسعه پايدار شهري با توجه به اثرات منفي رشد شهرها مطرح شد و راهکارهايي را براي به حداقل رساندن مسائل شهري مطرح چکیده کامل
        رشد و توسعه شهر و شهرنشيني در کنار ايجاد امکانات و رفاه براي زندگي انسان‌ها، باعث افزايش هر چه بيشتر تخريب‌ها و آلودگي‌هاي زيست محيطي شده است. از اين رو، نظريه توسعه پايدار شهري با توجه به اثرات منفي رشد شهرها مطرح شد و راهکارهايي را براي به حداقل رساندن مسائل شهري مطرح کرده است. از جمله اين راهکارها، تلاش در جهت ايجاد پايداري در مسکن شهري است. مسکن به عنوان مهمترين کاربري در شهرها که درصد بالايي از مساحت شهر را به خود اختصاص مي‌دهد، کيفيت زندگي و رفاه و آسايش مردم را مشخص مي‌کند. نحوه طراحي و ساخت مسکن در محيط، جامعه، فرهنگ، اقتصاد و همچنين بر زندگي روزانه مردم، سلامتي و امنيت آنها تأثير مي‌گذارد. براين اساس پايداري مسکن گامي مهم در نيل به توسعه پايدار شهري در ابعاد مختلف اجتماعي، اقتصادي، کالبدي و زيست محيطي مي‌باشد. هدف از پژوهش حاضر آشنايي با مسکن پايدار، ابعاد و شاخص‌هاي آن از يک طرف و همچنين بررسي و مطالعه نمونه‌هايي از مسکن پايدار در کشورهاي مختلف مي‌باشد. بدين منظور از روش تحقيق توصيفي و مطالعه کتابخانه‌اي استفاده شده است. نتايج مطالعات در کنار معرفي شاخص‌هاي مهم دستيابي به توسعه پايدار، نشان مي‌دهد که توسعه مسکن علاوه بر محيط زيست بر اقتصاد، فرهنگ و مسائل اجتماعي تأثير مي‌گذارد و از اين رو تحقق مسکن پايدار، تدوين برنامه‌هاي ويژه‌اي را در جهت توسعه شهري مي‌طلبد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - امکان‌سنجی بهره‌گیری از فناوری هسته‌ای در رشد و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان
        مهدی  صادقی شاهدانی عبداله  علم¬خواه
        نظریه پردازان، ظهور عصر جدید اقتصادی را پیش بینی کرده اند که در آن، دانش منبع اصلی ثروت و تولید اقتصادی به شمار می آید. به بیان دیگر، اقتصاد در عصر جدید از اقتصاد منبع بنیاد فاصله گرفته و به اقتصاد دانش بنیان نزدیک شده است. اقتصاد دانش بنیان اقتصادی است که براساس تولید، چکیده کامل
        نظریه پردازان، ظهور عصر جدید اقتصادی را پیش بینی کرده اند که در آن، دانش منبع اصلی ثروت و تولید اقتصادی به شمار می آید. به بیان دیگر، اقتصاد در عصر جدید از اقتصاد منبع بنیاد فاصله گرفته و به اقتصاد دانش بنیان نزدیک شده است. اقتصاد دانش بنیان اقتصادی است که براساس تولید، توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات شکل گرفته و سرمایه گذاری در دانش و صنایع دانش پایه مورد توجه خاص قرار می‌گیرند. به دلیل جایگاه اقتصاد دانش بنیان، تأکیدات مقام معظم رهبری و توجه ویژه سیاست گذاران به تحقق آن، مقاله حاضر به روش تحلیلی و توصیفی مبتنی بر اسناد علمی مکتوب - از جمله کتب، مقالات علمی و طرح های پژوهشی- به مرور ادبیات اقتصاد دانش بنیان و بررسی بهره گیری از فناوری هسته ای در رشد و توسعه اقتصاد دانش بنیان پرداخته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد به دلیل کاربردهای گوناگون و متنوع فناوری هسته ای در بخش های مختلف، تطابق آن با تعریف کمیته اقتصادی APEC از اقتصاد دانش بنیان و به عبارت دیگر دانش بر بودن فناوری هسته ای، داشتن اثرات جانبی مثبت بر سایر بخش ها و از همه مهم تر دارا بودن ویژگی های یک اقتصاد دانش‌بنیان، فناوری هسته ای بدون کم ترین شک و تردیدی از مصادیق فناوری های دانش بنیان محسوب شده و لذا توسعه و رشد هر چه بیش تر فناوری هسته ای و سرمایه گذاری در آن، به منزله رشد و توسعه اقتصاد دانش بنیان تلقی می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - سنجش سطح توسعه‌يافتگي دهستان‌هاي شهرستان کرمانشاه با استفاده از مدل AHP FUZZY
        سعيد  ملکي صادق  مختاري حسين  طاهري ليلا  کشتکار
        كاهش محروميت و نابرابري به دليل داشتن تبعات اقتصادي و سياسي، امري مهم و درخور توجه به شمار مي‌رود. در واقع نيل به پيشرفت و توسعه پايدار در آينده مستلزم شناخت موقعيت مناطق و نواحي مختلف است. به كارگيري معيارها و روش‌هاي كمّي و کيفي به منظور سطح‌بندي سكونتگاه‌ها در سيستم چکیده کامل
        كاهش محروميت و نابرابري به دليل داشتن تبعات اقتصادي و سياسي، امري مهم و درخور توجه به شمار مي‌رود. در واقع نيل به پيشرفت و توسعه پايدار در آينده مستلزم شناخت موقعيت مناطق و نواحي مختلف است. به كارگيري معيارها و روش‌هاي كمّي و کيفي به منظور سطح‌بندي سكونتگاه‌ها در سيستم فضايي مناطق از سويي منجر به شناخت ميزان نابرابري نقاط سكونتگاهي مي‌شود، و از سوي ديگر معياري است براي تلاش در زمينه كاهش و رفع نابرابريهاي موجود ميان آنها. هدف اصلي اين پژوهش، سنجش درجه توسعه‌يافتگي و رتبه‌بندي دهستان‌هاي شهرستان کرمانشاه مي‌باشد. ماهيت و هدف پژوهش نظري - کاربردي و روش مطالعه آن توصيفي و تحليلي است. همچنين داده‌هاي مورد نياز جهت بررسي سطح توسعه‌يافتگي دهستان‌ها به روش کتابخانه‌اي با استفاده از اطلاعات موجود در سالنامه آماري استان و مرکز آمار استانداري کرمانشاه در سرشماري سال 1390گردآوري شده است. اين پژوهش به رتبه‌بندي شاخص‌هاي انتخابي توسعه مورد نظر پرداخته و پراکنش اين شاخص‌ها در 13دهستان شهرستان کرمانشاه در قالب 76 شاخص فرعي و 8 شاخص اصلي مورد مطالعه و تحليل قرار گرفته است. جهت تجزيه و تحليل داده‌ها مدل فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي(Fuzzy AHP) که از بهترين تحليل‌ها جهت رتبه‌بندي مي‌باشد و نرم‌افزارهاي EXCEL و GIS استفاده شده است. نتايج به دست آمده از پژوهش حاکي از تفاوت و شکاف عميق ميان دهستان‌هاي شهرستان کرمانشاه از لحاظ سطح توسعه يافته گي نشان مي دهد، به نحوي که دهستان درود فرامان، رازآور و ميان دربند از نظر شاخص‌هاي انتخابي نسبت به دهستان هاي شهرستان کرمانشاه از سطح توسعه بالايي برخوردار است و دهستان‌هاي هفت آشيان و عثمانوند پايين‌ترين سطح توسعه را بين 13 دهستان شهرستان کرمانشاه به خود اختصاص داده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - بررسی بایسته‌های طراحی مجتمع‌های خدماتی- رفاهی میان‌راهی با رویکرد توسعه درون‌زا در سبزوار با تأکید بر توانمندی‌های فرهنگی
        غلامحسین  ناصری محسن  عزیزی موسی‌الرضا  غربی
        به‌طورکلی آنچه ایده مرکزی این مقاله را شکل می‌دهد، دعوت برنامه‌ریزان به در نظر گرفتن ملاحظات محلی در ارائه و اجرای برنامه‌های توسعه است. در واقع ملاحظات محلی در امر توسعه نرم‌افزارهایی هستند که زمینه لازم را برای امور سخت‌افزاری توسعه فراهم می‌کنند؛ از این‌رو به نظر می‌ چکیده کامل
        به‌طورکلی آنچه ایده مرکزی این مقاله را شکل می‌دهد، دعوت برنامه‌ریزان به در نظر گرفتن ملاحظات محلی در ارائه و اجرای برنامه‌های توسعه است. در واقع ملاحظات محلی در امر توسعه نرم‌افزارهایی هستند که زمینه لازم را برای امور سخت‌افزاری توسعه فراهم می‌کنند؛ از این‌رو به نظر می‌رسد بدون شناخت عمیق از این ملاحظات نمی‌توان برای توسعه جامعه سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت انجام داد. در دهه‌های اخیر یکی از برنامه‌های عمرانی در سطح جاده‎های کشور، طراحی و اجرای مجتمع‌های خدماتی- رفاهی میان‌راهی در جاده‌های اصلی کشور جهت سازمان‌دهی خدمات و رفاه بیشتر مسافران و در نهایت افزایش معیارهای استانداردشدگی راه‌های کشور است. در این زمینه طرح‌هایی جامع جهت مکان‌یابی و اجرای این مجتمع‌ها در کشور تدوین ‌شده است. بر اساس یک طرح جامع مکان‌یابی مجتمع‌های خدماتی- رفاهی میان‌راهی، قریب به ۵۰۰ مکان اجرا و تأسیس این مجتمع‌ها در نظر گرفته ‌شده است. اما آنچه در این طرح مغفول واقع‌شده، جایگاه منطقه استقرار این مجتمع‌ها و فرهنگ و جامعه محلی آن منطقه است. داده‌ها و تحلیل‌های این مقاله که به روش کیفی ارائه ‌شده است، در راستای نشان دادن اهمیت ملاحظات فرهنگی و محلی در بازدهی مطلوب‌تر این مجتمع‌ها در منطقۀ سبزوار مطرح‌ شده است. سبزوار به‌ عنوان شهری که در مسیر یکی از مهم‌ترین راه‌های ایران قرار دارد، فاقد یک مجتمع خدماتی- رفاهی کارآمد و درخور توجه برای مسافران و رهگذران است. از این‌رو با توجه به آنچه گذشت، طراحی و احداث چنین مجتمعی می‌تواند به‌عنوان یک برنامه توسعه‌ای در منطقه مطرح باشد. مقالۀ حاضر با رویکرد توسعه درون‌زا به قابلیت‌های فرهنگی منطقه تأکید کرده، طرحی را پیشنهاد می‌دهد که می‌تواند ضمن حفظ میراث فرهنگی و ارج نهادن به آن در دو حوزه فرهنگ مادی (یخچال‌ها به‌عنوان سازه‌ای سنتی) و فرهنگ معنوی (آیین‌ها و سنت‌های فرهنگی منطقه) زمینه را برای توسعه پایدار و متوازن فراهم آورد. به عبارتی دیگر، می‎توان گفت تکیه به عناصر و توانمندی‎های درونی و بومی در برنامه‎ریزی‎های منطقه‎ای شرایط مناسب را جهت حرکت در مسیر یک توسعه پایدار و معنادار منطقه‎‎ای فراهم می‎آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - فلسفه کارآفريني در نظريات اقتصادي
        سيده الهه  عادل رستخيز
        نظريات اقتصادي سهم قابل توجهي در کارآفريني داشته و يکي از ريشه‌هاي تاريخي آن را شکل داده‌اند. با اين وجود، مفهوم کارآفرين و عملکرد او يعني کارآفريني در جامعه، طيف گسترده‌اي در نظريات دارد. طبقه‌بندي‌ها و نتايج تحقيقات پيشين، کارآفرين را به عنوان کنشگر يا فعال اقتصادي، س چکیده کامل
        نظريات اقتصادي سهم قابل توجهي در کارآفريني داشته و يکي از ريشه‌هاي تاريخي آن را شکل داده‌اند. با اين وجود، مفهوم کارآفرين و عملکرد او يعني کارآفريني در جامعه، طيف گسترده‌اي در نظريات دارد. طبقه‌بندي‌ها و نتايج تحقيقات پيشين، کارآفرين را به عنوان کنشگر يا فعال اقتصادي، سرمايه‌دار، مدير، مالک، آربيتراژ، مبتکر و تحمل‌کننده عدم اطمينان معرفي نموده است. گرچه پژوهش‌هاي پيشين با کشف بسياري از تفاوت‌ها ميان نظريات اقتصادي درک ما را بالا برده‌اند، اما تا به حال پژوهش‌هاي اندکي در خصوص پايه‌هاي فلسفي اين تفاوت‌ها انجام گرفته است. هدف اين مقاله، بررسي نکات مورد غفلتی است که برخي تفاوت‌هاي اساسي موجود در مفهوم کليدي کارآفرين در نظريات اقتصادي را بر پايه مفروضات فلسفي‌شان تشريح مي‌کند. در واقع، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به اين سؤال است که ريشه‌هاي فلسفي تعاريف متفاوت از کارآفرين در نظريات اقتصادي چيست؟ درک اين تفاوت‌ها از آن جهت مهم است که مخاطب را در تشخيص عوامل تأثيرگذار بر سياست‌هاي مداخله‌اي طراحي شده براي ترويج کارآفريني و بنگاه ياري مي‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - واکاوی تأثیر خشکسالی بر سکونتگاه‌های روستایی با تأکید بر شاخص‌های کالبدی و فضایی(مطالعه موردی: روستاهای شهرستان هیرمند)
        زهرا  محمدی یگانه مریم  نوری
        پیدایش سکونتگاه‌های بشری همواره بر پایه‌ عوامل طبیعی مانند آب و خاك مناسب استوار بوده است. عوارض و پدیده‌های طبیعی در مكان‌گزینی، پراکنش، حوزه نفوذ، توسعه فیزیكی، ارتباطات و ظاهر سکونتگاه‌های انسانی تأثیر زیادی دارند. خشکسالی به‌عنوان یکی از بزرگ ترین بلایای طبیعی به شم چکیده کامل
        پیدایش سکونتگاه‌های بشری همواره بر پایه‌ عوامل طبیعی مانند آب و خاك مناسب استوار بوده است. عوارض و پدیده‌های طبیعی در مكان‌گزینی، پراکنش، حوزه نفوذ، توسعه فیزیكی، ارتباطات و ظاهر سکونتگاه‌های انسانی تأثیر زیادی دارند. خشکسالی به‌عنوان یکی از بزرگ ترین بلایای طبیعی به شمار می آید و تأثیر آن بر جوامع بشری بیشتر از دیگر بلایای طبیعی است؛ بنابراین، هدف از پژوهش حاضر واکاوی تأثیر خشکسالی بر سکونتگاه های روستایی با تأکید بر شاخص های کالبدی و فضایی در روستاهای شهرستان هیرمند بوده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و با استفاده از دو شيوه بررسي تجارب موفق داخلي-خارجي و نيز با نظرسنجي از افراد ساکن در روستا های مرزی شهرستان هیرمند تعداد هفت معيار نهايي مشخص شدند که با استفاده از مدلSAW و مدل AHP و استفاده از نرم‌افزار Expert Choice به رتبه‌بندی شاخص های کالبدی و فضایی پرداخته شده است و در نهایت برای رتبه بندی بخش های شهرستان هیرمند به لحاظ تأثیر خشکسالی بر شاخص های کالبدی و فضایی از تکنیک وایکور استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل به دست آمده از مدل SAW و مدل AHP و همچنین نرم‌افزار Expert Choice نشان می دهد که بیشترین تأثیر خشکسالی در متغیر افزایش اراضی دارای ماسه‌های روان با رتبه 1 و کمترین تأثیر خشکسالی در متغیر میزان خسارات وارده به جاذبه‌های توریستی رتبه 7 را به خود اختصاص داده است. همچنین نتایج به دست آمده از تکنیک وایکور نشان می‌دهد که بیشترین تأثیر خشکسالی در بخش قرقری با رتبه 1 می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - مطالعه تطبيقي اشتغال زنان و مردان در استانهاي کشور با تأکيد بر سرشماري‌هاي 1385 و 1390
        قاسم  علي¬محمدي اکبر  زارع شاه¬آبادي
        اشتغال عامل وحدت بخش و پيوند اعضاي جامعه به شمار مي رود و موجب استقلال فرد مي شود. هدف اين پژوهش مقايسه و چگونگي شاخص هاي اشتغال زنان و مردان در استانهاي کشور با تأکيد بر سرشماري هاي 85 و 90 با استفاده از تحليل ثانويه داده هاي حاصل از سرشماري عمومي نفوس و مسکن کشور ايرا چکیده کامل
        اشتغال عامل وحدت بخش و پيوند اعضاي جامعه به شمار مي رود و موجب استقلال فرد مي شود. هدف اين پژوهش مقايسه و چگونگي شاخص هاي اشتغال زنان و مردان در استانهاي کشور با تأکيد بر سرشماري هاي 85 و 90 با استفاده از تحليل ثانويه داده هاي حاصل از سرشماري عمومي نفوس و مسکن کشور ايران بر حسب استانها مي باشد. يافته ها و نتايج تحقيق نشان مي دهد که اشتغال و مشارکت زنان و مردان در هر دوره اي متفاوت است به طوريکه همواره حاکي از پايين بودن و متفاوت بودن و دسترسي نابرابر نسبت زنان شاغل به مردان در کل کشور است. بررسي وضعيت اشتغال و مشارکت در استانهاي ايران بر حسب سرشماري هاي 85 و 90 نشان مي‌دهد که بالاترين ميزان مشارکت زنان در اکثر استان‌ها در هر دو سرشماري در حيطه کمتر از 15 درصد و چند استان در حيطه 15 تا 30 درصد بوده اند. در مقابل ميزان مشارکت مردان در هر دو سرشماري در همه استان‌ها در حيطه 45 درصد به بالا بوده است. بنابراين در سال 85 بيشترين ميزان مشارکت زنان در کشور مربوط به استان خراسان جنوبي با 21.9 درصد بوده ولي در سال 90، باز هم بيشترين درصد مربوط به مشارکت زنان همين استان بوده اما يک روند کاهشي داشته که تقريباً 17.3 درصد بوده است. در مقابل بيشترين مشارکت در بين مردان در سال 85 مربوط به استان کردستان با 68.6 درصد بوده که در سال 90 به 70.4 درصد رشد يافته اما جاي خود را به استان بوشهر (70.9 درصد) داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - تحلیل و شناسایی مؤلفه¬های مؤثر بر افزایش کیفیت زندگی در مناطق روستایی(مطالعه موردی: دهستان استرآبادشمالی شهرستان گرگان)
        رقیه  تازیکی
        قرن ها است که مردم به دنبال زندگی خوب بوده اند و انسان ها پیوسته برای بهبود شرایط زیست خود، کوشیده اند تا از استعدادها و توانمندی های محیط زندگی خود، به بیشترین میزان و بهترین نحو بهره‌برداری کنند. هدف از تحقیق، تعیین شاخص ها، ارزیابی و سنجش ابعاد کیفیت زندگی در مراکز ر چکیده کامل
        قرن ها است که مردم به دنبال زندگی خوب بوده اند و انسان ها پیوسته برای بهبود شرایط زیست خود، کوشیده اند تا از استعدادها و توانمندی های محیط زندگی خود، به بیشترین میزان و بهترین نحو بهره‌برداری کنند. هدف از تحقیق، تعیین شاخص ها، ارزیابی و سنجش ابعاد کیفیت زندگی در مراکز روستایی دهستان استرآباد شمالی است. برای رسیدن به این هدف از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 4 روستا با 595 خانوار است که براساس فرمول کوکران، حجم نمونه 210 نفر انتخاب، و پرسشنامه تحقیق با روش انتساب متناسب و تصادفی ساده بین روستاییان توزیع گردید. برای تعیین میزان پایایی مقیاس اصلی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید(86/). در این تحقیق، ارزیابی کیفیت زندگی براساس چهار بعد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم‌افزار Spss، آزمون t تک نمونه ای، آزمون Anova، آزمون توکی و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان می دهد که در کلیه مؤلفه ها، شرایط کیفیت زندگی جامعه نمونه(کیفیت محیطی با 8.219) در حد متوسط و کمتر از این حد ارزیابی شده است. در این میان نامناسب‌ترین شرایط را می توان به متغیرهای سلامت و امنیت در مؤلفه اجتماعی، کیفیت محیط مسکونی در مؤلفه کالبدی مشاهده کرد. رابطه بین ابعاد اجتماعي، اقتصادي و کالبدي به جزء بعد محیطی، با سطح معناداري 0.000 در تأثيرپذيري شاخص ها بر کیفیت زندگی ساکنان روستاها مورد تأييد قرار مي گيرد. همچنین روستاها را می توان بر اساس کیفیت اجتماعی و کالبدی در 3 طبقه، کیفیت اقتصادی 2 طبقه و کیفیت محیطی در 1 طبقه قرار داد. روستاها بر اساس کیفیت زندگی در دو طبقه قرار دارند که روستاهای میرمحله و چوپلانی در طبقه اول، روستاهای شمس‌آباد و درویش‌آباد در طبقه دوم قرار گرفته اند. در مجموع همبستگی بین ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی با ابعاد اجتماعی و اقتصادی در سطح 01/0 رابطه معناداری است و بین ابعاد محیطی با ابعاد اجتماعی در سطح 05/0 رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - اثر تجارت با چین بر رشد اقتصادی ایران
        کسری  احمدیان بهروز حسین  پناهی احمد  اسدزاده
        امروزه تجارت خارجی یکی از مهم ترین عوامل در توسعه اقتصادی کشورها به شمار می رود، به طوری که اقتصادهای پیشرفته توجه زیادی به درجه باز بودن اقتصادشان دارند. ایران نیز در دهه‌های اخیر اقدامات زیادی را در جهت گسترش روابط تجاری خود با سایر کشورها انجام داده و سعی در جذب سرما چکیده کامل
        امروزه تجارت خارجی یکی از مهم ترین عوامل در توسعه اقتصادی کشورها به شمار می رود، به طوری که اقتصادهای پیشرفته توجه زیادی به درجه باز بودن اقتصادشان دارند. ایران نیز در دهه‌های اخیر اقدامات زیادی را در جهت گسترش روابط تجاری خود با سایر کشورها انجام داده و سعی در جذب سرمایه های خارجی داشته است. در سال های اخیر با تشدید تحریم های غرب علیه ایران و خروج شرکت های غربی از ایران و کاهش مبادلات تجاری با شرکای تجاری، ضرورت جایگزینی شرکای تجاری غربی با سایر کشورهای قدرتمند روشن شد. در این میان فرصت برای کشورهایی مانند چین فراهم شد تا حضور خود را در ایران پررنگ تر کند تا حجم تجارت با این قدرت اقتصادی بزرگ افزایش یابد. به طوری که در سال های اخیر کشور چین به اصلی ترین شریک تجاری ایران تبدیل شده است. از این حیث، در مطالعه حاضر تلاش می شود تا تأثیر تجارت با چین بر رشد اقتصادی ایران با استفاده از داده های سری زمانی سالانه برای دوره زمانی(2012 – 1990) مورد بررسی و تحلیل تجربی قرار گیرد. برای این منظور با استفاده از رویکرد هم انباشتگی مبتنی بر مدل خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL to cointegration)، اثر متغیرهای تجارت با چین بر رشد اقتصادی ایران مورد آزمون قرار گرفته است. یافته های تجربی این مطالعه نشان می دهند، متغیرهای صادرات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی در مجموع تأثیری مثبت بر رشد اقتصادی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - امکان سنجي و ارائه الگوي مديريت بهينه درآمدهاي نفتي (مورد مطالعه ايران)
        مصطفي  سليمي‌فر فاضله  خادم
        يكي از الزامات توسعه كشورها، منابع مالي و مديريت آن مي‌باشد. كشورهاي داراي منابع طبيعي و به خصوص نفت كه داراي منابع مالي فراوان مي‌باشند،‌ چنانچه نتوانند به نحو مطلوب درآمدهاي فراوان نفتي را مديريت نمايند، نه تنها در مسير توسعه موفق نيستند، بلكه با مشكلات عديده‌اي نيز ر چکیده کامل
        يكي از الزامات توسعه كشورها، منابع مالي و مديريت آن مي‌باشد. كشورهاي داراي منابع طبيعي و به خصوص نفت كه داراي منابع مالي فراوان مي‌باشند،‌ چنانچه نتوانند به نحو مطلوب درآمدهاي فراوان نفتي را مديريت نمايند، نه تنها در مسير توسعه موفق نيستند، بلكه با مشكلات عديده‌اي نيز روبرو مي‌شوند. اكثر كشورهاي نفت‌خيز كه به دولت‌هاي رانتير نيز معروف مي‌باشند، با مشكل بيماري هلندي روبرو هستند و فقدان مديريت بهينه درآمدهاي نفتي منجر به بروز مشكلات اقتصادي در اين كشورها مي‌شود. چنانچه الگوي مديريت درآمدهاي نفتي در اين كشورها به سمت كنترل و تخصيص بهينه درآمدهاي نفتي در جهت توسعه اقتصادي آنها باشد، مي‌توانند بر مشكلات اقتصادي و همچنين شومي منابع فائق آيند. اين مقاله با استفاده از روش تحليلي- توصيفي با تجزيه و تحليل مكانيسم‌هاي انتقال درآمد نفت به اقتصاد در دولت‌هاي رانتير، و با تأکيد بر اين نکته که نظريه دولت رانتير و اقتصاد رانتي و همچنين مديريت درآمدهاي نفتي ناگزير از پذيرفتن تغيير جدي به ويژه در کشور ما مي‌باشد،‌ همچنين با بررسي و آسيب‌شناسي مديريت درآمدهاي نفتي در ايران در پي آن است تا ضمن به چالش کشيدن يک مدل دولت رانتير، راهکارهاي برون‌رفت از اين موضوع را نشان داده و الگويی جديد را براي مديريت درآمدهاي نفتي ارائه نمايد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - حکمراني در ايران، آسيب‌شناسي و ارائه راهبردها
        خليل اله  سردارنيا
        حکمراني خوب ناظر بر نحوه اعمال قدرت و حاکميت است که بر مبناي شاخص‌هاي مهمي همچون: حاکميت قانون، پاسخگويي، شفافيت در تصميم‌گيري‌ها و کنش‌ها، مسئوليت‌پذيري، نظارت قاعده‌مند و مستمر، نظارت‌پذيري، عدم تبعيض، عدم فساد و التزام و تعهد عمومي به اخلاق مدني تعريف مي‌شود. در جوام چکیده کامل
        حکمراني خوب ناظر بر نحوه اعمال قدرت و حاکميت است که بر مبناي شاخص‌هاي مهمي همچون: حاکميت قانون، پاسخگويي، شفافيت در تصميم‌گيري‌ها و کنش‌ها، مسئوليت‌پذيري، نظارت قاعده‌مند و مستمر، نظارت‌پذيري، عدم تبعيض، عدم فساد و التزام و تعهد عمومي به اخلاق مدني تعريف مي‌شود. در جوامع پيچيده شونده امروز، حکمراني بايستي مقوله‌اي ناظر به روابط دو سويه، همکاري‌جويانه و اعتمادآميز بين حکومت و نهادهاي مدني و شهروندان تلقي شود، نه مقوله‌ای صرفاً حکومتي. در اين نوشتار، نگارنده درصدد است که نخست، نگاهي آسيب‌شناسانه نسبت به فرايند حکمراني و نحوه ارتباط حکومت و نهادهاي مدني در ايران داشته باشد؛ سپس با استفاده از مباحث نظري، راهبردهايي در خصوص ايجاد و گسترش حکمراني خوب بر مبناي تعامل، همکاري‌جويي و مسئوليت‌پذيري دو سويه بين حکومت و نيروهاي اجتماعي و نهاد‌هاي مدني ارائه مي‌گردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 -  بررسی تأثیر فساد اقتصادی بر روی نابرابری درآمدی(مطالعه موردی: کشورهای منتخب آسیای جنوب غربی)
        وحيد  شقاقي شهري دولت  وفاداري
        در چندين دهه اخير نگرش توسعه مبتني بر رشد و بدون توجه به نحوه توزيع درآمدهاي به دست آمده موجب گرديد که اختلافات اجتماعي در کشورهاي توسعه‌نيافته و در حال توسعه بدليل تشديد شکاف طبقاتي بيشتر شود. از همين رو، در سال‌هاي اخير رويکرد جديدي در اقتصاد حاکم گرديده که توسعه همرا چکیده کامل
        در چندين دهه اخير نگرش توسعه مبتني بر رشد و بدون توجه به نحوه توزيع درآمدهاي به دست آمده موجب گرديد که اختلافات اجتماعي در کشورهاي توسعه‌نيافته و در حال توسعه بدليل تشديد شکاف طبقاتي بيشتر شود. از همين رو، در سال‌هاي اخير رويکرد جديدي در اقتصاد حاکم گرديده که توسعه همراه با توزيع عادلانه را مبنا قرار مي‌دهد. با تغيير اين رويکرد، مطالعات متعددي در خصوص توزيع درآمد و عوامل اثرگذار و پيامدهاي حاصل از نابرابري انجام گرفت. در مقاله حاضر نيز براي تبيين نحوه اثرگذاري فساد بر نابرابري درآمدي سعي گرديد بعد از مروري بر ادبيات تجربي و تبيين نظري مکانيسم ارتباط بين فساد با نابرابري درآمدي، با استفاده از الگوي اقتصادسنجي پانل براي نمونه کشورهاي منطقه آسياي جنوب غربي، نحوه و ميزان تأثيرگذاري فساد بر توزيع درآمد برآورد گردد. نتايج بدست آمده از برآورد نشان مي‌دهد که ارتباط معني‌دار و مستقيم بين ميزان فساد با ضريب جيني کشورهاي منطقه وجود دارد به گونه‌اي که بهبود يک واحدي شاخص فساد در بين کشورهاي منطقه بطور متوسط حدود 736/0 واحد شاخص ضريب جيني آن‌ها را کاهش مي‌دهد. طبق نتايج تخمين، رشد قيمت‌ها، افزايش جمعيت و نرخ بيکاري موجب افزايش شکاف درآمدي و بالعکس رشد توليد سرانه و نيز افزايش درآمدهاي مالياتي منجر به کاهش ضريب جيني و بهبود وضعيت توزيع درآمد در کشورها شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - بايسته‌هاي حفظ محيط زيست در پرتو قواعد فقه
        حامد  مایلی
        اصلاح روند رو به تزايد تخريب محيط زيست، نيازمند سازوکاري جدي است که توان سامان‌دهي به نابساماني‌هاي اين عرصه مهم را داشته باشد. رويکرد انسان به طبيعت، از يک سو ريشه در نوع جهان‌بيني فرد داشته و از سوي ديگر سنجه‌هاي سود و زيان شخصي، بر ميزان دخل و تصرف در محيط زيست و کيف چکیده کامل
        اصلاح روند رو به تزايد تخريب محيط زيست، نيازمند سازوکاري جدي است که توان سامان‌دهي به نابساماني‌هاي اين عرصه مهم را داشته باشد. رويکرد انسان به طبيعت، از يک سو ريشه در نوع جهان‌بيني فرد داشته و از سوي ديگر سنجه‌هاي سود و زيان شخصي، بر ميزان دخل و تصرف در محيط زيست و کيفيت آن تأثيرگذار است. اين مقاله مي‌کوشد با توجه به تأثير باورهاي شخصي در تعريف چگونگي روابط انسان با طبيعت، آن قسمتي از دين را (به عنوان يک جهان‌بيني فراگير) بيشتر مطمح نظر قرار دهد که در حوزه تنظيم اين روابط، تأثيرگذارتر است. بي‌شک، فقه همان بخش طلايي دين براي تنظيم زاويه ديد و چگونگي رابطه ما با طبيعت است که از يک سو بايدها و نبايدهاي نحوه حضور انسان در محيط زيست را تعريف کرده و به تنظيم قوانين الزام‌آور میپردازد و از سوي ديگر پويايي و تلازمش با زمان و مکان، توانمندي‌اش را براي پاسخگويي به نيازهاي جديد، حفظ و تقویت مي‌نمايد. اگر چه ادله فقهي، دلالت کافي در تعيين حدود و ثغور تصرفات انسان در طبيعت دارند، اما قواعد فقهي به اين دليل که هم براي مجتهد کاربرد دارد و هم براي مقلد، می‌تواند کاربرد بیشتری در عرصه محيط زيست داشته باشد. اين پژوهش با روش مطالعه کتابخانه‌اي، در کنار توجهی مختصر به قرآن، سنت و عقل، هشت قاعده فقهي را نیز در حفظ و حراست بهتر از محيط زيست مورد واکاوي قرار داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - جايگاه كرامت انساني در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران
        ابراهيم  رحماني سيامک  مؤذني
        قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، بر اساس ماهيت انقلاب اسلامي، براي کرامت انساني، بهاي ويژه‌اي قائل شده است تا جايي‌که مي‌توان گفت: در مقايسه با قانون اساسي کشورهاي ديگر، يک قانون اساسي "ارزشي" محسوب مي‌شود؛ بدين معنا که قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران بر شالوده کرامتي ک چکیده کامل
        قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، بر اساس ماهيت انقلاب اسلامي، براي کرامت انساني، بهاي ويژه‌اي قائل شده است تا جايي‌که مي‌توان گفت: در مقايسه با قانون اساسي کشورهاي ديگر، يک قانون اساسي "ارزشي" محسوب مي‌شود؛ بدين معنا که قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران بر شالوده کرامتي که از ناحيه اعتقادات ديني حاصل مي‌شود، بنا شده و هدف آن ايجاد بستر مناسب براي شکوفايي استعدادها و نيروهاي مثبت در وجود آدمي براي نزديک شدن به خدا مي‌باشد؛ چرا که خواست عمومي مردم ايران تدوين قانون اساسي براساس موازين اسلامي بود و همچنين کرامت انساني نيز يکي از اصول غيرقابل انکار اسلام است. اما پرسش اساسي اين است که "قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران که مبين حقوق اساسي ملت ايران است، تا چه ميزان خود را متعهد به تضمين و رعايت کرامت انساني نموده است؟" به نظر نگارنده کرامت ذاتي به عنوان بن مايه کرامت انساني به صورت يک قاعده حقوق اساسي، در قانون اساسي جمهوري اسلامي، پذيرفته شده و در اصول متعددي از آن تجلي پيدا کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - فراتحلیلی بر شاخص‌ها و سنجه‌های کیفیت زندگی در ایران با تأکید بر ابعاد مفهومی آن
        ايمان  فدائي مهدي  حسيني دهاقاني
        کيفيت زندگي، مفهومي نسبتاً نوين در علوم اجتماعي است که همواره در پي تعريف و بازتعريف شرايط آرماني زندگي براي نوع بشر و سنجش وضعيت موجود براي ترسيم راه رسيدن به آرمان‌ها، مي‌باشد. اين مفهوم با استقبالي چشمگير از سوي نظريه‌پردازان و انديشمندان رشته‌هاي مرتبط مواجه شده است چکیده کامل
        کيفيت زندگي، مفهومي نسبتاً نوين در علوم اجتماعي است که همواره در پي تعريف و بازتعريف شرايط آرماني زندگي براي نوع بشر و سنجش وضعيت موجود براي ترسيم راه رسيدن به آرمان‌ها، مي‌باشد. اين مفهوم با استقبالي چشمگير از سوي نظريه‌پردازان و انديشمندان رشته‌هاي مرتبط مواجه شده است و همان‌طور که انتظار مي‌رود اين شرايط نوعي سردرگمي در ميان انبوه نظريات و تعاريف گوناگون را با خود به همراه داشته است. اين پژوهش سعي کرده است تا با جمع‌بندي نقطه‌نظرات مختلف در اين زمينه، راهي به سوي تعريفي و تا حد امکان جامع و شامل از کيفيت زندگي و شاخص‌هاي آن ارائه دهد و به نوعي فراتحليل دست يازد. در اين مسير ابتدا پژوهش‌هاي مرتبط و منتشر شده در ايران تا سال 1391 جمع‌آوري شده، شاخص‌ها استخراج شده و داده‌ها ترکيب شده و آماده تجزيه در مرحله بعد مي‌شوند. در آخر دسته‌بندي صورت گرفته و نتيجتاً بازتعريفي از مفهوم کيفيت زندگي ارائه شده است و نقدي کلي بر شاخص‌هاي به دست آمده، با توجه به سلسله مراتب نيازهاي مازلو صورت گرفته است که نتيجه حاکي از آن بود که به طور جالب توجهي ميزان تکرار و احتمالاً تأکيد پژوهشگران گوناگون به دسته‌هاي مختلف شاخص‌ها، بر چيدمان سلسله مراتب نيازها در نگاه مازلو منطبق است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - بررسي نقش فعالیت‌های کشاورزی زنان روستایی در توانمندسازی اقتصاد خانوار (مطالعه موردی: بخش برزک شهرستان کاشان)
        یوسف  قنبری حمید  برقی
        ارتقای حضور زنان در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی و برنامه ریزی جهت گسترش مشارکت آنان بویژه در زمینه های اقتصادی، شرطی لازم برای توسعه پایدار است. این امر در نواحی روستایی که زنان از دیر باز و بطور سنتی در کارهای اقتصادی خانواده مشارکت داشته‌اند، از ضرورت بیشتری برخوردار چکیده کامل
        ارتقای حضور زنان در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی و برنامه ریزی جهت گسترش مشارکت آنان بویژه در زمینه های اقتصادی، شرطی لازم برای توسعه پایدار است. این امر در نواحی روستایی که زنان از دیر باز و بطور سنتی در کارهای اقتصادی خانواده مشارکت داشته‌اند، از ضرورت بیشتری برخوردار است. هدف اصلي اين پژوهش بررسی تأثیر فعالیت های کشاورزی زنان روستایی در توانمندسازی اقتصاد خانوار می‌باشد. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و مطالعه ای پیمایشی است که داده های آنان از طریق پرسشگری از زنان روستایی منطقه مورد مطالعه تهیه گردیده است. جامعه آماری مورد نظر شامل 6300 نفر زنان روستایی و تعداد 320 زن روستایی بعنوان حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران مشخص شده اند که با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده مورد پرسشگري قرار گرفته اند. از ضریب آلفای کرونباخ جهت تعیین پایایی پرسشنامه استفاده شد. توصيف و تحليل داده ها از طریق نرم‌افزار SPSS انجام گردید. برای آزمون فرضیه ها از آزمون t تك متغیره و ضريب همبستگي اسپيرمن و روش دو جمله ای استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین سن، بعد خانوار و میزان تحصیلات زنان روستایی با بهبود وضعیت اقتصاد خانواده رابطه معنی داری برقرار است. همچنین فعالیت های اقتصادی زنان روستایی در توسعه پایدار منطقه مؤثر است. این رابطه از نظر مسئولین منطقه با در نظر گرفتن سه بخش آموزش زنان روستایی، حمایت از فعالیت های اقتصادی آنها و تشکیل تعاونی های زنان روستایی مورد بررسی قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - تأثیر ارزش افزوده بخش صنعت بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران
        پروانه  سلاطین سمانه  محمدي
        هدف اصلی این مقاله بررسی میزان تأثیرگذاری ارزش افزوده بخش صنعت بر ضریب جینی به عنوان شاخص نشان دهنده توزیع درآمد در ایران می‌باشد. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش حداقل مربعات معمولی در دوره زمانی 1390-1363 نشان می‌دهد ارزش افزوده کارگاه‌های صنعتی دارای 10 نفر کارکن تأث چکیده کامل
        هدف اصلی این مقاله بررسی میزان تأثیرگذاری ارزش افزوده بخش صنعت بر ضریب جینی به عنوان شاخص نشان دهنده توزیع درآمد در ایران می‌باشد. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش حداقل مربعات معمولی در دوره زمانی 1390-1363 نشان می‌دهد ارزش افزوده کارگاه‌های صنعتی دارای 10 نفر کارکن تأثیر منفی و معناداری بر ضریب جینی به عنوان شاخص نشان‌دهنده توزیع درآمد در ایران دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - سنجش سطح توسعه و نابرابری‌های ناحیه‌ای در جنوب شرق ایران(نمونه موردی: شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان)
        هادي  حکيمي هادي  حکيمي
        نابرابري‌هاي فضايي در توزيع درآمد، خدمات بهداشتي، آموزشي و شاخص‌هاي فقر؛ چالش‌هاي گسترده اقتصادي و سياسي را براي دولت‌هاي بسياري از کشورهاي در حال توسعه بوجود آورده است. اصولاً نابرابري‌هاي منطقه‌اي از دو زمينه اصلي نشأت مي‌گيرند. نخست شرايط طبيعي هر منطقه جغرافيايي و د چکیده کامل
        نابرابري‌هاي فضايي در توزيع درآمد، خدمات بهداشتي، آموزشي و شاخص‌هاي فقر؛ چالش‌هاي گسترده اقتصادي و سياسي را براي دولت‌هاي بسياري از کشورهاي در حال توسعه بوجود آورده است. اصولاً نابرابري‌هاي منطقه‌اي از دو زمينه اصلي نشأت مي‌گيرند. نخست شرايط طبيعي هر منطقه جغرافيايي و دوم تصميمات سياستگذاران و برنامه‌ريزان اقتصادي. نکته قابل ذکر در اين مورد اين است که با پيشرفت تکنولوژي از اهميت عامل اول کاسته شده و به اهميت عامل دوم اضافه شده است. بنابراين در ايجاد نابرابري‌هاي منطقه‌اي بيشتر تصميمات سياستگذاران و برنامه‌ريزان تأثير مي‌گذارد. هدف تحقيق حاضر در راستاي ارزيابي و تحليل نابرابري‌هاي منطقه‌اي بين شهرستان‌هاي استان سيستان و بلوچستان بوده که بر اساس 29 شاخص منتخب انجام يافته است. از اين رو ابتدا 29 شاخص منتخب اقتصادي- اجتماعي، بهداشتي- درماني، آموزشي، زيربنائي در مقياس شهرستان از اطلاعات مربوط به سرشماري عمومي نفوس و مسکن سال 1390 استخراج گرديد و در ادامه با استفاده از چهار روش، ويکور(vikor) ، تحليل مؤلفه‌هاي اصلي(PCA)، روش موريس و روش امتياز Z استاندارد به تحليل وضعيت شهرستان‌هاي استان با توجه به شاخص‌هاي مذکور پرداخته شد. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد که به جزء روش موريس، در سه روش ديگر شهرستان‌هاي زاهدان و زابل با شاخص ترکيبي بالا در سطح برخوردارتر قرار گرفته‌اند و تقريباً در هر چهار مدل شهرستان‌هاي زابلي، دلگان و سرباز به تناوب در رتبه‌هاي پايين‌تر سطح برخورداري قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - جایگاه صنعت در اقتصاد ایران از عصر صفوی تا کنون
        سيروس  احمدي
        هدف پژوهش حاضر اين است كه جايگاه صنعت را در ايران در دوره‌هاي مختلف تاريخي مورد بررسي قرار دهد. براساس يافته‌هاي تحقيق، قبل از شكل‌گيري انقلاب صنعتي، ايران در دوره صفويه گام‌هاي بلندي به ويژه در صنعت نساجي برداشته بود اما در دوران افشاريه و زنديه، پيشرفتي در فعاليت‌هاي چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر اين است كه جايگاه صنعت را در ايران در دوره‌هاي مختلف تاريخي مورد بررسي قرار دهد. براساس يافته‌هاي تحقيق، قبل از شكل‌گيري انقلاب صنعتي، ايران در دوره صفويه گام‌هاي بلندي به ويژه در صنعت نساجي برداشته بود اما در دوران افشاريه و زنديه، پيشرفتي در فعاليت‌هاي صنعتي در ايران به وجود نيامد. در دوره قاجاريه كه كارآمدي آشكار اقتصاد صنعتي انگلستان باعث شده بود كشورهاي مختلف به دنبال تكرار تجربه انگلستان باشند، اقداماتي در گسترش صنعت در حوزه‌هاي مختلف اتفاق افتاد، اما ايران در اين دوره اساساً فاقد سياستي مشخص در صنعتي شدن بود و مقدار ناچيزي از توليد ناخالص داخلي آن از فعاليت‌هاي صنعتي به دست مي‌آمد. در دوره پهلوي، اولين قدم‌هاي واقعي در جهت صنعتي كردن ايران برداشته شد و سرمايه‌گذاري‌هاي کلاني در بخش صنعت صورت گرفت. اين روند در دوره جمهوري اسلامي نيز تداوم يافت و سهم صنعت از توليد ناخالص داخلي و اشتغال، به ميزان زيادي افزايش پيدا كرد. اما صنعت ايران در دو دوره اخير اساساً مصرفي، وابسته به درآمدهاي نفت و فاقد رقابت‌پذيري در عرصه بين‌المللي بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - تحلیلی بر اثرات اجتماعی و فرهنگی توسعه گردشگری(مطالعه شهرستان بیرجند)
        جواد  یوسفی محمد  شریفی¬تهرانی
        موضوع اثرات گردشگری در سه حیطه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، و زیست محیطی مورد توجه می‌باشد. آنچه در این تحقیق مورد بحث است اثرات اجتماعی و فرهنگی توسعه صنعت گردشگری در شهرستان بیرجند می‌باشد. تحقیق از نظر روش‌شناسی توصیفی – تحلیلی و از نوع پژوهش‌های پیمایشی می‌باشد. اطلاع چکیده کامل
        موضوع اثرات گردشگری در سه حیطه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، و زیست محیطی مورد توجه می‌باشد. آنچه در این تحقیق مورد بحث است اثرات اجتماعی و فرهنگی توسعه صنعت گردشگری در شهرستان بیرجند می‌باشد. تحقیق از نظر روش‌شناسی توصیفی – تحلیلی و از نوع پژوهش‌های پیمایشی می‌باشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه و همچنین منابع کتابخانه‏ای و اینترنتی گردآوری شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک آزمون T تک نمونه‌ای صورت پذیرفته است. بر اساس نتایج استخراج شده از آزمون باید گفت توسعه صنعت گردشگری به تقویت اثرات مثبت آن در شهرستان بیرجند کمک خواهد کرد ولی از سوی دیگر این توسعه اثرات منفی را نیز در پی خواهد داشت. از جمله راهبردهایی که می‌توان برای خنثی نمودن اثرات منفی توسعه گردشگری به کار برد، می‌توان به جلب مشارکت بیشتر مردم در فعالیت‌های گردشگری، آموزش مردم جهت برقراری ارتباط مؤثر و حل تعارضات، و دادن اطلاعات و آگاهی به گردشگران از طرق مختلف و ... اشاره نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - انفاق و جایگاه آن در توسعه و ترویج علم و دانش با تأکید بر وقف
        محمد  صادق علمی سولا مهدی  قائمی اصل جواد  یعقوبی مهسا  مسگرانی
        انفاق به‌عنوان یکی از راه‌های از بین بردن اختلافات طبقاتی غیرعادلانه ناشی از بی‌عدالتی‌های اجتماعی در اسلام تلقی شده که باعث کم‌رنگ‌تر شدن این اختلافات در تمام طبقات می‌گردد. گسترش فرهنگ وقف، به‌عنوان بارزترين مصداق احسان، انفاق، صدقه جاريه، تعاون و ...، يكي از عمده‌تر چکیده کامل
        انفاق به‌عنوان یکی از راه‌های از بین بردن اختلافات طبقاتی غیرعادلانه ناشی از بی‌عدالتی‌های اجتماعی در اسلام تلقی شده که باعث کم‌رنگ‌تر شدن این اختلافات در تمام طبقات می‌گردد. گسترش فرهنگ وقف، به‌عنوان بارزترين مصداق احسان، انفاق، صدقه جاريه، تعاون و ...، يكي از عمده‌ترین فاکتورهای انهدام تراكم ثروت در جامعه و ايجاد بستر مناسب براي رشد ارزش‌هاي معنوي و الهي، در شكل توزيع عادلانه ثروت، محسوب مي شود. در این مقاله با بررسی جایگاه وقف در منابع اسلامی، موقوفاتی که سبب ارتقاء سطح تحصیلات، به ‌خصوص در سطوح بالاتر دانشگاهی می‌باشد، مورد توجه قرارگرفته است. این مسئله با استفاده از مدل داده های ترکیبی و روش بوت استرپ برای محاسبه خطای استاندارد مدل، طی سال های 1390-1382 برآورد شده که نتایج آن بیانگر اثر معنادار و مثبت هزینه‌های مذهبی به‌عنوان شاخصی از انفاق، بر ترویج علم در مدل مورد بررسی است. دستاورد این تحقیق تلاشی در جهت کاهش آسیب‌های اجتماعی از طریق تشویق به انفاق و افزایش آگاهی از پیامدهای عدم انفاق در جامعه اسلامی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - بررسي ميزان تمايل افراد جوياي كار به انجام فعاليت‌هاي تعاوني و عوامل تأثيرگذار بر آن در شهرستان شیراز
        سيد روح الله  موسوي
        هدف پژوهش حاضر بررسي ميزان تمايل افراد جوياي كار به انجام فعاليت‌هاي تعاوني و عوامل تأثيرگذار بر آن در شهرستان شيراز بود. جامعه آماري تحقيق، افراد جوياي کار مراجعه‌کننده به مراکز کاريابي شهرستان شيراز بودند که با توجه به زمان و بودجه از بين آنها تعداد 70 نفر به عنوان ن چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسي ميزان تمايل افراد جوياي كار به انجام فعاليت‌هاي تعاوني و عوامل تأثيرگذار بر آن در شهرستان شيراز بود. جامعه آماري تحقيق، افراد جوياي کار مراجعه‌کننده به مراکز کاريابي شهرستان شيراز بودند که با توجه به زمان و بودجه از بين آنها تعداد 70 نفر به عنوان نمونه آماري انتخاب و اطلاعات مورد نياز با استفاده از تکنيک پرسشنامه جمع‌آوري گرديد. روايي محتوايي پرسشنامه نيز با نظرخواهي از کارشناسان و استادان مرتبط با موضوع و پايايي ابزار پژوهش نيز با انجام آزمون مقدماتي و از طريق تکميل 20 پرسشنامه در بين جامعه آماري مورد تأئيد قرار گرفت. ضريب آلفاي کرونباخ قسمت‌هاي مختلف پرسشنامه بين 72/0 تا 81/0 به دست آمد که نشان از قابليت پايايي پرسشنامه دارد. داده‌هاي گردآوري شده با استفاده از نرم افزار spss و روش‌هاي آماري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج آمار توصيفي حاکي از آن است که ميانگين سن افراد جوياي کار 5/29 سال بوده، 3/64 درصد افراد مورد مطالعه مجرد و 7/35 درصد آنها متأهل بوده‌اند. 55 درصد افراد مورد مطالعه مرد و 45 درصد آنها زن بوده‌اند. بيشترين فراواني مربوط به افراد با مدرک تحصيلي فوق ليسانس بوده و کمترين فراواني به افراد با مدرک ليسانس تعلق داشته است. بر مبناي يافته‌هاي تحقيق، در مجموع افراد مورد مطالعه نظر مساعدي نسبت به بخش تعاون و انجام فعاليت‌هاي اقتصادي در بستر نظام تعاوني دارند. بين سن پاسخگويان، سطح تحصيلات، نگرش و دانش آنها نسبت به بخش تعاون با تمايل آنها نسبت به انجام فعاليت‌هاي تعاوني ارتباط معني‌داري وجود دارد. همچنين نتايج رگرسيون چندگانه نشان داد که متغير سطح تحصيلات، تأثيرگذارترين متغير بر گرايش پاسخگويان نسبت به انجام فعاليت‌هاي تعاوني بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - نگاه الگوی پیشرفت اسلامی به اهداف توسعه هزاره ملل متحد
        هادي  دادمهر
        پانزده سال پيش در سال 2000 ميلادي رهبران جهان در اجلاس هزاره ملل متحد در مورد تلاش براي دستيابي به مجموعه‌اي از اهداف توسعه‌اي قابل نيل در زماني محدود و مشخص توافق كردند. در اين راستا در حالي که بشر مي‌بايست تا سال 2015 ميلادي به نتايج موفقيت‌آميزي در مبارزه با فقر، گرس چکیده کامل
        پانزده سال پيش در سال 2000 ميلادي رهبران جهان در اجلاس هزاره ملل متحد در مورد تلاش براي دستيابي به مجموعه‌اي از اهداف توسعه‌اي قابل نيل در زماني محدود و مشخص توافق كردند. در اين راستا در حالي که بشر مي‌بايست تا سال 2015 ميلادي به نتايج موفقيت‌آميزي در مبارزه با فقر، گرسنگي، بيماري، بيسوادي، تخريب محيط زيست و تبعيض عليه زنان دست مي‌يافت متأسفانه در کثيري از حوزه‌ها نتايج مطلوب حاصل نگرديد. اين نوشتار تلاشي است از جانب محقق براي برجسته ساختن زمينه‌هاي مغفولي که امکان نيل به اهداف توسعه را خصوصاً در کشورهاي اسلامي از طريق رجوع به آموزه‌هاي شريعت هموار خواهد ساخت. مفروض نظري مقاله اين خواهد بود که در جوامع مسلمان مي‌توان با بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي نظام اعتقادي مسلمين به گونه‌اي اقدام کرد که احساس مسئوليت و اقدام عملي شهروندان براي عملياتي کردن اين اهداف برانگيخته شود. براي اثبات اين فرضيه تلاش مي‌شود تا مبتني بر آموزه‌هاي اعتقادي و ايماني، ضمانت اجراهاي مؤثري براي التزام دروني دينداران به مشارکت در امور توسعه جوامع مسلمان به دست داده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - کارایی بازار
        علی  عسکری¬نژاد امیری
        در این مقاله مروری جامع، تحلیلی و نقادانه بر موضوع کارایی بازار داشته‌ایم که نتایج تحلیلی آن را می‌توان در چهار محور خلاصه نمود. بدین ترتیب که کارایی بازار، امری است «لازم»(1)، پدیده‌ای است «غیرممکن»(2) و «پارادوکسیکال»(3) و فرضیه‌ایست «غیرقابل اثبات»(4) و اینکه نهایتاً چکیده کامل
        در این مقاله مروری جامع، تحلیلی و نقادانه بر موضوع کارایی بازار داشته‌ایم که نتایج تحلیلی آن را می‌توان در چهار محور خلاصه نمود. بدین ترتیب که کارایی بازار، امری است «لازم»(1)، پدیده‌ای است «غیرممکن»(2) و «پارادوکسیکال»(3) و فرضیه‌ایست «غیرقابل اثبات»(4) و اینکه نهایتاً جدال میان کارایی بازار و آنومالی‌ها (خلاف قاعده‌ها) کماکان ادامه خواهد داشت. چهار محور فوق مختصراً به شرح ذیل جمع‌بندی می‌گردد. کارایی بازار از جهت تأثیر آن بر تخصیص بهینه منابع در سطح کل اقتصاد و همچینن نقش قیمت‌های حاصل از بازار کارا به عنوان سیگنال‌های درست به فعالان اقتصادی لازم می‌باشد. مجموعه محدودیت‌های بازار، کارایی را به امری غیرممکن بدل می‌سازد. دوگانگی دیدگاه در مورد فرصت آربیتراژ، کارایی بازار را به امری پارادوکسیکال تبدیل نموده است و نهایتاً نیازمندی آزمون فرضیه بازار کارا به داشتن مبنایی برای بازار مورد انتظار مانند یک مدل تعادلی، موجب غیرقابل اثبات یا ابطال بودن فرضیه کارایی بازا می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - اقتصاد سیاسی، محیط کسب و کار و سرمایه¬ خصوصی(مطالعه موردی: کشورهاي عضو گروه D8 وG7)
        ابوالفضل  شاه¬آبادی سارا  ساري¬گل حمید  تنهایی
        محیط کسب و کار از جمله شاخص هاي تعيين کننده وضعيت اقتصادي کشورهاست که براساس آن سازمان هاي جهاني، سرمايه گذاران و توليدکنندگان به تجزيه و تحليل موقعيت اقتصادي کشورها مي پردازند. بهبود محیط کسب و کار در کشورها منجر به بهبود شرايط براي فعاليت مؤثر و مفيد تمام فعالان اقتصا چکیده کامل
        محیط کسب و کار از جمله شاخص هاي تعيين کننده وضعيت اقتصادي کشورهاست که براساس آن سازمان هاي جهاني، سرمايه گذاران و توليدکنندگان به تجزيه و تحليل موقعيت اقتصادي کشورها مي پردازند. بهبود محیط کسب و کار در کشورها منجر به بهبود شرايط براي فعاليت مؤثر و مفيد تمام فعالان اقتصادي گرديده تا تمامي بخش ها بتوانند از موقعيت بالقوه خود استفاده كنند. محیط کسب و کار، از عوامل مهمي تأثير مي‌پذيرد که يکي از مهمترين آنها، اقتصاد سياسي است. از اين رو، مطالعه حاضر به بررسي تطبيقي اقتصاد سياسي، محیط کسب و کار و سرمایه خصوصی کشورهاي عضو گروه D8 وG7 طي دوره زماني 2015-2007 مي پردازد. نتايج مطالعه بیانگر شکاف قابل توجه کشورهاي درحال توسعه D8 در قياس با کشورهاي توسعه-يافته G7 از منظر شاخص هاي محیط کسب و کار و اقتصاد سياسي است. همچنين براساس نتايج مطالعه ، کشورهايي که در بهبود شاخص هاي اقتصاد سياسي موفق تر عمل کرده اند، داراي محیط کسب و کار بهتري هستند. به علاوه با توجه به نامساعد بودن محیط کسب و کار اکثر کشورهاي مورد مطالعه از جمله جمهوری اسلامی ايران در جذب سرمایه های خصوصی عملکرد قابل قبولی نداشته اند. لذا انتظار مي رود سياست گذاران و تصميم گيران اقتصادي کشورهاي مورد مطالعه در مرحله سياست گذاري توجه جدي به مؤلفه هاي اقتصاد سياسي و محیط کسب و کار نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - الزامات فرهنگی اقتصاد مقاومتی
        دکتر حسن  بنیانیان
        بعد از تبیین چیستی فرهنگ و کارکردهای مختلف آن با توضیح اهمیت فرهنگ از دیدگاه مقام معظم رهبری و بیان تفصیلی تأثیرات مختلف و متنوع فرهنگ هر جامعه در رشد و توسعه اقتصادی جوامع و با تأکید بر این نکته که اساس ضرورت پرداختن به اقتصاد مقاومتی در نظام جمهوری اسلامی، بواسطه پافش چکیده کامل
        بعد از تبیین چیستی فرهنگ و کارکردهای مختلف آن با توضیح اهمیت فرهنگ از دیدگاه مقام معظم رهبری و بیان تفصیلی تأثیرات مختلف و متنوع فرهنگ هر جامعه در رشد و توسعه اقتصادی جوامع و با تأکید بر این نکته که اساس ضرورت پرداختن به اقتصاد مقاومتی در نظام جمهوری اسلامی، بواسطه پافشاری و تأکید به حفظ اصول و مبانی اسلامی و پیگری اهداف غایی خود، یعنی گسترش عدالت و رشد مستمر اخلاق و معنویت در جامعه اسلامی ایران بوده است و از این روی، لازم است در جریان استخراج مجموعه اقداماتی که در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مدنظر قرار می‌گیرد و اعمال مدیریت و تحقق آنها، در نهایت باید زمینه‌ساز تحقق اهداف فرهنگی نظام باشد؛ در ادامه با ذکر پیش‌فرض‌های لازم در استخراج الزامات فرهنگی برای تحقق اقتصاد مقاومتی، راهبرد محوری آن را در پذیرش مسئولیت همه سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در اصلاح پیامدها و تأثیرات فرهنگی خود روی کارکنان، خدمات‌گیرندگان و فرهنگ عمومی جامعه معرفی نموده و با استناد به بندهایی از مصوبات نقشه مهندسی فرهنگی، اقدامات مورد نظر توضیح داده شده است. بدیهی است که در این رویکرد، مسئولیت هدایت، آموزش و آماده‌سازی دستگاه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برای اصلاح عملکرد فرهنگی خود به عهده سازمان‌های فرهنگی کشور خواهد بود که در کنار آماده سازی افکار عمومی به حرکت فرهنگ ساز دستگاه‌های فرهنگی کمک نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - آسیب‌شناسی تأثیر توسعه فرهنگ غربي بر حریم خصوصی خانواده ايراني
        فاطمه  افشاری
        یکی از مسائل مهم در عرصه حریم خصوصی خانواده ايراني، تأثیر توسعه فرهنگ غربي بر آن است. توسعه فرهنگ غرب، بر ابعاد مختلف حریم خصوصی خانواده در ايران شامل ارتباطات، اطلاعات و حریم خصوصی فیزیکی شامل محل زندگی و جسمانی و به طور خاص، پوشش دارای آثار منفی است. توسعه فرهنگ غرب، چکیده کامل
        یکی از مسائل مهم در عرصه حریم خصوصی خانواده ايراني، تأثیر توسعه فرهنگ غربي بر آن است. توسعه فرهنگ غرب، بر ابعاد مختلف حریم خصوصی خانواده در ايران شامل ارتباطات، اطلاعات و حریم خصوصی فیزیکی شامل محل زندگی و جسمانی و به طور خاص، پوشش دارای آثار منفی است. توسعه فرهنگ غرب، در بعد حریم خصوصی فیزیکی شامل پوشش و محل زندگی، منطبق با فرهنگ و عرف جامعه ایرانی و اسلامی نبوده و موجب نقض حریم خصوصی فرد می گردد اما به دلیل قاعده اقدام، امکان اعتراض به نقض حریم خصوصی وجود ندارد. از سوی دیگر، توسعه تکنولوژی و گسترش وسایل ارتباط جمعی، در بسیاری از موارد همراه با نقض حریم خصوصی ارتباطات و اطلاعات خانواده است. شنود ارتباطات الکترونیک، ردیابی اطلاعات مرتبط با هویت فرد و محتوای پیام های ارسالی از طریق اینترنت، نظارت های دوربینی با دوربین مداربسته در محیط خانه، استفاده از گیرنده‌های ماهواره ای در خانواده ها، وسایل شنود و... از موجبات نقض حریم خصوصی خانواده به شمار می رود. بنابراین باید بپذیریم که توسعه فرهنگی غرب که منطبق با فرهنگ ایرانی- اسلامی نمي باشد، منجر به اضمحلال حریم خصوصی خانواده خواهد شد، اما پیشرفت فرهنگ بومي شده به دلیل انطباق با فرهنگ ایرانی- اسلامی پذيرفته شده و این خطر را برای حریم خصوصی به دنبال نخواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - تأثير ساختار سني جمعيت بر پس‌انداز و مصرف در ايران
        پروین  رسولی زهرا  سیاهپوش
        يكي از ويژگي‌هاي اساسي حركت به سوي توسعه اقتصادي آن است كه مجموعه فعاليت‌هاي اقتصادي كشور بتواند منابع پس‌اندازي موجود در اقتصاد ملي را به سوي مصارف سرمايه‌گذاري جذب كند. اين واقعيت پذيرفته شده است كه كنار گذاشتن بخشي از توليد به معني به وجود آمدن پس‌انداز و تبديل آن به چکیده کامل
        يكي از ويژگي‌هاي اساسي حركت به سوي توسعه اقتصادي آن است كه مجموعه فعاليت‌هاي اقتصادي كشور بتواند منابع پس‌اندازي موجود در اقتصاد ملي را به سوي مصارف سرمايه‌گذاري جذب كند. اين واقعيت پذيرفته شده است كه كنار گذاشتن بخشي از توليد به معني به وجود آمدن پس‌انداز و تبديل آن به سرمايه‌هاي توليدي براي حفظ سطح رفاه موجود و دستيابي به سطح رفاه بالاتر، امري كاملاً ضروري است. در تحقيق پيش رو عوامل مؤثر بر پس‌انداز ملي و مصرف مورد بررسي قرار مي‌گيرد. داده‌هاي مورد استفاده شده به صورت داده‌هاي سري زماني سالانه و براي دوره زماني 89-1354 مي‌باشند. آنچه در اين تحقيق به آن اهميت مي‌دهيم، اثر تغيير ساختار سني جمعيت بر پس‌انداز و مصرف ملي است. به همين منظور متغيرهاي جمعيتي را در الگو لحاظ كرده و ضرايب آن را با استفاده از روش حداقل مربعات معمولي(OLS) برآورد كرده‌ايم. نتايج بدست آمده نشان دهنده آن است كه ساختار سني جمعيت عامل مؤثري در شكل‌گيري ميزان پس‌انداز و مصرف افراد جامعه است. افزايش نسبت جمعيت افراد بين15-0سال و 65 سال به بعد در جامعه پس‌انداز ملي را كاهش مي‌دهد و مصرف را افزايش مي‌دهد. درمقابل افزايش جمعيت در سنين 25 تا 64 سال موجب افزايش پس‌انداز ملي مي‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - ارائه مدل شبه فدرالیسم استانی بعنوان معماری جدید توسعه کشور (در راستای مبحث تفویض اختیارات ریاست جمهوری به استانداران سراسر کشور
        سوده  رضايي
        يکي از بحث‌هاي مهم کشور و به خصوص برخی از جلسات مجلس شوراي اسلامي، تفويض اختيارات رياست جمهور به استانداران سراسر کشور در توسعه اقتصادي بوده است. اعتقاد مبنايي اين طرح که هنوز تعيين تکليف نشده و به صورت مصوبه در نيامده، همانا شايستگي تصميم‌گيرندگان بومي هر استان براي ا چکیده کامل
        يکي از بحث‌هاي مهم کشور و به خصوص برخی از جلسات مجلس شوراي اسلامي، تفويض اختيارات رياست جمهور به استانداران سراسر کشور در توسعه اقتصادي بوده است. اعتقاد مبنايي اين طرح که هنوز تعيين تکليف نشده و به صورت مصوبه در نيامده، همانا شايستگي تصميم‌گيرندگان بومي هر استان براي اتخاذ تصميمات توسعه‌اي بهينه خاص آن استان است که به مراتب بهتر از تصميم‌گيرندگان مرکزي کشور به شرايط و مقتضيات بومي استان خود آگاهي و بصيرت داشته و ابعاد بيشتري را در تصميم‌گيري لحاظ مي‌نمايند. آنچه اساس اين مقاله را تشکيل مي‌دهد، ارائه مدلي شبه فدراليسم براي همه ابعاد توسعه‌اي متشکل از تمامي استان‌هاي کشور است. واژه فدراليسم در وهله اول اثراتي منفي همچون انتزاع و تجزيه طلبي را براي يک کل يکپارچه به ذهن متبادر مي‌نمايد اما زماني که آن را بومي کرده و به صورت سازگار با مسائل فرهنگي، اعتقادي و بنيادين جامعه اسلامي ايران به کار ببنديم، مي‌توان نتايج و اثرات مثبتي را براي آن پيش‌بيني نمود. در هر کشوري دولت مسئوليت اصلي را در روند توسعه دارد. سوق دادن يک کل عظيم به سمت توسعه، همواره امري دشوار جلوه نموده است اما با تجزيه و شکستن آن کل به اجزاي کوچک‌تري که هر جز، خود به سوي توسعه گام برمي‌دارد، راهکاري مناسب براي حرکت پرسرعت‌تر توسعه‌اي خواهد بود و اين هدفي است که با مدل شبه فدراليسم استاني تحقق مي‌يابد. سؤال اصلي اين پژوهش اين است که نشان دهد، چگونه به کار بستن مدل شبه فدراليسم استاني در ايران به حرکت پر سرعت‌تر توسعه‌اي کشور ختم مي‌شود؟ نتايج تحليلي پژوهش نشان مي‌دهد که اين مدل به خوبي اداره کشور را هماهنگ با حرکت در مسير توسعه بين استان‌ها تقسيم مي‌کند و به توسعه پرسرعت ايران اسلامي کمک مي‌نمايد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - بررسی تطبیقی مفهوم نیازهای اساسی در غرب و آموزه‌های اسلامی
        مرتضی  گودرزی
        اگرچه تعابیر اولیه از توسعه به مفهوم کوشش آگاهانه، نهادی و برنامه ریزی شده برای نیل به پیشرفت در همه زمینه ها از جمله زمینه های اجتماعی و اقتصادی می باشد، اما در عمل، درون مایه اصلی حوزه مطالعاتی توسعه با تأکید بر مسأله رشد اقتصادی با هدف افزایش نرخ رشد تولید ناخالص ملی چکیده کامل
        اگرچه تعابیر اولیه از توسعه به مفهوم کوشش آگاهانه، نهادی و برنامه ریزی شده برای نیل به پیشرفت در همه زمینه ها از جمله زمینه های اجتماعی و اقتصادی می باشد، اما در عمل، درون مایه اصلی حوزه مطالعاتی توسعه با تأکید بر مسأله رشد اقتصادی با هدف افزایش نرخ رشد تولید ناخالص ملی همراه بوده است. در اواسط قرن بیستم، تجارب به دست آمده از عمل به نظریات رشدمحور نشان می داد که درآمد ملی کشورها به صورت چشمگیری افزایش یافته است اما بخش عظیم جمعیت فقیر جوامع هیچ بهره ای از فواید آن نبرده اند. شرایط ناگواری که برای اقشار پرجمعیت فقیر جوامع به وجود آمده بود، و سیل انتقاداتی که به نظریات پیشین می شد، بسیاری از اندیشمندان نظریات اقتصاد توسعه را وادار کرد تا به تعریف مجدد توسعه بپردازند. در تعریف مجدد از مفهوم توسعه همچنان بر مبنای رشد اقتصادی تأکید می شد، ولی رشد اقتصادی با شعارهایی نظیر کاهش نابرابری و فقرزدایی، توزیع مجدد ثروت و طرح الگوی نیازهای اساسی نیز همراه بود. طرح موضوع نیازهای اساسی اگرچه در نتیجه سیر تحولات اقتصاد توسعه به وجود آمده و حاصل اندیشه اندیشمندان غربی است، اما به نظر می رسد این مقوله از منظر آموزه های اسلامی و نظر صاحبنظران دینی از اهمیت اساسی برخوردار است. مطالعه مبحث نیازهای اساسی از منظر کلام معصومین و آراء اندیشمندان و صاحبنظران مسلمان می تواند گامی در جهت درک و تحلیل این مقوله در مقایسه با نظریات روز اقتصاد توسعه باشد. از آنجایی که طرح مفهوم نیازهای اساسی و بررسی تطبیقی آن از منظر اندیشمندان غربی و اسلامی نیازمند بیان مقدمه ای از مفهوم توسعه و سیر تحول آن است، لاجرم در این مقاله سعی شده است، در ابتدا، مفهوم توسعه و سیر تحول آن در گذر زمان مورد بررسی اجمالی قرار گیرد و پس از آن نگرش ها و دیدگاه ها در خصوص تأمین نیازهای اساسی را که در ادبیات اقتصاد توسعه مطرح شده اند، احصاء گردد. در بخش دوم مقاله نیز مجدداً به اختصار به تعریف توسعه از دیدگاه اسلام اشاره شده و در نهایت از رهگذر مفاهیمی همچون فقر و محرومیت و استضعاف، به بررسی مقوله نیازهای اساسی بر اساس آموزه های اسلامی پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - تئوري توسعه ابن خلدون: «آيا اين نظريه عملكرد ضعيف عصر حاضر جهان اسلام را تبيين مي‌کند؟»
        محمد  نديري
        بخش اول اين مقاله تئوري پويا و چند رشته اي ابن خلدون را مطرح مي کند. اين تئوري حاکي از آن است که پيشرفت يا پسرفت يک اقتصاد و يا جامعه تنها به يک عامل بستگي نداشته بلکه از کنش متقابل عوامل اخلاقي، اجتماعي، اقتصادي، سياسي و تاريخي در دوره بلند مدت تأثير مي-پذيرد. در بين ا چکیده کامل
        بخش اول اين مقاله تئوري پويا و چند رشته اي ابن خلدون را مطرح مي کند. اين تئوري حاکي از آن است که پيشرفت يا پسرفت يک اقتصاد و يا جامعه تنها به يک عامل بستگي نداشته بلکه از کنش متقابل عوامل اخلاقي، اجتماعي، اقتصادي، سياسي و تاريخي در دوره بلند مدت تأثير مي-پذيرد. در بين اين عوامل، يکي از آن‌ها به‌عنوان مکانيسم عامل رفتار مي کند، حال اگر ساير عوامل نيز همسو با اين پارامتر واکنش نشان دهند، پيشرفت يا انحطاط جامعه از طريق عکس‌العمل زنجيره اي عوامل شتاب مي گيرد، به‌طوريکه تشخيص علت از معلول مشکل مي شود. در بخش دوم مقاله با استفاده از اين نظريه، عملکرد ضعيف جهان اسلام توضيح داده شده است. واژگان کلیدی: ابن خلدون، توسعه اقتصادی، اسلام، جهان اسلام. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - تحليل هم‌جمعي از کيفيت زندگي منطقه‌اي در ايران
        مجتبي  وليبيگي
        اين پژوهش با استفاده از تکنيک‌هاي هم‌انباشتگي و تحليل عليت گرنجر به بررسي روابط بين شاخص‌هاي کيفيت زندگي با هم مي‌پردازد. نتايج آزمون تکنيک هم‌انباشتگي که به بررسي ارتباط بلندمدت بين متغيرها مي‌پردازد، نشان مي‌دهد که در ميان شاخص‌ها بيشترين رابطه بلندمدت به ترتيب متعلق چکیده کامل
        اين پژوهش با استفاده از تکنيک‌هاي هم‌انباشتگي و تحليل عليت گرنجر به بررسي روابط بين شاخص‌هاي کيفيت زندگي با هم مي‌پردازد. نتايج آزمون تکنيک هم‌انباشتگي که به بررسي ارتباط بلندمدت بين متغيرها مي‌پردازد، نشان مي‌دهد که در ميان شاخص‌ها بيشترين رابطه بلندمدت به ترتيب متعلق به نرخ اشتغال بوده است. نتايج آزمون گرانجر که در زمينه تصميم‌گيري در رابطه با جهت عليت بين دو متغير مي‌باشد، نشان مي‌دهد که رابطه علّي معناداري ميان رشد اقتصادي مناطق و اشتغال با ساير شاخص‌هاي کيفيت زندگي در استان‌هاي ايران وجود دارد؛ درحالي‌که اين رابطه همکنون به طور عکس معنادار نبوده است. بهبود در رشد اقتصادي مناطق و اشتغال مي‌تواند در بلندمدت منجر به بهبود کيفيت زندگي به طور معنادار شود، اما اين رابطه به طور عکس هم اکنون برقرار نيست، در نتيجه به نظر مي‌رسد در حال حاضر با توجه به نتايج اين مطالعه بايد توجه ويژه‌اي به رشد اقتصادي در سياست‌هاي منطقه‌اي نسبت به ديگر شاخص‌ها در ميان استان‌ها داشته باشيم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - بررسی وضعیت توزیع درآمد در مناطق روستایی ایران
        سید محمدرضا  مهدویان مرضیه  اسفندیاری
        نابرابری توزیع درآمد در مناطق روستایی مشکلاتی از قبیل مهاجرت، افزایش میزان حاشیه‌نشینی شهری، بیابان زایی در اثر خالی از سکنه شدن روستاها و ... را موجب می‌شود. از این رو دیده بانی روند تغییرات نابرابری درآمدی و تحلیل آن در مناطق روستایی برای سیاست گذاران در حوزه اقتصادی چکیده کامل
        نابرابری توزیع درآمد در مناطق روستایی مشکلاتی از قبیل مهاجرت، افزایش میزان حاشیه‌نشینی شهری، بیابان زایی در اثر خالی از سکنه شدن روستاها و ... را موجب می‌شود. از این رو دیده بانی روند تغییرات نابرابری درآمدی و تحلیل آن در مناطق روستایی برای سیاست گذاران در حوزه اقتصادی و اجتماعی بسیار حائز اهمیت است. پژوهش حاضر ضمن محاسبه شاخص های نابرابری توزیع درآمد مناطق روستایی استان های ایران با استفاده از شاخص های جینی، تایل، اتکینسون و هوور، به بررسی روند آن طی سال های 94-1385 پرداخته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که شاخص‌های توزیع درآمد در مناطق روستایی کشور، ضمن دارا بودن نوسان در طی سال های مورد بررسی روندی کاهشی را طی نموده است که نشان‌دهنده کاهش نابرابری توزیع درآمد در این مناطق است. نوسان شاخص حکایت از عدم توجه به برنامه‌های توسعه متوازن منطقه‌ای در سال‌های گذشته دارد. همچنین یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های توزیع درآمد پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها کاهش یافته، ولیکن با گذر زمان مجدداً روندی افزایشی را آغاز نموده است که خود دلیلی بر عدم موفقیت سیاست پرداخت نقدی یارانه‌ها در برقراری عدالت اجتماعی و توزیعی اقشار آسیب‌پذیر جامعه است. واژگان کلیدی: ضریب جینی، شاخص اتکینسون، شاخص هوور، شاخص تایل، توزیع درآمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - نظام صنفی کشاورزی و انتظارات کشاورزان؛ مورد مطالعه شهرستان فیروزه استان خراسان رضوی
        فائزه سادات  حسینی احمد  عابدی سروستانی
        نظام صنفی کشاورزی به منظور گردهم آوردن تمام افراد حقیقی و حقوقی فعّال بخش کشاورزی، هویت دادن به مشاغل این بخش و حمایت از حقوق صنفی کشاورزان فعالیت می‌کند. تحقیق حاضر با روش توصیفی-همبستگی و با هدف بررسی انتظارات كشاورزان از نظام صنفی کشاورزی انجام گرفت. اطلاعات مورد نیا چکیده کامل
        نظام صنفی کشاورزی به منظور گردهم آوردن تمام افراد حقیقی و حقوقی فعّال بخش کشاورزی، هویت دادن به مشاغل این بخش و حمایت از حقوق صنفی کشاورزان فعالیت می‌کند. تحقیق حاضر با روش توصیفی-همبستگی و با هدف بررسی انتظارات كشاورزان از نظام صنفی کشاورزی انجام گرفت. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع‏آوری گردید. جمعیت مورد مطالعه شامل کشاورزان شهرستان فیروزه استان خراسان رضوی بودند که تعداد 380 نفر از آنان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ و روایی از طریق روایی صوری و اخذ نظرات اساتید دانشگاه و کارشناسان نظام صنفی کشاورزی و تعاون روستایی مورد تأیید قرار گرفت. نتایج نشان داد انتظار کشاورزان از نظام صنفی در حدّ زیاد قابل ارزیابی می‌باشد. بیشترین انتظار کشاورزان در زمینه دفاع از حقوق کشاورزان و کمترین آن به استقلال نظام صنفی کشاورزی ارتباط دارد. با افزایش سن کشاورزان، انتظارات آنان از نظام صنفی در زمینه های هویت دهی و دفاع از حقوق کشاورزان افزایش می یابد. همچنین، با افزایش تعداد سال های تحصیل، انتظار کشاورزان در همه زمینه ها به جز استقلال نظام صنفی افزایش می-یابد. اگرچه کشاورزان عضو نظام صنفی، انتظارات کمتری از نظام صنفی دارند، اما انتظارات کشاورزان ساکن در شهر بیشتر از کشاورزان ساکن در روستا می باشد. پیشنهاد مقاله حاضر اولویت دادن به دفاع از حقوق کشاورزان در فعالیت های نظام صنفی کشاورزی می‌باشد. واژگان کلیدی: نظام صنفی، کشاورزی، انتظارات، حقوق کشاورزان. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - بررسي و تحليل شاخصه‌هاي نظامات توسعه‌يافته ثبتي
        مهدی  ناصر
        در دوران حاضر با پيشرفت روزافزون جوامع بشري کشور‌هاي مختلف سعي بر اين امر دارند تا با شکل‌گيري نظام‌هاي پيشرفته ثبتي جوابگوي نياز‌هاي جامعه مطابق با شرايط جديد بوجود آمده باشند. آثار اين امر بوجود آمدن هرچه بيشتر امنيت در خصوص تضمين حقوق مالکانه افراد و افراد ذي‌حق در خ چکیده کامل
        در دوران حاضر با پيشرفت روزافزون جوامع بشري کشور‌هاي مختلف سعي بر اين امر دارند تا با شکل‌گيري نظام‌هاي پيشرفته ثبتي جوابگوي نياز‌هاي جامعه مطابق با شرايط جديد بوجود آمده باشند. آثار اين امر بوجود آمدن هرچه بيشتر امنيت در خصوص تضمين حقوق مالکانه افراد و افراد ذي‌حق در خصوص اموال غير منقول مي‌باشد که يکي از اثرات وضعي آن افزايش سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي و توسعه نظام اقتصادي کشور مي‌باشد. همين اثرات بر ساير بخش‌هاي جامعه نيز تأثير مي‌گذارد و باعث شکوفايي کشور مي‌گردد. شاخصه‌هاي نظامات توسعه‌يافته ثبتي در نگاه کلي به هشت عنوان تقسيم مي‌گردند که عبارتند از: وجود امنيت تصرف براي مالک، وجود مراجع صلاحيت‌دار در خصوص انجام معاملات انتقالي، وجود مکانيسم‌هاي پيشگيرانه جهت جلوگيري از وقوع دعاوي ملکي، وجود منابع مالي جهت پيشبرد اهداف قانوني مقرر شده توسط حاکميت، شفافيت در نظام ثبتي و امکان دسترسي مردم به اطلاعات غيرمحرمانه در خصوص مالکيت اراضي و املاک، پيش‌بيني حقوق متعلق به مال غيرمنقول جهت حفظ حقوق مالک و اشخاص ثالث در ملک، پيش‌بيني ابزارهاي تضمين مالکيت و استفاده از تکنولوژي مي‌باشد که هر يک نقش بخصوصي در توسعه نظام ثبت اسناد و املاک دارند. در اين مقاله به بررسي و تحليل اين شاخصه‌ها پرداخته مي‌شود. واژگان کليدي: ثبت املاک، ثبت اسناد، ملک، سند، قراردادهاي هوشمند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - رهیافت ارزیابی مشارکتی روستایی: چالش¬ها و انتقادات
        محمدعثمان  حسین¬بر بهروز  روستاخیز
        ارزیابی مشارکتی روستایی، روشی متمرکز جهت نشان‌دادن ظرفیت های محلی جوامع برای حل مسائل موجود و همچنین رویکردی برای به گوش رسانیدن صداهای خاموش اقشاری از جامعه است که به دلایل گوناگون در حاشیه مانده اند. این رویکرد در وهله نخست با نقد پروژه های توسعه گرا که بر مشارکت ابزا چکیده کامل
        ارزیابی مشارکتی روستایی، روشی متمرکز جهت نشان‌دادن ظرفیت های محلی جوامع برای حل مسائل موجود و همچنین رویکردی برای به گوش رسانیدن صداهای خاموش اقشاری از جامعه است که به دلایل گوناگون در حاشیه مانده اند. این رویکرد در وهله نخست با نقد پروژه های توسعه گرا که بر مشارکت ابزاری تأکید داشته و ناشی از دیدگاه های «علم گرا» و رویکردهای از «بالا به پایین» توسعه می باشند و سپس با انتقاد از روش های کمّی و حتی کیفی تحقیق اجتماعی مطرح گردید. پروژه های ارزیابی مشارکتی روستایی با چنین رویکردی از دهه 1990 و براساس دیدگاه های رابرت چمبرز به عنوان بنیانگذار این روش مورد اجرا واقع شده اند لیکن از همان ابتدا با انتقاداتی رو به رو بوده که اینک با گذشت حداقل بیش از دو دهه همچنان به عنوان چالش‌هایی اساسی مطرح اند. تجربه های اجرایی این روش در ایران به مراتب قدمت بسیار کمتری دارد و این در حالی است که تا کنون به صورت مستقل به چالش های پیش روی آن پرداخته نشده است؛ با توجه به این امر، در این مقاله درصدد خواهیم بود تا به مهمترین این چالش ها با تقسیم-بندی آنها در سطوح مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، سازمانی و آکادمیک اشاره نماییم. واژگان کلیدی: ارزیابی مشارکتی روستایی، مشارکت، توسعه، نقد روش شناختی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - مقدمه‌اي بر استراتژي توسعه منطقه‌اي (RDS) (با تأکيد بر تجارب ايرلند شمالي، استوني، موراوياي جنوبي و کردستان عراق )
        مجيد  ياسوري مريم  سجودي
        استراتژي توسعه منطقه‌اي (RDS)، به عنوان يکي از دستاوردهاي نوين و کارآمد جهت دستيابي به توسعه و تعادل منطقه‌اي است. اين استراتژي به منظور از بين بردن اختلاف ساختاري منطقه‌اي و ايجاد فرصت برابر براي تمامي مناطق طرح گرديده و به مثابه ابزاري براي ايجاد و بقاي جوامع پايدار ش چکیده کامل
        استراتژي توسعه منطقه‌اي (RDS)، به عنوان يکي از دستاوردهاي نوين و کارآمد جهت دستيابي به توسعه و تعادل منطقه‌اي است. اين استراتژي به منظور از بين بردن اختلاف ساختاري منطقه‌اي و ايجاد فرصت برابر براي تمامي مناطق طرح گرديده و به مثابه ابزاري براي ايجاد و بقاي جوامع پايدار شناخته مي‌شود. اين پژوهش بر آن است تا ضمن معرفي و شناسايي ابعاد و زواياي وجودي يکي از آخرين دستاوردهاي توسعه‌مند نمودن مناطق؛ جهت تعميق در حيطه کارکردي و جايگاه آن؛ به بررسي تجارب مناطقي که طرح RDS را اجرا نموده‌اند، بپردازد. مناطق مورد مطالعه شامل ايرلند شمالي، موراوياي جنوبي، استوني و کردستان عراق بوده است. بدين منظور طرح‌هاي تهيه شده در مناطق مذکور در بخش‌هاي رويکرد اصلي سند، اهداف، مراحل و نتايج مورد مطالعه قرار گرفتند. بنابراين با توجه به زمينه‌هاي مشترک و همپوشاني‌هاي مابين طرح‌هاي فوق مي‌توان بيان داشت، تهيه و اجراي موفقيت‌آميز RDS مي‌تواند با تقويت رقابت‌پذيري و جهت دادن به جريان‌ها، موجبات کاهش نابرابري منطقه‌اي، افزايش کارايي فضا و توسعه متوازن منطقه‌اي را فراهم مي‌نمايد. به عبارتي از مهم‌ترين نتايج و ثمرات به‌کارگيري راهبرد توسعه منطقه‌اي، اطمينان از توجه به تمام عوامل دخيل در توسعه منطقه مورد نظر و همچنين توجه به مجموعه‌ روابط و ارتباطات دروني و بيروني که به‌طور مستقيم و يا غيرمستقيم توسعه‌ منطقه تحت تأثير آن‌هاست و بالتبع شناسايي چالش‌هاي اقتصادي، اجتماعي، سياسي، فرهنگي، امنيتي و.... مي‌باشد. واژگان کلیدی: استراتژي توسعه منطقه‌اي (RDS)، حيطه کارکردي، نقش و جايگاه، تجارب. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - بررسي اثر تحريم‌هاي جامع شوراي امنيت بر حجم تجارت ايران و کشورهاي منتخب با تمرکز بر اثر وقوع بحران مالي اخير
        سيد عزيز  آرمن احمد  صلاح منش رضا  علائي
        تحريم‌هاي اقتصادي بين‌المللي به عنوان ويژگي معمول و تکرار شونده تعارضات سياسي بين کشورها مطرح گرديده، به طوري که پس از پايان جنگ سرد رشد بسيار چشمگيري داشته است. جمهوري اسلامي ايران جزء معدود کشورهايي است که حدود چهل سال به وسيله تحريم‌هاي کوچک و جامع تحت فشار قرار داشت چکیده کامل
        تحريم‌هاي اقتصادي بين‌المللي به عنوان ويژگي معمول و تکرار شونده تعارضات سياسي بين کشورها مطرح گرديده، به طوري که پس از پايان جنگ سرد رشد بسيار چشمگيري داشته است. جمهوري اسلامي ايران جزء معدود کشورهايي است که حدود چهل سال به وسيله تحريم‌هاي کوچک و جامع تحت فشار قرار داشته است ولي با اين وجود به گمان بسياري از محققين اين تحريم‌ها هرچند که هزينه‌هاي اقتصادي را به ايران تحميل کرده، اما نتوانسته اهداف کشورهاي تحريم‌کننده که تغيير رفتار جمهوري اسلامي بوده را محقق سازد. در اين مطالعه به بررسي اثر تحريم هاي جامع شوراي امنيت بر حجم تجارت ايران با 52 کشور منتخب با در نظر گرفتن اثر بحران مالي اخير طي دوره زماني 1995 تا 2015 و با استفاده از مدل جاذبه پرداخته شده است. نتايج حاکي از آن است که عليرغم اثر منفي و معنادار تحريم ها بر حجم تجارت ايران با کشورهاي منتخب، بحران مالي اخير منجر به کاهش اثر آن از 21 درصد به 9 درصد گرديده است و در واقع اثر رکود ناشي از بحران مالي اخير در تقابل با اثر تحريم ها به نفع ايران عمل نموده است. واژگان کلیدی: تحريم هاي جامع شوراي امنيت، بحران مالي، مدل جاذبه، حجم تجارت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - تاثیر تبعیض اقتصادی بین منطقه¬ای بر رشد اقتصادی جمهوری اسلامی ایران
        مجتبی ملکی شهریور
        گذشته از آثار منفی تبعیض اقتصادی در مخدوش نمودن چهره و کارایی نظام، رشد اقتصادی در سال های مختلف نیز متاثر از این پدیده می باشد. این پژوهش ضمن تکمیل مباحث نظری در زمینه اثرات تبعیض اقتصادی بر رشد اقتصادی، با ارائه شاخص تبعیض اقتصادی بین منطقه ای تا سال 1393، به بررسی م چکیده کامل
        گذشته از آثار منفی تبعیض اقتصادی در مخدوش نمودن چهره و کارایی نظام، رشد اقتصادی در سال های مختلف نیز متاثر از این پدیده می باشد. این پژوهش ضمن تکمیل مباحث نظری در زمینه اثرات تبعیض اقتصادی بر رشد اقتصادی، با ارائه شاخص تبعیض اقتصادی بین منطقه ای تا سال 1393، به بررسی میزان تاثیر آن بر رشد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران می پردازد. دوره زماني بررسی سال های 1393-1367 و روش تحلیل، روش خود توضيح با وقفه هاي گسترده (ARDL) است. بررسی ها در حوزه نظری حاکی از آن است که وجود تبعیض و نابرابری، علاوه بر افزایش انواع نابسامانی‌ها و آسیب‌های اجتماعی، فاصله اجتماعی بین افراد یک جامعه را افزایش داده و این امر نیز به نوبه خود باعث کاهش سرمایه اجتماعی می گردد. درعین‌حال پایین بودن سرمایه اجتماعی در یک جامعه، توانایی جامعه را برای رسیدن به توسعه اجتماعی پایدار و برقراری عدالت کاهش می‌دهد. همچنین نتایج در بازه مورد بررسی نشان می دهد که در بلندمدت افزایش 1 درصدی شاخص تبعیض اقتصادی بین منطقه‌ای کاهش 0.047 درصدی در میزان تولید ناخالص داخلی بدون نفت را به دنبال داشته است. نتیجه مهم دیگر این تحقیق تاثیر منفی بالاتر تبعیض بین منطقه ای نسبت به تاثیر مثبت درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی کشور است. یعنی توزیع ناعادلانه بودجه بین مناطق می تواند نقش و اثر مثبت درآمدهای نفتی را بر تولید ناخالص داخلی بدون نفت خنثی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - تحلیلی بر برنامه¬های راهبردی دانشگاه¬های دولتی ایران
        زهرا  معارفوند
        تحقیق حاضر با هدف تحلیلی بر برنامه های راهبردی و عملیاتی دانشگاه های دولتی ایران انجام شد. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده به صورت کیفی انجام گردید. ابزار تحقيق اسناد و مدارک می باشد. جهت تحلیل اسناد از روش تحلیل محتوا به شیوه مقوله بندی استفاده شد چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف تحلیلی بر برنامه های راهبردی و عملیاتی دانشگاه های دولتی ایران انجام شد. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده به صورت کیفی انجام گردید. ابزار تحقيق اسناد و مدارک می باشد. جهت تحلیل اسناد از روش تحلیل محتوا به شیوه مقوله بندی استفاده شد. روش نمونه گیری به صورت نمونه در دسترس و نمونه پژوهش از 9 سند (بیانیه های چشم انداز و اساسنامه دانشگاه های دولتی) تشکیل شد. تحلیل اسناد در قالب راهبردهای معطوف به کارکردهای اصلی دانشگاه و راهبردهای معطوف به عوامل توانمند ساز انجام شد. راهبردهای معطوف به کارکردهای اصلی دانشگاه شامل مقولات فرعی: (راهبردهای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی، پژوهشی، بین المللی) و راهبردهای معطوف به عوامل توانمند ساز شامل مقولات فرعی: (مدیریت و نظام اداری دانشگاه ها، منابع مالی، نیروی انسانی، دانش آموختگان، خدمات و زیر ساخت ها) بوده و خرده مقولات مرتبط با هر یک از آنها نیز مشخص گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - بررسی ویژگی های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی سکونت گاه های غیر رسمی (مطالعه موردی: محله عینک شهر رشت)
        مريم  جعفري مهرآبادي مريم  سجودي سيده فاطمه  امامي
        سکونتگاه های غیررسمی غالبا معلول عواملی چون رشد و توسعه ناموزون و تراکم های خارج از اندازه هستند. این پدیده رو به رشد؛ محروميت و عدم برخورداري سکونتگاه هاي غيررسمي از امكانات زندگي شهري در قياس با ديگر نواحي شهري را سبب می گردد و سکونتگاه های غیر رسمی را به كانون مسائل چکیده کامل
        سکونتگاه های غیررسمی غالبا معلول عواملی چون رشد و توسعه ناموزون و تراکم های خارج از اندازه هستند. این پدیده رو به رشد؛ محروميت و عدم برخورداري سکونتگاه هاي غيررسمي از امكانات زندگي شهري در قياس با ديگر نواحي شهري را سبب می گردد و سکونتگاه های غیر رسمی را به كانون مسائل بغرنج شهري و انساني تبدیل می کند؛ شهر رشت به عنوان یکی از مهم ترین کانون های جمعیتی شمال کشور از جمله شهرهایی است که با پدیده اسکان غیر رسمی مواجه بوده است. هدف این تحقیق شناسایی چالش های محله عینک به عنوان یکی از سکونتگاه های غیررسمی در شهر رشت است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل افراد ساکن در محله عینک شهر رشت بوده است که به صورت تصادفی و با توجه به شناخت از محدوده مورد مطالعه 100 نفر انتخاب شده اند تا با انتخاب حداقل نمونه امکان تعمیم یافته ها فراهم آید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که وضعیت محله عینک از نظر ویژگی های اجتماعی، کالبدی و اقتصادی پایین تر از حد متوسط قرار دارد. همچنین بین کیفیت کالبدی و کیفیت اجتماعی محله عینک، ارتباط معنادار و مثبت وجود دارد و شدت این ارتباط بسیار قوی است. نهایتا بیشترین نارضایتی در بخش اقتصادی با میانگین رتبه ی 2.19، در رتبه ی اول و بخش اجتماعی با 1.96 در رتبه ی دوم و کم ترین نارضایتی متعلق به بخش کالبدی با میانگین رتبه ی 1.85 بوده است. همچنین ساکنین؛ وضعیت این محله را از نظر چالش هایی چون: دسترسی و راه ارتباطی ضعیف با شهر، عدم جمع آوری زباله، جاده های خاکی، دسترسی ناکافی با خدمات اصلی شهری، گسترش بحران های اجتماعی و فقر، ویرانی محیط زیست و... متوسط ارزیابی کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - رویکردی بر علل نابرابری توسعه در شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری به تفکیک بخش های اقتصادی و اجتماعی با استفاده از تکنیک تاپسیس
        احمد  حجاریان
        برنامه ریزی منطقه ای با هدف توسعه و کاهش نابرابری منطقه ای، از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه به حساب می آید. لازمه برنامه ریزی منطقه ای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه است. هدف از تدوین این مقاله، سطح بندی و تعیین میزان نابرابری موجود میان شهرست چکیده کامل
        برنامه ریزی منطقه ای با هدف توسعه و کاهش نابرابری منطقه ای، از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه به حساب می آید. لازمه برنامه ریزی منطقه ای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه است. هدف از تدوین این مقاله، سطح بندی و تعیین میزان نابرابری موجود میان شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری می باشد. برای این منظور تعداد 84 شاخص انتخاب گردید. روش تاپسیس که یکی تکنیک های خانواده تصمیم گیری چند معیاره محسوب می شود از اصلی ترین مدل های مورد استفاده در این تحقیق است. نتایج تحقیق نشان داد که، شهرستان شهرکرد با ضریب اولویت 528/0 دارای رتبه اول از نظر میزان توسعه یافتگی می باشد. این شهرستان به دلیل مرکزیت اداری و اقتصادی به عنوان یک مکان جذب سرمایه امکانات و خدمات، نیروی انسانی متخصص و ... موجب این برتری بر سایر مناطق استان شده است. همچنین شهرستان کوهرنگ با ضریب اولویت 273/0 در آخرین مرتبه توسعه یافتگی در استان قرار گرفته است. ضریب پراکندگی به دست آمده 36/0 می باشد که نشانگر وجود تفاوت و شدت نابرابری در میزان بهره مندی از امکانات و شاخص های توسعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - بررسی و تحلیل نقش ترويج و آموزش کشاورزی در توسعه پايدار روستايی (مطالعه موردی: نواحی روستایی استان چهارمحال و بختياری)
        اصغر نوروزی داوود  مهدوی خدابخش  توکلی
        در دهه های اخير کاهش شديد جمعيت روستايی کشور و از طرفی تداوم توسعه‌نیافتگی و در عین‌حال ناپايداری در ابعاد توسعة رايج، قابل‌مشاهده است. این در حالی است که نقش و اهمیتی که نواحی روستايی در اشتغال، توليد، صادرات و نهايتاً توسعة ملی دارند، بر کسی پوشيده نيست و ارائه راهبرد چکیده کامل
        در دهه های اخير کاهش شديد جمعيت روستايی کشور و از طرفی تداوم توسعه‌نیافتگی و در عین‌حال ناپايداری در ابعاد توسعة رايج، قابل‌مشاهده است. این در حالی است که نقش و اهمیتی که نواحی روستايی در اشتغال، توليد، صادرات و نهايتاً توسعة ملی دارند، بر کسی پوشيده نيست و ارائه راهبردهای مناسب جهت تحقق توسعه پايدار روستایی اجتناب‌ناپذیر است. از جملة اين راهبردها، آموزش و ترويج است که مورد تأکيد اندیشه‌های توسعه پايدار نيز می باشد. لذا پژوهش حاضر که توصیفی- تحليلی و مبتنی بر پیمایش است، به بررسی و تحليل اثرات آموزش-های ترویجی بر توسعه پایدار روستایی از دیدگاه آموزش دید گان و کارشناسان فعال در این زمینه در استان چهارمحال وبختیاری پرداخته است. جامعه آماری شامل 50000 نفر شرکت‌کنندگان در دوره‌های آموزشی و تعداد 52 نفر کارشناسان مرتبط می باشد که با استفاده از فرمول کوکران -381 نفر از آموزش دید گان و 31 نفر از کارشناسان به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. اطلاعات موردنیاز از طریق پرسشنامه جمع‌آوری و با استفاده از آمار توصيفی و استنباطی تجزیه‌وتحلیل شده است. نتایج نشان داد که از دیدگاه دو گروه بیشترین اثر مثبت آموزش های ترویج کشاورزی بر مجموع شاخص های بعد زیست محیطی و کمترین تأثير آن برگویه های بعد اجتماعی توسعه پایدار روستایی بوده است. ازنظر آموزش دید گان کل گویه های زیست محیطی با میانگین38/3 و اقتصادی با 16/3 در وضعیت تأثیرپذیری بالا و گویه های اجتماعی با میانگین 14/3 در حد متوسط بوده‌اند. ازنظر کارشناسان نیز گویه های زیست محیطی با میانگین 58/3 تأثيرپذیری بالا، اقتصادی با 15/3 و اجتماعی با ميانگين 05/3 در وضعیت متوسط قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - بررسی انواع ریسک و مدیریت ریسک در نظام بانکداری اسلامی
        لیلا  محرابی
        مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین ارکان سیستم‌های مالی و بانکی می‌باشد. در این میان به دلیل طبیعت نظام بانکداری و مالیه اسلامی، بانک‌های اسلامی با ریسک‌هایی روبه‌رو هستند که شناسایی و مدیریت انواع آن در بهبود عملکرد نظام بانکی از اهمیت قابل توجهی برخوردار می‌باشد. در این مقا چکیده کامل
        مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین ارکان سیستم‌های مالی و بانکی می‌باشد. در این میان به دلیل طبیعت نظام بانکداری و مالیه اسلامی، بانک‌های اسلامی با ریسک‌هایی روبه‌رو هستند که شناسایی و مدیریت انواع آن در بهبود عملکرد نظام بانکی از اهمیت قابل توجهی برخوردار می‌باشد. در این مقاله سعی شده است با روش تحلیلی-توصیفی، پس از مروری بر مطالعات انجام شده، انواع ریسک‌ها و مدیریت آن در نظام بانکداری بدون ربا مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و سپس مهم‌ترین ریسک‌های مربوط به عقود مختلف اسلامی و قابلیت استفاده آنها در جایگاه ابزارهای مهندسی مالی معرفی ‌می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که برخی ریسک‌ها بین نظام بانکداری متعارف و نظام بانکداری بدون ربا مشترک هستند و با ابزارهای رایج و متعارف مدیریت ریسک قابل کنترل هستند و برخی دیگر به دلیل ویژگی‌های خاص و ماهیت نظام بانکداری بدون ربا، مختص به این نظام می‌باشند که برای کنترل و مدیریت آن نیازمند ابزارهایی ویژه و سازگار با اصول اسلامی می‌باشیم. در پایان برخی از ابزارهای پیشنهادی در زمینه مدیریت ریسک ارائه و مورد تحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - تاثیرمحرک¬های بخش¬بندی صادراتی برعملکرد صادراتی شركت¬هاي صادر‌كننده خشکبار مستقر درتهران
        محمد کهندل
        برای افزایش صادرات و تعامل بهتر و بیشتر با بازارهای بین المللی نیاز به ایجاد مکانیزم تعریف شده ای از طریق از طریق شناخت عوامل رقابت برای افزایش صادرات است. درک محرک هاي عملکرد بازار صادرات کليدي براي توضيح رقابت بين المللي شرکت ها است. بخش بندی در زمینه صادرات به دلیل و چکیده کامل
        برای افزایش صادرات و تعامل بهتر و بیشتر با بازارهای بین المللی نیاز به ایجاد مکانیزم تعریف شده ای از طریق از طریق شناخت عوامل رقابت برای افزایش صادرات است. درک محرک هاي عملکرد بازار صادرات کليدي براي توضيح رقابت بين المللي شرکت ها است. بخش بندی در زمینه صادرات به دلیل وجود بازارهای متنوع تر نسبت به بازارهای داخلی بسیار اهمیت دارد. تقسیم بندی بازارهای بین المللی و استفاده از مدیریت بارویکرد بخش بندی در این بازارها، سبب بهبود عملکرد صادراتی می گردد. در این مقاله اثرات محرک های بخش بندی صادراتی شامل استراتژی مقررات، استراتژی بسته بندی، استراتژی کیفیت، استراتژی سازگاری محیطی (فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی)، استراتژی فناوری و کاهش هزینه، استراتژی عوامل سازمانی و استراتژی موقعیت یابی با توجه به فاصله بازار بر عملکرد صادراتی شرکت های صادر کننده مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را 290 نفر از مدیران و کارشناسان شرکت های صادرکننده خشکبار مستقر در تهران تشکیل داده است. تحقیق حاضر، کاربردی و داده های مورد نیاز از طریق پیمایشی و تنظیم پرسشنامه جمع آوری شده است. فرضیه های تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS و نرم افزار اسمارت. پی. ال اس، مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که محرک های بخش بندی صادراتی بر افزايش ميزان عملكرد شرکت های صادر کننده محصولات خشکبار ‏‏تاثیر دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - ویژگی برنامه درسی آموزش توسعه پایدار از منظر سیستم های سازگارشونده
        اعظم  معتمدی
        حوزه مرتبط به علم پایداری به دنبال درک تعاملات پیچیده و پویا بین سیستم های طبیعی است. این حوزه به دنبال تحول و توسعه سیستم ها به صورت پایدار است.قطعاً یکی از کارکردهای ضروری دانشگاه تعامل با این سیستم ها و سازگار شدن با آنها است.چنان چه دانشگاه ها توان روبرو شدن با این چکیده کامل
        حوزه مرتبط به علم پایداری به دنبال درک تعاملات پیچیده و پویا بین سیستم های طبیعی است. این حوزه به دنبال تحول و توسعه سیستم ها به صورت پایدار است.قطعاً یکی از کارکردهای ضروری دانشگاه تعامل با این سیستم ها و سازگار شدن با آنها است.چنان چه دانشگاه ها توان روبرو شدن با این سیستم های بیرونی را نداشته باشند محکوم به فنا هستند.دانشگاه برای انطباق با شرایط سیستم تحولی لازم دارد و در این راستا باید ساختارسنتی،فرایندها و...را تغییر دهد که یکی از مولفه های آن تغییر در برنامه درسی است.برنامه درسی در چنین دانشگاهی اگر چه طبق نظریه سیستمی از زمینه ی محلی-بومی خود تبعیت می کند اما دارای ویژگی های خاص خود نیز می باشد.بنابراین مقاله حاضر بر آن است که با توجه به اقدامات انجام شده در سطح جهانی در این زمینه ویژگی برنامه درسی آموزش توسعه پایدار را از منظر سیستم سازگارشونده بیان کند. این مطالعه نشان می دهد برنامه درسی جوابگو به چنین سیستمی باید مبتنی بر رویکرد میان رشته ای باشد و بر تحولات نظام های آموزش عالی در سراسر جهان در مواردی چون:تحول در یادگیری و نقش یادگیرنده؛ تحول در نوع آموزش و تاکید بر آموزش حرفه ای و نظری به صورت تلفیقی، تحول در دانشگاه ها و نقش آن ها، تحول در نقش دانش، و تحول در برنامه های درسی استوار باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - تاثیر نولیبرالیسم بر الگوهای اقتصاد توسعه‌ ای «دولت» در آرژانتین (1982- 2016 میلادی)
        هادی  آجیلی
        مطالعه اقتصاد توسعه در آرژانتین هم به دلیل نقش و جایگاه تاریخی این کشور در تحولات اقتصادی و سیاسی منطقه امریکای لاتین و جهان در حال توسعه و هم به دلیل افت و خیزهای شدید اقتصادی و سیاسی این کشور در سه دهه اخیر اهمیت به سزایی دارد. از سوی دیگر به روی کار آمدن دولت راستگ چکیده کامل
        مطالعه اقتصاد توسعه در آرژانتین هم به دلیل نقش و جایگاه تاریخی این کشور در تحولات اقتصادی و سیاسی منطقه امریکای لاتین و جهان در حال توسعه و هم به دلیل افت و خیزهای شدید اقتصادی و سیاسی این کشور در سه دهه اخیر اهمیت به سزایی دارد. از سوی دیگر به روی کار آمدن دولت راستگرای موریسیو ماکری پس از 12 سال حاکمیت دولت چپگرای کریشنر، اهمیت مطالعه و تحقیق در خصوص چرایی این تحول مهم سیاسی در آژانتین را دو چندان می نماید. با توجه به جایگاه محوری و تاریخی آرژانتین از جمله به عنوان یکی از پیشروترین اقتصادهای منطقه در عصر پس از استعمارکه مراحل متعددی از صعود و افول را در عرصه سیاست جهانی به خصوص در قرن بیستم پشت سر گذاشته است ، مطالعه فرایند توسعه در آن و استخراج الگوهای تحول اقتصادی اتخاذ شده توسط دولتها در این کشور می تواند در تبیین تاثیرات متقابل نظام اقتصاد جهانی بر یک اقتصاد در حال توسعه با پتانسیل های بسیار قابل توجه، و نیز در شناخت اقتصاد توسعه در کشورهایی با شرایط مشابه و نیز در فهم اقتصاد توسعه در مجموعه ای از کشورهای امریکای لاتین راهگشا باشد.ضرورت پژوهش در خصوص تحولات سیاسی و اقتصادی در آرژانتین و سایر کشورهای بزرگ در آمریکای لاتین به دلیل اهمیت نقش و جایگاه تاریخی آنها در گذشته و خیزش مجدد برخی از آنها در دوره سیطره نولیبرالیسم، کمبود منابع و مطالعات نظام مند و روشمند فارسی در ارتباط با تحولات در آمریکای لاتین به خصوص بر پایه استفاده از منابع بومی و محلی، تفسیرهای دوگانه در خصوص آثار منفی یا مثبت جهانی شدن اقتصاد بر اقتصاد توسعه دراین کشورها، اهمیت انجام مطالعات جدی در خصوص اقتصاد توسعه در این کشورها را دو چندان می نماید.دغدغه اصلی این نوشتار تعمق در نحوه تعامل و پیامدهای نظام اقتصاد جهانی بر نظام اقتصاد ملی و الگوهای توسعه دولتها در آرژانتین در بستری تاریخی و با تاکید بر تحولات چند دهه اخیر و حاکمیت نولیبرالیسم بر سیاست های توسعه دولتها در منطقه آمریکای لاتین است.فرضیه اصلی این نوشتار بر آن است که الگوهای دولتی توسعه در آرژانتین با مستثی نمودن الگوی دولتی «کریشنریسمی»توسعه ، همواره و عمیقا از نوسانات حاکم بر نظام اقتصاد جهانی تبعیت نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - بررسي تطبيقي زنجیره تامین ناب و سبز در بستر توسعه پایدار
        مهدی  عبدالله پور
        در دنياي پر رقابت آتي تنها سازمان هايي توان رقابت و امکان حضور را خواهند داشت که بتوانند با افزايش بهره وري و کاهش هزينه تمام شده خود محصولاتي با سطح کيفي مورد انتظار مشتريان و قيمت مناسب توليد نمايند. انجام اين مهم در کنار توجه به محافظت از محيط زيست امکان پذير مي باشد چکیده کامل
        در دنياي پر رقابت آتي تنها سازمان هايي توان رقابت و امکان حضور را خواهند داشت که بتوانند با افزايش بهره وري و کاهش هزينه تمام شده خود محصولاتي با سطح کيفي مورد انتظار مشتريان و قيمت مناسب توليد نمايند. انجام اين مهم در کنار توجه به محافظت از محيط زيست امکان پذير مي باشد. امروزه بسياري از شرکت ها متوجه شده اند که حركت در مسير توسعه و توليد پايدار صنعتي بدون توجه به محيط زيست غير ممكن است. بدليل چالش هاي اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي كه در دهه اخير سازمان ها را تهديد نموده، سازمان ها بقاي خود را در مسئوليت پذيري در سه حوزه اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي يافته اند. در اين مقاله ضمن مرور پژوهش هاي انجام شده بر روي رابطه بين دو رويکرد سبز و ناب، به تشريح رابطه بين اين دو رويکرد، شباهت ها و تعارضات آن ها مي پردازیم. نتایج پژوهش نشان می دهد که شيوه هاي ناب بدون قصد صريح براي سبز شدن، سبز هستند و توليدکنندگان ناب نسبت به شرکت هاي غير ناب در این زمینه موفق تر هستند. محيط کسب و کار ايجاد شده با استفاده از شيوه هاي ناب مي تواند به عنوان يک پس زمينه عالي براي اجراي شيوه هاي سبز توصيف شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - تاثیر بیماری هلندی بر توزیع درآمد در کشورهای صادرکننده نفت (اکوادور، ایران، نیجریه)
        پروانه  سلاطين
        توزیع نابرابر درآمد یکی از پیامدهای مهم نفرین منابع می باشد. اگرچه نفرین منابع بیشتر بر روی تاثیر وفور منابع بر روی رشد اقتصادی تمرکز دارد، اما همان نیروهایی که سبب کاهش رشد اقتصادی می شوند، عامل ایجاد نابرابری در توزیع درآمد نیز می باشند. یکی از دلایل بروز چنین موضوعی چکیده کامل
        توزیع نابرابر درآمد یکی از پیامدهای مهم نفرین منابع می باشد. اگرچه نفرین منابع بیشتر بر روی تاثیر وفور منابع بر روی رشد اقتصادی تمرکز دارد، اما همان نیروهایی که سبب کاهش رشد اقتصادی می شوند، عامل ایجاد نابرابری در توزیع درآمد نیز می باشند. یکی از دلایل بروز چنین موضوعی بیماری هلندی و تضعیف بخش‌های قابل تجارت داخلی است که با رونق بخش‌های غیرقابل تجارت در مقابل رکود بخش‌های قابل تجارت به خاطر تقویت پول ملی و واردات کالاهای قابل تجارت ایجاد می شود. در این راستا هدف اصلی این مقاله بررسی میزان تأثیرگذاری بیماری هلندی بر توزیع درآمد در کشورهای منتخب صادرکننده نفت (اکوادور، ایران، نیجریه) می باشد. نتایج حاصل از برآورد مدل با استفاده از روش اثرات ثابت در کشورهای منتخب در دوره زمانی 2014-1990 نشان می دهد: نسبت سهم ارزش افزوده بخش خدمات به GDP به ارزش افزوده بخش صنعت بهGDP به عنوان شاخص بیماری هلندی تاثیر مثبت و معناداری بر ضریب جینی به عنوان شاخص توزیع درآمد در کشورهای منتخب دارد. افزايش نسبت توليدات غيرقابل مبادله به قابل مبادله، تركيب توليد ناخالص داخلي را به نفع بخش خدمات و ساختمان و به ضرر بخش كشاورزي و صنعت تغيير می دهد. اين موضوع مي تواند اثر منفي بر رشد اقتصادي و توزیع درآمد داشته باشد. زيرا بخش ساختمان و خدمات به خصوص خدمات، داراي پيوندهاي پسين و پيشين كمتري نسبت به بخش كشاورزي و صنعت می باشند كه اين موضوع رشد اقتصادي را محدود می سازد و بر روی توزیع درآمد تاثیر نامطلوبی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - تحلیل سیستماتیک عوامل موثر بر رشد کسب و کارهای خانگی زنان
        میثم  مدرسی
        با وجود نقش روز افزون و اهمیت کسب و کارهای کوچک و خانگی در مشارکت اقتصادی و اجتماعی در جوامع توسعه یافته و در حال توسعه، این مقوله مورد توجه جدی محققان قرار نگرفته است و ابعاد رشد کسب و کارهای خانگی به ویژه برای زنان همچنان مغفول مانده است. در ایران نیز اکثر صاحبان کسب‌ چکیده کامل
        با وجود نقش روز افزون و اهمیت کسب و کارهای کوچک و خانگی در مشارکت اقتصادی و اجتماعی در جوامع توسعه یافته و در حال توسعه، این مقوله مورد توجه جدی محققان قرار نگرفته است و ابعاد رشد کسب و کارهای خانگی به ویژه برای زنان همچنان مغفول مانده است. در ایران نیز اکثر صاحبان کسب‌و‌کارهای خانگی را زنان تشکیل می‌دهند، اما تعداد کم کارکنان و شیوه سنتی اداره این نوع از کسب‌و‌کارها نشان‌دهنده عدم انگیزه یا توانایی کسب‌و‌کارهای خانگی برای رشد است. از طرفی نخستین گام برای تدوین و اجرای هر سیاست مرتبط با رشد کسب و کارهای خانگی زنان در کشور، توسعه پشتوانه نظری و شناخت دقیق ابعاد موثر بر رشد این نوع از کسب و کارها می باشد. در همین راستا پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد مرور سیستماتیک ادبیات به تحلیل جامع مطالعات پیشین عوامل موثر بر رشد کسب و کارهای کوچک و خانگی زنان پرداخته است. به همین منظور 54 مقاله منتشر شده در بازه بین سال های 2000 تا 2017 پس از چند مرحله غربال انتخاب و بررسی و نتایج در دو بخش تحلیل توصیفی و تحلیل تماتیک ارائه گردید. نتایج تحلیل، ضمن شناسایی عوامل موثر مربوطه و ارائه مدل، نشان دهنده خلاء نظری آشکار در مطالعات این حوزه در منطقه خاورمیانه و از جمله ایران است و لزوم توجه هرچه بیشتر محققان کشور برای شناخت نظری و تجربی کسب و کارهای &#